28/11/2025
Hoe leer je een zogenaamde ander 'kennen'?
Dit is een vraag die mij mateloos - welhaast letterlijk: gewichtloos - interesseert. In die zin dat ik kennen vooral ervaar als een tijdelijk opgaan in, expanderen in de spreekwoordelijke oersoep die we geabstraheerd 'Ander' noemen. De interesse is primair een diepgaande verwondering, die ook vervreemdend, overweldigend, bedreigend of intens innemend en 'verreikend' kan zijn. Opgaan in de ander is jezelf met frisse ogen bekijken, alsof je je perceptie verfrist – zelfverlies lonkt en wringt, dreigt, dringt soms op of beklijft nadien ogenschijnlijk onvoorbereid op een meanderend pad van zelfontwikkeling dat je niet voorspeld had.
Leren-kennen is niet zozeer uitgaan van aannames (waarmee een objectivatie plaatsvindt) of het zoeken (wellicht snakken) naar emotionele resonantie: het is eerder een verkennende exploratie die we met gespitste zintuigen en een openheid van geest en hart voltreffen.
Zo soepel als dat ik de voorgaande zinnen opschrijf, zo uitdagend in het dagelijkse leven. Zoveel fysiek gemakkelijker is het welbevinden van toegankelijke emotionele resonantie (de gedeelde golflengte), zo geconditioneerd kan een opgehemelde, daarmee op afstand geplaatste emotionele "off beat" zijn als herkenning van een gedeeld, ontheemd thuisgevoel ('als ik mij maar ánders voel, net als jij, dan ben ík'). Deze conditioneringen onthouden mij van openlijk leren kennen en te kennen geven. Ze beperken intimiteit tot dualiteit of potentieel oppervlakkige, gemakkelijke, als veilig benoemde herkenning.
Het leren kennen van de ander is een intens muzikale exploratie. Vinden complexiteit en intensiteit een thuisbasis in jullie ontmoeting en verkenning? Zo uitnodigend dat de grondtoon van jullie verkenning eenvoudigweg de sprekende stilte wordt?
Voorafgaand aan gestolde vorm of aangenomen naamgeving, voel ik de ander als bekend of onbekend ritme, als klevende of ongemakkelijk te dansen melodie, als fascinerende cadans, als liederlijk lied, als kenmerkende beweging in de vorm van grote en vooral talloze kleine gebaren, als eindeloze intermezzo, als eclectische medley tot aan synthetische, bombastische levenshouding aan toe.
Het muzikaal verstaan van de ander is tegelijkertijd kentekenend voor hoe ik zelf heb leren bestaan – leren verstaan - als ritme, als cadans, als melodie, als luidkeels gevierd of vaak ingehouden levenslied. Leren kennen is meedeinen met andermans ritme, onderwijl dat ritme met en als jou opleeft en je ter plekke, immer voortbewegend, herontdekt hoe het is om jou te zijn, evengoed als de ander, in een dans die je niet alleen als de jouwe kan claimen. Een wonderlijke choreografie.
Elkaar leren kennen is leren verstaan of en wanneer het gezamenlijke gespeelde lied begint of eindigt, onheilspellend, opwindend en ontregelend als deze mystieke taak soms is. Het is de stilte verstaan hoe hard het volume van andermans ongehoorde levenslied jou ook opdringt.
Elkaar leren kennen is ervoor openstaan om zelf ontdaan te worden van hetgeen dat je meende te zijn: misschien stopt de ander met luisteren precies op het punt waarop jij stopt jouw muziek te spelen in vol belichaamd potentieel, in volle amplitude.
Wanneer we iets ménen en dat klankloos stellen, stopt de muziek. Dat voelen we ook, ‘er klopt iets niet’. We zoeken het kloppende hart van andermans bestaan onderwijl we onze eigen dans voelen hakkelen.
Zoals we van ontroerende muziek weten, kent het een ongeëvenaarde impact: we worden er in meegenomen, door iets groters dan ons kleine zelf. Overgave eraan is loslaten wat het plan was, waar we naartoe moesten of wat we te doen hadden, wat we binnen onze summiere context als méér waar, als de opgedrongen bas poneerden: we worden meegevoerd via beleving en eindigen in iets dat ons voorstellingsvermogen samensmelt met de meest subtiele sensaties.
Elkaar leren kennen op muzikale wijze is intens beleefd-zijn. Niet omdat je sociale normen erudiet en angst-aangejagen volgt, maar omdat je belevend aanwezig met de ander bent. Leren kennen is altijd bewegen, altijd bewogen, immer als onvoltooid muziekstuk gehoord worden, alsof de ander in jouw muziekstuk gewaar wordt waarvan je nooit gedroomd had dat je het spelen zou.
Wanneer we elkaar zo leren kennen, luisteren we nadien anders naar onszelf, en hoe het leven door ons heen beweegt. De ander heeft je leven, de wereld, anders leren verstaan en nu is ‘meer van het al het andere’ uit de wereld jouw eigens geworden.
Zelfs al spreek je elkaars taal niet, versta je iets van andermans muziek.
Een verlangen naar (relationele) harmonie is het verlangen naar intimiteit: elkaar muzikaal verstaan. Daarmee geef je ook iets op en zeg je ook: ik geef het luisteren niet voortijdig op, ook als het om een berucht uitdagende praktijk gaat, ook als jouw muziek mij meevoert naar plekken in mij die ik als ‘ongehoord’ heb verstomd. Je bent niet de dirigent noch alleen luisteraar. Samen orkestreer je waar je naar luistert, hoe pijnlijk de geraakte snaar, hoe ontwapenend de onverwachte timing ook is.
Het is leren kennen en leren 'kernen' - of zelfs weten dat je nooit in de kern 'ver-andert', omdat je in elkaar iets eeuwigs ontmoet.
We dansen allemaal op de muziek van ons leven. Wat we ons valse zelf noemen, is een ritme waarvan we voelen dat het ons lichaam afremt in de dans waartoe ze door alles in en om zich heen toch wel geroepen wordt. Elkaar muzikaal verstaan is diep instinctief.
Ons lichaam het raakbare instrument dat we graag tot dirigent wanen, dat we gaandeweg meer als luisteraar waarderen, in vertrouwen erkennend:
je speelt samen, altijd.
Leef jij jouw muziek? Laat jij jouw muziek kennen? Hoe is het om jezelf te leren kennen, via een geliefde, luisterende, in alle toonaarden levende ander?
Foto: Karlijn Goossens, https://benphotography.online/
Zin om jezelf in verbinding nader te leren kennen? Wees welkom voor een halfdaagse of ééndaagse mini-residentie waarin we aan de hand van spontane ingevingen, bedding biedende oefeningen, herfstfrisse wandelingen, existentieel gefluister of gejoel en lichaamsminnend voedsel onderzoeken hoe het is om jou te zijn.
Welke gevoelstoon slaan we aan? Wie (her)ontdek je te zijn? Meer weten? ---> Lotte@alotofcomplexity.com.