06/10/2025
अम्लपित्त (Acidity / Acid Reflux / Gastritis) भन्नाले पेटभित्रको अम्ल (acid) बढी उत्पादन हुनु वा त्यो अम्ल घाँटीतिर (oesophagus) फर्किनु हो, जसले गर्दा जलन, दुखाइ र अपच हुने गर्छ।
🔬 अम्लपित्तका मुख्य कारणहरू:
1. 🍛 गलत खानपान
• मसलेदार, तेलिलो, अमिलो खाना
• अत्यधिक कफी, चिया, कोल्ड ड्रिंक
• लामो समय भोकै बस्नु
• राति ढिलो खाना खानु
2. 🚬 बानीहरू
• धूम्रपान वा मदिरा सेवन
• तनाव, चिन्ता
• अत्यधिक मोटोपन
• सुत्ने बेला तुरुन्तै ओछ्यानमा जानु
3. 💊 औषधिको असर
• पेनकिलर (NSAIDs)
• स्टेरोइड वा अन्य रासायनिक औषधि
⚠️ मुख्य लक्षणहरू:
• छाती वा घाँटीमा जलन (heartburn)
• डकार आउनु वा ग्यास जम्नु
• पेट दुखाइ वा भारी महसुस हुनु
• मुख तीतो हुनु
• वाकवाकी वा उल्टी
• लामो समय रहँदा ग्यास्ट्रिक अल्सर वा GERD (Gastroesophageal Reflux Disease) बन्न सक्छ
💊 उपचार र उपायहरू:
1. जीवनशैली सुधार:
• नियमित समयमा हल्का खाना खानु
• खाना खाएपछि तुरुन्तै नसुत्नु (कम्तीमा 2–3 घण्टा पछि सुत्नु)
• मसलेदार र तेलिलो खाना घटाउनु
• तनाव नियन्त्रण गर्न ध्यान, योग
2. औषधि प्रयोग (डाक्टरको सल्लाह अनुसार):
• Antacid (जस्तै Gelusil, Digene)
• Proton Pump Inhibitors (PPI): Omeprazole, Pantoprazole
• H₂ blockers: Ranitidine, Famotidine
3. घरेलु उपायहरू:
• बिहान तातो पानी पिउनु
• तुलसी, अदुवा, मेथी वा हर्बल पानी सेवन
• दूध वा केरा खाना (तात्कालिक आरामका लागि)
🩺 नोट:
यदि बारम्बार अम्लपित्त हुने वा जलन लामो समय रहिरहने समस्या छ भने,
ग्यास्ट्रिक अल्सर, GERD, Helicobacter pylori संक्रमण जस्ता समस्या हुन सक्छ — त्यसैले डाक्टरको सल्लाह लिनु अत्यावश्यक हुन्छ।
(थप जानकारीका लागि अलकेयर हेल्थ सर्भिस प्रालीमा सम्पर्क गर्नुहोस्।)