V.Y.Axundov adına Elmi-Tədqiqat Tibbi Profilaktika İnstitutu

05/12/2025

İşimizin İnsanları – Elmira Hacıbəyova, biologiya üzrə fəlsəfə doktoru, baş elmi işçi

Bu gün sizə Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin V.Y.Axundov adına Elmi-Tədqiqat Tibbi Profilaktika İnstitutunun Parazitar və tropik xəstəliklər üzrə elmi şöbənin Entomologiya bölməsinin baş elmi işçisi, biologiya üzrə fəlsəfə doktoru Elmira Hacıbəyovanı təqdim edirik.

Elmə və bioloji araşdırmalara olan dərin marağı ilə seçilən Elmira xanım parazitologiya sahəsində uzun illərdir elmi tədqiqatlar aparır. Onun rəhbərliyi ilə institutda parazitologiya üzrə araşdırmalar, elmi seminarların təşkili və gənc tədqiqatçıların yetişdirilməsi istiqamətində mühüm işlər görülür.

Elmira xanımın elmi fəaliyyəti çərçivəsində həm milli, həm də beynəlxalq jurnallarda çoxsaylı məqalələr dərc olunub. O, həmçinin pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olaraq, biologiya və entomologiya fənlərini gənc mütəxəssislərə tədris edir.

Elmira xanım üçün elm yalnız nəzəri bilik deyil — insan sağlamlığını qorumaq, parazitoloji xəstəliklərin qarşısını almaq və elmin gücü ilə gələcək nəsillərə sağlam həyat şəraiti yaratmaqdır.

💡 Sağlam gələcək elmin və peşəkarlığın davamlı inkişafından başlayır.
İnstitutumuzun alimləri bu gücün daşıyıcılarıdır.

05/12/2025

🩺 BUNU BİLİRDİNİZMİ?

Tükbaş qurdlar (Trichuris trichiura/Whipworm) — bağırsaqda parazitlik edən, tükəbənzər nazik baş və daha qalın quyruq hissəsinə sahib, 3-5 sm. uzunluğunda olan, baş hissəsi ilə bağırsağın selikli qişasına “yapışaraq” qidalanan qurdlardır.

Bu parazitlər kor bağırsaqda və bəzən bütün yoğun bağırsaqda yerləşə bilər. Ən maraqlı fakt isə budur ki, 5–6 il boyunca simptomsuz yaşaya bilirlər.

Xəstəlik əlamətləri:

-Qarın ağrısı, qarın narahatlığı

-Uşaqlarda iştahsızlıq, böyümə gecikməsi

-Xroniki yoluxmalarda qan azlığı və yorğunluq

-Bağırsaq selikli qişasında iltihab nəticəsində qəbizlik və ya ishal

📌 Necə yoluxuruq?
Yoluxma adətən torpaq vasitəsilə baş verir. Gigiyena qaydalarına əməl olunmadıqda — çirkli əllər, yuyulmamış meyvə-tərəvəz, çirkli şərait yoluxmaya şərait yaradır.

🧼 Profilaktika necə aparılır?
-Əllərin yeməkdən əvvəl və sonra düzgün yuyulması

-Meyvə və tərəvəzlərin yaxşı yuyulması

-Vaxtaşırı tibbi müayinə və laborator analizlər

-Uşaqlara gigiyenik davranışların öyrədilməsi

Trichuris trichiura ilə yoluxmanın qarşısını almaq üçün əsas vasitələr — düzgün gigiyena, təmiz su və vaxtaşırı tibbi yoxlamalardır.

03/12/2025

02/12/2025

ℹ️ Həkim Məsləhəti

Sinir sistemi xəstəlikləri — baş ağrıları, başgicəllənmə, yuxu pozuntuları, epilepsiya, Parkinson, Multiple Skleroz və digər nevroloji xəstəliklər — vaxtında diaqnoz qoyulmadıqda həyat keyfiyyətini ciddi şəkildə təsir edə bilər.

Rubrikamızın bugünkü qonağı — Elmi-Tədqiqat Tibbi Profilaktika İnstitutunun Poliklinika şöbəsinin həkim-nevropatoloqu Kəmalə İsmayılovadır.

Nevropatoloq aşağıdakı hallarda müraciət edə bilərsiniz:

-İnsultlar və insultdan sonrakı fəsadlar.
-Epilepsiyalar, miqren, nevralgiyalar (Trigeminal nevralgiya və s.)
-Hərəkət və tarazlıq pozulmaları, Parkinson, vertiqo, ataksiyalar
-Onurğa xəstəlikləri, osteoxondroz, radikulopatiya, neyropatiyalar, karpal tunel sindromu
-Yuxu pozğunluqları, yuxusuzluq, gecə qorxuları, gecə apnesi, narahat ayaqlar sindromu
-Neyrodegenerativ xəstəliklər: Alzheimer, Multipl Skleroz (MS), ALS və digər

Kəmalə xanım qeyd edir:

“Baş ağrısı, yuxusuzluq, yaddaşda pozulmalar, əzələ ağrıları və ya əllərdə uyuşma kimi əlamətlər çox vaxt adi yorğunluqla qarışdırılır. Profilaktik nevropatoloq konsultasiyası sinir sistemi sağlamlığını qorumaq üçün həyati önəm daşıyır.”

Sağlam sinir sistemi – enerjili və keyfiyyətli həyat üçün əsasdır. Odur ki nevropatoloqa vaxtında müraciət edin. .

📍 Ünvan: Səbail rayonu, Badamdar qəsəbəsi, Mustafa bəy Topçubaşov küçəsi, 216
📞 Əlaqə: +994 12 594 78 34
📱 WhatsApp: +994 10 239 25 69
🌐 Veb sayt: www.ettpi.health.gov.az

01/12/2025

🩺 Poliklinika Günü – Nevropatoloq Xidməti
Sağlam sinir sistemi – sağlam həyatın əsas şərtidir!

Nevropatoloq xidməti yalnız nevroloji xəstəliklərin müalicəsi ilə məhdudlaşmır; baş ağrısı, yuxu pozuntuları, əzələ ağrıları, yaddaş və diqqət problemlərinin vaxtında diaqnostikasında da böyük rol oynayır.

Müasir müayinələr və fərdi yanaşma sayəsində xəstəliklər erkən mərhələdə aşkarlanır və effektiv şəkildə müalicə olunur. Vaxtında aparılan profilaktik konsultasiyalar sinir sistemi sağlamlığınızı qoruyur və gündəlik həyat keyfiyyətinizi artırır.

Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi V.Y. Axundov adına Elmi-Tədqiqat Tibbi Profilaktika İnstitutunun klinikasında nevropatoloq xidməti yüksək peşəkarlıqla həyata keçirilir.

Unutmayın: Müntəzəm nevropatoloq müayinəsi – sağlam sinir sistemi və enerjili həyat üçün vacibdir!

📍 Ünvan: Səbail rayonu, Badamdar qəsəbəsi, Mustafa bəy Topçubaşov küçəsi, 216
📞 Əlaqə: +994 12 594 78 34
📱 WhatsApp: +994 10 239 25 69
🌐 Veb sayt: www.ettpi.health.gov.az

28/11/2025

V.Y. Axundov adına Tibbi Profilaktika Elmi-Tədqiqat İnstitutu
“Vahid Sağlamlıq: Problemlər və Həllər" mövzusunda 4-cü Beynəlxalq Konfransının təşkilatçıları sırasındadır

28–29 noyabr tarixlərində Bakıda keçirilən 4-cü Beynəlxalq “One Health: Problems & Solutions” Konfransı çərçivəsində dünyanın müxtəlif ölkələrindən elm adamları, tədqiqatçılar və səhiyyə mütəxəssisləri bir araya gəlib. Konfransın əsas məqsədi iqlim dəyişikliyi, qida təhlükəsizliyi, yoluxucu xəstəliklər və ekoloji problemlərin insan, heyvan və ətraf mühit sağlamlığına təsirini müzakirə etməkdir.

Bu ilki tədbirin təşkilatçıları arasında V.Y. Axundov adına Tibbi Profilaktika Elmi-Tədqiqat İnstitutu da yer alıb.

Konfransın açılış sessiyasında, eləcə də elmi proqram boyunca aparıcı mütəxəssislər “One Health” yanaşmasının qlobal səhiyyə siyasətində əhəmiyyətini vurğulayıblar.

İnstitutun direktoru, Prof. Adil M. Allahverdiyev konfransın əsas çıxışçılarından (Keynote Speaker) biri qismində “Exosome Research: Advances and Future Perspectives” mövzusunda təqdimatla çıxış edib. Prof. Adil Allahverdiyev çıxışında eksosomların müasir tibbdə diagnostika, terapiya və biotexnoloji həllərdə rolundan danışaraq, bu sahədə Azərbaycanın elmi potensialını və institutun yeni tədqiqat istiqamətlərini beynəlxalq auditoriyaya təqdim edib.

Konfrans çərçivəsində iştirakçılar iqlim dəyişmələrinin səhiyyəyə təsiri, qida təhlükəsizliyi, zoonoz xəstəliklər, biosənaye, ekoloji risklərin qiymətləndirilməsi, biomateriallar və digər strateji mövzularla bağlı müzakirələr aparıblar.

V.Y. Axundov adına Tibbi Profilaktika Elmi-Tədqiqat İnstitutu üçün bu konfrans həm beynəlxalq əməkdaşlıqların genişləndirilməsi, həm də tədqiqat nəticələrinin qlobal elmi ictimaiyyətə təqdim edilməsi baxımından mühüm əhəmiyyət daşıyır.

28/11/2025

İşimizin İnsanları – Lalə Rüstəmova, tibb üzrə fəlsəfə doktoru, dosent

Bu gün sizə Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin V.Y.Axundov adına Elmi-Tədqiqat Tibbi Profilaktika İnstitutunun Epidemiologiya şöbəsinin müdiri, tibb üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Lalə Rüstəmovanı təqdim edirik.

Elmə və sağlamlığa olan dərin marağı ilə seçilən Lalə xanım epidemiologiya sahəsində uzun illərdir elmi araşdırmalar aparır. Onun rəhbərliyi ilə institutda epidemioloji nəzarət, elmi seminarların təşkili və gənc mütəxəssislərin yetişdirilməsi istiqamətində mühüm işlər görülür.

1990-cı ildən davam edən elmi fəaliyyəti ərzində Lalə xanım 300-dən artıq elmi işin müəllifi, 3 patentin sahibidir, həmçinin 1 dərslik, 2 monoqrafiya və 6 metodik tövsiyənin müəllifidir.

Lalə xanım həmçinin, Azərbaycan Tibb Universitetinin Epidemiologiya və Biostatistika, Yoluxucu Xəstəliklər kafedralarında pedaqoji fəaliyyətlə də məşğuldur və gənc tibb işçilərinin yetişdirilməsində fəal iştirak edir. O, 3 doktorantın dissertasiya işinin elmi məsləhətçisidir. Həmçinin I. Seçenov adına Birinci Moskva Dövlət Tibb Universitetinin Bakı filialında “Epidemiologiya” fənnindən təcrübi məşğələlər aparır.

Lalə xanım eyni zamanda institut üzrə beynəlxalq əməkdaşlıq üzrə koordinator, Səhiyyə Nazirliyinin “Epidemiologiya” ixtisası üzrə mütəxəssis-eksperti, həmçinin ATU-nun Dissertasiya Şurası nəzdində Müzakirə seminarının üzvüdür.

Lalə xanım üçün elm yalnız nəzəri bilik deyil — insan sağlamlığını qorumaq, xəstəliklərin qarşısını almaq və gələcək nəsillərə sağlam həyat şəraiti yaratmağın ən etibarlı yoludur.

💡 Sağlam gələcək elmin və peşəkarlığın davamlı inkişafından başlayır.
İnstitutumuzun alimləri bu gücün daşıyıcılarıdır.

28/11/2025

🩺 BUNU BİLİRDİNİZMİ?
Lyambliya parazitləri (Giardia lamblia) — mikroskopik parazitlərdir və bağırsağın selikli qişasına “yapışaraq” çoxalırlar. Onlar gözlə görünməsə də, insanda ciddi narahatlıqlar yarada bilirlər.

Bu infeksiya xüsusilə uşaqlarda geniş yayılıb və bəzən fərqli xəstəlikləri xatırladan əlamətlərlə özünü göstərir:

qarında köp, ağrı və narahatlıq

uzunmüddətli ishal və ya əksinə — qəbizlik

halsızlıq, iştahanın azalması

dəri səpgiləri və allergik reaksiyaların artması

uşaqlarda çəki artımının ləngiməsi

📌 Necə yoluxuruq?
Lyambliyaların kist forması çox davamlıdır. Çirklənmiş su, yuyulmamış tərəvəz-meyvə, gigiyenik qaydalara əməl olunmayan şərait, həmçinin oyuncaqlar və məişət əşyaları yoluxma mənbəyi ola bilər. Kistlər ağız yolu ilə bədənə daxil olur və bağırsaqda aktiv şəkildə çoxalmağa başlayır.

🧼 Profilaktika necə aparılır?

İçməli suyun qaynadılması və ya filtirdən keçirilməsi

Meyvə-tərəvəzin axar su altında yaxşı yuyulması

Əllərin mütəmadi və düzgün yuyulması

Uşaqlara gigiyenik davranışların öyrədilməsi

Uşaq bağçalarında oyuncaqların və səthlərin vaxtaşırı dezinfeksiyası

Şübhəli simptomlar olduqda parazitoloji analizlərin verilməsi

Lyambliozun qarşısını almağın əsas yolu — düzgün gigiyena, təmiz su və mütəmadi laborator müayinələrdir.

27/11/2025

Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin dəstəyi və nazirliyin 2 nömrəli Bakı Baza Tibb Kollecinin təşkilatçılığı ilə Bakıda “Türk Dövlətləri Təşkilatına üzv ölkələrin Tibb bacısı və Mamalıq sahələri üzrə I Beynəlxalq elmi-praktik konfransı” keçirilib.

https://sehiyye.gov.az/media/xeberler-ve-yenilikler/s-hiyy-naziri-turk-dovl-tl-ri-t-skilatina-uzv-olk-l-rin-tibb-bacisi-v-mamaliq-sah-l-ri-uzr-i-beyn-lxalq-elmi-praktik/

26/11/2025

Ankara şəhərində Türkiyə Respublikası Prezidentinin himayəçiliyi və Türkiyənin Səhiyyə Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə XI Türk Tibb Dünyası Qurultayı keçirilib.
Daha ətraflı: sehiyye.gov.az-da

25/11/2025

🩺 Poliklinika Günü – Stomatoloji Xidmətlər

Sağlam dişlər və gözəl gülüş hər bir insan üçün vacibdir! Stomatoloji xidmətlər yalnız dişlərin təmizlənməsi və müalicəsi ilə məhdudlaşmır; onlar diş əti və ağız boşluğunun ümumi sağlamlığının qorunmasında da böyük rol oynayır.

Müasir stomatoloji müayinələr sayəsində çürük, diş ağrısı, diş əti problemləri və estetik qüsurlar vaxtında aşkar edilərək aradan qaldırılır. Vaxtında aparılan profilaktik müayinələr diş problemlərinin ciddi mərhələyə keçməsinin qarşısını alır və sizin gülüşünüzü sağlam saxlayır.

Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi V.Y. Axundov adına Elmi-Tədqiqat Tibbi Profilaktika İnstitutunun klinikasında stomatoloji xidmətlər yüksək peşəkarlıq və müasir texnologiyalarla göstərilir. Burada müalicə və müayinələr ən yüksək standartlara uyğun aparılır.

Unutmayın: Müntəzəm stomatoloq müayinəsi – sağlam gülüşün və özünə güvənin əsas açarıdır. Diş sağlamlığınıza diqqət edin, gülüşünüz hər zaman parlasın! 😁

📍 Ünvan: Səbail rayonu, Badamdar qəsəbəsi, Mustafa bəy Topçubaşov küçəsi, 216
📞 Əlaqə: +994 12 594 78 34
📱 WhatsApp: +994 10 239 25 69
🌐 Veb sayt: www.ettpi.health.gov.az