12/07/2023
https://kosovarja-ks.com/revista/2023/Kosovarja_06.pdf
Në ballinë: Marsela Ceno
Dr. Med. Marsela Ceno në jetë e profesion gjithmonë triumfuese
Marsela Ceno është doktoreshë, grua e zonja dhe me histori motivuese. Ja ka dalë suksesshëm të hapërojë në jetë, pa e kthyer asnjëherë kokën pas. Ka lindur në qytetin e bukur të Korçës, më 10 nëntor 1985.
Fëmijëria e saj u formatua sipas situatës politiko-ekonomike nëpër të cilën po kalonte Shqipëria në atë kohë, e që ishte fundi i komunizmit dhe fillimet dramatike të demokracisë së brishtë.
“Kujtimet e mia më të bukura të fëmijërisë lidhen me dashurinë pafund që kam marrë nga gjyshërit e mi, të cilët më edukuan me vlerat e respektit, të moralit dhe më ushqyen me bindjen se nëse punoj me fokusim, do arrij të realizoj çdo ëndërr timen”, kujton Dr. Marsela Ceno, imazhi i numrit të ri të Revistës sonë, “Kosovarja”, gruaja që ka se çfarë të rrëfej...
Marsela Ceno, një histori e gjallë suksesi
“Më 1997 u shpërngulëm në Tiranë. Përfundova me rezultate të shkëlqyeshme Gjimnazin “Petro Nini Luarasi” në vitin 2004.
Studimet e larta për mjekësi të përgjithshme i fillova po atë vit dhe i përfundova në vitin 2010. Pasioni im për mjekësinë më është manifestuar që në moshë të hershme.
Sigurisht, fakti se jam rritur me gjyshërit e mi, më ka bërë gjithmonë të ndjehesha përgjegjëse për shëndetin e tyre, e për këtë arsye nuk kishte asnjë dyshim për mua se unë mund t’u vija në ndihmë gjyshërve e njerëzve të mi të zemrës nëse unë do bëhesha një mjeke e mirë.
Ky vizion me shtyri më vonë që të ndiqja studimet e mjekësisë së përgjithshme në Fakultetin e Tiranës”, kujton ajo.
Ndërkohë, pas diplomimit në vitin 2010, jo vetëm Marsela, por shumë nga të sapodiplomuarit nga Fakulteti i Mjekësisë në atë vit, u gjenden përpara dilemës së madhe se çfarë do të ndodhte më tej...
“Në kohën e diplomimit tim, konkurset për të fituar të drejtën e specializimit në Shqipëri përsëriteshin 1 herë në 4 vjet, kuotat e specializimit ishin shumë të kufizuara dhe kjo e bënte akoma më të pamundur nëpërmjet nepotizmit gjetjen e mundësisë për t’u specializuar në Tiranë.
Ndërkohë, doli lajmi se Gjermania ka nevojë për mjekë dhe pranon mjekë edhe nga Shqipëria. Kjo ishte një shtysë e madhe për të gjithë ne, të sapodiplomuarit, për të provuar fatin tonë në Gjermani”, thotë Marsela.
Mjekja e dëshmuar me suksese...
Marsela Ceno, sot mjeke e dëshmuar dhe e njohur, femër shembull me të arritura që meritojnë duartrokitje të gjata, kujton se rrugëtimi i saj në Gjermani filloi në vitin 2012, kur edhe u pranua mjeke praktikante në Klinikum Mittelbaden Rastatt, në jugperëndim të Gjermanisë, në degën e kirurgjisë.
Aty ju dha mundësia të bëjë praktikë 6 muaj, deri në marrjen e aprobacionit në vitin 2011 në Universität Mannheim.
Dhe, më 1 janar 2013 ka filluar punën mjeke asistente në Departamentin e Kirurgjisë së përgjithshme.
Pas përfundimit të dy viteve Comon Trunk, kaloi në spitalin Klinikum Mittelbaden Baden-Baden, ku u përcaktua për kirurgjinë viszerale.
Nën drejtimin e shefit të saj, Profesor Dieter Berger, zbuloi edhe një tjetër drejtim brenda kirurgjisë viscerale, Hernian, me të cilën arriti të përfundojë dhe punimin e saj shkencor dhe të marrë titullin shkencor Dr. Med. në Universitetin e Ulmit, në vitin 2018.
Dhe, që nga ajo kohë ka qenë e pranishme me ligjërata shkencore në shumë kongrese kombëtare brenda Gjermanisë, por edhe në ato ndërkombëtare, si në Spanjë, Danimarkë, SHBA, Kil, Tajvan, ku edhe është nderuar me çmime për arritjet shkencore.
Dr. Med. Marsela Ceno është anëtare aktive e Shoqatës së Kirurgjisë në Gjermani, e Shoqatës së Hernies në Gjermani, si dhe e Shoqatës Evropiane e Amerikane të Hernies dhe anëtare e Shoqatës së Kirurgëve Viscerale Mbarëbotërore.
Themelimi i Shoqatës së Mjekëve Shqiptarë në Gjermani
Doktoresha shqiptare që bën më të mirën në fushën e saj, e që është edhe simbol i faktit se kur njeriu do edhe ia del, shton se ndërkohë, e që vitet kalonin në Gjermani, e kuptonte se çdo ditë me dhjetëra mjekë shqiptarë jo vetëm nga Shqipëria, por edhe nga Kosova, Maqedonia e Veriut etj., po largoheshin nga trojet e tyre dhe vinin në Gjermani.
“Kuriozitetit për të ditur se kush është larguar nga Shqipëria, ku po punojnë, me çfarë probleme po ndeshën, si po ia dalin të marrin aprobacionin, më shtyu që, së bashku me disa miq e mikesha të mia, të hidhnim idenë për themelimin e një shoqate, e cila do të quhej “Shoqata e Mjekëve Shqiptarë në Gjermani”, thotë Ceno.
Dhe, ne u interesuam të dimë më shumë për shoqatën në fjalë, qëllimin dhe zhvillimin e saj ndër vite...
“Si fillim, startuam me një faqe në “Facebook” në vitin 2017. E, me anë të kësaj faqe filluam të viheshim në kontakt me miqtë, të njohurit tanë që tashmë po punonin mjekë në Gjermani.
Dhe, duke parë interesimin e madh që zgjoi faqja, pas zhvillimit të logos dhe zgjerimit të rrjetit, vendosa që ta kalonim këtë ide në një nivel më të lartë: nga një grupim në “Facebook”, në një institucion, i cili do të vepronte sipas ligjeve gjermane dhe do të bëhej një zë i fortë i mjekëve shqiptarë në Gjermani, e që numri i tyre shtohej dita-ditës.
Kuvendi i themelimit të Shoqatës u mbajt më 16 shkurt 2019 në Berlin. Ishte një takim legjendar, me më shumë se 70 mjekë nga të gjitha landet e Gjermanisë, por edhe nga Zvicra e Belgjika.
Aty u diskutuan në parim qëllimet dhe synimet e Shoqatës dhe u zgjodh kryesia.
Pas themelimit zyrtar filluam t’i themelonim degët e Shoqatës në të gjitha landet e Gjermanisë. Qëllimi dhe synimi i Shoqatës së Mjekëve Shqiptarë në Gjermani ishte identifikimi i të gjithë mjekëve, infermiereve, fizioterapistëve, farmacistëve, mamive, punonjësve të laboratorëve, si dhe të studentëve të mjekësisë që jetonin e punonin në Gjermani, si dhe ndërlidhja mes tyre, e cila lehtëson jo vetëm fazat e parat të integrimit nëpërmjet ndarjes së eksperiencës, por krijon edhe një platformë të sigurt për shkëmbimin e eksperiencave profesionale, të cilat ndihmojnë në rritjen profesionale dhe për më tepër krijohen miqësi e njohje, të cilat e bëjnë jetën sociale në Gjermani më të pasur.
Nga ana tjetër, dëshirojmë dhe deri më tash ia kemi dalë të krijojmë ura lidhëse me vendet tona të origjinës.
E, këtë e kemi arritur nëpërmjet kontakteve të vazhdueshme me Odat e Mjekëve në Kosovë e Shqipëri, organizimi i konferencave të përbashkëta, si në Gjermani ashtu edhe në Prishtinë e Tiranë, si dhe mbajtja e seminareve me tema të ndryshme mjekësore, që u ndihmojnë studenteve dhe mjekëve të rinj në vendet tona të origjinës”, thotë Dr. Med. Marsela Ceno.
Specializim pas specializimi...
Mësojmë se interesim shumë të madh mori Shoqata gjatë kohës së pandemisë Covid-19, kur si shoqatë vendosën në dispozicion numra telefonash dhe adresa e-mail në të gjitha landet e Gjermanisë për t’u dhënë ndihmën e parë të gjithë shqiptarëve që ndodheshin në Gjermani në atë kohë.
Dhe, kjo traditë e mirë e humane vazhdon edhe sot, edhe pse pandemia ka përfunduar.
Dr. Marsela Ceno tregon se çdo ditë ajo personalisht, por edhe sekretaria e shoqatës marrin me dhjetëra telefonata e e-maile nga qytetarë të shumtë shqiptarë në Gjermani, të cilët dëshirojnë të vizitohen e të ndihmohen nga mjekë shqiptarë.
“Jo vetëm komuniteti shqipfolës në Gjermani është rritur shumë viteve të fundit, por edhe komuniteti i specialistëve shqiptarë të mjekësisë.
Sipas të dhënave zyrtare të dhomës federale të mjekëve në Berlin, janë të regjistruar në vitin 2021 rreth1300 mjekë.
E, statistikat jo zyrtare flasin për një numër më të madh...
“Pandemia na vuri në kontakt, të cilat kontakte i kemi vazhduar në kuadër të bashkëpunimit me Shoqatën me mjekët shqiptarë në Austri, Zvicër, Itali, Francë, Belgjikë, Greqi e Amerikë, me të cilët herë pas herë mbajmë konferenca për të shkëmbyer eksperiencat ndërmjet mjekëve shqiptarë në vende të ndryshme të botës.
E, ndërkohë, pas përfundimit të specializimit 6-vjeçar në Baden-Baden për kirurgji viscerale, kalova në korrikun e vitit 2020 në Klinikën Universitare në Düsseldorf, kur përfundova subspecializimin 3-vjeçar, të cilin e përfundova me sukses, duke u bërë specialiste e kirurgjisë speciale viszerale”, thotë Ceno.
Një grua, një profesioniste, një mjeke e lindur për të thyer paragjykimet e shoqërisë
Ekzistojnë shumë paragjykime, meqë një femër e re dhe e bukur nuk pranohet shumë lehtë të shihet si kirurge e aftë, pasi që shumë presin dhe shpresojnë të operohen nga kirurgët meshkuj.
Por, për doktoreshën Marsela Ceno kjo nuk përbën aspak problem.
Ajo është e lindur për t’i thyer të gjithë paradigmat e shoqërisë dhe kjo është njëra nga ato.
Lufta me sëmundjen e pacientit për të fituar gjithmonë jeta mbi vdekjen, është një përgjegjësi shumë e madhe, një frymëzim që vazhdon edhe përtej mureve të spitalit për doktoreshën, sepse kjo e ndërgjegjëson për të kuptuar se sa vlerë ka jeta jonë në momentin që e kemi dhe sa pakuptim janë shpesh gjërat për të cilat ne ankohemi kur harrojmë se gëzojmë shëndet të plotë.
Dr. Marsela Ceno, potencon:
“Në përfytyrimin tim, salla operatore i ngjan një orkestre të madhe, ku jo vetëm unë si violina e parë, por të gjithë së bashku: anesteziologu, infermierët, asistentët, punojmë në qetësi për një qëllim, që operacioni të shkojë sa më mirë dhe pacienti të dalë i shëndetshëm nga salla.
E, ajo që shpesh më mungon në punën time si kirurge në Gjermani është pamundësia për t’i thënë në gjuhën time pacientit se operacioni shkoi shumë mirë.
Prandaj, është një kënaqësi dhe përgjegjësi akoma më e madhe kur operoj pacientë, kryesisht, nga Kosova, se me ta flas shqip.
Sidoqoftë, prej prillit të sivjetmë punoj si Kryemjeke në kirurgjinë Viscerale.
Dhe, në ditën e parë që kam hyrë në sallën operatore në këtë post, ndjeva një emocion të paharrueshëm, kur infermieri i sallës nga Kosova u tregoi kolegëve të tjerë në sallë:
“Ja, më në fund, punon te ne edhe një femër shqiptare si kryemjeke!”.
Në jetë e në profesion gjithmonë triumfon!
Ja ka dalë në jetë e profesion, është triumfuese, por Marsela kujton se sfidat për të arritur deri në këtë pikë të jetës kanë qenë të mëdha e akoma janë prezent, pasi në fillimet e saj në Gjermani kolegët ishin skeptikë se vinte nga një vend me rrugë të paasfaltuara, pa energji elektrike.
Disa pyesnin me çudi nëse kishte apo jo “waschmaschine”, të tjerët bënin komente të tipit se Shqipëria p***a jetuar 50 vjet në komunizëm e demokracia qenka akoma aq e brishtë si një vend nga xhungla.
“Por, unë kuptova se këto ishin problemet e tyre. Mungesa e informacionit nga ana e tyre më shërbyen si shtysë e frymëzim për t’u treguar atyre, brenda një kohë të shkurtër, se një vajze e re, e ardhur nga vendi pa energji elektrike e pa rrugë të asfaltuara, mund të arrijë për një kohë të shkurtër më shumë se çdo mjek i ri gjerman, i rritur e shkolluar në kushte shumë të mira.
Edhe rruga e specializimit si kirurge në Gjermani është e vështirë, me presionin e dyfishtë për të operuar si duhet, në mënyrë që të përfundosh në 6 vjet specializimin, orët e gjata të punës edhe në fundjavë, kontaktet e pakta sociale dhe favorizimi i heshtur i gjinisë mashkullore para asaj femërore.
Madje, në Itali ekziston edhe Lëvizja “Nuk jam zonjusha, jam kirurgu”, e cila tregon se diferencimi gjinor brenda profesionit të mjekut, e për më tepër në kirurgji, është ende prezent dhe ka nevojë akoma për punë.
Zgjidhja e vetme është një përgatitje sa më e mirë dhe paraqitje sa më profesionale për ne, vajzat e bukura inteligjente në kirurgji”, thotë Doktoresha Marsela Ceno.
1001 sfida profesionale...
Dr. Med. Marsela Ceno, pas rikujtimit të 1001 sfidave për t’u realizuar profesionalisht dhe satisfaksionit që i jep kirurgjia, i rikthehet edhe një herë themelimit të Shoqatës së Mjekëve Shqiptarë në Gjermani, që, sipas saj, kërkoi një periudhë të gjatë përgatitore.
“Aktivizimi im me Shoqatën që nga viti 2017 e deri më tani më ka bërë të ndjeshme, sepse, përveç meje, Marsela Ceno kirurge, ekziston edhe një Marselë tjetër brenda meje, që ka shumë dëshirë të merret me çështjet sociale të ndjeshme e të prekshme për jetën e komunitetit, pa dashur ta quaj direkt politike.
Secili nga ne, që është i realizuar në fushën e vet, e ndjen si detyrim realizimin e kontributit të komunitetit ku jeton e vepron.
Andaj, si kirurge në Gjermani dhe Presidente e Shoqatës së Mjekëve Shqiptarë në Gjermani, shumë shpesh më drejtohet pyetja pse largohen mjekët nga Shqipëria, por edhe nga Kosova e Maqedonia e Veriut...
E, studimet e shumta viteve të fundit kanë treguar se nuk është vetëm paga ajo që i detyron tashmë jo vetëm mjekët e rinj, por edhe ata me eksperiencë të gjatë të largohen nga tokat shqiptare.
Siguria në vendin e punës, mundësia për t’i ofruar pacientit terapinë e duhur maksimale, pa u nisur nga faktorët socialo-ekonomikë (a ofron pacienti mjaftueshëm para nëse e mjekoj), asistenca juridike dhe ligjore që ofrojnë sindikatat, të gjitha këto e bëjnë punën e mjekut në Gjermani shumë të sigurt dhe të mbrojtur.
Nga ana tjetër, decentralizimi i procesit të specializimit, si dhe fakti që çdo mjek specializant paguhet që nga dita e parë që ai fillon të punojë si mjek, përkundrejt kuotave të lira ose të pambuluara në Shqipëri (specializantët paguajnë vetë për të pasur të drejtën të specializohen ose punojnë pa pagesë), i detyrojnë mjekët të drejtohen drejt Gjermanisë.
Sidoqoftë, jam e gatshme që eksperiencën time 10-vjeçare si kirurge, por edhe ekspertizën time në politikat e shëndetësisë, që lidhen me procesin e përmirësimit të sistemit shëndetësor në përgjithësi, si dhe masat që duhen marrë për ndalimin e daljes së trurit nga vendet tona, t’ua u vë institucioneve përkatëse në Prishtinë e Tiranë në dispozicion”, thotë doktoresha Marsela Ceno.
Andaj, kjo grua e jashtëzakonshme, iniciatore dhe humane, ka një moto që e ndjekë gjithmonë, e që është “Së bashku jemi më të fortë!”.
Nderim Neziri
