Dr.Tabish zahin داکتر تابش ذهین

18/07/2025

چرا پیری زودرس بوجود میاید ؟

پیری زودرس (پیش از موعد) زمانی رخ می‌دهد که نشانه‌های
پیری مانند چروک‌ها، کاهش انرژی، ریزش مو، کاهش عملکرد اندام‌ها یا بیماری‌های مرتبط با سن، زودتر از زمان معمول ظاهر می‌شوند. عوامل متعددی باعث پیری زودرس می‌شوند، که می‌توان آن‌ها را در دو دسته کلی عوامل درونی (ژنتیکی) و عوامل بیرونی (محیطی و سبک زندگی) قرار داد:

⸻

🧬 ۱. عوامل درونی (ژنتیکی)
• وراثت: برخی افراد به صورت ژنتیکی مستعد پیری زودرس هستند.
• بیماری‌های ژنتیکی نادر مانند:
• پروجریا (Progeria): نوعی بیماری نادر که باعث پیری شدید در دوران کودکی می‌شود.
• سندروم ورنر (Werner syndrome): باعث پیری زودرس در دوران نوجوانی یا اوایل بزرگسالی می‌شود.

⸻

🌍 ۲. عوامل بیرونی (سبک زندگی و محیطی)

🚬 الف. عادت‌های ناسالم
• سیگار کشیدن: آسیب به کلاژن پوست، کاهش جریان خون، تسریع روند چروک شدن.
• مصرف زیاد الکل: دهیدراته کردن بدن و آسیب به کبد.
• رژیم غذایی ناسالم: مصرف زیاد قند، چربی‌های ترانس و فست‌فودها باعث التهاب و آسیب به سلول‌ها می‌شود.

🌞 ب. قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب (UV)
• اشعه ماوراء بنفش (UV) باعث آسیب به DNA سلولی، تخریب کلاژن و ایجاد چروک و لکه‌های پوستی می‌شود.

😴 ج. کمبود خواب و استرس مزمن
• خواب ناکافی باعث کاهش ترمیم سلولی، افزایش هورمون‌های استرس و کاهش کیفیت پوست می‌شود.
• استرس مزمن سطح کورتیزول را بالا می‌برد که باعث التهاب و تخریب سلول‌ها می‌شود.

🏃‍♂️ د. کم‌تحرکی
• عدم فعالیت بدنی با کاهش متابولیسم، ضعف عضلات و افزایش خطر بیماری‌های مزمن در ارتباط است.

🧴 ه. مراقبت نکردن از پوست
• استفاده نکردن از ضدآفتاب، مواد شوینده قوی یا عدم مرطوب‌سازی پوست می‌تواند روند پیری پوست را تسریع کند.

⸻

چگونه از پیری زودرس پیشگیری کنیم؟
• تغذیه سالم (میوه‌ها، سبزیجات، امگا ۳)
• خواب کافی (۷–۹ ساعت در شب)
• ورزش منظم
• ترک سیگار و الکل
• استفاده روزانه از ضدآفتاب

09/04/2025

05/03/2025

سیروم کراتینین (Serum Creatinine) یک ماده‌ی زائد است که از تجزیه‌ی کراتین در عضلات تولید می‌شود و از طریق کلیه‌ها از بدن دفع می‌گردد. مقدار کراتینین در خون معمولاً به‌عنوان شاخصی برای عملکرد کلیه‌ها استفاده می‌شود.

اگر کراتینین زیاد شود:

افزایش سطح کراتینین در خون نشان‌دهنده‌ی عملکرد نامناسب کلیه‌ها است. برخی از مشکلاتی که می‌تواند ایجاد کند:

• نارسایی کلیه: افزایش سطح کراتینین ممکن است نشانه‌ی نارسایی حاد یا مزمن کلیه باشد.
• مشکلات قلبی و فشار خون: نارسایی کلیه می‌تواند باعث افزایش فشار خون و تأثیرات منفی بر قلب شود.
• احتباس مایعات: ممکن است باعث ورم (اِدِم) در بدن، به‌خصوص در پاها و صورت شود.
• خستگی و ضعف: به دلیل تجمع سموم در بدن، فرد ممکن است احساس ضعف و خستگی کند.

اگر کراتینین کم شود:

کاهش سطح کراتینین معمولاً خطرناک نیست، اما ممکن است به برخی شرایط اشاره داشته باشد:

• کاهش توده‌ی عضلانی: در افراد مسن یا افرادی که به دلیل بیماری دچار تحلیل عضلات شده‌اند، سطح کراتینین ممکن است پایین بیاید.
• بیماری‌های کبدی: از آنجایی که کراتینین از متابولیسم عضلات به‌وجود می‌آید، بیماری‌های شدید کبدی ممکن است باعث کاهش تولید آن شوند.
• سوء تغذیه: دریافت ناکافی پروتئین می‌تواند باعث کاهش سطح کراتینین شود.

نتیجه‌گیری:

• سطح کراتینین بالا معمولاً نشان‌دهنده‌ی مشکلات کلیوی است و نیاز به بررسی دارد.
• سطح کراتینین پایین معمولاً نگران‌کننده نیست، اما می‌تواند نشانه‌ی تحلیل عضلانی یا سوء تغذیه باشد.
اگر سطح کراتینین شما غیرطبیعی است، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا علت دقیق بررسی شود.

17/11/2023

چرا قلب در زمستان و در هوای سرد زیر فشار بیشتر قرار می گیرد؟

شاید بار ها شنیده باشید که مردم ما یک عبارت عاطفی دارند که وقتی یک عضو خانواده شان دچار مشکلات در زندگی اش می شود به او می گویند: تا این حد بر روی قلب خود فشار وارد نکن.
اما از نظر فزیولوژی آیا واقعا فکتور هایی است که قلب را بیشتر زیر فشار قرار دهد؟
با این مقدمه می خواهم یک موضوع با ارزش را در این فصل سرد زمستان به هموطنان عزیز ارایه کنم که ترجمه مقاله ای علمی سال ۲۰۲۲ میدیکل نیوز است.
هوای سرد می تواند زمینه ساز حملات قلبی شود، چون هوای سرد سبب تقبض وعایی یا ( تنگ شدن قطر داخلی رگ ها) می شود که این پدیده بار قلب را بیشتر می سازد و روی قلب فشار بیشتر وارد می کند.
در هوای سرد قلب باید بیشتر کار کند تا بتواند حرارت مورد نیاز بدن را تامین کند، از همین سبب هوای سرد بر روی قلب تاثیرات منفی خود از طریقه های ذیل وارد می کند.
1. هوای سرد سبب افزایش ضربان قلب می گردد.
2. هوای سرد سبب افزایش فشار خون می شود.
3. هوای سرد تقاضا برای اکسیجن را بالا می برد. ( بیشتر حملات قلبی زمانی ایجاد می گردد که بین عرضه و تقاضای اکسیجن برای عضله قلبی عدم هماهنگی بوجود بیاید، یعنی از یکطرف عرضه اکسجن به دلیل تنگ شدن رگ های قلب کاهش یابد و از سوی دیگر تقاضای اکسیجن قلب بالا برود)
4. غلیظ شدن خون و تمایل خون برای لخته شدن.
مطابق مقدمه ای که ارایه شد تمام این فکتور ها همان فشاری است که روی قلب وارد می شود و زمینه برای حمله قلبی را مساعد می سازد.
از سوی دیگر چنانچه می دانید قلب شدیدا به اکسجن وابسته است که منبع مهم آن توسط کارکرد خوب شش ها تامین می شود، متاسفانه هوای سرد سبب امراض شش از جمله سینه بغل می شود که این سینه بغل های فصل زمستان خودش یک فکتور دیگر برای ایجاد حملات قلبی است.

06/11/2023

قابل توجه تمام استادان محترم و دوکتوران ترینی برنامه اکمال تخصص!
کوریکولم جدید توسط دو کمیته( کمیته بازنگری و کمیته core )ریاست اکمال تخصص تهیه گردید که منظوری مقام محترم وزارت اخذ گردیده و مرعی الاجرا میباشد:
در کوریکولم جدید تغییرات ذیل ایجاد گردیده است:
کوریکولم جدید به اساس evidence base and competency base ساخته شده است
کوریکولم جدید دریک فارمت یا framework واحد در تمام رشته ها ساخته شده است
کوریکولم جدید مطابق استندرد های جهانی و منطقه یی ساخته شده است
داخله صدری به دو رشته فوق تخصصی کاردیولوژی و پلمونولوژی تقسیم گردیده است
در کوریکولم جدید سیلابس ها به دو بخش تیوری و عملی هر چهار ماه اول، چهار ماه دوم و چهار ماه سوم ترتیب گردیده است
درکوریکولم جدید ارزیابی و شایستگی ترینی ها چهار مرحله صورت میگیرد
کوریکولم جدید روتیشن ها نیز داری سیلابس و درجه شایستگی میباشد
کوریکولم جدید از 31 رشته به 38 رشته تخصصی و فوق تخصصی ازدیاد یافته است
مجموعا ۶ رشته فوق تخصصی ازدیاد یافته است:
Cardiology
Pulmonology
Cardiac Surgery
Gastroenterology
Clinical Hematology
Nephrology
در 15 رشته پرنسیپ داخله و جراحی یکسال تریننگ و در 2 رشته دو سال ترینینگ اضافه گردیده است:
۶ رشته پرنسیپ جراحی یکسال اضافه گردیده است
Neurosurgery
Vascular surgery
Urology
Pediatric surgery
Pediatric orthopedic
Adult orthopedic
۹ رشته پرنسیپ داخله یک سال اضافه گردیده است
Internal medicine
Pediatric medicine
Infectious diseases
Anesthesia
Radiology
Psychiatrics
Family medicine
Forensic medicine
Pathology
دو رشته پرنسیپ داخله دو سال اضافه گردیده است
Hematology
Dermatology
ستوماتولوژی به چهار رشته اختصاصی تقسیم شده است:
Oral & Maxillofacial surgery
Pediatric dentistry
Prosthodontic
Endodontic
پتالوژی به سه رشته تخصصی تقسیم گردیده است:
هستوپتالوژی
هیماتوپتالوژی
کلینیکال پتالوژی
کوریکولم جدید به شفاخانه های آموزشی تخصصی مرکز و ولایات بشکل هارد و سافت غرض تطبیق ارسال گردیده است.
کوریکولم جدید برای تمام سال های ترینینگ به استثنآ دوکتوران ترینی سال اخیرکه در سال ۱۴۰۲ از برنامه اکمال تخصص فارغ میگردند قابل تطبیق است
C: منبع سایت وزارت صحت عامه

08/06/2023

(Congo fever)

در آستانه روزهای عید قربان و با توجه به نگرانی از شیوع و افزایش واقعات مرض حیوانی تب کانگو (Congo fever) یا Crimean-Congo hemorrhagic fever (CCHF) در نزد شهروندان کشور، لازم دانستم تا معلومات کوتاه را راجع به این مرض خدمت هموطنان عزیز ارائه نمایم.


• علت سببی آن وایرس Crimean-Congo hemorrhagic fever (CCHF) است.
• مرگ و میر ناشی از تب کانگو تا 40٪ تخمین شده است.
• این وایرس عمدتاً توسط کنه ها و حیوانات اهلی به انسان ها منتقل می شود. سرایت انسان به انسان می تواند در نتیجه تماس نزدیک با خون، ترشحات، ارگان ها یا سایر مایعات بدن افراد منتن واقع شود.
• تب کانگو (CCHF) در افریقا، کشورهای بالکان، شرق میانه و آسیا اندمیک میباشد.
• هیچ گونه واکسین برای انسان ها و حیوانات وجود ندارد.

#تعریف
تب کانگو (CCHF) یک مرض شایع است که توسط وایرس منتقله از کنه (Nairovirus) مربوط فامیل Bunyaviridae به وجود می آید. وایرس CCHF باعث Crimean-Congo haemorrhagic fever میگردد که میزان مرگ و میر در آن الی 10-40٪ می باشد. CCHF در افریقا، کشورهای بالکان، شرق میانه و آسیا اندمیک میباشد.


• میزبان های وایرس CCHF شامل طیف وسیعی از حیوانات وحشی و اهلی مانند گاو، گوسفند و بز می باشد. بسیاری از پرندگان در مقابل انتان مقاوم هستند، اما شترمرغ ها حساس هستند و ممکن شیوع بلند انتان را در مناطق اندیمیک نشان دهند، جایی که آنها منشاء واقعات انسانی بوده اند. به گونه مثال، یک outbreak قبلی در یک کشتارگاه شترمرغ در افریقای جنوبی واقع شد؛ هیچ مرض ظاهری در این حیوانات موجود نبود.
• حیوانات توسط نیش کنه‌های منتن آلوده می‌شوند و وایرس در حدود یک هفته بعد از انتان در دوران خون آنها باقی می‌ماند و به سایکل کنه-حیوان-کنه اجازه می‌دهد که با نیش زدن کنه دیگری ادامه یابد. گرچه تعدادی از جینس‌های کنه می‌توانند با وایرس CCHF منتن شوند، اما کنه‌های جینس Hyalomma ناقل اصلی هستند.

(transmission)
• وایرس CCHF یا از طریق نیش کنه یا از طریق تماس با خون یا نسج حیوان منتن در حین و بلافاصله بعد از ذبح به انسان ها سرایت می نماید. اکثریت واقعات در افراد دخیل در صنعت حیوانات اهلی مانند کارگران دخیل در پرورش حیوانات، کارگران کشتارگاه و وترنرها واقع میشوند.
• انتقال از انسان به انسان می تواند در نتیجه تماس نزدیک با خون، ترشحات، ارگان ها یا سایر مایعات بدن افراد منتن رخ دهد. انتانات شفاخانه یی نیز می تواند به سبب تعقیم نامناسب وسایل طبی، استفاده مجدد از سوزن ها و ملوث بودن وسایل طبی رخ دهد.


• طول دوره تفریخ وابسته به به نحوه کسب وایرس دارد. متعاقب انتان با گزیدن کنه، دوره تفریق معمولاً یک تا سه روز و حداکثر 9 روز میباشد. دوره تفریق بعد از تماس با خون یا انساج منتن معمولاً 5 تا 6 روز و حداکثر 13 روز است.
• شروع اعراض آنی بوده و توأم با تب، درد عضلی (myalgia)، سرگنگسی، درد و شخی گردن، درد ظهری، سردردی، سوزش چشم ها و photophobia (ترس از نور) است. ممکن در ابتداء حالت دلبدی، استفراغ، اسهال، درد بطنی و گلودردی موجود باشد و متعاقب آن تغییرات در مزاج و گیجی موجود باشد. بعد از دو تا چهار روز، تهیج ممکن با خواب‌آلودگی، افسردگی و بی‌حالی جایگزین شود و درد بطنی ممکن در ربع علوی راست توأم با بزرگ شدن کبد (hepatomegaly) توضع نماید.
• سایر علایم کلینیکی عبارتند از tachycardia (افزایش حرکات قلب)، lymphadenopathy (بزرگ شدن غدوات لمفاوی) و اندفاعات petechial در سطوح داخلی غشاهای مخاطی، مانند دهن و بلعوم، و جلد.petechiae ممکن جای خود را به اندفاعات بزرگتر به نام ecchymoses و سایر پدیده های خونریزی دهنده بدهد. معمولاً شواهد hepatitis موجود میباشد و افراد شدیداً مریض ممکن بعد از روز پنجم مرض دچار عدم کفایه سریع کلیه، عدم کفایه آنی کبد یا عدم کفایه ریوی شوند.
• میزان مرگ و میر ناشی از CCHF تقریباً 30٪ است که مرگ در هفته دوم مرض رخ دده میتواند. در مریضان شفا یافته، بهبودی عموماً از روز نهم یا دهم بعد از شروع مرض آغاز می شود.

#تشخیص (Diagnosis)
انتان وایرس CCHF توسط تست های لابراتواری مختلف تشخیص شده میتواند:
الف. enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA)
ب. antigen detection
ج. serum neutralization
د. reverse transcriptase polymerase chain reaction (RT-PCR) assay
ه. تجرید وایرس توسط کلچر

#تداوی (treatment)
• مراقبت حمایوی عمومی با تداوی اعراض، رویکرد اساسی مدیریت CCHF در نزد افراد است.
• دوای ضد وایرسribavirin برای تداوی انتان CCHF استفاده شده است. هر دو شکل فمی و داخل وریدی آن مؤثر ثابت شده است.

(Prevention and control)

#کنترول CCHF در حیوانات و کنه ها
• وقایه یا کنترول انتان CCHF در حیوانات و کنه ها مشکل است زیرا سایکل کنه-حیوان-کنه معمولاً مشهود بوده نمیتواند و انتان در حیوانات اهلی معمولاً واضح نمیباشد. علاوتاً، ناقل های کنه متعدد و وسیع هستند، بنابراین کنترول کنه با کنه کش ها (acaricides) فقط یک گزینه واقع بینانه مدیریت خوب تأسیسات تولید حیوانات اهلی است.
• به گونه مثال، بعد از شیوع مرض در یک کشتارگاه شترمرغ در افریقای جنوبی (که در فوق ذکر شد)، اقداماتی انجام شد تا اطمینان حاصل شود که شترمرغ ها قبل از کشتار به مدت 14 روز در یک محل قرنطینه بدون کنه باقی بمانند. این امر خطر ابتلای حیوان در حین کشتار را کاهش داد و از ابتلای انسان به افرادی که با حیوانات اهلی در تماس بودند جلوگیری کرد.
• هیچ واکسین برای استفاده در حیوانات وجود ندارد.

#کاهش رسک انتان در افراد
• اگرچه یک واکسین غیرفعال و مشتق شده از دماغ موش ضد CCHF در اروپای شرقی در مقیاس کوچک ساخته و استفاده شده است، اما در حال حاضر هیچ واکسین مصؤون و مؤثر به طور وسیع برای استفاده انسان در دسترس نیست.
• در عدم موجودیت واکسین، تنها راه کاهش انتان در افراد، افزایش آگاهی از عوامل خطر و آموزش مردم در مورد اقداماتی است که می توانند برای کاهش مواجه شدن با وایرس انجام دهند.

#توصیه های صحت عامه باید بر چندین جنبه متمرکز باشد.
‌أ) کاهش رسک سرایت کنه به انسان:
• لباس محافظتی (آستین های دراز، پتلون های دراز) بپوشید.
• لباس های با رنگ روشن بپوشید تا به سهولت کنه بالای لباس را تشخیص دهید.
• از کنه کش ها (acaricides) تأیید شده لباس استفاده کنید.
• از دفع کننده های تأیید شده جلد و لباس استفاده کنید.
• لباس و جلد را به طور منظم برای دریافت کنه بررسی کنید. اگر پیدا شد، آنها را به طور مصؤون حذف کنید.
• از مناطقی که در آن کنه‌ها فراوان هستند و در فصل‌هایی که آنها بیشتر فعال هستند اجتناب کنید.
‌ب) کاهش خطر انتقال از حیوان به انسان:
• هنگام دست زدن به حیوانات یا انساج آنها در مناطق اندمیک، به خصوص در هنگام ذبح، قصابی و کشتار در کشتارگاه ها یا در خانه، از دستکش و سایر لباس های محافظتی استفاده کنید.
• حیوانات را قبل از داخل کردن به کشتارگاه قرنطینه کنید یا دو هفته قبل از کشتار حیوانات را به طور معمول با حشره کش های مخصوص تداوی کنید.
‌ج) کاهش رسک سرایت انسان به انسان در جامعه:
• از تماس فزیکی نزدیک با افراد منتن به CCHFاجتناب کنید.
• هنگام مراقبت از افراد مریض از دستکش و وسایل محفاظتی استفاده کنید.
• بعد از مراقبت یا ملاقات با افراد مریض، دست ها را به طور منظم بشویید.

#کنترول انتان در محیط های مراقبت صحی
• کارکنان مراقبت‌های صحی که از مریضان مشکوک یا تایید شده CCHF مراقبت می‌کنند، یا با نمونه‌هایی آن‌ها سروکار دارند، باید اقدامات احتیاطی ستندرد کنترول انتان را اجراء کنند. این موارد شامل حفظ الصحه دست ها، استفاده از وسایل محافظت فردی، روش های زرق مصؤون و روش های دفن مصؤون است.
• نمونه های اخذ شده از افراد مشکوک به CCHF باید توسط کارکنان آموزش دیده که در لابراتوار های مجهز کار می کنند، نگهداری شود.
• توصیه‌هایی برای کنترول انتان در هنگام ارائه مراقبت به مریضان مشکوک یا تأیید شده تب کانگو باید از توصیه‌هایی پیروی کنید که توسط WHO برای Ebola و تب Marburg ارائه شده است.

12/11/2022

یک پزشک آمریکایی سریع‌ترین راه برای رساندن اوکسیجن به قلب و ریه‌ها در هنگام تنگی نفس توضیح می‌دهد، موقعیت او در سجده بود.
در آیه تدبر کن:👇
وَلَقَدْ نَعْلَمُ أَنَّكَ يَضِيقُ صَدْرُكَ بِمَا يَقُولُونَ ﴿٩٧﴾

ما می دانیم که تو از آنچه آنها می گویند، دلتنگ می شوی. (۹۷)

فَسَبِّـحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ وَكُنْ مِنَ السَّاجِدِينَ ﴿٩٨﴾

پس [برای دفع دلتنگی] پروردگارت را همراه با سپاس و ستایش تسبیح گوی و از سجده کنان باش. (۹۸)

سبحان الله❤️
لطفا همگانی بسازید

20/09/2022

Emergency Management Of Choking Patient