Gabinet Terapeutyczny Marta Kućma

04/12/2025

Kochani, jak to jest z tymi kłótniami w związku? I różnicami? Możemy się kłócić? Możemy się różnić?
Łatwiej odpowiedzieć, niż poczuć.
Często w gabinecie spotykam się z osobami wyczerpanymi kłótniami. Bardzo często słyszę, że są wyczerpane również tłumaczeniami i próbami przekonania partnera, do czegoś co wydaje się oczywiste.
Próba wymyślania coraz bardziej skomplikowanych argumentów nie będzie tutaj rozwiązaniem, ponieważ do głosu dochodzą emocje, które nie są „racjonalne”.
Gdy partner się boi, żadna logika nie sprawi, że poczuje się bezpieczniej. Gdy partner czuje się niewidziany, będzie odbierał te argumenty jako atak.
Trudnością w kłótniach jest nie to, żeby mieć mądrzejszy argument, ale żeby być w stanie nazwać, co jest dla nas ważne i dlaczego, oraz umieć postawić granicę, jednocześnie pozwalając, by to samo pracowało. Rolą partnera nie jest przekonywanie i namawianie tego drugiego. To jest za trudne, nie mamy żadnego wpływu na to, co dana osoba myśli. To na co mamy wpływ, to konsekwentne pokazywanie partnerowi jakie są nasze potrzeby i których granic nie przekroczymy , nawet jeżeli nie będzie to komfortowe dla niej/niego. Partner nie ma obowiązku zmieniać dla nas swojego zdania, to co natomiast jest podstawą w związku to branie pod uwagę. Tego, co drugi partner czuje i potrzebuje.
Brzmi trochę jak bezsilność, ale jest wręcz odwrotnie- siła jest w tym, żeby nie próbować przekonać, tylko pokazać, jaki jest nasz stosunek i czego potrzebujemy. Reszta podlega wspólnej dyskusji.

28/11/2025

Jakie to poruszające

JAK NAPRAWDĘ ZACZYNA SIĘ ZDROWIE PSYCHICZNE NIEMOWLĘCIA

Niemowlę żyje w emocjach opiekunów. Nie tylko je widzi. Nie tylko je czuje. Ono je wchłania całym układem nerwowym.

Dostraja się do dorosłego jak odbiornik do nadajnika, bo dopiero uczy się własnej regulacji.

W pierwszych miesiącach życia to Ty jako rodzic jesteś jego zewnętrznym układem nerwowym.

I dlatego trzeba powiedzieć to głośno: zdrowie psychiczne dziecka zaczyna się dużo wcześniej, niż większość ludzi chce to przyjąć. Nie po porodzie. Nie dopiero w ramionach. Nie dopiero w domu. Tylko już w życiu prenatalnym.

To właśnie tam — w spokoju, stresie lub lęku matki — pierwszy raz uruchamia się układ nerwowy płodu.

Powstaje wtedy pierwsza mapa świata: „jestem bezpieczny” albo „muszę się bronić”.

Ciąża przeżywana we wsparciu i ciąża przeżywana w samotności lub pod przymusem to dwa zupełnie różne światy neurobiologiczne.

Dwie trajektorie rozwoju.
Dwa różne starty w życie.

I nie — to nie jest „wina” kobiety. To jest biologia stresu, brak bezpieczeństwa, presja, nadużycia, przemoc, samotność. Fakt medyczny, a nie osąd moralny.

Przewlekły, niezaopiekowany stres matki zmienia „ustawienie” osi HPA dziecka: profilu kortyzolu, reaktywności na bodźce, podatności na lęk, a w konsekwencji — sposobu regulacji emocji w kolejnych latach. To nie metafora. To neurobiologia, którą widzimy w badaniach.

Po porodzie zaczyna się najważniejsza lekcja regulacji, jaką człowiek kiedykolwiek przejdzie.

Pierwsze trzy lata życia determinują styl przywiązania, odporność emocjonalną i sposób reagowania na świat.

Zaniedbanie tego okresu to jeden z najpoważniejszych błędów, jakie społeczeństwo może popełnić.

Niemowlę komunikuje się w pradawnym języku emocji: rytmem oddechu, napięciem mięśni, tonem głosu, spojrzeniem.

Wyczuwa napięcie między dorosłymi z dokładnością, która wielu dorosłych zawstydza.

Żeby wejść w ten dialog, matka musi na chwilę przejść z trybu zadaniowego w tryb czucia. To nie jest infantylizacja. To neurobiologiczny wymóg. Uważność to kompetencja, nie słabość.

Uważność obniża kortyzol, synchronizuje układ nerwowy matki i dziecka, pozwala zauważyć głód zanim pojawi się płacz. A płacz — to często ostatni sygnał, wołanie o pomoc.

Karmienie po płaczu to często błędne koło: łapczywe ssanie → połykanie powietrza → rozdęcie jelit → ból → płacz → eskalacja. To jedna z najczęstszych przyczyn kolek. Nie kapusta. Nie fasola. Nie czosnek.

Gazy matki nie przechodzą do mleka — mleko powstaje z krwi, nie z jelit.

I teraz coś, co dawne położne nazywały „zdenerwowanym mlekiem”. Dziś wiemy, że miały intuicyjnie rację. Przewlekły stres matki zmienia skład mleka.

Kortyzol przenika, jest biologicznie aktywny i moduluje rytm snu, czuwania i zachowanie dziecka. Zmienia się też smak, profil tłuszczów, aromat — subtelnie, ale znacząco.

Dlatego to nie mleko bywa problemem — tylko atmosfera, w której powstaje.

Najpotężniejszym narzędziem wczesnego rodzicielstwa nie są zabawki, nie poradniki i nie rutyny.

Najpotężniejszym narzędziem jest dotyk.

Kontakt skóra do skóry to interwencja medyczna. Stabilizuje tętno, oddech i temperaturę, obniża kortyzol, reguluje układ autonomiczny, ułatwia laktację i zmniejsza ryzyko hipoglikemii.

U wcześniaków, w badaniach nad Kangaroo Mother Care, długie kangurowanie 12-16h/d obniża śmiertelność o 25–40%.

Bliskość ratuje życie — dosłownie.

Dotyk jest zewnętrznym układem nerwowym niemowlęcia. Bez dotyku nie potrafi obniżyć stresu. Z dotykiem — potrafi prawie wszystko.

Dlatego mit „nie noś, bo się przyzwyczai” powinien zniknąć raz na zawsze. Niemowlę nie ma mechanizmów manipulacji.

Ma niedojrzały układ nerwowy, który potrzebuje dorosłego, żeby się regulować. Metody zostawiania dziecka „do wypłakania” uczą je tylko jednego: że wołanie o pomoc nie ma sensu.

Zasypianie z wyczerpania nie jest samoregulacją.

A teraz najtrudniejsza prawda — ta, którą wiele społeczeństw omija wzrokiem: ciąża niechciana nigdy nie jest emocjonalnie obojętna.

Dzieci z ciąż niechcianych mają w badaniach większą reaktywność osi stresu, trudniejszą regulację snu, wyższą impulsywność i większą podatność na lęk i problemy emocjonalne.

Bo więź nie powstaje w przymusie. Więź powstaje w bezpieczeństwie i autonomii. Przymus więź niszczy.

To nie jest ocena kobiet.
To jest diagnoza systemu.

Jeśli chcemy mniej dzieci z zaburzeniami regulacji, mniej FAS/FASD, mniej przemocy, mniej problemów z więzią — musimy zacząć od prostego fundamentu: chronić kobiety przed przymusem, przemocą, samotnością i brakiem wsparcia.

Bo zdrowie psychiczne dziecka zaczyna się tam, gdzie kończy się przymus wobec jego matki.

Dobrostan to emocjonalna atmosfera, w której dorośli są ciepli, uważni i przewidywalni.

To dom, który nie przerzuca napięć na kobietę po porodzie.

To rodzina, która potrafi pomóc — a nie oceniać.

To kultura, która nie zostawia kobiet samych.

Bo zdrowie psychiczne najmniejszego człowieka zaczyna się od jednego doświadczenia: świat, który mnie wita, jest spokojny, dostępny, życzliwy i bezpieczny — w ciele, w dotyku i w obecności drugiego człowieka.

Dr Maciej Jędrzejko Tata Ginekolog

24/10/2025

Jakiś czas temu, przy ocenie postępów terapii, jeden z moich Klientów powiedział, że terapia dała mu głos. Było to dla mnie niezwykle wzruszające. Niezwykle głębokie. W terapii chodzi o wiele rzeczy, w tym o odzyskiwaniu utraconego głosu. Głosu, który ma wiele do powiedzenia o moich uczuciach, o tym jak się mam. O tym, czego potrzebuję, czego się boję. O tym, kogo zabrakło i co utraciłem. O tym, na co jestem gotowy, a co narazie musi poczekać, aż będę gotowy. O radości, smutku, strachu, wstręcie, złości…

Życzę każdemu odzyskania swojego głosu.

14/10/2025

PSYCHOLOG DZIECIĘCY

Nie pamiętam, kiedy pierwszy raz ktoś określił mnie mianem psychologa dziecięcego.
Pamiętam za to swoje zdziwienie i zaskoczenie, bo w tamtym czasie jeszcze nie mieściło się to w mojej tożsamości.
To zdziwienie pojawiało się jeszcze wiele razy, aż zrozumiałam, że to chyba po prostu prawda.

Dlaczego?
Dlatego, że od początku zawodowej drogi miałam do czynienia z dziećmi, rodzicami, rodzinami.
Dlatego że większość mojego doświadczenia zawodowego związana jest pośrednio a w głównej mierze bardzo bezpośrednio z tematami dziecięcymi.
Dlatego, że dzieci to jedna z moich ulubionych grup społecznych i po prostu lubię z nimi rozmawiać, nawiązywać kontakt, pytać o różne rzeczy.
Dlatego, że dzieląc się ze studentami wiedzą na temat dzieci i młodzieży i zaburzeń jakie występują w tym okresie życia, nie mam problemu z przypomnieniem sobie różnych sytuacji zawodowych z danym tematem związanych.
I wreszcie dlatego, że dostałam już niejednokrotnie informację od osób, z którymi pracowałam, że różne moje działania były dla nich wspierające.

Mam nadzieję że uda mi się wkrótce napisać, z jakimi tematami pracuję i na czym się znam.

Na razie spieszę donieść, że mam wolne terminy na konsultacje.
Jakbyście słyszeli o kimś, kto szuka psychologa dziecięcego to polecam się.

Mój numer to 609324919.
Można też pisać przez Messenger na tej stronie.

Pozdrawiam po dniu spędzonym w pracy, w towarzystwie mojej ulubionej grupy społecznej.

Maria

06/09/2025

Trudności w relacji można by spróbować opisać słowami Judith Viorst:

„Oczekiwania, jakie wnosimy w małżeństwo, kształtowane są przez nasze pierwsze lekcje miłości i historię naszego rozwoju. Często jesteśmy świadomi zawiedzionych nadziei. Lecz równie często wnosimy w małżeństwo nieświadome tęsknoty i niedokończone wątki z dzieciństwa i idąc za podszeptami własnej przeszłości, nieświadomi tego faktu, stawiamy przed naszym związkiem szereg wymagań.”

27/08/2025

Gdy czujemy napięcie związane z naszym przeczuciem, że "przez nas" partner/ partnerka jest niezadowolona lub sfrustrowana, warto się zastanowić, co leży u podstaw tego napięcia. Czy partner dał znać, że coś jest nie tak? Czy partnerka wyraziła swoją potrzebę? Czy partner wziął odpowiedzialność za swoje uczucia?
Często wracam do wyrażenia "brać odpowiedzialność", gdyż w nim tkwi sedno wielu naszych problemów.
Jeżeli naszemu partnerowi dzieje się źle, to nie jest nasza rolą, żeby się tego domyślać, ani tym bardziej rozwiązywać jego problem. Jeżeli moje zachowanie jest źródłem frustracji i zostanie mi to jasno zakomunikowane, mogę się zastanowić, czy jest coś, co mogę ze swojej strony zmienić. Jednakże nie zwalnia to z obowiązku i odpowiedzialności partnera, żeby zastanowić się, co może mu pomóc w tej frustracji. Jak on/ ona może się sobą zaopiekować w tej frustracji. To, że moje zachowanie wywołuje czyjąś frustrację, nie oznacza, że na pewno moje zachowanie jest złe. Nie bójmy się oddawać odpowiedzialność drugiej stronie za swoje emocje i uczucia. I nie bierzemy na siebie odpowiedzialności za innych. Jest to niezwykle ważne, żeby nie stawać się zakładnikami czyjegoś komfortu.

10/08/2025

W pracy z parą, w której każdy z partnerów próbuje udowodnić, czyj ból jest większy i kto ponosi odpowiedzialność za daną sytuację, często odkrywamy wspólnie, że każdy z nich ma niespełnione oczekiwania co do drugiej strony. Co wydaje się na pierwszy rzut oka proste, często umożliwia dalszą drogę ku zdrowieniu związku- te oczekiwania często są niewyrażone i rzadko są dyskutowane. Partnerzy nie dają znać, na czym im zależy i jakie są ich potrzeby, ale gdy nie są zrealizowane, reagują złością na partnera. Czy partner wie o tych potrzebach? Czy partner chce i może spełnić te oczekiwania? To nie są łatwe pytania, ale gdy już sobie partnerzy to uświadomią, będą mogli na nowo spojrzeć na swój związek i na siebie nawzajem.

28/07/2025

"Miłość mieści w sobie zarówno odrębność, jak i więź, które pozostają wobec siebie w napięciu. Ich proporcje zmieniają się bezustannie u obojga partnerów, na przestrzeni życia i w czasie trwania związku. Równowaga nigdy nie jest stała: zawsze poszukujemy. Czasem nasz związek to bardziej "ja i ty", a czasami trochę bardziej "my". Kiedy robi się za dużo "nas", samoczynnie pojawia się tęsknota za tym, by być bardziej "mną i tobą". (...) Jeśli mamy być połączeni, musimy być odrębni (...). A jednocześnie- abyśmy naprawdę mogli być odrębni, musimy czuć więź."

Cytowany fragment książki "Kocham cię i cię widzę" L. Migerode, doskonale opisuje jedno z częściej spotykanych w moim gabinecie problemów w związku. Jak być razem i jednocześnie nie utracić siebie?

W terapii par przyglądamy się temu zjawisku.
Zapraszam.

15/07/2025

"Człowiek rodzi się wolny, a wszędzie tkwi w kajdanach" (Rousseau, 1762)

Hollis w swojej książce "W cieniu Saturna", bardzo trafnie rozwinął to twierdzenie. "Wszyscy rodzimy się wolni, niosąc w sobie zarodki pełni i zdrowia, a potem przydarza nam się życie. Jako że zaspokojenie podstawowych dziecięcych potrzeb jest zależne od rodziców wraz z ich kontekstem kulturowym, szybko dochodzi do odseparowania dzieci od ich natury. Podlegamy procesowi socjalizacji w służbie podtrzymania zbiorowych struktur rodzinnych, społecznych i instytucjonalnych. Żyją one własnym życiem, które jednak wymaga nieustannego poświęcania indywidualności".

Warto odnaleźć w sobie ten dawno zakopany skarb bycia dzieckiem. Bez względu na wiek.

12/07/2025

Każdego dnia jestem kobietą, matką, żoną, córką, siostrą, psychoterapeutką, liderką w korporacji i… mogłabym jeszcze dopisać tysiąc innych ról.
Niełatwo jest być tymi wszystkimi osobami naraz. Czasami daję z siebie więcej w jednej roli, czasami muszę komuś odmówić. Niełatwo jest odmawiać, zwłaszcza jak jesteś tak bardzo potrzebna. Albo tak się mi tylko wydaje.
Wielu klientów, z którymi pracowałam, mierzyli się z poczuciem winy irytacji. Ja również.
A skąd pochodzi to poczucie winy? Z wewnętrznego przekonania, że muszę… Muszę być silna, muszę dać radę. Muszę mieć siłę, chęci, pomysł, czas. To wszystko to echa naszego dorastania i doświadczeń. Socjalizacji. Nakazów i przykazów.
W terapii mamy okazję się przyjrzeć tym wszystkim przymusom. Naszym przekonaniom. Konfliktom wewnętrznym. W terapii możesz się nauczyć sobie wybaczyć, że nie jesteś siłaczem. I uwierzyć, że to jest w porządku, być czasem tylko na 50%.

Zapraszam 💚

09/07/2025

W nurcie Gestalt, to nie diagnoza ani wiedza terapeuty są leczące. Są to kwestie ważne, ale nie najważniejsze. Najważniejsza jest relacja. Spotkanie dwóch osób, na równym poziomie, daje szansę zrozumieć, to co umyka w teorii.

07/07/2025

Psychoterapia nie polega na tym, żeby wyeliminować wszystkie swoje wady zgodnie z aktualnie panującymi standardami w naszym zewnętrznym świecie i pozwolić nam być w końcu idealnym.
Psychoterapia polega na wglądzie w siebie. Odkryciu tego, co do tej pory było ukryte. Na uświadomieniu sobie, kim tak naprawdę jestem i czego potrzebuję. W jakich sytuacjach czuję się komfortowo i mogę się rozwijać, a w jakich wysuwam kolce i dosłownie walczę o przetrwanie.
W sytuacji, w której wiem i akceptuję siebie, takim jakim naprawdę jestem, mogę tak kształtować siebie i swój świat, żebym był spełniony i szczęśliwy. I wtedy dochodzi do zmiany.
Zmiana nie zadziewa się, gdy jest wymuszona i stoi w sprzeczności z nami. Jest możliwa wtedy, kiedy widzę siebie tak naprawdę i wierzę w siebie. Wtedy mogą wydarzyć się rzeczy naprawdę piękne.

Zapraszam do poznania siebie.