10/10/2025
เลี้ยงลูกด้วย “นมแม่” ช่วยสร้างภูมิ ลดความเสี่ยงติดเชื้อไวรัส RSV 🦠
นมแม่ไม่ได้เป็นแค่ “อาหาร” สำหรับทารก แต่มันคือ Superfood ! สุดยอดสารอาหารสำหรับเด็กเล็ก ตัวช่วยเสริมสร้างพัฒนาการและภูมิคุ้มกันที่จำเป็น และยังมีงานวิจัยพบว่า ทารกที่ได้กินนมแม่จะมีโอกาสติดเชื้อ RSV น้อยกว่า และหากติดเชื้อก็จะมีอาการรุนแรงน้อยกว่า
▪️ทำไมนมแม่ถึงป้องกันได้ ?
เพราะว่าในนมแม่มีสารภูมิคุ้มกันจำเพาะที่ช่วยจับไวรัส RSV ได้ เช่น IgG, sIgA นอกจากนี้ ยังมีสารสำคัญที่จำเป็นหลายชนิดที่อยู่ในนมแม่ เช่น แลคโตเฟอริน, HMOs และอีกมากมายที่ช่วยเสริมการป้องกันของลูกได้
▪️ไปทำความรู้จักกับสารเหล่านี้กัน
▫️IgG และ IgA เป็นภูมิคุ้มกันจำเพาะ อธิบายง่าย ๆ คือ หากแม่ได้รับเชื้อไวรัส ไม่ว่าจะจากการติดเชื้อจริงหรือจากวัคซีน ร่างกายก็จะสร้าง “แอนติบอดีจำเพาะ” ขึ้นมา ที่สามารถจับเชื้อนั้นได้โดยตรง ซึ่งภูมิคุ้มกันจำเพาะตัวนี้จะส่งต่อมาให้ลูกผ่านนมแม่
IgA : ทำหน้าที่จับและยับยั้ง RSV ที่เยื่อบุทางเดินหายใจและทางเดินอาหารของทารก ซึ่งเป็นด่านแรกที่เชื้อเข้ามา ภูมิชนิดนี้จะช่วยป้องกันไม่ให้เชื้อเกาะและแพร่กระจาย
IgG : ทำหน้าที่บล็อกโปรตีน F ไม่ให้ไวรัสเจาะเข้าไปทำลายเซลล์ในร่างกายจนเกิดการติดเชื้อ [ *โปรตีน F เป็นโปรตีนบนผิวของไวรัส RSV เป็นเหมือนกาวที่ช่วยให้ไวรัสเกาะและหลอมรวมกับเซลล์ เพื่อเข้าสู่เซลล์และแพร่เชื้อในร่างกาย]
▫️แลคโตเฟอริน : พบมากสุดในนมแม่ระยะน้ำนมเหลือง หรือประมาณ 1-3 วันแรกหลังคลอด หลังจากนั้น ปริมาณก็จะค่อย ๆ ลดลงตามระยะของน้ำนม เป็นตัวช่วยดักจับธาตุเหล็ก ทำให้เชื้อไวรัสโตยากขึ้น ช่วยลดการอักเสบ และยังกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของทารก
.
▫️HMOs : เป็นพรีไบโอติกที่พบในนมแม่ โดยจะมีปริมาณเยอะสุดคือ ช่วงระยะนมเหลืองเช่นกัน จะช่วยลดการอักเสบ ยับยั้งการเกาะของไวรัส RSV กับเยื่อบุทางเดินหายใจ/ทางเดินอาหาร และปรับสมดุลจุลินทรีย์ดีในลำไส้ ทำให้ร่างกายต่อสู้เชื้อไวรัสได้ดีขึ้น
▪️กล่าวโดยสรุป
- นมแม่เป็นสุดยอดสารอาหารสำหรับทารก เพราะช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน และช่วยลดความเสี่ยงของการติดเชื้อ RSV ได้ และถึงแม้จะติดเชื้อก็มักจะมีอาการรุนแรงน้อยกว่าเด็กที่กินนมแม่น้อยหรือไม่ได้กินเลย
- แม้ปริมาณของสารจะลดลงในน้ำนมระยะหลัง แต่ยังคงมีบทบาทสำคัญในการยับยั้งการติดเชื้อและเสริมภูมิคุ้มกัน
- องค์การอนามัยโลก (WHO) แนะนำให้ทารกกินนมแม่อย่างเดียวเป็นเวลาอย่างน้อย 6 เดือน และให้กินนมแม่ควบคู่ไปกับอาหารตามวัยไปจนถึงอายุ 2 ปี หรือนานกว่านั้น
Reference
Immunoglobulin G (IgG) prefusion F protein
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6284547/
HMOs and RSV infection in infants
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38583862/
IgG and IgA : Decreased Passive Immunity to Respiratory Viruses through Human Milk during the COVID-19 Pandemic
https://journals.asm.org/doi/10.1128/spectrum.00405-22
Impact of breastfeeding on the incidence and severity of respiratory syncytial virus (RSV)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9906265/
The Role of Human Milk Immunomodulators in Protecting Against Viral Bronchiolitis and Development of Chronic Wheezing Illness
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4928768/
👩🏻⚕️ด้วยรักและห่วงใยจาก... หมอเด็ก
#นมแม่
#เด็ก #เด็กเล็ก #โรคฮิตในเด็ก #โรคหายาก
#หมอเด็ก
#โรงพยาบาลรามคำแหง
#ตอบทุกความต้องการ #เชี่ยวชาญทุกการดูแล
