https://www.facebook.com/103540282253511/

මව් පදවිය - Maw Padawiya -Motherhood, Kaduwela (2025)

22/11/2025

අලුත උපන් බබෙක් මව්කිරි බීම ප්‍රතික්ෂේප කරන විට අම්මා කෙනෙක් බිය වීම සාමාන්‍ය දෙයක්. නමුත් කලබල නොවන්න, මෙයට බලපාන හේතු කිහිපයක් තිබිය හැකි අතර ඒවා විසඳා ගැනීමට ක්‍රම තිබේ.
බබා කිරි නොබොන්නේ ඇයි සහ ඊට කළ හැකි දේවල් මෙන්න:

1. බබාට කිරි එපා වීමට හේතු 🤔
* අධික නිදිමත: අලුත උපන් බබාලා සමහර විට පැය ගණනක් එක දිගට නිදාගන්න පුළුවන්. ඇහැරෙන්න කම්මැලි නිසා කිරි බොන්නේ නැතිව ඉන්නවා.
* සම්බන්ධ වීමේ ගැටළු (Latching issues): තන පුඩුව බබාගේ කටට හරියට අසු වෙන්නේ නැත්නම් හෝ තන පුඩුව පැතලි නම් බබාට කිරි උරන්න අමාරුයි. එතකොට බබා තරහ ගිහින් අඬනවා.

* අසනීප තත්වයක්: බබාට හෙම්බිරිස්සාව නිසා නහය හිරවෙලා නම්, කිරි බොනකොට හුස්ම ගන්න අමාරුයි. නැත්නම් කන රිදෙනවා නම් හෝ කටේ තුවාල (Thrush - දිව සුදු වීම) තියෙනවා නම් කිරි බොන්න කැමති නැහැ.

* කිරි එන වේගය: කිරි වේගයෙන් විදිනවා නම් බබාට හුස්ම හිරවෙන්න පුළුවන්. නැත්නම් කිරි එන්නේ හරිම හිමින් නම් බබාට මහන්සි නිසා කිරි බීම නවත්වනවා.

* සබන් හෝ සුවඳ: අම්මා පියයුරු සේදීමට සුවඳ සබන් හෝ ක්‍රීම් වර්ගයක් ගෑවා නම්, ඒ අලුත් සුවඳට බබා අකමැති වෙන්න පුළුවන්.

2. අම්මාට කළ හැකි දේවල් (විසඳුම්) ✅
* සමෙන් සම ස්පර්ශය (Skin-to-Skin):
බබාගේ ඇඳුම් ඉවත් කර (නැපිය පමණක් අන්දවා) අම්මාගේ නිරුවත් පපුව මත තබාගෙන තුරුල් කරගන්න. අම්මාගේ උණුසුම සහ හෘද ස්පන්දනය බබාව සන්සුන් කර කිරි බොන්න උනන්දු කරවනවා.

* බබාව අවදි කරන්න:
බබා නිදිමත නම්, යටි පතුල් පිරිමදින්න, පිටට තට්ටු කරන්න හෝ නැපිය මාරු කර බබාව හොඳින් ඇහැරවාගෙන කිරි දෙන්න උත්සාහ කරන්න.

* ඉරියව් වෙනස් කරන්න:
සමහර විට එක පැත්තකට වඩා ගන්න විදිහට බබා අකමැති වෙන්න පුළුවන්. හාන්සි වෙලා හෝ ෆුට්බෝල් ක්‍රමයට (Football hold) වඩාගෙන කිරි දී බලන්න.

* කිරි දොවා හැන්දෙන් දෙන්න:
බබා දිගටම පියයුර ප්‍රතික්ෂේප කරනවා නම්, බඩගින්නේ තියන්න එපා. කිරි ටිකක් දොවලා, පිරිසිදු කෝප්පයකට ගෙන හැන්දකින් පොවන්න. (බෝතල් කරකැවි දීමෙන් වළකින්න, එය පුරුදු වුණොත් පියයුර බොන්නේ නැතිව යන්න පුළුවන්).

* නහය පරීක්ෂා කරන්න:
නහය හිරවෙලා නම් ලුණු වතුර බින්දු (Saline drops) දමා පිරිසිදු කරන්න.

⚠️ වහාම වෛද්‍යවරයෙක් හමුවිය යුතු අවස්ථා:

ඔබේ උත්සාහයන් සාර්ථක නොවන්නේ නම් සහ පහත ලක්ෂණ තිබේ නම් ප්‍රමාද නොවී රෝහලට යන්න:

* මුත්‍රා පිටවීම අඩු නම්: පැය 6-8 ක් ඇතුළත බබා එක වරක්වත් මුත්‍රා කර නැත්නම් (නැපිය වේලිලා නම්).
* අධික උණ හෝ ඇඟ සීතල වී ඇත්නම්.
* බබා කහ පාට වී ඇත්නම් (Jaundice).
* බබා දිගින් දිගටම නිදාගෙනම ඉන්නවා නම් සහ ඇහැරවන්න අමාරු නම්.

මුලින්ම බය නොවී බබාව අම්මාගේ ඇඟට තුරුල් කරගෙන ටිකක් වෙලා ඉන්න. බොහෝ විට එය හරියනවා. එහෙම නැත්නම් දොවලා හැන්දෙන් කිරි ටිකක් දීලා බලන්න.

මව් පදවිය - Maw Padawiya -Motherhood

22/11/2025

බබාට ග්‍රයිප් වෝටර් (Gripe Water) ලබා දීම සම්බන්ධයෙන් වෛද්‍යවරුන්ගේ සහ නිෂ්පාදකයින්ගේ අදහස් දෙකක් පවතී. ඒ නිසා මෙය සැලකිල්ලෙන් කළ යුතුය.

1. නිෂ්පාදකයින්ගේ නිර්දේශය (බෝතලයේ සඳහන් පරිදි) 📅
බොහෝ ග්‍රයිප් වෝටර් නිෂ්පාදනවල සඳහන් වන්නේ දරුවාට මාස 1 සම්පූර්ණ වූ පසු (සති 4න් පසු) මෙය ලබා දිය හැකි බවයි. අලුත උපන් බබාලාට (Newborns) මෙය ලබා දීම සාමාන්‍යයෙන් නිර්දේශ කරන්නේ නැහැ.

2. වෛද්‍යවරුන්ගේ නිර්දේශය (වඩාත් වැදගත්) 👩‍⚕️
නූතන ළමා රෝග විශේෂඥ වෛද්‍යවරුන් බොහෝ දෙනෙක් මුල් මාස 6 තුළ බබාට ග්‍රයිප් වෝටර් ලබා දීම අනුමත කරන්නේ නැහැ.
හේතු:

* මව්කිරි පමණක් දීම: මුල් මාස 6 දී මව්කිරි හැර (වතුරවත් නොදී) වෙනත් කිසිවක් ලබා දීමෙන් බබාගේ කිරි බීමේ රටාව වෙනස් විය හැකියි.

* සීනි අඩංගු වීම: ග්‍රයිප් වෝටර්වල සීනි ප්‍රතිශතය වැඩි විය හැක. කුඩා කාලයේදීම සීනි රසට හුරු වීම දරුවාට හොඳ නැත.

* ආසාත්මිකතා: එහි අඩංගු සමහර ඖෂධීය ශාක සාරයන් බබාට ආසාත්මික (Allergic) විය හැක.
* ඇල්කොහොල්: සමහර පැරණි වර්ගවල මධ්‍යසාර (Alcohol) අඩංගු විය හැක (දැන් එන බොහොමයක් ඒවායේ අඩංගු නැතත් පරීක්ෂා කිරීම වැදගත්).

බබාට බඩේ අමාරුවක් (Colic/Gas) වගේ නම් ග්‍රයිප් වෝටර් වෙනුවට කළ හැකි දේ:
බබා නිතර අඬන්නේ බඩේ ගෑස් හෝ බඩේ කැක්කුම නිසා නම්, ග්‍රයිප් වෝටර් දෙනවාට වඩා පහත ස්වභාවික ක්‍රම අත්හදා බලන්න:

* හොඳින් ගුඩු යවන්න: කිරි දුන් පසු අනිවාර්යයෙන් විනාඩි 15ක්වත් ගුඩු යවන්න.

* පාපැදි අභ්‍යාසය (Bicycle Legs): බබාව උඩුබැලි අතට තබා, කකුල් දෙක පාපැදියක් පදිනවා වගේ සෙමින් කරකවන්න. මෙය බඩේ වාතය පිටවීමට උදව් වෙනවා.

* බඩ පිරිමැදීම: බබාගේ බඩ ඔරලෝසු මුහුණත කැරකෙන අතට (Clockwise) සෙමින් පිරිමදින්න.

* වෛද්‍ය උපදෙස්: බබා දිගින් දිගටම අඬනවා නම්, තමන් හිතුමතේට ග්‍රයිප් වෝටර් නොදී ළමා වෛද්‍යවරයෙකුගෙන් "ගෑස් ඩ්‍රොප්ස්" (Simethicone drops) වැනි වෛද්‍ය අනුමත ඖෂධයක් අවශ්‍යදැයි විමසන්න.
සාරාංශය: බෝතලයේ මාස 1 සිට කියා තිබුණත්, මාස 6ක් යනතුරු මව්කිරි පමණක් ලබා දීම වෛද්‍යවරුන් නිර්දේශ කරන හොඳම ක්‍රමයයි.

මව් පදවිය - Maw Padawiya -Motherhood

22/11/2025

මව්කිරි දොවා තැබීම සහ ගබඩා කිරීම රැකියාවට යන අම්මලාට වගේම, අම්මා ළඟ නැති වෙලාවට බබාට කිරි දෙන්න තියෙන හොඳම විසඳුමයි.
මේ සඳහා අනුගමනය කළ යුතු නිවැරදි පියවර සහ ආරක්ෂිත ක්‍රම පහත දැක්වෙනවා.

1. සූදානම් වීම සහ පිරිසිදුකම 🧼
* අත් සේදීම: කිරි දොවන්න කලින් සබන් ගා අත් හොඳින් සෝදාගන්න.
* භාජන: කිරි එකතු කිරීමට කට පළල, පිරිසිදු (තම්බාගත්) වීදුරු හෝ ප්ලාස්ටික් (BPA Free) කෝප්පයක් හෝ බෝතලයක් භාවිතා කරන්න.
* සැනසීම: හිත සන්සුන්ව තබාගෙන, බබාව මතක් කරමින් කිරි දොවන්න පටන් ගන්න. (මෙය කිරි එරීම පහසු කරයි).

2. කිරි දොවා ගන්නා ක්‍රම
* අතින් දොවා ගැනීම: මෙය ඉතාම ආරක්ෂිත සහ වියදම් රහිත ක්‍රමයයි. (තන පුඩුවට පිටතින් ඇති කළු කොටස - Ar**la එක මත ඇඟිලි තබා පියයුර දෙසට තද කරමින් දොවා ගත හැක).

* පම්ප් (Breast Pump) භාවිතා කිරීම: අතින් ක්‍රියා කරන (Manual) හෝ විදුලියෙන් ක්‍රියා කරන (Electric) පම්ප් එකක් භාවිතා කළ හැක.

3. මව්කිරි ගබඩා කරන කාලසටහන (Storage Guidelines) 📅
මව්කිරි නරක් නොවී තබා ගත හැකි කාලය උෂ්ණත්වය අනුව වෙනස් වේ:

| ගබඩා කරන ස්ථානය | උෂ්ණත්වය | තබා ගත හැකි කාලය | විශේෂ උපදෙස් |
|---|---|---|---|
| කාමර උෂ්ණත්වයේ | සාමාන්‍ය කාමරයක | පැය 4 - 6 | පියනකින් හොඳින් වසා තබන්න. |
| ශීතකරණයේ (පහළ) | සාමාන්‍ය කොටසේ | පැය 24 | දොරේ (Door rack) තබන්න එපා. ඇතුලතින්ම තබන්න. |
| අධි ශීතකරණයේ | Deep Freezer | මාස 3 | වෙනම දොරක් ඇති ෆ්‍රීසර් එකක විය යුතුයි. |

4. දොවා ගත් කිරි නැවත බබාට දෙන ආකාරය 🍼
ශීතකරණයේ තැබූ කිරි කෙලින්ම ලිප තබා රත් කිරීම හෝ මයික්‍රොවේව් (Microwave) කිරීම කොහෙත්ම නොකළ යුතුයි. එමගින් කිරි වල ඇති පෝෂ්‍ය පදාර්ථ විනාශ වෙනවා.
නිවැරදි ක්‍රමය:

* දිය කරගැනීම: ෆ්‍රීසර් එකේ ඇති කිරි නම්, කලින් දවසේ රෑ සාමාන්‍ය ශීතකරණයට දමා දිය වෙන්න හරින්න. නැත්නම් සාමාන්‍ය වතුර භාජනයක බහා තබන්න.

* රස්නේ කිරීම (Ben-marie method): මද උණුසුම් වතුර (අත දාන්න පුළුවන් තරමේ රස්නේ) බඳුනක් ගන්න. කිරි බෝතලය/කෝප්පය එය ඇතුළින් තබන්න. (කිරි එක ඇතුලට වතුර යන්න දෙන්න එපා).

* ටික වේලාවකින් කිරි එක බබාට බොන්න පුළුවන් තරමට (කාමර උෂ්ණත්වයට) රත් වුණාම ලබා දෙන්න.

💡 වැදගත් කරුණු:
* ලේබල් කරන්න: කිරි දොවා ගත් දිනය සහ වේලාව භාජනයේ ලියා අලවන්න. (මුලින් දොවා ගත් කිරි මුලින්ම පාවිච්චි කරන්න).
* සුළු ප්‍රමාණ: බබා එක පාරකට බොන ප්‍රමාණයට (උදා: අවුන්ස 2 හෝ 3 බැගින්) වෙන වෙනම ගබඩා කරන්න.

* ඉතිරි වූ කිරි: දිය කර රත් කරගත් කිරි බබා බිව්වට පස්සේ ඉතිරි වුණොත්, එය නැවත ශීතකරණයේ තැබීම හෝ පසුවට දීම නොකළ යුතුයි. එය ඉවත් කරන්න.

* කලවම් කිරීම: අලුතෙන් දොවා ගත් රස්නේ කිරි, ශීතකරණයේ ඇති සීතල කිරි වලට කෙලින්ම එකතු කරන්න එපා. අලුත් කිරි එකත් නිවෙන්න හැර එකතු කරන්න.

රැකියාවට යන අම්මා කෙනෙක් නම්, නිවාඩු කාලය ඉවර වෙන්න සති 2කට කලින් විතර ඉඳලා මේ විදිහට කිරි දොවලා පුරුදු වෙන්න පටන් ගන්න එක හොඳයි.

මව් පදවිය - Maw Padawiya -Motherhood

22/11/2025

මව්කිරි නිපදවීම කියන්නේ අම්මාගේ සිරුරේ සිදුවන ඉතාම ආශ්චර්යමත් ක්‍රියාවලියක්. මෙය ප්‍රධාන වශයෙන් පාලනය වන්නේ හෝමෝන (Hormones) සහ ස්නායු පද්ධතිය මගින්.
සරලවම කිව්වොත්, මව්කිරි නිපදවෙන ආකාරය පියවරෙන් පියවර මෙන්න

1. ශරීරය සූදානම් වීම (ගර්භනී කාලයේදීම) 🤰
ඔබ ගැබ්ගෙන සිටින කාලයේදීම හෝමෝන වෙනස්වීම් නිසා පියයුරු ඇතුළේ ඇති කිරි නිපදවන පටක (Glands) සහ කිරි නාල (Ducts) වර්ධනය වෙනවා. දරුවා ඉපදෙන්නත් කලින්ම පියයුරු වලින් 'කොලොස්ට්‍රම්' (Colostrum/කහ කිරි) නිපදවීම ආරම්භ වෙනවා.

2. කිරි නිපදවීමේ ක්‍රියාවලිය (හෝමෝන ක්‍රියාකාරීත්වය) 🧠
බබා ඉපදුණාට පස්සේ, ප්‍රධාන හෝමෝන දෙකක් එකතු වෙලා තමයි කිරි හැදීම සහ එළියට ඒම පාලනය කරන්නේ.

* ප්‍රොලැක්ටින් (Prolactin) - "කිරි සාදන හෝමෝනය":
බබා තන පුඩුව උරා බොන විට, ඒ පණිවිඩය ස්නායු හරහා අම්මාගේ මොළයට යනවා. එවිට මොළයෙන් 'ප්‍රොලැක්ටින්' හෝමෝනය නිකුත් කරනවා. මේ හෝමෝනය මගින් පියයුරු ඇතුළේ තියෙන කුඩා මලු (Alveoli) වලට කිරි නිපදවන්න අණ දෙනවා.
(සරලව: බබා උරා බොන තරමට, ප්‍රොලැක්ටින් වැඩි වී කිරි නිපදවීම වැඩි වෙනවා.)

* ඔක්සිටොසින් (Oxytocin) - "කිරි පිට කරන හෝමෝනය":
කිරි හැදුණට විතරක් මදි, ඒවා එළියට එන්න ඕනනේ. බබා කිරි බොන්න ගත්තම හෝ අම්මා බබාව ආදරෙන් මතක් කරනකොට 'ඔක්සිටොසින්' හෝමෝනය ක්‍රියාත්මක වෙනවා. මේකෙන් කරන්නේ කිරි පිරුණු මලු තද කරලා (Squeeze), කිරි නාල දිගේ තන පුඩුව දෙසට කිරි තල්ලු කිරීමයි. මේකට කියන්නේ "Let-down reflex" (කිරි එරීම) කියලා.
(සමහර වෙලාවට බබා අඬන සද්දෙටත් අම්මට ඉබේම කිරි එරෙන්නේ මේ හෝමෝනය නිසයි.)

3. ඉල්ලුමට සැපයුම (Supply and Demand) 🔄
මෙය ඉතාම වැදගත් සිද්ධාන්තයක්.
* පියයුරු හිස් වන තරමට: අලුත් කිරි නිපදවීම වේගවත් වෙනවා.

* කිරි පිරී තිබෙන විට: කිරි නිපදවීම මන්දගාමී වෙනවා.
ඒ කියන්නේ, බබා නිතර නිතර කිරි උරා බොන තරමට, අම්මාගේ ඇඟෙන් වැඩිපුර කිරි නිපදවනවා. අම්මා කෙනෙක්ට කිරි මදි වෙයි කියලා හිතලා පිටි කිරි දුන්නොත්, බබා මව්කිරි බොන එක අඩු කරනවා. එතකොට අම්මාගේ මොළය හිතන්නේ "ආ.. දැන් බබාට කිරි එච්චර ඕන නෑ" කියලා. එතකොට කිරි හැදෙන එකත් අඩුවෙනවා.

💡 සාරාංශය:
* බබා උරා බොනවා ➡️ මොළයට පණිවිඩයක් යනවා.
* ප්‍රොලැක්ටින් මගින් කිරි හදනවා.
* ඔක්සිටොසින් මගින් කිරි එළියට තල්ලු කරනවා.
* පියයුරු හිස් වන තරමට ආයේ ආයේ කිරි පිරෙනවා.
ඒ නිසා කිරි වැඩි කරගන්න තියෙන හොඳම ක්‍රමය තමයි, නිතරම බබාට කිරි උරා බොන්න දීම.

මව් පදවිය - Maw Padawiya -Motherhood

22/11/2025

ඔව්, බබාලා කිරි බිව්වට පස්සේ ටිකක් වමනය දැමීම (කිරි කටට ඒම/Spitting up) ඉතාම සාමාන්‍ය දෙයක්. බොහෝ විට මෙය ලෙඩක් නෙවෙයි.

බොහෝ අම්මලා මේ ගැන බිය වුණත්, එය සිදුවීමට බලපාන ප්‍රධාන හේතු සහ එය පාලනය කරගන්නා ආකාරය පහත දැක්වෙනවා.

🍼 බබා කිරි වමනය කරන්නේ ඇයි?
* ආමාශයේ නොමේරූ බව (Reflux): බබාගේ කිරි බඩට යන නාලය (Esophagus) සහ ආමාශය අතර ඇති කුඩා 'කපාටය' (Valve) කුඩා කාලයේදී තවම හොඳින් ක්‍රියාත්මක වෙන්නේ නැහැ. ඒ නිසා බඩ පිරුණම කිරි ආපහු උඩට එනවා. බබා ලොකු වෙනකොට මේක ඉබේම හරියනවා.

* වාතය ගිලීම: කිරි බොන අතරතුර බබා හුළං ගිලිනවා. ඒ හුළං බුබුළු (Gas) එළියට එනකොට කිරි ටිකකුත් එක්කම එළියට එනවා.

* වැඩිපුර කිරි බීම: බබාගේ බඩ හරිම පුංචියි. ඉතින් බඩ පිරුනට පස්සේ වැඩිපුර තියෙන කිරි ටික එළියට එනවා.

✅ මෙය පාලනය කරන්න අම්මට කරන්න පුළුවන් දේවල්:
* අනිවාර්යයෙන් ගුඩුස් යවන්න (Burping): කිරි දීලා ඉවර වුණාම විනාඩි 10-15ක් විතර බබාව කරට ගෙන පිටට තට්ටු කරමින් ගුඩු යවන්න.
* කෙලින් තබන්න: කිරි දුන්නට පස්සේ එකපාරටම බබාව හාන්සි කරවන්න එපා. ටික වේලාවක් හිස ඉහළින් සිටින සේ වඩාගෙන ඉන්න.

* බඩ තද නොකරන්න: කිරි බිව්ව ගමන් බබාගේ බඩ තද වන සේ නැපි අන්දන්න හෝ සෙල්ලම් කරවන්න එපා.

⚠️ වෛද්‍යවරයෙක් හමුවිය යුත්තේ කවදාද?
සාමාන්‍යයෙන් 'කිරි කටට ඒම' ප්‍රශ්නයක් නෙවෙයි. නමුත් පහත ලක්ෂණ තිබේ නම් වහාම වෛද්‍ය උපදෙස් ගන්න:

* විසි වෙන්න වමනය යාම (Projectile Vomiting): කිරි කට දෙපැත්තෙන් බේරෙනවා නොව, අඩි කිහිපයක් ඈතට විසි වෙන්න තදින් වමනය යනවා නම්.

* වමනය පාට වෙනස් නම්: වමනය කොළ පාට (Green) හෝ කහ පාට නම්, නැත්නම් ලේ මිශ්‍ර වී ඇත්නම්.

* බර අඩු වීම: බබා දිගටම වමනය කරනවා නම් සහ බර වැඩි වෙන්නේ නැත්නම්.

* වේදනාව: බබා වමනය කරන ගමන් අධිකව අඬනවා නම් හෝ බඩ පිිපිලා වගේ නම්.
ඔබේ බබා කිරි ටිකක් කට දෙපැත්තෙන් දානවද? නැත්නම් තදින් ඈතට විසි වෙන්න දානවද? (කට දෙපැත්තෙන් දානවා නම් බය වෙන්න දෙයක් නැහැ).

මව් පදවිය - Maw Padawiya -Motherhood

22/11/2025

නැහැ, ගර්භනී සමයේ සෑම මවකගේම බර වැඩි වෙන්නේ එකම විදිහට නෙවෙයි.

මෙය එක් එක් මවගේ ශරීර ස්වභාවය සහ ගැබ් ගැනීමට පෙර තිබූ බර (Body Mass Index - BMI) මත වෙනස් වෙනවා. වෛද්‍ය විද්‍යාත්මකව බර වැඩි විය යුතු නිර්දේශිත ප්‍රමාණයක් තිබෙනවා.
ඒ ගැන සරලව පැහැදිලි කිරීමක් පහතින් දැක්වෙනවා:

⚖️ ගැබ් ගැනීමට පෙර මවගේ ශරීර ස්වභාවය අනුව වැඩි විය යුතු බර:

* සාමාන්‍ය බර ඇති අය (Normal Weight):
* ගැබ් ගැනීමට පෙර BMI අගය 18.5 - 24.9 අතර නම්,
* මුළු කාලය තුළ කිලෝ 11 ත් 16 ත් අතර ප්‍රමාණයකින් බර වැඩි විය යුතුයි.

* කෙට්ටු අය (Underweight):
* ගැබ් ගැනීමට පෙර BMI අගය 18.5 ට අඩු නම්,
* මේ අයට පෝෂණය වැඩිපුර අවශ්‍ය නිසා කිලෝ 12.5 ත් 18 ත් අතර ප්‍රමාණයකින් බර වැඩි විය යුතුයි.

* මහත හෝ අධික බර ඇති අය (Overweight / Obese):
* ගැබ් ගැනීමට පෙර BMI අගය 25 ට වැඩි නම්,
* මේ අයගේ බර වැඩිවීම පාලනය කළ යුතුයි. සාමාන්‍යයෙන් කිලෝ 5 ත් 11.5 ත් අතර ප්‍රමාණයක් පමණක් වැඩි වීම ප්‍රමාණවත්

📅 බර වැඩි වන වේගය (සාමාන්‍යයෙන්)
* මුල් මාස 3 (First Trimester): මේ කාලයේ බර වැඩි වෙන්නේ බොහොම අඩුවෙන්. සමහර විට වමනය (Morning Sickness) නිසා බර අඩු වෙන්නත් පුළුවන්. සාමාන්‍යයෙන් කිලෝ 1ක් හෝ 2ක් වැඩි වීම ප්‍රමාණවත්.
* ඉතිරි මාසවලදී: ගැබ් කාලයේ 4 වන මාසයේ සිට දරුවා ලැබෙන තුරු, සතියකට සාමාන්‍යයෙන් ග්‍රෑම් 500ක් (0.5 kg) පමණ බර වැඩි වීම අපේක්ෂා කරනවා.

❓ මේ බර එන්නේ කොහෙන්ද?
මේ වැඩිවෙන බර සම්පූර්ණයෙන්ම 'මේදය' (Fat) නෙවෙයි. එය බෙදී යන්නේ මෙහෙමයි:
* බබාගේ බර (කිලෝ 3 - 3.5 පමණ)
* වැදෑමහ (Placenta)
* උල්බ දියර (Amniotic fluid)
* ගර්භාෂය විශාල වීම
* වැඩිපුර රුධිරය සහ ශරීර දියර
* මව්කිරි දීමට සූදානම් වන පියයුරු පටක
* ශරීරයේ තැන්පත් වන මේදය (කිරි නිපදවීමට ශක්තිය ලෙස)

⚠️ විශේෂයෙන් සැළකිලිමත් විය යුතු අවස්ථා:
* එකපාරටම බර වැඩි වීම: සතියක් තුළ එකපාරටම අසාමාන්‍ය ලෙස බර වැඩි වුණොත් සහ කකුල්/මුහුණ ඉදිමෙනවා නම්, එය අධි රුධිර පීඩනය (Pressure) සම්බන්ධ තත්වයක් විය හැකි නිසා වහාම වෛද්‍යවරයා හමුවන්න.

* බර අඩු වීම: මුල් මාස 3න් පසුවත් බර අඩු වෙනවා නම් හෝ වැඩි වෙන්නේ නැත්නම් ඒ ගැනත් සැලකිලිමත් විය යුතුයි.
ඔබේ සායන පොතේ (චෙක් ලිස්ට් එකේ) ඔබේ බර වැඩි වන ආකාරය ප්‍රස්ථාරයක ලකුණු කරනවා. එය නියමිත රේඛාවල ගමන් කරනවා නම් බිය විය යුතු නැහැ.

22/11/2025

මව්කිරි දීම කියන්නේ දරුවාට ස්වභාවධර්මයෙන් ලැබෙන වටිනාම දායාදය වගේම, එය අම්මාගේ සෞඛ්‍යයටත් ඉතාම හිතකරයි. මෙය දෙදෙනාටම වාසි රැසක් ගෙන දෙන ක්‍රියාවලියක්.

එම ප්‍රයෝජන සරලව පහත පරිදි දැක්විය හැකියි:

👶 දරුවාට ලැබෙන විශේෂ වාසි
* පරිපූර්ණ පෝෂණය: මුල් මාස 6 සඳහා දරුවාට අවශ්‍ය කරන ජලය, ප්‍රෝටීන්, විටමින්, මේදය සහ ඛනිජ ලවණ සියල්ලම නියමිත ප්‍රමාණයෙන් මව්කිරි වල අඩංගුයි. වෙනත් කිසිම බීමක් හෝ කෑමක් අවශ්‍ය වන්නේ නැහැ.

* රෝගවලින් ආරක්ෂාව (ස්වභාවික ප්‍රතිශක්තිය): මව්කිරි වල, විශේෂයෙන් මුල් දින කිහිපයේ එන 'කහ කිරි' (Colostrum) වල රෝග මර්දන ශක්තිය (Antibodies) බහුලයි. මෙය බබාට ස්වභාවික එන්නතක් වගේ ක්‍රියා කරමින් කැස්ස, හෙම්බිරිස්සාව, පාචනය සහ කන් ආසාදන වැනි රෝගවලින් බබාව ආරක්ෂා කරනවා.

* ජීර්ණය පහසු වීම: පිටි කිරි වලට වඩා මව්කිරි දිරවීමට ඉතා පහසුයි. ඒ නිසා බබාට බඩේ කැක්කුම, මලබද්ධය (බඩ වේලීම) වැනි අපහසුතා ඇති වීම අවමයි.

* මොළයේ වර්ධනය: මව්කිරි බොන දරුවන්ගේ බුද්ධි වර්ධනය (IQ) ඉතා ඉහළ මට්ටමක පවතින බව පර්යේෂණ මගින් තහවුරු වී තිබෙනවා.

* දිගුකාලීන සෞඛ්‍යය: කුඩා කාලයේ මව්කිරි ලැබූ දරුවන්ට අනාගතයේදී දියවැඩියාව, තරබාරුකම සහ ඇදුම වැනි රෝග වැළඳීමේ අවදානම අඩුයි.

👩 අම්මාට ලැබෙන වාසි
* ප්‍රසූතියෙන් පසු ඉක්මන් සුවය: බබා කිරි උරා බොන විට අම්මාගේ ශරීරයේ 'ඔක්සිටොසින්' හෝමෝනය ශ්‍රාවය වෙනවා. මෙය ගර්භාෂය හැකිලීමට උදව් වන නිසා, ප්‍රසූතියෙන් පසු සිදුවන රුධිර වහනය (Bleeding) අඩු වී ගර්භාෂය ඉක්මනින් යථා තත්වයට පත් වෙනවා.

* පිළිකා අවදානම අඩු වීම: මව්කිරි ලබා දෙන අම්මලාට අනාගතයේදී පියයුරු පිළිකා සහ ඩිම්බ කෝෂ පිළිකා වැළඳීමේ අවදානම අඩු බව සොයාගෙන තිබෙනවා.

* බර අඩු කර ගැනීම: මව්කිරි නිපදවීමට ශරීරයේ කැලරි දහනය වෙනවා. ඒ නිසා ගර්භණී කාලයේ එකතු වූ වැඩිපුර බර අඩු කර ගැනීමට මෙය ලොකු උදව්වක්.

* ** මානසික බැඳීම:** කිරි දෙන විට මව සහ දරුවා අතර ඇති වන ස්පර්ශය නිසා දෙදෙනා අතර ඉතා ගැඹුරු ආදරණීය බැඳීමක් ඇති වෙනවා. මෙය මවගේ මානසික ආතතිය අඩු කිරීමටත් උදව් වෙනවා.

* ආර්ථික වාසි සහ පහසුව: මව්කිරි සඳහා මුදලක් වැය නොවේ. බෝතල් සේදීම, උණු වතුර සෙවීම අවශ්‍ය නැත. ඕනෑම වේලාවක, නියමිත උෂ්ණත්වයෙන් පිරිසිදුව ලබා දිය හැකියි.

මව් පදවිය - Maw Padawiya -Motherhood

22/11/2025

බබා අඬන හැම අවස්ථාවකම එයට හේතුව "කිරි මදි වීම" (කිරි නැති වීම) යැයි සිතා කලබල නොවන්න. මෙය බොහෝ අම්මලාට ඇති වන සාමාන්‍ය බියකි.
බබාට කිරි ඇති ද නැති ද යන්න තීරණය කළ හැකි නිවැරදිම ක්‍රම සහ බබා අඬන්නට වෙනත් හේතු පහත දැක්වේ.

✅ බබාට කිරි ඇති බව (ප්‍රමාණවත් බව) දැනගන්නේ කෙසේද?
බබා අඬනවා වුණත්, පහත ලක්ෂණ තියෙනවා නම් බබාට කිරි හොඳටම ඇති:
* මුත්‍රා පිටවීම: දිනකට (පැය 24ක් තුළ) 6 වතාවක් හෝ ඊට වැඩියෙන් හොඳින් මුත්‍රා පිට කරනවාද? (මුත්‍රා පාට රහිත හෝ ඉතා ලා පාට විය යුතුයි).

* බර වැඩිවීම: මාසිකව සායනයට ගියහම බබාගේ බර නියමිත විදිහට වැඩි වෙනවාද? (මෙය තමයි හොඳම දර්ශකය).
* ක්‍රියාශීලී බව: බබා අවදි වී සිටින විට ක්‍රියාශීලීව ඉන්නවාද?

* සම සහ තොල්: බබාගේ සම ඇදෙන සුළුද? තොල් වේලිලා නැද්ද?
මෙම කරුණු හරි නම්, බබාට කිරි හොඳටම ඇති. බබා අඬන්නේ වෙනත් හේතුවකටයි.

😭 එහෙනම් බබා අඬන්නේ ඇයි? (වෙනත් හේතු)
බඩගින්නට අමතරව බබෙක් අඬන්න පුළුවන් ප්‍රධාන හේතු මෙන්න:
* නිදිමත වීම: බබාලාට නිදිමත වැඩි වුණාම එයාලා අඬනවා. (ඇස් පොඩි කරනවා, ඈනුම් යවනවා නම් ඉක්මනින් නිදිකරවන්න).

* අපහසුතාවයක්: නැපිය තෙත් වෙලාද? ඇඳුම තද වැඩිද? කාමරේ රස්නේ/සීතල වැඩිද? කූඹියෙක් කාලාද? කියලා බලන්න.
* ගුඩුස් යැව්වේ නැති නිසා (Gas): කිරි බිව්වට පස්සේ බඩේ හිරවුණු වාතය නිසා බඩ රිදෙනවා විය හැකියි. අනිවාර්යයෙන්ම විනාඩි 15ක් විතර ගුඩුස් යවන්න.
* ආරක්ෂාව අවශ්‍ය වීම: බබාට අම්මගේ උණුසුම ඕන වුණාමත් අඬනවා. ටිකක් වඩාගෙන තුරුල් කරගන්න.

* වර්ධන වේගය වැඩි කාල (Growth Spurts): සති 3, සති 6, මාස 3 වගේ කාලවලදී බබා එකපාරටම ලොකු වෙන නිසා සාමාන්‍ය දිනවලට වඩා නිතරම කිරි ඉල්ලලා අඬන්න පුළුවන්. මේ වෙලාවට කිරි මදි වුණා නෙවෙයි, බබාට වැඩිපුර ඕන වෙලා. දිගටම කිරි දෙන්න
💡 අම්මාට කළ හැකි දේ:
බබා අඬන කොට මුලින්ම බලන්න "බඩගිනි සලකුණු" (කටේ අත දාගැනීම, කට කරකැවීම) තියෙනවද කියලා. එහෙම නැත්නම්, නැපිය පරීක්ෂා කරලා, බබාව වඩාගෙන ටිකක් සනසන්න.

ඔබට හිතෙනවා නම් ඇත්තටම කිරි මදි පාටයි කියලා (මුත්‍රා කරන වාර ගණන අඩුයි නම්), කියන්න. කිරි වැඩි කරගන්න කෑම වර්ග සහ ක්‍රම ගැන මම කියලා දෙන්නම්.

මව් පදවිය - Maw Padawiya -Motherhood

22/11/2025

බබාට මව්කිරි ලබා දීම අම්මෙක්ට කරන්න පුළුවන් වටිනාම දේ වගේම, එය නිවැරදිව කරන එක බබාගේ වර්ධනයට ඉතාම වැදගත්.
බබාට කිරි දීමේදී සැලකිලිමත් විය යුතු ප්‍රධාන කරුණු කිහිපයක් පහත දැක්වෙනවා:

1. නිවැරදි ඉරියව්ව (Positioning) 🤱
බබාට කිරි උරා බොන්න පහසු වන විදිහට බබාව වඩා ගැනීම ඉතා වැදගත්.
* සම්පූර්ණ සහය: බබාගේ හිස, බෙල්ල සහ මුළු ඇඟම එකම කෙලින් රේඛාවක තබා ගන්න (බබාගේ බෙල්ල විතරක් හැරිලා තියෙන්න හොඳ නැහැ).
* ළඟට ගන්න: බබාගේ බඩ, අම්මාගේ බඩට ස්පර්ශ වන සේ බබාව තද කරගෙන වඩා ගන්න.
* මූණට මූණ: බබාගේ නාසය අම්මාගේ තන පුඩුව මට්ටමේ තිබිය යුතුයි.

2. නිවැරදිව සම්බන්ධ කිරීම (Attachment) 👄
බබා කිරි උරා බොන විදිහ හරිද කියලා බලන්න මේ ලක්ෂණ තියෙනවද කියලා පරීක්ෂා කරන්න:
* බබාගේ කට හොඳින් ඇරී තිබිය යුතුයි.
* බබාගේ යටි තොල පිටතට පෙරළී තිබිය යුතුයි.
* තන පුඩුව පමණක් නොව, තන පුඩුව වටා ඇති කළු පැහැති කොටසෙන් (Ar**la) වැඩි ප්‍රමාණයක් බබාගේ කට ඇතුලේ තිබිය යුතුයි. (මෙය අම්මාට තන පුඩු තුවාල වීම වළක්වා ගැනීමට උදව් වෙනවා).
* බබා කිරි බොන විට කම්මුල් ඇතුලට එබෙන්නේ නැතිව, පිරී තිබිය යුතුයි.

3. කිරි දෙන රටාව ⏰
* මුල් මාස 6 දී: මව්කිරි පමණක්ම දෙන්න. වතුරවත් දෙන්න එපා.
* ඉල්ලන වෙලාවට: බබා අඬන විට හෝ කිරි ඉල්ලන සලකුණු පෙන්වන ඕනෑම වෙලාවක කිරි දෙන්න. (සාමාන්‍යයෙන් අලුත උපන් බබෙක් දවසකට 8-12 වාරයක් පමණ කිරි බොනවා).
* එක පැත්තක් හිස් කරන්න: එක පියයුරකින් කිරි දී අවසන් වූ පසු පමණක් අනෙක් පියයුරට මාරු කරන්න. (මුලින් එන දියරමය කිරි වලට වඩා, පසුව එන උකු කිරි වල බබාගේ බර වැඩිවීමට අවශ්‍ය මේදය අඩංගුයි).

4. ගුඩුස් යැවීම (Burping) 💨
බබා කිරි බිව්වට පස්සේ අනිවාර්යයෙන්ම විනාඩි 10-15ක් පමණ බබාව උරහිසට හෝ ඔඩොක්කුවට ගෙන පිටට තට්ටු කරමින් ගුස්ඩු යවන්න. මෙය බබාට බඩේ අමාරුව සහ වමනය යාම පාලනය කරන්න උදව් වෙනවා.

❓ බබාට කිරි ලැබෙන බව දැනගන්නේ කොහොමද?
* බබා කිරි බිව්වට පස්සේ සුවපහසුව නිදා ගන්නවා නම්.
* දවසකට 6 වතාවකට වඩා මුත්‍රා කරනවා නම්.
* බබාගේ බර නියමිත පරිදි වැඩි වෙනවා නම්.
මව් පදවිය - Maw Padawiya -Motherhood

21/11/2025

බබාගෙ බර කොහොමද වැඩිවෙන්න ඕනෙ බලමුද?

21/11/2025

නිරෝගීව ඉන්න මැනලා බලන්න..
මව් පදවිය - Maw Padawiya -Motherhood

21/11/2025

දරුවාගේ සෞඛ්‍ය වර්ධන සටහන ගැන දැනගනිමු.
මව් පදවිය - Maw Padawiya -Motherhood

මව් පදවිය - Maw Padawiya -Motherhood

22/11/2025

22/11/2025

22/11/2025

22/11/2025

22/11/2025

22/11/2025

22/11/2025

22/11/2025

22/11/2025

21/11/2025

21/11/2025

21/11/2025

Address

Website

Alerts

Contact The Practice

Shortcuts

Share