13/11/2025
රූආයු ඔසු වරුණ 11
⭕මගුල් කරඳ ශාකය
සිංහල නම: මගුල් කරඳ
සංස්කෘත නම: Naktamala / Kanchanara (කලාප අනුව වෙනස් වේ)
විද්යාත්මක නාමය: Cassia auriculata L.
කුලය: Fabaceae (Leguminosae)
ලෝකයේ නම: Tanner’s Cassia / Avaram Tree / Tanners Senna
පැමිණිම: දකුණු ආසියාව (විශේෂයෙන් ශ්රී ලංකාව, ඉන්දියාව, පකිස්තානය)
🌱 ශාක හැඩය හා ව්යුහය
🔸ප්රභේදය: තණකොළ සහිත කුඩා කඳවල් සහිත පත්රාත්මක වර්ගයේ ගසකි.
🔸උස: සාමාන්යයෙන් මීටර් 1.5 සිට 3 පමණ.
🔸කඳ: අළු-දුඹුරු පැහැති, රළු පත්ර සහිත.
🔸පත්ර: කුඩා, දිගු වටා, යුගලවලින් සෙරසින් තැබුණු.(compound leaves)
🔸මල්: රතු පැහැයට යාසන ලස්සන හිරු පාට මල් — පත්ර වල ඉහළ අන්තිමේදී මුහුන දක්වයි.
🔸බීජ කෝෂ: දිගු කෝෂයක් ලෙසින් පෙනෙන අතර එහි කුඩා අඳුරු දුඹුරු බීජ ඇත.
🌺 පරිසරය සහ වර්ධනය
🔸වර්ධනයට සුදුසු ස්ථානය: වියළි සහ අර්ධ වියළි කලාප — උතුරු, මැද, බටහිර දිස්ත්රික්කවල බහුලව පවතී.
🔸පස: වැලි සහිත හෝ මැටි මිශ්ර පස, වියළි භූමිවලද හොඳින් වර්ධනය වේ.
🔸පැලෑටි බෝවීම: බීජ මගින් (බීජවල තෙතමනය අඩු නිසා, බෝවීමට පෙර දින 1ක් වතුරේ තබා ගත යුතුය).
🔸වර්ධනයේ වේගය: ඉතා වේගවත් — වසරකින් පමණින් මල් පැලවීම පටන් ගනී.
💊 ඖෂධ ගුණ සහ භාවිතා
🌿මගුල් කරඳ ආයුර්වේද බෙහෙත් වල රක්ත පිරිසිදුකරණ, චර්ම රෝග, මුත්රා රෝග, මදුරුවා සහ දියවැඩියාව සඳහා විශේෂයෙන් භාවිතා වේ.
🔸 ප්රධාන ඖෂධ ගුණ:
1. රක්ත ශෝධක (Blood purifier) – රත්තරක්තයේ අවිෂ දුරු කරයි.
2. චර්ම රෝග (Acne, eczema, boils, etc.) සඳහා.
3. දියවැඩියාව (Diabetes) – ඉන්සියුලින් ක්රියාකාරීත්වය උත්තේජනය කරයි.
4. මහ රෝග (Obesity) – ශරීරයේ අධික බර අඩු කරයි.
5. මුත්රා පථ රෝග (Urinary infections) සඳහා උපකාරී.
6. පිරිමි හා ගැහැණු ප්රජනන පද්ධතියට ප්රතිශක්තිකාරී බලයක් ඇත.
7. වෙනත්: කැස්ස, උදර රෝග, අස්ථි වේදනා සඳහාද පාවිච්චි වේ.
🧪 විද්යාත්මක සංයුතිය
මගුල් කරඳ ශාකයේ පත්ර, මල් සහ මූල තුළ අඩංගු වටිනා සංයුත:
Flavonoids (Aureolin, Quercetin)
Tannins
Saponins
Terpenoids
Glycosides
Phenolic compounds
🔸මෙම සංයුත ශාකයට ප්රතිජීවක, ප්රතිශෝධක, ප්රතිඅක්සිඩන හා anti-diabetic ගුණ ලබාදේ.
🍵 භාවිතා කරන ආකාර
1. කඳ හා පත්ර කාශාය ලෙස – දියවැඩියාවට හා රක්ත පිරිසිදු කිරීමට.
2. මල් වියළා තේ ලෙස – “Avaram tea” ලෙස ජනප්රියයි.
3. මූල කුඩු – චර්ම රෝග වලට බාහිරව ගාල් කිරීම.
4. කඳ කුඩු සහ මල් කුඩු – බෙහෙත් වල අමුද්රව්ය ලෙස භාවිතා කරයි.
🌾 අයුර්වේද භාවිතා (උදාහරණ)
🔸මගුල් කරඳාදි කාශාය – රක්ත, මූත්ර හා දියවැඩියාවට.
🔸රක්ත පිරිසිදු ලේහ්ය – අරත්ත, නෙලුම් බිය, කරඳ එක්කර.
🔸මගුල් කරඳ තෙල් – චර්ම රෝග සඳහා ගාල් කිරීම.
🌼 පාරම්පරික භාවිතා (ශ්රී ලංකාවෙහි)
ගම්වල “රක්ත පිරිසිදු බෙහෙත්” වල අත්යවශ්ය අමුද්රව්යයක් ලෙස.
උදර බර සහ මුත්රා බර වැඩීම සඳහා කාශාය ලෙස පානය.
රතු මල් මගුල් කාලීන ගසක් ලෙස සලකන නිසා “මගුල් කරඳ” නම ලබා ඇති බවත් විශ්වාස කෙරේ. (විශේෂයෙන් ගාල්ල, මාතර, බදුල්ල කලාපවල)
🌳 සංස්කෘතික වැදගත්කම
🔸ගම්වල “මගුල්” (මනමාලි ගැමන්) අවස්ථා වලදී මේ ගසක මල් පාවිච්චි කළ බවත්,
🔸මනමාලියගේ පිරිසිදුකම හා ලස්සනකම සංකේතාත්මකව නිරූපණය කළ බවත් පරණ විශ්වාස ඇත.