17/12/2025
คำเตือนเรื่องการนวด ตอนที่ 4 - เจอคนไข้บอกว่า "ปวด" อย่าเพิ่งนวดจนกว่าจะรู้ว่ามันคือ "Refer Pain" หรือ "Main Pain" - เพราะถ้าไม่เช็ค ไม่ตรวจและวินิจฉัยให้รู้ก่อน จากจุดที่มันไม่ได้เป็นอะไร มันจะกลายเป็น "บรรลัย" ไปโดยปริยาย - เรื่องนี้เป็นเรื่องพื้นฐานแท้ ๆ แต่กลับไม่ค่อยมีใครสอนเท่าไหร่เลย
บทความโดย พท.กมลลาสน์ ชีวสาธน์เวชกุล
(แพทย์แผนไทย พท.ว เวชกรรมไทย / พท.น นวดไทย)
*** ข้อมูลบทความนี้เป็นแค่เบื้องต้นเท่านั้น ใครที่อ่านแล้วบอกว่าเอาไปใช้ได้เลย แปลว่ายังไม่เข้าใจ
บอกเลยว่า จริง ๆ แลเวเรื่องนี้เป็นเรื่องพื้นฐานที่ควรจะต้องเรียนรู้ ก่อนที่จะไปเรียนท่าทางการนวดหรือจัดทางท่านการนวดด้วยซ้ำ ไม่ใช่อยู่ดี ๆ ไปสมัครเรียนนวดแล้วจับสอนท่านวดเลยซะ "ฉิบ" เพราะคุณยังไม่รู้เลยว่าอาการของคนไข้เป็นอะไร และจะรู้ได้ยังไงว่าต้องนวดยังไง
*** เท่ากับว่า "ไอ้ที่นวดไปเนี่ย นวดตามที่ท่องที่จำมาใช่ป่าว" ไม่ได้นวดไปเพราะฉันรู้ว่าคนไข้เป็นอะไร และวิเคราะห์มาแล้ว
ถ้าจะดูแค่อาการ "ปวด" ต้องแยกลักษณะอาการให้ได้ก่อนว่า อาการของคนไข้ตรงหน้าเป็นอาการปวดแบบ "Refer Pain" หรือปวดแบบ "Main Pain" เพราะพยาธิสภาพที่เกิดขึ้นในแต่ละแบบมันไม่เหมือนกัน และถือเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องรู้ เพราะนวดกับอาการและบริเวณที่มันไม่สมควรจะนวดอยู่แล้ว มันคือ "หายนะ"
**************************
1) อาการ "Refer Pain" ที่หลาย ๆ คนอาจจะเรียกมันว่าอาการปวดร้าว ลักษณะอาการแบบนี้ จะเรียกว่าอาการ "ปวดทิพย์" ก็ได้ เพราะอาการปวดแบบนี้ไม่ว่าจะเกิดขึ้นตรงไหน ตรงนั้นไม่ใช่ที่เกิดเหตุ ไม่มีพยาธิสภาพใดเกิดขึ้นแถวนั้น แต่ดันปวดเพราะ "หทัยวาตะ" ไม่สามารถแยกตำแหน่งได้ว่าจริง ๆ แล้ว "Main Pain" มันอยู่ตรงไหน
*** อารมณ์เหมือนได้รับข่าวว่า "นนทบุรีน้ำท่วม" แต่ดันแยกพิกัดไม่ได้ว่าท่วมตรงไหน อำเภอไหน ตำบลไหน แล้วก็เอาไปออกข่าวว่านนทบุรีเกิดน้ำท่วม พาลให้คนนอกที่ดูข่าวคิดเอาว่า นนทบุรี แม่งท่วมทั้งจังหวัด
จริง ๆ ต้นต่อมันเกิดจาก "วิวัฒนาการ" ของร่างกายมนุษย์ที่ยังพัฒนาไม่มากพอที่จะแยกตำแแหน่งได้ ซึ่งหลาย ๆ คนอาจถามว่าแล้วมันสำคัญตรงไหนถึงต้องแยก เพราะยังไงก็ต้องนวด - มันสำคัญตรงที่ ไอ้ตรงที่เกิด "Refer Pain" มันไม่ได้มีบ้าอะไรเกิดขึ้นสักอย่างแถวนั้น แต่ที่รู้สึกเพราะสมองทักทักเอาว่าปวด เรารู้สึกว่าสมองบอกว่ามันปวดทั้ง ๆ ที่มันไม่ได้บาดเจ็บเลย
*** ถ้านวดตรงที่มันไม่ได้เป็นอะไร จากกล้ามเนื้อปรกติมันจะกลายเป็น "ไม่ปรกติ" เพราะคุณก็จะเน้นนวดขยี้หนัก ๆ แถว ๆ นั้น เพราะเข้าใจว่ามันเป็นจุดเกิดเหตุ "เจ็บเพิ่มแน่นอนหรือไม่ก็ระบม"
***************************
2) อาการ "Main Pain" นี่แหละคือจุดเกิดเหตุหลักจริง ๆ จุดต้นต่อของอาการที่เกิดขึ้นมันอยู่ตรงนี้แหละ
*** "สัตถกะวาตะ" รับรู้และส่งข่าวขึ้นไปที่ "หทัยวาตะ" ว่าจุดเกิดเหตุมันอยู่ตรงนี้ แต่ "หทัยวาตะ" มันแยกไม่ได้ เลยตีเหมาเป็นบริเวณกว้าง
เพราะฉะนั้น ก่อนที่จะงมือนวดรักษาหรือนวดผ่อนคลายใครก็ตาม จะดูว่าปวดตรงไหนแล้วหยำไปเลยแบบนั้นไม่ได้ ต้องหาจุดหลักให้เจอก่อน ซึ่งจะอาศัยดูรูปจาก Internet ดูว่า Main Pain อยู่ตรงไหนแบบนี้ไม่ได้ เพราะในความเป้นจริงคนไข้แต่ละคนที่เกิดอาการบาดเจ็บของกล้ามเนื้อ พฤติกรรมเขาแตกต่างกัน
***************************
ยกตัวอย่างเช่น กล้ามเนื้อ Biceps Brachii Muscle
*** จุดที่เกิดอาการปวดหลัก (Main Pain Area) อาการปวดหลักของกล้ามเนื้อ Biceps Brachii มักเกิดขึ้นที่:
1) ด้านหน้าของต้นแขนบริเวณกลางแขน
2) ใกล้ข้อศอกบริเวณเอ็นกล้ามเนื้อ (distal biceps tendon)
3) ใกล้หัวไหล่ (long head tendon insertion)
4) และอื่น ๆ อีกบางจุด
*** แต่ Refer Pain ที่เกิดขึ้นจริง คือ ด้านหน้าของข้อศอก ด้านหน้าของไหล่ บางครั้งแผ่ลงไปถึงปลายแขนและข้อมือ อาจมีอาการปวดแบบตื้อๆ ที่แขนส่วนหน้า
*** คุณต้องตรวจอาการของคนไข้ก่อนเท่านั้นถึงจะรู้ และขอบอกเลยว่าถ้าใครคิดว่าเอามือจับ ๆ ดูก็รู้ว่ามันอยู่ตรงไหน แนะนำว่าควรไปเรียนมาใหม่เพราะแค่นั้นไม่พอหรอก อยู่ดี ๆ จะไปจับสุ่มสี่สุ่มห้า กล้ามเนื้อคนนะพี่น้องไม่ใช่หมอข้างที่จะไปบี้เล่นตอนไหนก็ได้
ข้อมูลที่เหลือ เดี๋ยวจะเอาไปอธิบายในห้อง พท. ในช่วงเวลา Live สด ท่านใดติดงานตามชมย้อนหลังได้เลย เดี๋ยวจะทำเอกสารเอกใน Database ของห้อง พท. ด้วย
ท่านใดต้องการสมัครห้อง พท. ติดต่อทางไลน์ได้เลย Line ID : revthai
