19/10/2025
Phần 708: Sự thật về đường 🍯🧂là một trong những chủ đề thị phi nhất thế giới ẩm thực!
Người thì bảo “ăn đường là độc”, người thì nói “cần đường để sống”. Ngày trước mình cũng từng sợ đường đến mức cắt sạch mọi nguồn carbohydrate, thậm chí ghét luôn đồ ngọt. Nhưng sau khi học về dinh dưỡng, mình mới hiểu:
Đường không xấu chỉ có cách ta dùng nó mới xấu.
Đường chính là nguồn năng lượng chính cho não bộ.
Khi cơ thể mệt mỏi, một cốc nước đường giúp bạn tỉnh táo nhanh chóng vì glucose là “nhiên liệu” cho tế bào thần kinh. Đặc biệt, những người làm việc trí óc nhiều càng cần bổ sung lượng đường hợp lý để duy trì trí nhớ và sự tập trung.
Nhưng “đường nào mới là đường tốt”?
Trên thị trường, đường có hàng chục loại: đường mía, đường nâu, đường cát vàng, đường hữu cơ, đường tinh luyện… Mà nhà nào bán đường cũng nói đường của tôi tốt nhất!
ĐƯỜNG MÍA THÔ đường nguyên bản từ tự nhiên
Đây là loại đường chưa bị tách mật (molasses) – phần mật này mới chính là “kho báu” chứa vitamin nhóm B, sắt, magie, canxi, kali, và các khoáng vi lượng cực kỳ quý.
👉 Đặc điểm nhận biết:
• Màu từ nâu nhạt đến nâu đậm (tùy giống mía, đất trồng, mùa thu hoạch).
• Hạt mềm, kết cấu “nặng”, tan chậm, thơm mùi mật nồng nàn.
• Vị ngọt không đồng nhất: có thể hơi chua, hơi đắng, hoặc mặn nhẹ – đúng kiểu vị “sống” của thiên nhiên.
Thành phần:
• Khoảng 50% sucrose
• Khoảng 50% còn lại là rỉ mật Molasses – phần này chứa rất nhiều vitamin & khoáng chất có lợi.
Ưu điểm:
• Cung cấp năng lượng ổn định, tiêu hóa chậm hơn.
• Giúp cơ thể nhận năng lượng bền vững, không làm tăng đường huyết đột ngột.
• Giữ lại các dưỡng chất tự nhiên trong mía.
ĐƯỜNG TINH LUYỆN – ngọt nhưng “rỗng”
Dù là hữu cơ hay không, bản chất đường tinh luyện vẫn là đường đã được tách hết mật molasses, nên chỉ còn lại 100% sucrose.
👉 Các dạng phổ biến:
• Đường trắng: tách 100% mật
• Đường vàng / ngà: còn lại khoảng 2% mật
• Đường nâu: khoảng 5% mật
• Đường đen: khoảng 10% mật
👉 Kết cấu:
• Hạt nhẹ, cứng, trong suốt dạng tinh thể (crystal).
• Vị ngọt gắt, đơn điệu – chỉ có “ngọt” và hết.
• Dễ tan, dễ đánh bông – nên được ưa chuộng trong làm bánh.
👉 Nhược điểm:
• Gần như không còn vitamin hay khoáng chất.
• Hấp thụ quá nhanh → gây tăng đường huyết đột ngột, khiến cơ thể mệt, chóng đói.
• Nếu dùng thường xuyên, có thể ảnh hưởng tới thận, mắt, não bộ và tăng nguy cơ tiểu đường.
• Một số loại còn dùng hóa chất tẩy rửa trong quá trình tinh chế 😞
Cả hai loại đều cung cấp năng lượng, nhưng cách cơ thể hấp thụ khác nhau hoàn toàn:
Đường tinh luyện Hấp thụ nhanh, tăng đường huyết tức thời. Năng lượng bùng phát ngắn, dễ mệt sau đó
Đường mía thô. Tiêu hóa chậm, giải phóng năng lượng ổn định. Giúp cơ thể khỏe bền, ít gây hại cho nội tạng
Đường không phải “kẻ thù”, mà là người bạn cần được hiểu đúng và dùng đúng liều.
Nếu bạn chọn đường mía thô tự nhiên, không tẩy rửa, và dùng với lượng vừa phải, thì nó hoàn toàn là một phần quan trọng của chế độ ăn lành mạnh
PHÂN BIỆT RAW SUGAR, DEMERARA, MUSCOVADO & BROWN SUGAR
Nhiều người thấy tất cả đều “nâu nâu” là tưởng như nhau, nhưng thật ra độ tinh luyện, lượng mật, mùi vị và giá trị dinh dưỡng khác nhau rất xa.
🟤 1. Raw Sugar (Đường thô)
• Là đường mía sơ chế, đã qua quá trình đun và cô đặc nhưng chưa được tinh luyện kỹ.
• Hạt to, màu vàng sáng hoặc vàng nâu, khô, ít dính tay, và còn sót lại một lớp mỏng rỉ mật (molasses) bên ngoài.
• Vị ngọt thanh, mùi mật nhẹ.
• Là “phiên bản thô sơ” trước khi trở thành đường cát tinh luyện.
Vẫn giữ được chút khoáng chất tự nhiên nhưng không nhiều như Muscovado.
🍯 2. Demerara Sugar (Đường Demerara)
• Có nguồn gốc từ vùng Demerara (Guyana), hiện nay phổ biến ở Anh và châu Âu.
• Là loại đường thô đã qua tinh luyện nhẹ, hạt to, giòn, sáng, màu vàng mật ong.
• Có một lớp mỏng mật tự nhiên bao quanh hạt đường, giúp mùi thơm dịu và nhẹ nhàng hơn so với Muscovado.
• Thường dùng cho cà phê, trà, topping bánh muffin hoặc crumble vì giữ hạt tốt khi nướng.
Có thể coi Demerara là “đường nâu thanh lịch” – vẫn tự nhiên, nhưng không quá đậm mùi mật.
3. Muscovado Sugar (Đường Muscovado – hay còn gọi là Barbados Sugar)
• Là đường mía thô nhất và giàu dinh dưỡng nhất trong các loại đường nâu tự nhiên.
• Chưa tách mật hoặc chỉ tách một phần rất nhỏ, nên rất ẩm, dính, có màu nâu sẫm hoặc gần đen.
• Mùi mật cực kỳ đậm, vị ngọt sâu, hơi đắng nhẹ – tạo hương đặc trưng trong các món bánh nâu, sốt BBQ, hoặc caramel đậm.
• Giàu canxi, magie, kali, sắt, và có hàm lượng khoáng chất cao nhất trong các loại đường mía thương mại.
Nếu Demerara là quý cô tinh tế, thì Muscovado là “cô nàng hoang dã của vùng nhiệt đới”.
🍮 4. Brown Sugar (Đường nâu công nghiệp – thường thấy trên thị trường)
• Thực tế, đa số “brown sugar” bạn mua ở siêu thị KHÔNG phải là đường mía thô.
• Nó là đường tinh luyện trắng được pha lại với mật rỉ (molasses) để tạo màu và mùi “giả nâu”.
• Mùi mật nhẹ, vị ngọt gắt, dễ vón cục, giá rẻ.
• Dinh dưỡng gần như tương đương đường trắng vì molasses chỉ bám ngoài, không chứa khoáng chất đáng kể.
Vì vậy, “brown sugar” công nghiệp ≠ “đường nâu tự nhiên” như Demerara hay Muscovado.
Dinh phong nguyen
