José van Klooster Voedingsdeskundige voor honden.

05/05/2022

https://youtu.be/vIYZz0cGv3c

Vooral bij pups is de balans in voeding heel erg belangrijk. Voedingsdeskundige en docente Lotte Botter legt helder en duidelijk uit hoe de balans bij de opg...

15/03/2022

7 ingrediënten groepen

Eiwitten

Elk dier is opgebouwd uit eiwitten . Eiwitten worden gebruikt om te repareren, bouwen en soms als brandstof. De hond kent 22 aminozuren waarvan er 8 essentieel zijn ( bij pups in de groei 10 ).
Essentieel wil zeggen dat ze in de voeding aanwezig moeten zijn.
Het percentage aminozuren in een eiwit dat bruikbaar is voor het lichaam heet de biologische waarde. De biologische waarde van dierlijk eiwit is altijd hoger dan van plantaardig eiwit.
De verteerbaarheid van een eiwit zegt iets over de kwaliteit. Hoe beter de kwaliteit, hoe hoger de verteerbaarheid. Het meest wordt rund en kip gebruikt , de prijs wordt bepaald door de kwaliteit van de dieren bv bio industrie of dieren die een mooi leven hebben gehad ( goed voer , veel buiten , ruime stallen ). Wees voorzichtig met een hoog eiwit percentage bij honden met lever of nierproblemen. Eiwit tekort kan ontstaan door te weinig eiwit in de voeding , slechte vertering of een verlies van eiwitten door bijvoorbeeld PLE .

Vetten

Vetten komen voor in verschillende vormen :
onverzadigde vetzuren , verzadigde vetzuren en meervoudig onverzadigde vetzuren .
Verzadigde vetten bieden bescherming aan de organen en worden gebruikt als energie reserve.
Onverzadigde vetten : Omega- 3 vetzuren , Omega- 6 vetzuren en Omega- 9 vetzuren ( niet essentieel ).
Bij het voeren van teveel vetten ontstaat overgewicht met alle gevolgen van dien. Bij te weinig vetten ontstaat ondergewicht daarbij kunnen pups achterblijven in de groei en ontwikkeling. Bij volwassen honden kun je een verstoring van de hormonen , maar ook van de opname van vet oplosbare vitamines tegen komen. Ernstig ondergewicht of honden die vetten niet goed kunnen opnemen of verteren door bv een slecht werkende lever of alvleesklier sturen we door naar de dierenarts.

Koolhydraten

Om opgenomen te worden in het bloed worden de koolhydraten klein geknipt tot monosachariden.
Koolhydraten komen in 3 vormen voor : polysachariden bv zetmeel , disachariden bv maltose , lactose en sucrose , monosachariden bv fructose en glucose.
Enkelvoudige suikers worden snel opgenomen in het lichaam en zorgen voor een suikerpiek.
Koolhydraten zo klein mogelijk geknipt worden opgenomen in het bloed in de vorm van glucose , dit wordt in de cellen gebruikt als energie. Overtollig glucose wordt in de lever omgezet tot glycogeen.
Insuline uit de alvleesklier zorgt ervoor dat glucose wordt opgenomen in de cellen en dat de overtollige glucose wordt omgezet in glycogeen.
Glucagon zorgt voor de omzetting van glycogeen in glucose.
De glycemische index laat zien hoe snel een koolhydraat wordt verteerd en als glucose in het bloed terecht komt.
Snelle koolhydraten zijn koolhydraten die de bloedsuikerspiegel snel doen stijgen. Langzame koolhydraten worden minder snel verteerd en opgenomen in het bloed.

Vitamines , mineralen en sporenelementen

Bij een onbalans van vitamines, mineralen en sporenelementen ontstaan gezondheidsklachten. Deze klachten kunnen veroorzaakt worden door te eenzijdige voeding.
Als er een disbalans is in de verhouding Calcium / Fosfor kunnen er botproblemen ontstaan .
Als een hond puur vlees krijgt is de calcium / fosfor verhouding 1:20. Fosfor heeft Calcium nodig om zich te binden. Omdat dit onvoldoende in de voeding zit, zal Fosfor zich binden aan Calcium uit de botten en zo ontstaat osteoporose.
De Calcium / Fosfor verhouding bij puppy’s is heel belangrijk omdat de darmen van een pup tot 7 maanden volledig doorlaatbaar zijn voor Calcium. Als er te vet voer gegeven wordt kan de hond te dik worden maar er kunnen ook problemen ontstaan door de vet oplosbare vitamines die de hond binnen krijgt. De vermelde hoeveelheid vitamine op de verpakking geeft aan hoeveel vitamines er zijn toegevoegd maar niet hoeveel er uiteindelijk in de voeding zit.

Toevoegingen

Alle commerciële voeders bevatten conserveringsmiddelen om het voer langer houdbaar te maken. Er zijn natuurlijke en synthetische conserveringsmiddelen.
De natuurlijke zijn : Vitamine C en E en oliën van verschillende kruiden.
Synthetische conserveringsmiddelen zijn : Ethoxyquine ( E324 ) een landbouwbestrijdingsmiddel , BHA ( E320 ) , BHT ( E 321 ) Oorspronkelijk ontwikkeld om de houdbaarheid van kleurenfilm te verlengen. Het heeft invloed op de vetstofwisseling van de lever . Het kan vergroting van de lever, gedragsveranderingen , voortplantingsproblemen en verandering van het aantal bloedcellen veroorzaken.
Anti -oxidanten voorkomen dat het vet ranzig wordt.
Kleur-, geur- en smaakstoffen zijn er om het voer er aantrekkelijk uit te laten zien voor de baasjes en smakelijk te laten zijn voor de hond.

Water

Er bestaat verschil in waterkwaliteit , het zogenaamde harde water bevat veel kalk dat dan ook weer in de voeding terecht komt. De fabrikant zou het water dus eerst moeten ontharden. Vocht in het voer helpt ook om het smakelijker te maken, hoe vochtiger , hoe lekkerder.

Vezels

Plantaardig materiaal dat het lichaam niet op kan nemen zijn oa voedingsvezels. Ze zijn een voedingsbodem voor prebiotica

16/11/2021

De labrador houdt van eten en dat zit in de genen.

Bij opvallend veel labradors met overgewicht is het uiteinde van het POMC ( pro-opiomelanocortinen )gen anders, er mist DNA. Deze mutatie zorgt ervoor dat de hond minder goed instaat is om stoffen te produceren die zorgen voor een verzadigd gevoel. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 23% van de onderzochte labradors deze genvariant bij zich dragen.
Bij slechts één ander ras dook deze genvariant ook op , en wel bij de flatcoated retriever. Dit heeft bij de flatcoated retriever hetzelfde effect op het gedrag en gewicht als bij de labrador .

Hulphonden

Een onderzoek bij hulphonden gaf aan dat van de 81 honden , bij maar liefst 76% het gen gemuteerd was . Mogelijk zijn deze honden, sterker op voedsel gericht en daardoor makkelijker met voedsel te trainen.

Het POMC-gen komt ook bij mensen voor en eerder onderzoek heeft aangetoond dat varianten van het gen van invloed zijn op het gewicht van mensen. Er zijn zelfs enkele mensen met overgewicht , die hetzelfde deel van het PCOM gen missen als de labradors.

21/09/2021

Blaasstenen

Calciumoxalaatstenen :

Calciumoxalaatstenen ontstaan door langdurig te weinig drinken. Het kan voorkomen worden door een vochtige voeding bij voorkeur voeding die laag is in calcium, natrium en eiwitten.

Struvietstenen :

Struvietstenen komen het meest voor, meestal worden ze veroorzaakt door een blaasinfectie. De stenen moeten verwijderd worden en de infectie moet behandeld worden . Soms volstaat een gruis oplossende voeding.

Cystinestenen :

Cystine is een aminozuur, het komt via het bloed terecht in de nieren daarna wordt het via een transportsysteem teruggevoerd na het bloed. Sommige honden hebben een aangeboren afwijking waarbij een defect in het transportsysteem verhinderd dat cystine wordt terug geresorbeerd in het bloed. Daardoor ontstaat schade aan de blaaswand/ blaasontsteking .

Uraatstenen :

Uraatstenen ontstaan doordat urinezuur niet omgezet kan worden in allantoïne de oorzaak kan zijn:
- te weinig vocht
- erfelijke aanleg
- bepaalde voeding
- slecht aangelegde urinewegen

Dit komt onder andere voor bij de dalmatiër.

13/09/2021

Het MDR1 Gen
( Multi Drug Resistance Gen 1 )

Het eiwit P-Glycoproteine beschermt de hersenen en het centrale zenuwstelsel tegen giftige stoffen zoals bv medicijnen. Dit eiwit kan alleen gemaakt worden als de hond het MDR1 Gen heeft.
Er horen 2 MDR1 genen aanwezig te zijn , als 1 van de 2 genen abnormaal is ( heterozygoot of drager ) kan de hond gevoeliger zijn voor sommige geneesmiddelen. Als de hond 2 defecte genen heeft ( lijder ) kan hij in ernstige mate vergiftigingsverschijnselen krijgen.

Rassen waarbij de mutatie voor kan komen zijn oa :
Collie , schotse herder Sheltie Border Collie Australian Shepherd Australian Cattledog Old English Sheepdog Duitse Herder Zwitserse ( witte ) herder Kruisingen met collie bloed

De volgende medicijnen ( let op ! sommige medicijnen zijn onder meerdere namen op de markt ) kunnen problemen veroorzaken :
Acepromazine Butorphanol Cyclosporine ( Atopica , Optimmune ) Digoxine Doxorubicine Vinblastine Vincristine Ivermectine Stronghold Milbemax Advocate Dexamethason Ebastine Grepafloxacine Sparfloxacine Loperamide ( Imodium )

Voorzichtig met de volgende medicijnen omdat er een vermoeden is dat ze problemen kunnen geven :
Domperidon Ondansetron Etoposide Mitoxantrone Paclitaxel Morfine Quinidine of Chinidine Rifampicine

De MDR1 test
U kunt uw hond laten testen op de afwezigheid van het MDR1 gen. Uw dierenarts zal hiervoor bloed bij uw hond afnemen en dit door het van Haeringen lab laten testen.
De MDR1 DNA-test kent 3 verschillende uitslagen:

Vrij:
uw hond heeft 2 gezonde genen, is vrij van het defect en kan de afwijking dus ook niet doorgeven aan de volgende generatie.

Drager:
uw hond heeft één gezond gen en één defect gen en kan het defecte gen aan de helft van zijn nakomelingen doorgeven. Dragers kunnen bij toediening van bijvoorbeeld een normale dosering Imodium (loperamide) of bij toediening van een hoge dosering ivermectine vergiftigingsverschijnselen krijgen.

Lijder:
uw hond heeft 2 defecte genen en geeft het defecte gen aan al zijn nakomelingen door. Lijders krijgen vergiftiging verschijnselen bij toediening van risico diergeneesmiddelen. Deze honden tonen de overgevoeligheidsreacties in de meest ernstige mate.

20/08/2021

27/07/2021

De voor- en nadelen van verschillende toedieningsvormen van voeding .

Geperste brok

Voordelen :

• Makkelijk doseren
• Goed te bewaren
• Makkelijk meenemen
• Complete voeding
• Neemt geen vocht op

Nadelen :

• Kan aan tanden plakken
• Bevat soms erg veel koolhydraten
• Kruimelt in de zak
• Minder lang houdbaar dan krokante brok

Geschikt voor :

• De meeste honden

Minder geschikt voor :

• Honden met aanleg voor tandsteen
• Honden die snel hongerig zijn
• Honden met slokdarm problemen

Krokante brok

Voordelen :

• Makkelijk doseren
• Erg lang te bewaren
• Makkelijk meenemen
• Complete voeding
• Vele vormen en formaten mogelijk

Nadelen :

• Zwelt op in de maag ( niet altijd een nadeel )
• Bevat soms erg veel koolhydraten

Geschikt voor :

• De meeste honden
• Honden die gevoelig zijn voor tandplaque
• Honden die snel hongerig zijn. In volume kan je hier meer van voeren in tegenstelling tot de geperste brok.

Niet geschikt voor :

• Honden die snel verzadigd zijn.

Blikvoeding , natvoeding

Voordelen :

• Bevat veel vocht
• Kort productieproces
• Compleet
• Erg lang houdbaar
• Makkelijk doseren
• Zeer hoge acceptatie
• Makkelijk mee te nemen op reis
• Goed af te wisselen of als aanvulling op de maaltijd

Nadelen :

• Veel afval van het verpakkingsmateriaal
• Goede kwaliteit blikvoeding is erg prijzig
• Lage energetische waarde
• Je hebt er veel van nodig in volume waardoor de prijs voor grote honden erg op kan lopen

Geschikt voor :

• Alle honden, vooral honden met slechte en zere tanden
• Lastige eters
• Honden die doorgaans te weinig drinken

Niet geschikt voor :

• Honden met aanleg voor tandsteen

KVV

Voordelen :

• Voeding is onbewerkt
• Bacteriën en enzymen blijven bewaard
• Voeding is onverhit
• Benadert de natuurlijke voeding van de vleeseter

Nadelen :

• Goede kwaliteit is prijzig
• Hygiëne is belangrijk
• Vriezer nodig
• Na ontdooien beperkt houdbaar
• Lastig meenemen

Geschikt voor :

• De meeste honden

Niet geschikt voor :

• Honden met een allergie voor een bepaald dierlijk eiwit
• Zieke en verzwakte honden
• Kwetsbare gezinsleden zoals ouderen, baby's en zieken

BARF

Voordelen :

• Je weet wat je geeft
• Je hebt grip op kwaliteit van de ingrediënten
• De percentages zijn aan te passen per individu
• Deze voeding bevat geen onnodige toevoegingen

Nadelen :

• Kans op tekorten bij het niet juist volgen van de percentages
• Hygiëne is belangrijk bij het verwerken en voeren van deze voeding
• Je hebt een vriezer nodig
• Na ontdooien is de voeding beperkt houdbaar
• Lastig meenemen
• Het kost veel tijd om maaltijden te maken en je te verdiepen in de stof

23/06/2021

De slokdarm

De slokdarm is een gespierde buis die de keelholte met de maag verbindt. Voedsel wordt na het doorklikken door de spieren van de slokdarm richting de maag geduwd.

Mega oesaphagus

Een verlamde slokdarm is groot en wijd , alles wat de hond doorslikt blijft in de slokdarm. Als de hond gegeten heeft moet hij gedurende 10 tot 15 minuten rechtop zitten en rustig blijven zodat het voedsel door de zwaartekracht de maag in gaat. Honden met een mega oesaphagus hebben regelmatig oprispingen ( regurgiteren ) . Hierbij bestaat de kans dat het voedsel in de luchtpijp terecht komt waardoor een gevaarlijke longontsteking kan ontstaan. Honden met een mega oesaphagus kunnen ook een luidruchtige ademhaling hebben , kwijlen, hoesten , slecht groeien of afvallen.
Een mega oesaphagus kan aangeboren zijn of door een trauma verkregen.

Wat kan je doen met voeding ?

Het is verstandig om de hond meerdere kleine maaltijden per dag te geven en omdat drinken soms ook problemen geeft kan men besluiten om blikvoer te geven. Blikvoer bevat 80% water en bovendien glijdt het makkelijker naar de maag.

29/05/2021

Vers vlees
In sommige soorten vers vlees voor de hond zitten stukjes bot. Om dit te verteren moet er meer maagzuur aangemaakt worden. Honden die regelmatig vers vlees krijgen produceren dus meer maagzuur . Als deze honden om de een of andere reden maagzuurremmers voorgeschreven krijgen ( bv bij het gebruik van pijnstillers NSAID's ) , is het verstandig om tijdelijk brokken of blikvoer te geven omdat door het gebruik van de maagzuurremmers , er minder maagzuur geproduceerd wordt , waardoor de stukjes bot minder goed verteerd worden, dit kan problemen geven.

25/05/2021

Goed voer ?
Regelmatig krijg ik de vraag : " Wat is nou goed voer ? " . Ik kan daarbij niet één merk noemen , ik heb het dan ook niet over goed voer maar passend voer. Wat voor de ene hond goed is, is voor de andere hond misschien helemaal niet goed of minder goed. Ik kijk naar welk voer het beste past bij de hond, dit hangt van een aantal factoren af . Wat is de leeftijd van de hond ? Is het een pup , een volwassen hond of een senior ? Is de hond gezond ? Hoeveel beweegt de hond per dag ? Wordt ermee gewerkt ? Hoe is zijn algehele conditie ? Is hij te mager of juist te zwaar ? Hoe ziet de vacht eruit ? Hoe is de ontlasting ? Hoe zit het met de prijs ? Wat kan de eigenaar betalen ? Worden er nog speciale eisen gesteld aan het voer ? Moet het biologisch zijn of tarwevrij ? Zoals hier te lezen is hangt het antwoord van vele vragen af en is het antwoord op : " Wat is goed voer ?" niet zo eenvoudig te beantwoorden.

17/05/2021

Vitamines

Vitamines zijn voedingsstoffen, het zijn geen bouwstoffen en ze leveren geen energie. Ze hebben een functie bij de stofwisseling en opbouw van het lichaam. De meeste vitamines krijgt de hond via de voeding binnen , vitamine c kan de hond zelf aanmaken.

Op de verpakking van het hondenvoer staat de hoeveelheid die van elke vitamine is toegevoegd. Dit staat los van de hoeveelheid die al in de voeding zit. De hoeveelheid die op de verpakking van het voer vermeld staat , is dus de minimale hoeveelheid.