Oftalmoloq Mirzəyeva Ayten

20/02/2020

31/08/2018

31/08/2018

Behçet xəstəliyi
Behçet xəstəliyi idiopatik poliorqanik xəstəlikdir. Ağız boşluğu və ge***al nahiyənin selikli qişasında residiv verən xoraların əmələ gəlməsi və müxtəlif kalibrli vena və arteriyaların iltihabı (vaskulit) ilə xarakterizə olunur. Bu xəstəlik zamanı oftalmolojı fəsadlar 95% kişilərdə və 70% halda qadınlarda müşahidə olunur. Gözdə xəstəliyin özünü biruzə verməsi adətən ağız boşluğunda xoracıqların əmələ gəlməsindən sonra 2 il ərzində və çox nadir hallarda 14 il ərzində baş verı bilər. 10% halda gözdəki iltihab Behçet xəstəliyinin ilk əlaməti ola bilər. Bu xəstəlik adətən ikitərəfli olur. 6% halda birtəfli ola bilər. Əsasən 20-40 yaş arası və yapon, türk əsilli insanlarda, Orta Asiya sakinlərində rast gəlir.
Şikayətlər:
- Görmə itiliyinin qəflətən ikitərəfli zəifləməsi
- Göz önündə uçuşan nöqtələr
- Gözdə ağrı
- İşıqdan qorxma
Bu xəstəlik zamanı göz almasının həm ön kəsiyi, həm də arxa kəsiyi zədələnə bilər. Ön kəsikdə residiv verən hərəkətli hipopionla müşahidə olunan ikitərəfli ön uveit və sklerit kimi dəyişiklər baş verir. Arxa kəsikdə vitreit, torlu qişada vaskulit, venaların oklyuziyası, arteriyaların daralması, mumabənzər solğun görmə sinir diski, torlu qişanın qopması kimi dəyişiklər baş verə bilər.
Dəridəki dəyişikliklər düyünlü eritema, dermatoqrafiya, paterqiya şəklində özünü biruzə verir.
Sistem əlamətlərindən artrit və Mərkəzi Sinir Sisteminin zədələnməsini qeyd etmık lazımdır.
Behçet xəstəliyinin əsas müalicəsi kortikosteroidlərlə və immunosupressantlarla aparılır. Müalicə olunmadiqda 3-4 gün ərzində ikitərəfli korluq yarana bilər. Ölüm halı yalnız MSS-nin zədələnməsi halında ola bilər.

31/08/2018

Herpes Zoster ophthalmicus
(herpes zosterin göz forması)

​Xəstəliyin törədicisi – herpes zoster virusudur (su çiçəyi virusu). Göz orqanında bu xəstəlik virusun üçlü sinir şaxələrini, üçlü sinir qanqlionu və ya siliar (kirpikli cisim) qanqlionu zədələməsi nəticəsində baş verir. Herpes zoster ophthalmicus zamanı xəstəliyin klinik şəkli, simptomları herpes zosterin üçlü sinirin hansı şaxəsini və hansı qanqlionu zədələməsi səviyyəsindən asılı olaraq dəyişkən olur. Belə ki, üçlü sinirin I şaxəsi virusla zədələnərsə, iltihabi proses yalnız yuxarı göz qapağında, alın dərisində lokallaşacaq. Əgər üçlü sinirin II şaxəsi zədələnərsə, iltihab aşağı göz qapağını əhatə edəcək. Bəzən hər iki şaxə eyni vaxtda yoluxa bilər. Əgər nasociliar şaxə (burun kirpikli cisim sinir şaxəsi) zədələnsə iltihab buynuz qişa və qüzehli qişanı əhatə edəcək. Qeyd etmək lazımdır ki, iltihabi proses həmişə üzün bir yarısında lokallaşır və orta xətdən digər tərəfə keçmir.
​Kliniki əlamətləri - üçlü sinirin şaxələri boyu anesteziya (keyimə) və ağrı ilə xarakterizə olunur. Bədən hərarəti yüksəlir, titrəmə, baş ağrısı olur. Buynuz qişa və qüzehli qişa zədələnərsə, işıqdan qorxma (fotofobiya), blefarospazm, gözün sulanması kimi şikayətlər də qoşulur. Yerli əlamətlərdən göz qapağı dərisində hiperemiya (qızartı), şişkinlik, içərisində sulu möhtəviyyat olan xırda qovuqcuqlar olur. Bu qovuqcuqlar tez quruyaraq qabıq əmələ gətirir. Bəzən qovuqcuqlar bir-biri ilə birləşərək irinli, hemorragik, qanqrenoz xarakterli daha iri ocaqlar yarana bilər. Belə ocaqların yerində adətən depiqmentləşmiş çapıqlar qalır. İltihabi proses geniş sahəni əhatə edərsə, o halda sağalma dövründə postherpetik nevralgiyanın əmələgəlmə riski artır. Bu hal 70 yaşdan yuxarı xəstələrin 75%-də müşahidə olunur. 6 aydan – 5 ilə qədər davam edə bilər. Postherpetik nevralgiya yaşlı pasiyentlərdə həyat keyfiyyətinə təsir edir, hətta depressiya yaradır.
​Herpes zoster ophthalmicus əsasən yaşlı şəxslərdə müşahidə olunur. Uşaq və ya 50 yaşdan cavan şəxslərdə baş verərsə immun çatışmazlığı halı və ya bədxassəli törəmələr inkar olunmalıdır. Xəstəliyə yoluxmuş insanlar su çiçəyi keçirməmiş insanlar (qeyri-immun şəxslər) üçün təhlükəli ola bilərlər. Buna görə də kəmərvari dəmrovlu xəstələr qovuqcuqlar tam quruyub, qabıq əmələ gətirənə qədər sağlam insanlardan təcrid olunmalıdırlar.
​Müalicə əsasən virus əleyhinə və simptomatik müalicə şəklində aparılır.

30/08/2018

Üveit
Uveit göz almasının damarlı qişasının iltihabıdır. Etiologiyasına görə uveitlər infeksion, autoimmun, travmatik ola bilər. Uveit zamanı iltihab prosesinin yayılma dərəcəsinə görə ön uveit, periferik (və ya ara )uveit,arxa uveit və panuveitə ayrılır.
Ön uveit (iridosiklit)güzehli qişa və kirpikli cismin iltihabıdır. Periferik uveit zamanı İltihab əsasən şüşəvari cismi əhatə edir. Uşaqlarda isə periferik uveit ən çox siklit kimi üze cıxır. Arxa uveit xorioidit, retinit və vaskulit kimi özünü biruzə verə bilər.
Panuveit isə bütün damarlı qişanın iltihabıdır.
Uveit zamanı xəstədə yaranan şikayətlər iltihab prosesin uveal traktın hansı şöbəsini zədələməsindən asılıdır. Belə ki, ön uveit zamanı xəstədə gözdə ağrı, işıqdan qorxma, sulanma, görmənin zəifləməsi, bulanıq görmə kimi şikayətlər üzə çıxır. Arxa və ara uveitlər zamanı isə əsasən görmənin zəifləməsi, bulanıqlaşması və göz önündə uçuşan cisimlərin olması şikayətlənməsi öndə olur.
Uveitlər etiologiyasından asılı olmayaraq, görmə itiliyini zəiflədən və hətta korluğa gətirib çıxaran oftolmoloji xəstəliklər sırasında yer tutur. Buna görə də vaxtında yuxarıda qeyd etdiyimiz şikayətlərlə rastlaşdıqda oftalmoloqa müraciət etmək vacibdir.

28/08/2018

Görmə orqanının travmaları
Görmə orqanının travmaları təcili müdaxilə tələb edən haldır. Görmə orqanının travmaları məişət qəzaları, avtoqəza, istehsalat qəzaları, silah yaralanmaları və digər hallarda rast gəlinir.
Görmə orqanının travmalarının təsnifatı:
- Gözün kimyəvi, termiki və şüa zədələnmələri
- Gözün yardımçı aparatının travmaları
- Qapalı göz travmaları
- Açıq göz travmaları
Müayinələr:
- Biomikroskopiya
- Kompyuter tomoqrafiya
- Maqnit rezonans tomoqrafiya
- Rentgen
- Ultrasəs müayinəsi ( B scan )
Gözün kimyəvi yanıqları zamanı mümkün qədər tez zamanda göz fizioloji məhlulla yaxud təmiz su ilə yuyulmalıdır. Daha sonra lakmus kağızı ilə konyunktiva kisəsində pH-ın neytrallaşması yoxlanılmalı və yuyulma pH neytrallaşana qədər aparılmalıdır.
Termiki yanıqlar zamanı ilk yardım kimi toxumaların soyuması üçün yuyulması – su və ya fizioloji məhlulla irriqasiyası məsləhət görülür.
Gözün açıq yaralanmaları görmənin itirilməsi və daha ağır fəsadlara yol aça bilər. Bu səbəbdən belə hallarda ilk 24 saat ərzində göz həkimİnə müraciət etmək sonrakı ağır nəticələrin qarşısının alımnması üçün çox önəmlidir.
Göz almasının zədələnmələri zamanı hər bir halda xəstə təcili olaraq oftalmoloqa müraciət etməli və xəstəyə ilkin tibbi yardım göstərilməlidir.

27/08/2018

Uşaqlarda göz patologiyaları
Göz xəstəliklərinin bir çoxu uşaq yaşlarında meydana çıxır. Bu səbəbdən erkən diaqnozun qoyulması və düzgün müalicənin seçilməsi çox önəmlidir.
Uşaqlarımızın gözlərini qorumaq üçün
- Uşağın 6 aylığında
- 3 yaşında
- Məktəb dövründə mütəmadi olaraq göz müayinəsi aparılmalıdır.
Lakin uşaqlarda aşağıdakı hallar müşahidə olunarsa mütləq uşaq göz həkiminə müraciət olunmalıdır:
- Uzağa baxanda gözlərini qıymaq
- Gözlərində çəplik
- Gözdə qızarıqlıq və sulanma
- Gözlərini çox qaşımaq
- Əşyaları gözünə çox yaxın tutmaq
- Başını əyərək baxmaq
- Göz bəbəyinin ağ görsənməsi
- Yarımçıq doğulmuş uşaqlar
- Ailədə görmə patalagiyaları varsa.

26/08/2018

Retina xəstəliyi

25/08/2018

Retina nədir?
Retina (torlu qişa) gözün işığı qəbul edən təbəqəsidir. Beyindən gələn damar və sinirlərdən təşkil olunmuşdur.
Müayinə metodları:
- Direkt və indirekt oftalmoskopiya
- Optik Koherens Tomoqrafiya ( OKT )
- Fundus Flüoressein Angioqrafiya (FFA)
- İndosianin Yaşılı Angiografiyası ( İCGA )
- Mikroperimetriya
- Elektroretinoqrafiya
- Görmənin oyandırdığı potensiallar (VEP)
Torlu qişa xəstəliklərində şikayətlər:
- Görmə itiliyinin azalması
- Əşyaları əyri və pozulmuş şəkildə görmək
- Əşyaları yarımçıq və ləkəli görmə
- Göz qabağında işıq çaxmaları və uçuşmalar
Torlu qişa xəstəlikləri:
- Torlu qişanın irsi xəstəlikləri
- Torlu qişanın damar mənşəli xəstəlikləri
- Makulanın xəstəlikləri
- Torlu qişanın qopması