Laboratorium Psychoedukacji

28/10/2025

Pytanie do namysłu na wieczór: czym jest dla Ciebie "miłość"? Uczuciem? Postawą? Relacją? Ideą? Utopią? Czy używasz tego słowa na codzień? Kiedy ostatnio? :)
fot Jackie Tan

28/10/2025

"Powtarzające się w literaturze popularnej wątki uczą nas, że romans ma swoje etapy: od początkowego zauroczenia z towarzyszącymi mu stanami zachwytu i idealizacji do pierwszych spotkań i pierwszych pocałunków; od radości znalezienia odwzajemnionej miłości do fuzji i „fazy miesiąca miodowego”. Wówczas „nieuchronnie” pojawia się rozczarowanie; przechodzimy od namiętności do obojętności i nudy, o ile nie wręcz do pogardy i nienawiści. I jeśli wytrwamy, zgodnie z tym, co nam mówiono, osiągniemy głębszą formę miłości - opartą na aktywnym wyborze, a nie na byciu ofiarą kompulsji, zauroczenia i wahań emocjonalnych. Taka trajektoria opisuje ruch od poczucia idealnego dostrojenia, jedności oraz idealizacji do rozczarowania. Trudno zdać sobie sprawę z tego, że ukochana osoba jest zarazem idealna i nieidealna, satysfakcjonująca i rozczarowująca, ekscytująca i nudna. Trudno też uświadomić sobie, że możemy oscylować i – faktycznie – bez końca oscylujemy między tymi całkowicie subiektywnymi biegunami: tak naprawdę ukochana osoba jest zawsze o krok dalej niż nasze projekcje."

Amir Levine, Rachel Heller „Partnerstwo bliskości. Jak teoria więzi pomoże stworzyć Ci szczęśliwy związek”, tłum. Grażyna Chamielec, wyd Feeria ( str. 373)
fot Toa Heftiba

28/10/2025

"Dobry związek opiera się zarówno na „zdolności do bycia samemu” ( w Winnicottowskim sensie), jak i na zdolności do bycia razem; chodzi o komunię w samotności i o samotność w komunii. Jednak do jednego i do drugiego potrzeba tyle samo egzystencjalnej odwagi. Piękną ilustracją zdolności do cieszenia się nieprzewidywalnością i odrębnością, ale też spotkaniem, jest sposób, w jaki Clare Winnicott opisuje swoje życie z mężem – Donaldem Winnicottem: „ W życiu prywatnym Donald był i zawsze będzie całkowicie nieprzewidywalny….Ta nieprzewidywalność miała swoje zalety, ponieważ niedane nam było kiedykolwiek się ustatkować i brać siebie nawzajem za pewnik w codziennym życiu. Mogliśmy natomiast przyjąć za pewnik coś o wiele bardziej podstawowego, coś, co mogę opisać jedynie jako rozpoznanie i akceptację wzajemnej odrębności. W rzeczywistości, siła naszej jedności leżała w tym rozpoznaniu…Nasza odrębność dała nam swobodę zajmowania się własnymi sprawami, myślenia własnymi myślami i posiadania własnych marzeń, a tym samym wzmacniania zdolności każdego z nas do doświadczania radości i smutków, które ze sobą dzielimy”.

Amir Levine, Rachel Heller „Partnerstwo bliskości. Jak teoria więzi pomoże stworzyć Ci szczęśliwy związek”, tłum. Grażyna Chamielec, wyd Feeria
(str.387)

28/10/2025

Prężne rodziny spostrzegają kryzys jako szanse na zmianę i wspólne wyzwanie. Wierzą, że działając razem poradzą sobie z przeciwnościami losu, stąd niezwykle ważne w tych rodzinach są relacje międzyludzkie. Relacje mogą różnie kształtować się między poszczególnymi członkami rodziny. Ważne jest jednak wzajemne wspieranie się przynajmniej części członków rodziny, np. rodzeństwa. Rodziny te mają optymistyczną wizję życia, są „mistrzami sztuki realizowania tego, co możliwe". Skupiają się na realiach i teraźniejszości, a nie na traumie i przeszłości. Ta koncentracja na „dziś" i na „jutrze" umożliwia podejmowanie różnych działań, bez nadmiernego skupiania się na emocjach i traumach. Potrafią zaakceptować to, co znajduje się niekiedy poza możliwościami rodziny.

📖 Barbara Bętkowska-Korpała, Krzysztof Gąsior, Bożena Maciek- Haściło, Jolanta Ryniak, "Krótkoterminowa terapia par. Proces zdrowienia w uzależnieniu"
📸 Dominic Chasse

27/10/2025

Pytania do refleksji zadała nam na koniec swojego konferencyjnego wystąpienia Arlene Vetere, psychoterapeutka systemowa. A jak Ty na nie odpowiesz? Jaką Ty masz relację ze swoją pracą?

27/10/2025

Czy Chaty zastąpią psychoterapeutów?

(fragment wystąpienia Cvety Dimitrovej na Trójkonferencji w Toruniu).

27/10/2025

27/10/2025

W miniony weekend mieliśmy przyjemność uczestniczyć w XX Konferencji Trzech Sekcji pt. "Psychoterapia - Nauka i Sztuka". W przedsięwzięciu wzięło udział niemal 1000 uczestników i uczestniczek, odbyło się kilkadziesiąt paneli, warsztatów, spotkań, wykładów.
Nasz Zespół również miał swój wkład w to spotkanie psychoterapeutów z całej Polski. Można było posłuchać Zofii Milskiej-Wrzosińskiej, Jerzego Dmuchowskiego, Rafała Bornusa, Aldony Czajkowskiej, Marty Głowackiej, Agaty Cioczek a także wielu osób związanych z LP: Anny Król-Kuczkowskiej czy Cvety Dimitrovej.
Konferencję otworzył wykład plenarny Alrene Vetere na temat miłości a po niej słuchaliśmy dwugłosu Agnieszki Graff i Tomasza Stawiszyńskiego poświęconego kulturze terapeutycznej.
Na koniec pierwszego dnia nasza koleżanka, Justyna Dąbrowska poprowadziła rozmowę z Wilhelmem Sasnalem, wybitnym malarzem, rysownikiem i fotografem wrażliwie komentującym naszą, polską rzeczywistość.

26/10/2025

"Mentalizacja to aktywność naszej wyobraźni, która interpretuje zachowania ludzkie w kategoriach celowych stanów psychicznych. Ważną kwestią jest podkreślenie słowa „wyobraźnia”, ponieważ to ona stanowi podstawę mentalizacji; to ona umożliwia nam domyślanie się myśli, uczuć i zamiarów osób, które nas otaczają, i w ten sposób pozwala rozumieć sens ich działań w taki sam sposób, w jaki porządkujemy swoje subiektywne doświadczenia. „Stany psychiczne” oznaczają potrzeby, pragnienia, uczucia, przekonania, fantazje, dążenia, celów i motywacje drugiej osoby. Mentalizacja na ogół ma charakter przedświadomy , ale może być również celowym działaniem polegającym na refleksji. Ma kluczowe znaczenia dla reprezentacji, komunikacji i regulacji uczuć i przekonań powiązanych z naszymi chęciami i pragnieniami, niezależnie od tego, czy są realizowane, zagrożone czy niweczone. Te same mechanizmy psychologiczne i neuronalne, które wykorzystujemy żeby zrozumieć siebie, wykorzystywane są w celu zrozumienia innych. W taki sposób kładziemy fundamenty pod nasze interakcje społeczne.
Mentalizacja jest procesem społecznym o charakterze fundamentalnie dwukierunkowym czy też transakcyjnym ( Fonagy, Target 1997). Rozwija się w kontekście wczesnych relacji przywiązania i interakcji z innymi, a jej poziom w dużym stopniu zależy od tego, jak dobrze radziły sobie z mentalizacją osoby w naszym otoczeniu. Doświadczenie bycia obiektem mentalizacji jest uwewnętrzniane i umożliwia nam pogłębianie własnego potencjału empatii i głębszego angażowania się w interakcje społeczne."

Eia Asen, Peter Fonagy „ Terapia rodzin oparta na mentalizacji”
fot Clarissa Crosset

26/10/2025

Choć skrajny wstyd może mieć dewastujący charakter, pozostawiając za sobą psychiczną pustynię – na której wszelkie ślady poczucia wartości ulegają wymazaniu – to rozwijające się dziedzina psychologii ewolucyjnej (np. Buss, 1999/2001) dowodzi, że wszystkie podstawowe emocje (włącznie ze wstydem i poczuciem winy) musza pełnić jakąś funkcję adaptacyjną. Osoba pozbawiona wstydu nieuchronnie napotyka trudności w relacjach. Może podejmować działania, które naruszają normy grupowe i prowadzą do społecznego wykluczenia. W ten sposób traci wsparcie i ochronę grupy oraz całego społeczeństwa. Może mieć wówczas ograniczony dostęp do zasobów i potencjalnych partnerów seksualnych. Na skutek tego presja ewolucyjna może utrwalać skłonność do odczuwania wstydu, ponieważ służy on sukcesowi reprodukcyjnemu.

„Wstyd i zazdrość. Ukryty zamęt” Phil Mollon, przekład Marta Lipińska
fot Mitch Hodge

26/10/2025

W trakcie terapii często pada pytanie: „Czy potrafię jasno sygnalizować swoje granice innym?”.
Jak często mówisz „tak” wbrew sobie?
Co czujesz, gdy ktoś przekracza Twoje granice?
Odpowiedzi na te pytania pomagają odkryć, czy w relacjach nie kumuluje się frustracja.

Zachęta: Spróbuj dziś zauważyć moment, w którym mówisz „tak”, choć wewnętrznie czujesz „nie”.
fot Barbara Zandoval

25/10/2025

Pytanie do namysłu na wieczór: czego Cię nauczyły Twoje dzieci?
fot Ben Wicks