12/08/2025
Իմ պրակտիկայում լեղապարկի վիրահատությունների շրջանակում հանդիպած բարդ և հետաքրքիր դեպքերից մեկն եմ ցանկանում ներկայացնել։ Բուժառուն դիմել էր սուր լեղաքարային հիվանդությանը բնորոշ գանգատներով։ Կատարված հետազոտությունների արդյունքում ախտորոշվել էր լեղապարկի հազվադեպ հանդիպող հիվանդություն՝ քսանտոգրանուլեմատոզ խոլեցիստիտ։ Վիրաբուժական խորհրդակցության արդյունքում որոշվեց կատարել լապարոսկոպիկ խոլեցիստէկտոմիա։
Ներվիրահատական (և հետագայում՝ լաբորատոր քննությամբ) պարզվեց, որ բուժառուն ունի պարբերական հիվանդություն, ինչը, տարածուն կպումային պրոցեսի առկայության հետևանքով, էապես բարդացրեց վիրահատության ընթացքը։ Վիրահատարանում քննարկվեց բաց մեթոդի անցնելու տարբերակը, սակայն մեզ հաջողվեց վիրահատությունը ավարտել լապարոսկոպիկ եղանակով։
Քսանթոգրանուլոմատոզ խոլեցիստիտը (ՔԳԽ) հազվագյուտ հանդիպող ինքնուրույն նոզոլոգիական ձև է , որը բնութագրվում է լեղապարկի քայքայմամբ և լիպիդներով հարուստ մակրոֆագերի (քսանթոմատոզ բջիջների) կուտակմամբ, ֆիբրոզով և բորբոքումով: Հիվանդությունն իր անվանումը ստացել է իր հյուսվածաբանական պատկերից, որը ներառում է քսանթոգրանուլոմատոզ (դեղին-հատիկավոր) բորբոքում:
🔬 Պատճառները
Ճշգրիտ պատճառները անհայտ են, բայց կասկածվում են հետևյալ գործոնները
●Լեղապարկի ծորանի մեխանիկական խցանում (օրինակ՝ քարեր)
●Քրոնիկ բորբոքում լեղու ռեֆլյուքսի պատճառով
●Վարակ
●Լեղապարկի պատի վնասում և լեղու արտահոսք պատի հյուսվածքի մեջ
🧬 Պաթոգենեզ
Տեղի է ունենում լորձաթաղանթի քայքայում, լեղին թափանցում է ենթալորձային շերտ, առաջացնելով
●Ակտիվ բորբոքային ռեակցիա
●Լիպիդներ կլանող մակրոֆագերի (քսանթոմատոզ բջիջների) ներհոսք
●Ֆիբրոզի և գրանուլոմատոզ հյուսվածքի առաջացում
🧪 Հյուսվածաբանություն
●Փրփրային մակրոֆագեր (քսանթոմատոզ բջիջներ)
●Գրանուլոմաներ
●Ֆիբրոզ
●Բորբոքային ինֆիլտրացիա
⚠️ Կլինիկական պատկեր
Ախտանիշները նման են քրոնիկ կամ սուր խոլեցիստիտի ախտանիշներին
●Ցավ աջ ենթաքոնդրիումում
●Ջերմություն
●Սրտխառնոց, փսխում
●Կարող է նմանակել լեղապարկի քաղցկեղին
🧻 Ախտորոշում
Ուլտրաձայնային հետազոտություն, ՀՏ, ՄՌՏ. Լեղապարկի պատի հաստացում, հնարավոր է՝ գոյացություններով
●Հաճախ վիրահատությունից առաջ անհնար է տարբերակել չարորակ պրոցեսից
●Վերջնական ախտորոշումը կատարվում է հեռացված լեղապարկի հյուսվածքաբանական հետազոտությունից հետո
⚙️ Բուժում
●Խոլեցիստէկտոմիան հիմնական մեթոդն է
●Բարդ դեպքերում (օրինակ՝ խուղակ, թարախակույտ)՝ լայնածավալ վիրաբուժական միջամտություն
●Հակաբիոտիկներ՝ եթե կա վարակ