08/10/2023
ไม่เก่งในโรงเรียน ไม่เป็นไร เพราะความฉลาดมี 9 แบบ
เลิกถามว่าฉลาดมั้ยเฉยๆ ให้ถามว่า “ฉลาดแบบไหน”
เทพพิทักษ์ พัฒน์ช่วย
หลายๆครั้งที่ความฉลาดถูกยกเอามาแค่สำหรับความฉลาดทางด้านตรรกะ (เลขหรือวิทยาศาสตร์) หรือทางด้านภาษา (การจดจำภาษา คำต่างๆได้เยอะๆ)
แค่ IQ หรือการสอบบางอย่างในโรงเรียนนั้นอาจจะเป็นการจำกัดคำว่าฉลาดที่แคบไปหน่อย
บางคนไม่ได้เก่งในโรงเรียน แต่เป็นอัจฉริยะด้านดนตรี ศิลปะ กีฬา ซึ่งความฉลาดนั้นไม่ควรถูกวัดแค่จากเกรดในโรงเรียน หรือการบอกว่าตัวเองโง่นั้น ควรลองไล่ความฉลาดทั้ง 9 อย่างนี้ดูก่อนที่จะตัดสินตัวเองหรือใครๆ
ต่อไปนี้ถ้ามีคนถามว่า “ฉลาดมั้ย? ”
เราก็จะถามกลับว่า “พูดถึงความฉลาดแบบไหนล่ะ ? ”
1. Logic Smart ฉลาดเรื่องตัวเลขและตรรกะ
ความฉลาดตามมาตรฐานโรงเรียน ที่จะมีความสามารถในการเข้าใจอะไรต่างๆ และมีทักษะอย่าง การคำนวณ การแก้ปัญหา การมีความละเอียดรอบคอบ และทำข้อสอบได้ดี
2. Word Smart ฉลาดเรื่องภาษา
คนที่มีทักษะ ฟัง พูด อ่าน เขียนภาษาได้ดี ซึ่งจะทำให้คนคนนั้นชอบอ่านหนังสือ เขียนหนังสือ ท่องคำศัพท์ และแน่นอนว่าในโรงเรียนนั้นมีแบบทดสอบจำพวกนี้เยอะ และได้เปรียบมากๆ สำหรับการเรียนในโรงเรียน
3. Picture Smart ฉลาดในเรื่องภาพ
คนประเภทนี้คือจะชอบศิลปะ การออกแบบ แฟชั่น การออกแบบตึก และคนที่สามารถจินตนาการและอธิบายหลายอย่างที่ออกมาเป็นภาพได้อย่างดี คนพวกนี้จะชอบเรียนรู้จากภาพ
4. Body Smart ฉลาดในการใช้ร่างกาย
ความฉลาดทางด้านร่างกาย เป็นความสามารถที่สามารถควบคุมร่างกายได้ดี คนพวกนี้เป็นคนที่นั่งนิ่งๆไม่ได้และเป็นคน active เช่น นักเต้น นักกีฬา นักแสดง
5. Sound Smart ฉลาดเรื่องเสียง
คนที่รู้สึกมีความสุขกับการได้ฟังเสียงเพลง และสิ่งๆนั้นทำให้ชอบการเขียนเพลง ร้องเพลง แสดงดนตรี เช่น นักร้อง นักแต่งเพลง นักดนตรี
6. People Smart ฉลาดเกี่ยวกับผู้คน
เวลาที่คนพวกนี้พูดจะมีเสน่ห์มากๆ คนพวกนี้จะชอบพูด ชอบเข้าสังคม เล่าเรื่อง ไปงานต่างๆ และทำกิจกรรมกับคนเยอะๆ เช่น นักพูด คุณครู ที่ปรึกษาในด้านต่างๆ ซึ่งจริงๆแล้วทักษะนี้ก็สำคัญมากๆกับการทำงานเกือบทุกรูปแบบ
7. Self Smart ฉลาดรู้ทันตัวเอง
แตกต่างจากพวกคนที่เก่งในการเข้าสังคม คนพวกนี้ชอบทำงานคนเดียว และทำอะไรคนเดียวมากกว่าเป็นกลุ่ม คนพวกนี้จะชอบอ่านหนังสือ How to, Self- Help คนประเภทนี้รู้จักตัวเองและเข้าใจความรู้สึกของตัวเองได้ดี เช่น นักจิตวิทยา นักปรัชญา นักบำบัด คนแต่งกวี และจริงๆแล้วทักษะนี้ก็ควรมีในการสามารถเข้าใจตัวเองและพัฒนาความสัมพันธ์ที่ดีกับตัวเอง
8. Nature Smart ฉลาดทางธรรมชาติ
คนพวกนี้ชอบธรรมชาติ พวกเขาชอบเลี้ยงสัตว์ต่างๆ และมีทักษะในการสื่อสารให้สัตว์สงบลง หรือสามารถฝึกสัตว์ป่าให้เชื่องได้ คนพวกนี้ชอบกิจกรรมกลางแจ้ง ความชอบของคนพวกนี้คือ ตกปลา ดูนก ดูแลสัตว์เลี้ยง เช่น สัตวแพทย์ เจ้าหน้าที่ในสวนสัตว์ นักอนุรักษ์ป่าไม้ หรืออาจจะแค่เป็นคนชอบสัตว์ก็ได้
9. Spirit Smart ฉลาดในการใช้ชีวิต
คนพวกนี้ชอบตั้งคำถามซับซ้อนอย่างเช่น “เกิดมาทำไม?” “เราเป็นใครกันแน่” คนพวกนี้สามารถที่จะหาความสงบในตัวเองได้ และเป็นคนที่อยากหาความหมายของการเข้าใจตัวเองมากกว่าการครอบครองสิ่งของต่างๆ และชอบนั่งสมาธิ เช่น พระ นักบวช นักปรัชญา (ตัวอย่างสำหรับคนที่ไปสุดทาง แต่จริงๆทุกคนควรมีความฉลาดแบบนี้ไว้เพื่อหาเส้นทางในการใช้ชีวิตของตัวเอง)
ลองสำรวจดูว่า ตัวเราเองนั้นมีความฉลาดแบบไหนบ้าง และนอกจากจะพยายามขยายความหมายของคำว่า “ฉลาด” แล้ว อย่าลืมพยายามสร้างความฉลาดในตัวเราเองในหลายๆด้านด้วย อาจจะไม่ต้องถึงกับฉลาดมากๆทั้ง 9 อย่าง แต่ค่อยๆขุดคุ้ยพลังบางอย่างในตัวเราเองของแต่ละแบบของความฉลาด
คิดว่า ทุกคนไม่ได้โง่ แต่แค่ว่า เขาอาจจะไม่ได้ทำข้อสอบในโรงเรียนเก่งเท่านั้นเอง
อยากให้สังคมค่อยๆเปิดรับและขยายความหมายของคำว่า “ฉลาด” เพื่อให้เด็กและผู้ใหญ่ได้มีโอกาสได้รู้สึกดีกับความสามารถตัวเองและคนอื่น
ได้นิยามความสามารถใหม่และเปิดโอกาสให้คนทุกคนพร้อมที่จะเป็นตัวเองในเวอชั่นที่ดีที่สุด (หรือชอบตัวเองที่สุด)
อ้างอิง
Dr. Howard Gardner developed the Theory of Multiple Intelligences
ไม่ทราบชื่อผู้แปลครับ
