06/05/2025
Chỉ từ một cơn sốt hay cơn đau đầu tưởng chừng vô hại, con bạn có thể bước vào cuộc đua sinh tử với bệnh do não mô cầu - nơi mà mỗi giây trôi qua đều quyết định sự sống còn trong vỏn vẹn 24 giờ.
Căn bệnh gây ám ảnh bác sĩ và người nhà
Theo Cục phòng bệnh (Bộ Y tế), bệnh do não mô cầu có tỷ lệ tử vong cao lên đến 50% nếu không điều trị kịp thời. Cứ 5 người sẽ có 1 người bị khuyết tật cả đời như chậm phát triển trí tuệ, điếc, liệt, tàn tật… ngay cả khi được cứu sống.
Theo báo cáo của Bộ Y tế về bệnh truyền nhiễm (năm 2016), bệnh do não mô cầu là 1 trong 10 bệnh có tỷ lệ tử vong cao nhất. Còn báo cáo công bố năm 2023 của Viện Pasteur TP.HCM, tỷ lệ tử vong của bệnh ở trẻ em dưới 5 tuổi khu vực phía Nam giai đoạn 2012 - 2021 lên đến 10%.
Bệnh có hai thể phổ biến nhất là viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết và các thể khác ít gặp hơn như viêm phổi, viêm khớp, viêm màng ngoài tim, viêm kết mạc… Lứa tuổi nào cũng có nguy cơ mắc bệnh nhưng ba nhóm có tỷ lệ nhiễm cao hơn là trẻ dưới 5 tuổi, thanh thiếu niên 14 đến 20 tuổi, người bị suy giảm miễn dịch.
Do đó, chủ động tiêm vắc-xin, tạo kháng thể sớm là biện pháp phòng chống bệnh tốt nhất. Hiện các nhà khoa học đã tìm được 13 nhóm huyết thanh não mô cầu, trong đó 5 nhóm A, B, C, Y, W là nguyên nhân của 90% các ca bệnh não mô cầu xâm lấn trên thế giới. Dịch tễ học các nhóm huyết thanh có sự biến đổi, thay đổi theo thời gian và giữa các quốc gia, các vùng địa lý nên khó dự đoán.
Hiện Việt Nam có 3 loại vắc-xin phòng 5 nhóm não mô cầu khuẩn nguy hiểm trên gồm nhóm A, C, Y, W-135 của Mỹ, nhóm B của Ý và nhóm B, C của Cuba. Một nghiên cứu tại Mỹ về tỷ lệ tử vong theo nhóm huyết thanh gây bệnh não mô cầu được báo cáo trong giai đoạn từ năm 2017 đến năm 2021, nhóm W có tỷ lệ tử vong cao nhất, chiếm 21,5%, tiếp theo là nhóm C (14,6%), nhóm Y (9,8%) và B (9,6%). Từ khi đưa vào sử dụng, vắc-xin cộng hợp tứ giá A, C, Y, W-135 đã giúp giảm đến 90% số ca mắc bệnh ở nhóm thanh thiếu niên do các nhóm huyết thanh chính C, Y, W.
Nguyên tắc để vắc-xin tạo miễn dịch bảo vệ tốt nhất là tiêm đúng và đủ phác đồ, kể cả các mũi tiêm nhắc. Tất cả mọi người cần phòng ngừa đầy đủ cả 5 nhóm huyết thanh não mô cầu gây bệnh. Phòng ngừa thiểu một hoặc một vài nhóm có thể dẫn đến nguy cơ mắc bệnh. Vắc-xin không chỉ có tác dụng bảo vệ đơn lẻ cho sức khỏe cá nhân và gia đình, mà còn giúp ngăn ngừa và hạn chế các ổ dịch phát sinh trong cộng đồng.
Chỉ từ một cơn sốt hay cơn đau đầu tưởng chừng vô hại, con bạn có thể bước vào cuộc đua sinh tử với bệnh do não mô cầu - nơi mà mỗi giây trôi qua đều quyết định sự sống còn trong vỏn vẹn 24 giờ.
