Dr. Jalə Cavadova

01/12/2025

🇦🇿 01 dekabr – Laçının işğaldan azad olunduğu gün!

Bu gün doğma Laçın rayonunun erməni işğalından azad edilməsinin ildönümüdür.

Qanları və canları bahasına bu torpaqları bizə qaytaran bütün şəhidlərimizin müqəddəs xatirəsi qarşısında baş əyirik.

Vətən sizə minnətdardır! ❤️💪

28/11/2025

Bu isə bizim
balaca qonağımız Arda həkimini görməyə gəlib. Anası Ardaya bacı istəyir. İnşallah, növbəti hamiləlik uğurla başa çatsın 🙏🌹

25/11/2025

🇦🇿 25 noyabr – Kəlbəcərin işğaldan azad olunduğu gün!

Bu gün doğma Kəlbəcər rayonunun erməni işğalından azad edilməsinin ildönümüdür.

Qanları və canları bahasına bu torpaqları bizə qaytaran bütün şəhidlərimizin müqəddəs xatirəsi qarşısında baş əyirik.

Vətən sizə minnətdardır! ❤️💪

24/11/2025

💙 Doğuş sonrası depressiya – Ananın görünməyən mübarizəsi
Doğuşdan sonra bir çox ana sevinc, həyəcan və yeni həyatın xoşbəxtliyini yaşasa da, bəziləri üçün bu dövr gözlənilmədən emosional çətinliklərlə müşayiət oluna bilər. Bu vəziyyət doğuş sonrası depressiya adlanır və səbəbləri arasında hormonal dəyişikliklər, yuxu çatışmazlığı, yorğunluq və sosial dəstəyin azlığı yer alır.

🧠 Psixoloji yanaşma
• Emosional vəziyyətin izlənilməsi
• Psixoloq və ya psixiatr dəstəyi
• Ailə və dostların anlayışlı münasibəti
• Ananın özünə vaxt ayırması

Ən önəmli məqam: ananın öz hisslərini gizlətməməsi və zamanında kömək istəməsidir.

⚕️ Tibbi yanaşma
• Hormonal balansın yoxlanılması
• Lazım gəldikdə antidepressant və ya digər müalicə üsulları
• Qidalanma və yuxu rejiminin bərpası
• Mütəmadi həkim nəzarəti

Erkən diaqnoz və müalicə həm ananın, həm də körpənin sağlamlığı üçün həyati əhəmiyyət daşıyır. Unutmayın: bu hal zəiflik deyil, müalicə olunmalı tibbi bir vəziyyətdir.

22/11/2025

🇦🇿 Bu gün Azərbaycanın ədliyyə orqanlarının yaranmasının 107 ili tamam olur.

Xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyevin 2000-ci il 11 noyabr tarixli sərəncamı ilə hər il noyabrın 22-si ölkəmizdə ədliyyə işçilərinin peşə bayramı günü kimi qeyd edilir.

Bütün ədliyyə işçilərini peşə bayramları münasibətilə təbrik edirik!

21/11/2025

Azərbaycan Respublikasının Ailə Məcəlləsinə görə,
Azərbaycanda nikaha yalnız 18 yaşdan yuxarı şəxslər daxil ola bilərlər. Yaşı 18-dən az olan uşaq və ya yeniyetmələrin ailə qurması erkən nikah sayılır.

Hələ də bəzi valideynlərə elə gəlir ki, xüsusən qız övladlarını tez ailə qurmağa məcbur etmək onlar üçün daha yaxşı həyat səviyyəsi təmin etmiş olurlar. Halbuki erkən nikahlar əksər hallarda bu nəticələrə gətirib çıxarır:

🔹 Erkən hamiləlik və onunla əlaqədar baş verən abortlar, vaxtından əvvəl doğuşlar, ginekoloji xəstəliklər, sonsuzluq.
🔹 Cinsi yetkinlik çatmayan valideynlərdə zəif ana-atalıq bacarıqları.
🔹 Erkən yaşda hələ yeni formalaşmağa başlayan reproduktiv sistemin hormonal pozuntusu.
🔹 Erkən yaşda valideyn olmaqla bağlı yaranan sosial, mənəvi-etik problemlər.

❗ Erkən nikaha daxil olan qızlar bu yaşda ana olmağa nə fiziki, nə də psixi cəhətdən hazır deyillər!

Yeniyetmə yaşda ailə quran qızlarda baş verən erkən hamiləlik risklidir!
📊 Statistika göstərir ki, 16 yaşında olan hamilələrin doğuş zamanı ölüm ehtimalı 20 yaşından yuxarı olanlarla müqayisədə 2 dəfə artıqdır.
⚠️ Erkən hamiləlik 19 yaşa qədər qızların ölümünün ən geniş yayılmış səbəbidir.

20/11/2025

🇦🇿 20 noyabr – Ağdamın işğaldan azad olunduğu gün!

Bu gün doğma Ağdam rayonunun erməni işğalından azad edilməsinin ildönümüdür.

Qanları və canları bahasına bu torpaqları bizə qaytaran bütün şəhidlərimizin müqəddəs xatirəsi qarşısında baş əyirik.

Vətən sizə minnətdardır! ❤️💪

19/11/2025

✨ Çanaq Orqanlarının İltihabi Xəstəlikləri (PID): Qadın Sağlamlığında Gizli Təhlükə

Çanaq orqanlarının iltihabi xəstəlikləri qadın reproduktiv sistemində ən çox rast gəlinən ciddi problemlərdən biridir. İltihab prosesinin əsas təhlükəsi onun səssiz şəkildə irəliləməsi və sonradan çapıqlaşma və bitişmələr kimi geri dönməsi çətin olan fəsadlara yol açmasıdır.

🔥 PID necə fəsad yaradır?

İltihab başladıqdan sonra toxumalarda struktur pozğunluğu əmələ gəlir:
➡️ əvvəlcə iltihab dərinləşir
➡️ toxumalar zədələnir
➡️ çapıq toxuması formalaşır
➡️ orqanlar arasında bitişmələr yaranır

Bu proses bəzən illərlə davam edir və qadının həyat keyfiyyətinə ciddi təsir edir.

📌 Ən çox rast gəlinən fəsadlar:

💢 Xroniki çanaq ağrısı — 18%
Daimi, küt və ya dövri ağrı şəklində olur və gündəlik fəaliyyətə mane ola bilər.

💢 Ektopik hamiləlik — 8,5%
Fallop borularındakı çapıqlaşma mayalanmış yumurtanın uşaqlığa düşməsinə mane olur.

💢 Sonsuzluq — 16,8%
Boruların bağlanması, yumurtalıqlarda bitişmələr və iltihabın yaratdığı hormonal dəyişikliklərlə əlaqəlidir.

🔶 Cərrahi əməliyyatlardan sonra bitişmələrin yaranması

Qarın boşluğu və çanaq orqanlarına edilən müdaxilələrdən sonra bitişmələr çox yüksək faizlə müşahidə olunur:

🔸 Miomektomiya
• Açıq əməliyyat: >90%
• Laparoskopik əməliyyat: ən azı 70%

🔸 Uşaqlıq artımlarının əməliyyatı
• >90% hallarda yumurtalıqlarda bitişmələr yaranır

🔸 Qeysəriyyə kəsiyi
• 1-ci dəfə: 25,6–29,8%
• 2-ci və daha çox dəfə: 46,3–48,2%

Bu bitişmələr gələcəkdə ağrı, bağırsaq funksiyalarında narahatlıq və sonsuzluq kimi problemlərə səbəb ola bilər.

⚙️ Orqanizmdə bioloji mexanizmlər necə dəyişir?

İltihab zamanı:
🔸 α1-antitripsin və α2-makroqlobulin kimi maddələr kəskin yüksəlir
🔸 proteolitik fermentlərin fəaliyyəti azalır
🔸 toxumalarda sağalma prosesi ləngiyir

Bu dəyişikliklər bitişmələrin formalaşmasını daha da sürətləndirir.

🌿 Niyə erkən müayinə vacibdir?

PID çox vaxt simptomsuz başlayır və qadın yalnız nəticələr ortaya çıxanda həkimə müraciət edir.
Müalicəyə gecikmək isə bitişmələrin daha geniş yayılmasına səbəb olur.

Erkən diaqnostika:
✔️ reproduktiv funksiyanı qoruyur
✔️ ağrıların qarşısını alır
✔️ ektopik hamiləlik riskini azaldır
✔️ gələ

18/11/2025

17/11/2025

✨ YUMURTALIQ REZERVİNİN AZALMASI

Qadınlarda yumurtalıqlar müəyyən sayda yumurta ilə formalaşır və bu yumurta ehtiyatı zaman keçdikcə tədricən azalır. Bu azalma prosesinə “yumurtalıq rezervinin azalması” deyilir. Rezerv azaldıqda həm yumurta sayı, həm də keyfiyyəti zəifləyir və bu hal hamilə qalma ehtimalına birbaşa təsir göstərir.

🔬 Yumurtalıq rezervi necə qiymətləndirilir?

Yumurtalıq rezervini ölçmək üçün iki əsas tibbi göstərici istifadə olunur:

AMH (Anti-Müllerian hormon) – Qadının yumurta ehtiyatını ən dəqiq göstərən göstəricidir. AMH aşağı olduqda rezerv də azalır.

Antral follikulların sayı (USM ilə ölçülür) – Ultrasəs müayinəsində yumurtalıqlarda görünən kiçik follikulların sayı. Bu rəqəm azaldıqda rezerv zəif sayılır.

⭐ Rezerv azalmasının səbəbləri

Yalnız yaşla bağlı olmur.
Aşağıdakı faktorlar prosesi daha da sürətləndirə bilər:

Genetik meyillik

Autoimmun xəstəliklər

Cərrahi müdaxilələr

Şiddətli stres, hormonal pozulmalar

Siqaret və toksik maddələrə məruz qalmaq

👩‍⚕️ Simptomlar və nəticələr

Bir çox qadında heç bir simptom olmur və vəziyyət yalnız analizlərlə aşkarlanır. Lakin bəzən aşağıdakı dəyişikliklər müşahidə edilə bilər:

Menstruasiya dövründə dəyişikliklər

Ovulyasiya problemləri

Hamiləliyin çətinləşməsi

Hormonal balanssızlıq

🧠 Niyə erkən diaqnoz vacibdir?

Yumurtalıq rezervinin azalması gec deyil, erkən aşkarlanmalıdır. Bu, həkimə hamiləlik planlamasını düzgün yönləndirməyə, müalicə seçimlərini vaxtında təyin etməyə və qadının reproduktiv sağlamlığını qorumağa imkan verir.

13/11/2025

💠 Bakterial Vaginoz (BV) nədir?

Bakterial vaginoz – qadınlarda va**nal axıntının ən çox rast gəlinən səbəblərindən biridir. Bu zaman va**nal mühitdə normal qoruyucu flora – yəni Laktobasillər azalır və onların yerini zərərli bakteriyalar, əsasən Gardnerella va**nalis və Atopobium va**nae tutur. Nəticədə va**na pH-ı yüksəlir və infeksiya üçün əlverişli şərait yaranır.

🧫 Niyə yaranır?
BV-nin yaranma səbəbləri çoxdur:

Vaginal mikrofloranın balanssızlığı

Antibiotiklərin nəzarətsiz istifadəsi

Tez-tez partner dəyişikliyi

Vaginal duş və ya kimyəvi təmizləyicilərin həddindən artıq istifadəsi

Hormon dəyişiklikləri və zəif immunitet

⚠️ Müalicə edilməzsə nə baş verir?
BV-nin müalicə edilməməsi bir çox ciddi nəticələrə səbəb ola bilər:

Cinsi yolla keçən infeksiyalara (xüsusilə Chlamydia, Gonoreya, HIV) yoluxma riskini artırır

Hamilə qadınlarda vaxtından əvvəl doğuş və aşağı riski yaradır

Pelvik iltihabi xəstəlik (PİX) riskini yüksəldir

Antibakterial müalicələrin təsirini azalda bilər

💊 Müalicə və qorunma
BV zamanı həkim tərəfindən təyin olunan antibakterial müalicə aparılmalı və eyni zamanda va**nal mikrofloranın bərpası vacibdir. Müalicə bitdikdən sonra profilaktik qaydalara əməl etmək, təbii pH səviyyəsini qoruyan vasitələrdən istifadə etmək və gigiyenaya diqqət göstərmək lazımdır.

🌸 Unutmayın: Vaginal axıntı, qoxu və ya yanma hissi BV-nin ilkin əlamətləridir. Bu hallarda vaxtında ginekoloqa müraciət etmək qadın sağlamlığının qorunmasında ən vacib addımdır.

🔖