15/09/2025
🌿 Dieta, mikrobiota i suplementacja w budowaniu odporności – co jeść, czego unikać i jakie badania warto wykonać jesienią? 🌿
Wrzesień to najlepszy moment, aby przygotować organizm na sezon przeziębień i grypy. Odporność nie powstaje z dnia na dzień – to efekt codziennych wyborów: tego, co jemy, jak śpimy, ile się ruszamy i czy potrafimy radzić sobie ze stresem.
👉 Co jeść, aby wspierać odporność?
🥦 Warzywa i owoce – źródło witamin A, C, E oraz polifenoli, które działają antyoksydacyjnie i chronią komórki układu immunologicznego.
✅ Minimum 400–500 g dziennie (najlepiej 3/4 warzyw i 1/4 owoców).
🐟 Ryby morskie, orzechy, nasiona – dostarczają kwasów tłuszczowych omega-3, które zmniejszają stan zapalny i wspierają odporność.
🥛 Produkty fermentowane (jogurt, kefir, kiszonki) – naturalne probiotyki, które dbają o mikrobiotę jelitową.
🥚 Jaja, pestki dyni, orzechy brazylijskie – bogactwo cynku i selenu, czyli minerałów niezbędnych do pracy komórek odpornościowych.
🍊 Czosnek, cebula, cykoria – naturalne prebiotyki, które wspierają dobre bakterie jelitowe.
👉 Czego unikać, aby nie osłabiać odporności?
🍩 Nadmiaru cukru i słodyczy – podnosi stan zapalny.
🥤 Słodkich napojów i nadmiaru soków owocowych.
🍔 Żywności wysoko przetworzonej – fast food, chipsy, gotowe dania wpływają negatywnie na mikroflorę jelitową.
🍺 Alkoholu – obniża odporność i spowalnia regenerację.
🥓 Tłuszczów trans i nadmiaru tłuszczów nasyconych – obecne m.in. w margarynach utwardzanych, słodyczach i fast foodach.
👉 Rola mikrobioty jelitowej w odporności:
Nie bez powodu mówi się, że odporność zaczyna się w jelitach.
🔹 Dobrze odżywiona mikrobiota uczestniczy w kształtowaniu odporności, chroni przed patogenami i reguluje pracę układu immunologicznego.
🔹 Zaburzona mikrobiota (np. przez nadmiar cukru, antybiotyki, stres) osłabia odporność i zwiększa ryzyko infekcji.
👉 Suplementacja wspierająca odporność:
☀️ Witamina D – od października do kwietnia suplementacja jest wręcz konieczna w dawce 800-2000 IU/dzień. Niedobór wiąże się ze zwiększoną podatnością na infekcje dróg oddechowych.
💊 Probiotyki – wspierają mikrobiotę, mogą zmniejszać ryzyko infekcji dróg oddechowych.
💊 Cynk i selen – ważne dla odporności, suplementować tylko przy stwierdzonym niedoborze lub w okresach infekcji.
💊 Żelazo – niedobór, jak i nadmiar osłabia układ odpornościowy. Suplementacja tylko przy stwierdzonym niedoborze (morfologia, ferrytyna).
🥛 Colostrum (siara bydlęca) – w badaniach zmniejszało częstość infekcji u dzieci i wspierało układ immunologiczny.
🐟 Kwasy omega-3 – wspierają odporność i zmniejszają stan zapalny, suplementacja jest zalecana przy małej ilości ryb w diecie.
👉 Jakie badania diagnostyczne warto wykonać przy obniżonej odporności?
📌 Morfologia krwi z rozmazem – ocena krwinek białych.
📌 Ferrytyna, żelazo, TIBC – ocena gospodarki żelazowej.
📌 Witamina D (25(OH)D) – jej niski poziom to częsta przyczyna spadku odporności.
📌 Cynk i selen – mikroelementy istotne dla odporności.
📌 CRP, OB – ogólny wskaźnik stanu zapalnego.
👉 Styl życia a odporność:
😴 odpowiednia ilość snu i regeneracja,
🏃♀️ regularna aktywność fizyczna,
🧘 redukcja stresu,
🚭 unikanie nadmiaru alkoholu i papierosów.
💡 Pamiętaj: odporność budujemy każdego dnia – dietą, stylem życia i dbaniem o mikrobiotę jelitową. Suplementy mogą wspierać organizm, ale nie zastąpią zdrowego stylu życia. Dbając o te elementy – realnie zmniejszasz ryzyko jesiennych infekcji i szybciej wrócisz do zdrowia, jeśli się pojawią 💪🍏.
Dorota