12/11/2025
Okno tolerancji jest pojęciem w psychologii i terapii często używanym i bardzo ważnym przy pracy z traumatycznymi doświadczeniami i wsparciu przy chorobach chronicznych. Jest to teoria o pojemności psychicznej, oparta na rozwoju układu nerwowego. Jest zakresem intensywności przeżyć, jaki możemy tolerować w danym momencie. Terminu tego użył po raz pierwszy Dan Siegel i jest on bardzo ważny w kontekście chorób przewlekłych, związanych ze zmęczeniem i bólem.
Jeśli okno tolerancji jest szerokie, zdrowe to osoba może dobrze radzić sobie ze stresem, większymi i mniejszymi problemami i dosyć szybko dochodzić do równowagi po różnych kryzysach.
Dwóch autorów K.Kain i S.Terrell stworzyli pojęcie fałszywego okna tolerancji. To są często osoby wysokofunkcjonujące, które wydaje się, że mają dużo energii, rozwijają karierę, pracują, tworzą rodzinę, myślą, tworzą, projektują. Ale pod spodem ich system nerwowy nie ma tej prawidłowej regulacji i w pewnym momencie, przy większym natężeniu stresu lub choroby ten system się zawali, nastąpi całkowite wyczerpanie baterii. Ich okno tolerancji nie było wyregulowane, było fałszywe, pozornie funkcjonujące.
Jest jeszcze druga grupa ludzi, u których ten fałszywy sposób regulacji nie jest funkcjonalny, ale bardzo wcześnie zdeterminowany przez niski poziom energii, choroby chroniczne, zaczynające się dosyć wcześnie, choroby afektywne, rożne wyzwania psychiczne. Te osoby często utknęły w trybie przetrwania, mają w sobie dużo skumulowanego stresu i dysregulację systemu nerwowego. Ta dysregulacja nie jest przyczyną objawów, ale jest też jednym z objawów.
W terapii wspieramy stopniowe poszerzenie okna tolerancji, czasami budowanie go od początku.