13/12/2020
U pacjentów z dolegliwościami bólowym dolnego odcinka kręgosłupa często wykorzystywane są techniki mobilizacji oraz manipulacji. Warto jednak postawić sobie pytania dotyczące ich skuteczności, dawkowania, bezpieczeństwa oraz porównania tych metod z innymi terapiami. Badaniami, które najrzetelniej odpowiedzą na to pytanie będzie przegląd literatury.
W pierwszej publikacji [1] przeszukano bazę danych od 2000 roku do 2017. Dziewięć badań (1176 pacjentów) dostarczyło wystarczających danych i zostało ocenionych na tyle podobnie, że można je zebrać do metaanalizy. Analizy podgrup wykazały, że manipulacje i mobilizacje umiarkowanie wpływają na zmniejszenie bólu i niepełnosprawności w porównaniu z innymi terapiami, w tym ćwiczeniami i standardową fizjoterapią. Badania porównujące manipulację lub mobilizację z pozorowanym leczeniem lub brakiem leczenia były zbyt nieliczne lub zbyt niejednorodne, aby umożliwić ich ocenę, podobnie jak badania badające relacje między dawką ,a efektem terapii. W niewielu badaniach oceniano jakość życia związaną ze stanem zdrowia.
W kolejnej publikacji[2] przeszukano bazę danych od 2011-2017 roku. Oceny efektów terapii dokonano za pomocą wizualnej skali analogowej, funkcje mierzono w ciągu 6 tygodni za pomocą 24-punktowego kwestionariusza niepełnosprawności Rolanda Morrisa lub wskaźnika niepełnosprawności Oswestry lub jakiekolwiek innej skali. 26 publikacji kwalifikujących się do analizy (1699 pacjentów) dostarczyło dowodów o umiarkowanej wiarygodności, że manipulacje miały wpływ na zmniejszenie bólu. Dwanaście publikacji (1381 pacjentów) dostarczyło dowodów średniej jakości, że techniki manipulacji mają związek z poprawą funkcji. W żadnej publikacji nie znalazła się informacja na temat poważnego działania niepożądanego. Drobne, przemijające działania niepożądane, takie jak zwiększony ból, sztywność mięśni i ból głowy, były zgłaszane w 50–67% przypadków pacjentów leczonych manipulacjami.
1. Ian D. Coulter, Cindy Crawford,Eric L. Hurwitz i inni Manipulation and mobilization for treating chronic low back pain: a systematic review and meta-analysis.
2. Neil M. Paige, Isomi M. Miake-Lye, Marika Suttorp Booth, et al Association of Spinal Manipulative Therapy With Clinical Benefit and Harm for Acute Low Back Pain Systematic Review and Meta-analysis