02/11/2024
Mất ngủ là gì?
Mất ngủ là một dạng rối loạn giấc ngủ bao gồm các vấn đề về giấc ngủ có thể kể đến như mất ngủ, ngủ nhiều, ngủ không sâu giấc, khó đi vào giấc ngủ, thức dậy quá sớm và không thể quay lại giấc ngủ và vẫn có thể cảm thấy mệt mỏi khi thức dậy. Nếu không được cải thiện kịp thời, đúng cách thì tình trạng rối loạn giấc ngủ có thể gây ra tình trạng mệt mỏi, khó chịu và ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất làm việc và chất lượng cuộc sống.
Các đối tượng dễ bị mất ngủ
Ai cũng có thể bị mất ngủ, tuy nhiên đối tượng có thể dễ bị mất ngủ hơn là những người như:
- Người cao tuổi: Những người trong độ tuổi từ 60-65 tuổi dễ bị mất ngủ hơn do những thay đổi của cơ thể liên quan đến lão hóa và còn dễ mắc nhiều bệnh lý hay phải sử dụng thuốc gây ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
- Người đang mắc các bệnh lý: Mất ngủ có thể xảy ra với người mắc các bệnh mạn tính và các cơn đau liên quan bệnh lý. Bệnh lý dễ dẫn đến mất ngủ bao gồm: bệnh tiểu đường, viêm khớp, mất trí nhớ, Parkinson, đau cơ xơ hóa, trào ngược đường tiêu hóa,…
- Phụ nữ: Nhóm đối tượng này có nguy cơ mắc bệnh mất ngủ cao hơn so với nam giới do các vấn đề như chu kỳ kinh nguyệt, thai kỳ, rối loạn nội tiết tố,…
- Người đang gặp các yếu tố tâm lý: Những người bị căng thẳng, áp lực, gặp nhiều vấn đề trong cuộc sống cũng có xu hướng khó ngủ, mất ngủ.
- Người làm ca đêm hay thay đổi múi giờ: Những người phải thường xuyên làm ca đêm, giờ ngủ không cố định hoặc những người đi du lịch, du học ở một quốc gia khác trái múi giờ cũng dễ bị mất ngủ hơn.
- Người có lối sống thiếu khoa học: Một số thói quen như hút thuốc lá, uống rượu bia, ít vận động, ăn uống thiếu chất dinh dưỡng,… đều là các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc chứng mất ngủ.
Mất ngủ - những tác hại nguy hiểm và phương pháp điều trị cần lưu ý - Ảnh 1.
Mất ngủ sẽ ảnh hưởng thế nào đến cuộc sống của bạn?
Có thể chia tình trạng mất ngủ làm 2 dạng, đó là mất ngủ cấp tính và mất ngủ mạn tính. Trong đó mất ngủ cấp tính là tình trạng mất ngủ không thường xuyên, không kéo dài quá 1 tháng.
Mất ngủ mạn tính là tình trạng mất ngủ mang tính chất thường xuyên, lặp đi lặp lại nhiều lần, kéo dài từ 1 tháng trở lên. Mất ngủ cấp tính hay mất ngủ mạn tính đều gây nên những ảnh hưởng không nhỏ đối với sức khỏe và cuộc sống của bạn. Những ảnh hưởng có thể xảy ra là:
- Mất ngủ sẽ dễ bị mệt mỏi, uể oải, luôn trong trạng thái lờ đờ, không tỉnh táo.
- Người ngủ không đủ giấc, thường xuyên mất ngủ thì hệ miễn dịch cũng kém hơn so với người bình thường.
- Thiếu ngủ cũng làm tăng nguy cơ bị rối loạn nhịp tim, tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, tiểu đường, đột quỵ dẫn đến tử vong.
- Ngủ không đủ giấc cũng sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư.
- Thiếu ngủ sẽ khiến làn da khô ráp, dễ lão hóa, nếu có vết thương trên da thì cũng khó lành hơn.
- Buồn ngủ do mất ngủ, thiếu ngủ sẽ khiến bạn khó chịu, cáu kỉnh, tâm trạng thất thường, khó kiểm soát cảm xúc, dễ mắc bệnh trầm cảm.
- Mất ngủ khiến cơ thể bị thiếu hụt năng lượng dẫn đến việc ăn nhiều hơn, nhất là ăn thực phẩm kém lành mạnh dễ gây tăng cân, béo phì.
- Người mất ngủ, ngủ không đủ giấc có thể bị ảo giác, chóng mặt, dễ gặp tai nạn khi tham gia giao thông.
Điều trị mất ngủ bằng thuốc
Nếu tình trạng mất ngủ của bạn diễn ra liên tục, có tần suất từ 3 lần/tuần trở lên và kéo dài trong 1 tháng liên tục, hay sau khi bạn đã áp dụng các biện pháp cải thiện chất lượng giấc ngủ và môi trường ngủ thoải mái mà vẫn khó ngủ ... thì nên đi khám, chẩn đoán nguyên nhân và tùy vào nguyên nhân, tình trạng mất ngủ mà bác sĩ sẽ chỉ định cách điều trị thích hợp.
Các loại thuốc thường dùng trong điều trị bằng thuốc như: Orlanzapin, Clorpromazina, Levomepromazin, Haloperidol, Sulpirid, Risperidon, Thioridazine,… có tác dụng chính là trấn an, điều hòa về tinh thần, làm dịu thần kinh gây cảm giác mơ màng buồn ngủ. Ngoài ra, thuốc này có khả năng chống loạn thần điều trị các chứng bệnh thần kinh như: hoang tưởng, ảo giác, tâm thần phân liệt. Khi sử dụng với các loại thuốc ngủ, thuốc gây mê sẽ làm tăng tác dụng của những loại thuốc này một cách hiệu quả hơn.
Tuy nhiên người dùng thuốc có thể gặp phải một số vấn đề như:
- Người bệnh trở nên mệt mỏi, uể oải, thực hiện các động tác không chính xác, trở nên lú lẫn (với những người bệnh cao tuổi), miệng khô đắng và suy giảm trí nhớ. Trong thời gian đầu khi sử dụng một số thuốc giúp an thần, người bệnh sẽ cảm thấy: chóng mặt, buồn nôn, mất ngủ, nhức đầu, đau ngực, ù tai,…
- Khi lạm dụng thuốc có thể ảnh hưởng đến hoạt động điều tiết và sinh dục: gây nên hiện tượng vô kinh ở nữ giới, giảm ham muốn tình dục.
- Một số trường hợp ghi nhận việc xảy ra hiện tượng viêm cơ tim và co giật xảy ra đối với một số người sử dụng thuốc an thần Clozapine quá liều.
- Việc sử dụng thuốc giúp an thần với liều lượng cao không phù hợp với khả năng chịu đựng của cơ thể còn khiến cho bệnh tình trở nên trầm trọng hơn, khiến người dùng thuốc bị tác dụng phụ ngoại tháp và rối loạn vận động cao.
