23/12/2025
🎄 Święta w toksycznej rodzinie, to często nie zapach choinki, ale napięcie w ciele i skrócony oddech.
Tu nie ma relacji. Są zasady.
Dla osób wychowanych w narcystycznym, emocjonalnie niespójnym domu Boże Narodzenie bywa momentem, w którym układ nerwowy wraca do dawnych ról: uspokajania konfliktów, bycia na tyle czujnym, żeby wychwycić wystarczająco wcześnie czyjś nastrój, który za chwilę trzeba będzie gasić. Dopasowywania się, dostosowywania, obłaskawiania toksycznej rodziny, milczenia, trzymania języka za zębami i pilnowania: gestu, mowy i uczynku.
To, co wiele osób nazywa „przewrażliwieniem”,
w rzeczywistości bardzo często jest CPTSD – traumą złożoną, powstałą nie z jednego wydarzenia, lecz z lat życia bez emocjonalnego bezpieczeństwa.
W toksycznej, narcystycznej, manipulującej rodzinie dziecko uczy się, że:
– spokój w rodzinie jest jego odpowiedzialnością
– istnieje tylko jedna „dozwolona” wersja rzeczywistości
– potrzeby dziecka są niewygodne
– granice dzieci, są brakiem szacunku dla rodziców
– miłość jest warunkowa
– a prawda musi zostać ukryta, by chronić wizerunek rodziny
W takiej rodzinie, ciało, układ nerwowy dziecka uczy się czujności, zamrożenia lub nadmiernego dopasowania,
bo tylko tak można zachować namiastkę więzi, poczucie przynależności, nie odczuwać lęku przed samotnością.
Dlatego święta mogą dziś wywoływać:
napięcie w brzuchu i gardle, zmęczenie, chęć ucieczki, poczucie winy albo pustkę.
To nie regres.
To pamięć ciała, która aktywuje się w kontakcie z rodziną pochodzenia.
Ta karuzela nie jest po to, żeby kogokolwiek oskarżać.
Jest po to, żeby nazwać to, co niewypowiedziane
i oddać godność temu, co Twoje ciało robiło, by przetrwać.
Jeśli te święta są dla Ciebie trudne –
nie musisz być spokojna za wszystkich.
Nie musisz ratować relacji kosztem siebie.
Twoje granice są formą zdrowia, nie egoizmu.
📚 Źródła, na których opiera się ten post:
Judith Herman – Trauma and Recovery
Pete Walker – Complex PTSD: From Surviving to Thriving
Stephen Porges – The Polyvagal Theory
Jeśli czujesz, że ten tekst dotyka czegoś ważnego –
zatrzymaj się. Weź jeden spokojny oddech.
Twoje ciało ma prawo do bezpieczeństwa.
Miej się dobrze,
Jaga
