සුජාත දියණි දස සිල් අරණ

18/07/2025

අක්කොධෙන ජිනෙ කොධං අසාධුං සාධුනා ජීනෙ
ජීනෙ කදරියං දානෙන සච්චෙන අලංකවාදින’න්ති

ක්‍රෝධ නො කිරීමෙන් ක්‍රෝධය ජය ගන්නේය. අයහපත යහපතින් ජය ගන්නේය. මසුරු බව දානයෙන් ජය ගන්නේය. මුසාව සත්‍යයෙන් ජය ගන්නේය

16/07/2025

14/07/2025

ඒ මාගේ ස්වාමි දරුවෝ යට කී ක්‍රමයෙන් පළමුව තමන් ඒ දිවකුරු බුදුන් දුටුදා ම චතුෂ්පදික ගාථාවක් අසා අමාමහනිවන් පැමිණ එකෙණෙහි ම පැවිදි ව සාරලක්ෂයක් රහතන් හා සමග සංඝනවක ව වඩනා මහපින් ඇතිවද සංසාරයෙහි ගොඩ නො දන්නා අපමණ සතුන් දැක උපන් මහා කරුණාවෙන් අමාපාත්‍රයක් ගෙන අනුන්ට නොදී වීර්යය පුරුෂයකු උදකළාව හිඳ කන්නා සේ, මම අද අමාමහ නිවන් එකළාව නො වළඳමි, බොහෝ සතුන් හා සමඟ වළඳමි යි සිතා හස්තගත වූ සක්විතිරජයක් හරණා සේ සම්ප්‍රාප්ත වූ නිවන් රජය හැර පියා සත්වයන් පිණිස තමන් වහන්සේ විඳිනා සංසාර ව්‍යසනය නිවන් සුවයක් සේ සිතා සංසාර සාගරයට වැද - එතැන් පටන් සාරාසංඛ්‍ය කප්ලක්ෂයක් මුළුල්ලෙහි පාරමිතා සාගරයට වැද අළලන්නා වූ ඒ මාගේ ස්වාමිදරුවාණන් වහන්සේ නොයෙක් ජාතිශතසහස්‍රයෙහි නොයෙක් සතුන් දිළිඳු වෙසින් අවුත් සිට කුස අල්වා පෑ “මහා බුද්ධාංකුරය! ඉතා බඩදළ යම්හ. අපගේ සාදුක් නිවව” යි බැගෑ තෙපුල් කීකල “සාධු! මතු බුදුව මුළුලොව දුකින් මුදමි’ යි පත පතා සසජාතකාදියෙහි දන් දුන් ඇග මස් කියම් නම්, දෙලක්ෂ සතළිස්දහසක් යොදුන් ඝන කඩ බොල් මහ පොළොවෙහි පස් මද ම ය, මස් බොහෝ ම ය,

තවද ජාතිකොටියෙහි යක්ෂරාක්‍ෂසාදින් දිළිඳු වෙස් මවා අවුත් සිට ස්වාමි‍! පිපාසිතයම්හ, මතු තෙපි බුදුව දහම්වැසි වස්වා සසර ගිම් නිවා නම් දැනු දු තොප ඇඟලේ පොවා අපගේ පවස්ගිම් නිවව නරලේ බොනු කැමැත්තම්හ යි යාච්ඥා කළ කල ඔවුන් මුහුණ සතුටින් බලා සියලග පවහෙව සිරුර ගස්වා දරුකිරිදෙන මවක සේ ඒ දිළිඳුන්ට දුන් ලේ කියම් නම්, සතරමහාසාගරයෙහි දිය මද ම ය, ලෙහෙ බොහෝ ම ය,

තව ද නොයෙක් වාරයෙහි අන්‍ධයන් අවුත් සිට භවත! අපි ජාත්‍යන්‍ධයම්හ. ලෝකාලෝකයක් නොම දුටුම් හ. මතු තෙපි බුදු ඇස් ලදින් මොහඳුරු දුරුකරා නම් අපගේ ද අඳුරු දුරු කරව යි කියා ඇස් ඉල්වූ කල තමා වැදූ දරුවන්ගේ ආපදාවන්හි කම්පිත වන මවක සේ ඒ අන්‍ධයන්ගේ දුක් ඉවසාගත නොහී සිවි ජාතකාදියෙහි උපුටා දුන් ඇස් කියම් නම් ආකාශයෙහි තරු මද ම ය. බුදුඇස් පතා දුන් ඇස් බොහෝ ම ය,

තව ද, අසංඛ්‍ය ගණන් ජාතියෙහි ඒ ඒ සත්‍වයන් අවුත් සිට “භවත! මතු බුදු ව මුළුලොවට ඊශ්වර වෙහි නම් අද තාගේ තෙලෙ ඉස අපට දන් දි පියව”යි නින්‍දිත වූ බස් කී වේලෙහි අතන්‍දිත ව ඔවුන් මුහුණ බලා සුරතල් කියන ප්‍රියපුත්‍රයන් සේ සිතා එකෙණෙහි ම මගුල් කඩුව ගෙන බුදුවෙමමැයි පත පතා කපා දීපු මිණිඔටුනුපලන් රජහිස් ගොඩ කියම් නම් එකලක්‍ෂ අටසැටදහසක් යොදුන් උස මෙරගල් මිටි ම ය. ඉස්ගොඩ උස් ම ය.

තවද අපමණ ජාතියෙහි දී දිළිඳුන් අවුත් සිට “භවත! එලාවම්හ. අතින් මෙහෙ කොට ගත නොහෙම්හ, තෙපි මතු ලොවුතුරා බුදු ම මුළුලොව තොප දරු කරා නම්, දැන් තොපගේ තෙලෙ දරුවන් අපට ගැතිකොට දෙව”යි කියා යාච්ඥා කළ කල දෙබසක් නො කියා වෙස්සන්තර ජාතකාදියෙහි ප්‍රිය දරුවන් බැඳ දුන් වැල්ගොඩ කියම් නම් මෙරගගල් මිටි ම ය, වැල්ගොඩ උස් ම ය.

තව ද ජාති කොටියෙහි යාචකයන් අවුත් සිට “හිමි! තෙපි මතු බුදුවන දා මිහිකත ලවා දෙස් කියවා නම්, බුදු සිරිකත පතා නම් කරුණා මෛත්‍රී නමැති කාන්තාවන් දෙදෙනාාහට වල්ලභ වේ නම්, දැන් තොපගේ සිරිකත වන් තෙලෙ රජකත අපට දෙව”යි ඉල්වූ කල දෙබසක් නො කියා තමන්ගේ ප්‍රිය කාන්තාවන් බුදුබව පත පතා බැඳ දීපු වැල්ගොඩ කියම් නම් එම මෙරගල් මිටි ම ය. වැල්ගොඩ උස් ම ය.

13/07/2025

සියලුම රූපයෝ ලක්ෂණ අටකින් ඒකවිධ වේ.ඒවා නම්,
1.අහේතුක
2. සපච්චය
3.සාසව
4.සංඛත
5.ලෞකික
6.කාමාවචර
7.අනාරම්මණ
8.අප්පහාතබ්බ

1.අහේතුක
නාම ධර්මයන් වූ චිත්ත චෛතසිකයන් ආරම්මණයෙහි ස්ථීරව පිහිටා සිටීමට ලෝභ, අලෝභ, ද්වේෂ, අද්වේෂ, මෝහ, අමෝහ යන හේතු හය උපකාර කරනු ලැබේ.එහෙත් අටවිසි රූපයන්හි මෙම හේතු ධර්ම් කිසි එකක් යෙදී නොමැති බැවින් රූපයෝ අහේතුක වේ.

2.සපච්චය
රූපයන්හි සම්ප්‍රයුක්ත හේතු ධර්මයන් නැතත් ඒවා කර්ම, චිත්ත, සෘතු, ආහාර කියන සතර ප්‍රත්‍යයන් අතරින් යම්කිසි ප්‍රත්‍යයකින් හට ගන්නාහු වෙත්.එබැවින් රූපයෝ ප්‍රත්‍ය සහිත බැවින් සපච්චය යැයි කියනු ලැබේ.

3.සාසව
කාමාදී ක්ලේශයන්ට ආශ්‍රව යැයි කියනු ලැබේ.රූප ධර්මයන් තමාම අරඹයා උපන් ආශ්‍රව ඇති හෙයින් සාසව යැයි කියනු ලැබේ.

4.සංඛත බව
⁣හේතූන්ගෙන් හට ගන්න සියලුම ධර්මයන් සංඛතය.නිර්වාණය පමණක් ප්‍රත්‍යයන්ගෙන් නිපදවනු නොලබන නිසා අසංඛත ධාතුවකි.අනෙකුත් සියලුම රූපාරූප ධර්ම ප්‍රත්‍යයෙන් හට ගන්වනු ලබන බැවින් සංඛතය.එම නිසා රූපයන්ට සංඛත යැයි කියනු ලැබේ.

5.ලෞකික
නවලෝකෝත්තර ධර්මය හැර සෙසු සියල්ල උපාදානස්කන්ධ සංඛ්‍යාත ලෝකයට ඇතුලත්ය.රූප ධර්මයෝද උපාදානස්කන්ධයක් වන බැවින් ලෞකිකය.

6. කාමාවචර
කාම භූමියට අයත් වන කාමයෙහි ඇතුලත් වූ කාම තෘෂ්ණාවට උපකාර වන ධර්ම සියල්ලම කාමාවචර ධර්මයෝය.රූපයද කාම ධර්මයක් වන බැවින් කාමාවචරය.

7. අනාරම්මණ
චිත්ත චෛතසික සංඛ්‍යාත නාම ධර්මයෝ අරමුණක් එල්බගෙනම ඇති වන්නාහ.නමුත් රූපයෝ එවැනි අරමුණක් නොගන්නා බැවින් අනාරම්මණ වේ.

8. අප්පහාතතබ්බ
තදංග, විෂ්කම්භණ, සමුච්ඡේද වශයෙන් ප්‍රහීණ කලයුතු ධර්මයෝ පහාතබ්බ ධර්මයෝය.රූපයෝ පහකල යුතු ධර්මයෝ නොවෙති.පහකල යුත්තේ රූපයන් පිළිබඳ යම් ඡන්දයක්, නන්දියක්, රාගයක්, තෘෂ්ණාවක් වෙත් නම් එයයි.රූප තෘෂ්ණාව නැති කල කල්හි රූපයද නැති වූයේ වෙයි.එබැවින් රූපයෝ අප්පහාතබ්බ වෙයි.

10/06/2025

සමණාමයං මහාරාජ - ධම්මරාජස්ස සාවකා
තවෙව අනුකම්පාය - ජම්බුදීපා ඉධාගතා

“මහරජ! ධර්මරාජයන් වහන්සේ ගේ ශ්‍රාවකයන් වූ අපි බෞද්ධ ශ්‍රමණයම්හ. ඔබට ම අනුකම්පා පිණිස ජම්බුද්වීපයෙන් මෙහි පැමිණියම්හ.”

- අනුබුදු මිහිඳු මහරහතන් වහන්සේ

15/05/2025

සීහය, දානපති දායකයා බොහෝ දෙනාට ප්‍රිය-මනාප වෙයි. සීහය, යම් හෙයෙකින් දානපති දායකයා බොහෝ දෙනාට ප්‍රිය-මනාප වේ නම්, මෙ ද සාන්දෘෂ්ටික දානඵල යි.

තවද සීහය, ශාන්ත සත්පුරුෂයෝ දානපති දායකයා ඇසුරු කෙරෙත්. සීහය, යම් හෙයෙකින් ශාන්ත සත්පුරුෂයෝ දානපති දායකයා ඇසුරු කෙරෙත් ද, මෙ ද සාන්දෘෂ්ටික දානඵලයි.

තවද සීහය, දානපති දායකයාගේ කලණකිතුගොස උස්ව නැගේ. සීහය, යම් හෙයෙකින් දානපති දායකයාගේ කලණකිතුගොස උස්ව නැගේ ද, මෙ ද සාන්දෘෂ්ටික දානඵල යි.

තවද සීහය, දානපති දායකයා ක්‍ෂත්‍රිය පර්‍ෂදකට වේව යි, බ්‍රාහ්මණ පර්‍ෂදකට වේ ව යි, ගෘහපති පර්‍ෂදකට වේ වයි, ශ්‍රමණපර්‍ෂදකට වේව යි, යම් ම පිරිසකට එළඹේ නම්, විශාරදව ම නො මකුව ම එළඹෙයි. සීහය, යම් හෙයෙකින් දානපති දායකයා ක්‍ෂත්‍රියපර්‍ෂදකට වේව යි, බ්‍රාහ්මණපර්‍ෂදකට වේ ව යි, ගෘහපති පර්‍ෂදකට වේ ව යි, ශ්‍රමණපර්‍ෂදකට වේ ව යි, යම් ම පිරිසකට එළඹේ නම්, විශාරදව ම තෙද සහිතව ම එළඹෙයි. මෙ ද සාන්දෘෂ්ටික දානඵල යි.

තවද සීහය, දානපති දායකයා කාබුන් මරණින් මතු සුගතිසඞ්ඛ්‍යාත ස්වර්‍ගලෝකයට පැමිණෙයි. සීහය, යම් හෙයෙකින් දානපති දායක කාබුන් මරණින් මතු සුගතිසඞ්ඛ්‍යාත ස්වර්‍ගලෝකයට පැමිණෙන්නේ වේද, මෙ සාම්පරායික (පරලොව) දානඵල යි.

සීහසේනාපති සූත්‍රය

04/05/2025

සම්මා සම්බුද්ධත්වය නම්, සත්ත්වයෙක්ට යා හැකි උතුම් ම පදවිය යි.

බෝධිසත්ත්වයන් වහන්සේ නමක් ඒ සම්මා සම්බුද්ධත්වය නම් උත්තරීතර පදවිය සාක්ෂාත් කර ගන්න අවම වශයෙන් සාරාසංඛෙය්‍ය කල්ප ලක්ෂයක්වත් (ප්‍රඥාධික බෝධිසත්වයන් වහන්සේ නමක්) පාරමිතාවන් පූරණය කරගත යුතු ය.

ශ්‍රද්ධාධික බෝධිසත්ත්වයෝ අෂ්ටාසංඛ්‍ය කල්ප ලක්‍ෂයකින් සම්බෝධියට පැමිණෙති. වීර්‍ය්‍යාධික බෝධිසත්ත්වයෝ සොළොසාසංඛ්‍ය කල්ප ලක්‍ෂයකින් සම්බෝධියට පැමිණෙති.

පාරමිතාවෝ දස ආකාර වේ. ඒ දස පාරමිතාවෝ නම්,

“දානං සීලඤ්ච නෙක්ඛම්මං
පඤ්ඤා විරියෙන පඤ්චමං
ඛන්ති සච්චමධිට්ඨානං
මෙත්තුපෙක්ඛාතිමා දස.”

දාන,සීල ,නෙක්ඛම්ම, ප්‍රඥාව ,වීර්ය,ක්ෂාන්ති,සත්‍ය, මෛත්‍රී,උපේක්ඛා යන පාරමිතාවෝ ය. මේ පාරමිතාවන්ට බුද්ධකාරක ධර්ම යැයි ද කියනු ලැබේ..

බෝධිසත්වයන් වහන්සේ නමක් සම්මා සම්බුද්ධත්වය සඳහා දස පාරමිතාවන් පාරමී, උප පාරමී, පරමත්ථ පාරමී වශයෙන් ත්‍රිවිධාකාරයෙන් පිරිය යුතු ය.

දස පාරමිතාවන් පූරණය කරන බෝධිසත්වයන් වහන්සේ නමකගේ කරුණාව හා ප්‍රඥාව දානාදී සියලු පාරමිතාවනට ප්‍රත්‍ය වන බව අනාගත වංශය මෙතේ බුදු සිරිත ග්‍රන්ථ⁣⁣යෙහි මෙසේ දක්වා ඇත.

ප්‍රඥාවෙන් බුද්ධත්වය සිද්ධවන්නේය. කරුණාවෙන් බුද්ධකාරක ධර්මය සිද්ධවන්නේය. ප්‍රඥාවෙන් තුමූ සසරින් එතරවෙති. කරුණාවෙන් අනුන් එතරකෙරෙති. ප්‍රඥාවෙන් අනුන්ගේ දුක් පිරිසිඳ දකිති. කරුණාවෙන් අනුන්ගේ දුකට පිළියම් කරන්ට පටන් ගනිති.

ප්‍රඥාවෙන් දුඃඛයෙහි කළකිරෙති. කරුණාවෙන් දුඃඛය පිළිගනිති. ප්‍රඥාවෙන් නිර්වාණයට අභිමුඛවන්නේය. කරුණාවෙන් නිර්වාණයට නො පැමිණෙන්නේය.

කරුණාවෙන් සංසාරයට අභිමුඛවන්නේය. ප්‍රඥාවෙන් ඒ සංසාරයෙහි නො ඇලෙන්නේය. ප්‍රඥාවෙන් හැමතන්හි විරක්තවන්නේය. කරුණාවෙන් අනුව පවත්නා ඥානයක් බැවින් හැමසත්ත්‍වයන්ට අනුග්‍රහ කිරීමෙහි නො පවත්නේ නො වෙයි. කරුණාවෙන් සියලු සත්ත්‍වයන්ට අනුකම්පා කරන්නේය. කරුණාව අනුව පවත්නා නුවණ බැවින් හැමසත්ත්‍වයන් කෙරෙහි නො ඇලුනා වූ සිත් ඇත්තේ නො වෙයි. ප්‍රඥාවෙන් මමය මාගේය යන්නක් නැති බව සිද්ධවන්නේය.

කරුණාවෙන් වීර්යය ඇතිබව සිද්ධවන්නේය. ප්‍රඥාවෙන් තමා නො තවන බව සිද්ධ වන්නේය. කරුණාවෙන් අනුන් නො තවන බව සිද්ධවන්නේය.

ප්‍රඥාවෙන් තමහට වැඩ සිද්ධවන්නේය. කරුණාවෙන් අනුන්ට වැඩ සිද්ධ වන්නේය. ප්‍රඥාවෙන් නිර්භය බව සිද්ධවන්නේය. කරුණාවෙන් සංසාරයෙහි නො ඇලෙනබව සිද්ධවන්නේය.

ප්‍රඥාවෙන් ධර්මයට අධිපතිබව සිද්ධවන්නේය. කරුණාවෙන් ලොවට අධිපතිබව සිද්ධවන්නේය.

කරුණාවෙන් පූර්වෝපකාර ඇතිබව සිද්ධවන්නේය. ප්‍රඥාවෙන් මෝහවිනාශය සිද්ධවන්නේය. කරුණාවෙන් තෘෂ්ණා විනාශය සිද්ධවන්නේය.

ප්‍රඥාවෙන් විදර්ශනා ඥානාදි විද්‍යා සිද්ධ වන්නේය. කරුණාවෙන් ප්‍රාතිමෝක්‍ෂසංවර ශීලාදි චරණ සිද්ධිය වන්නේය.

ප්‍රඥාවෙන් ශ්‍රද්ධාබලාදි දශබල සිද්ධිය වන්නේය. කරුණාවෙන් අන්තරායකර ධර්මාදියෙහි වෛශාරද්‍යසිද්ධිය වන්නේය.

සියලු පාරමිතාඵලයට විශේෂයෙන් උපාය බැවින් ප්‍රඥා කරුණා දෙක සියලු පාරමිතාවන්ට ප්‍රත්‍යය වන්නේය. මේ කරුණා ප්‍රඥා දෙක වූකලි දානශීලාදි වූ සියලු දශපාරමිතාවන්ට මෙන් “බුද්ධො බොධෙය්‍යං” යනාදි මූලප්‍රාර්ථනාවටද ප්‍රත්‍යය වන්නේය.

බෝධිසත්ත්වයන් වහන්සේ නමක් මේ සංසාරයට පනින්නේ මේ සසරේ තියෙන තතු ⁣තත්ත්වාකාරයෙන් දැනගෙනයි. අප බෝධිසත්වයන් වහන්සේ මීට සාරාසංඛෙය්‍ය කල්ප ලක්ෂයකට පෙර දීපංකර බුදුරදුන් පාමුල එක බණ පදයක් අහලා නිවන් දකින්නට පින් තියාගෙනත් මේ අති භයානක සංසාරයට පැන්නේම අසරණ වූ ලෝක සත්ත්වයා කෙරෙහි මහත් කරුණාවකින්මයි..

ඒ උත්තරීතර ගුණ කඳකින් සමන්වාගත බෝධිසත්වයන් වහන්සේලාට මාගේ උත්තමාංග නමස්කාරය වේවා..

✍️ පිටිපන ධම්මසුභාවි මෑණියන් වහන්සේ..