30/11/2025
Recente inzichten tonen dat oestrogeen, darmflora en brein samen een centrale rol spelen in het ontstaan en verloop van Alzheimer.
Deze oestrogeen–microbiota–brein-as helpt verklaren waarom het risico bij vrouwen na de menopauze sterk toeneemt.
🔸️Rol van oestrogeen in de hersenen
➡ondersteunt afbraak van schadelijke eiwitten zoals amyloïd;
➡remt ontstekingsprocessen in hersenweefsel;
➡versterkt mitochondriën en energiehuishouding van zenuwcellen;
➡verhoogt BDNF, een groeifactor die geheugen en herstel ondersteunt;
➡beschermt de bloed-hersenbarrière.
Wanneer oestrogeen daalt tijdens de menopauze, verdwijnen deze beschermingsmechanismen.
---
🔸️Veranderingen in de darmflora
➡de diversiteit van bacteriën neemt af (dysbiose);
➡gunstige bacteriën die beschermende stoffen aanmaken (zoals butyraat) dalen;
➡de darmbarrière verzwakt → “leaky gut”;
ontstekingsbevorderende deeltjes kunnen zo in de bloedbaan komen en uiteindelijk de hersenen bereiken.
---
Tweerichtingsverkeer tussen oestrogeen en darmflora
🔹️oestrogeen helpt gunstige bacteriën groeien en houdt de darmbarrière sterk;
🔹️darmbacteriën zorgen ervoor dat oestrogeen langer in actieve vorm beschikbaar blijft;
bij menopauze verzwakken beide systemen tegelijk → versterkend verlies aan bescherming.
---
Gezamenlijke gevolgen voor het brein
🔺️meer neuro-inflammatie;
🔺️meer opstapeling van amyloïd en tau;
🔺️verzwakte bloed-hersenbarrière;
🔺️afname van herstelcapaciteit en synaptische plasticiteit;
🔺️verhoogde kwetsbaarheid voor cognitieve achteruitgang.
Dierstudies tonen dat hormonale suppletie pas optimaal werkt wanneer de darmflora gezond is.
---
Toekomstige richting
▫️tijdig gestarte HST kan een deel van de hormonale bescherming herstellen;
▫️ondersteuning van de darmflora via voeding, prebiotica of probiotica biedt bijkomende kansen;
▫️onderzoek naar deze gecombineerde aanpak groeit snel.
https://link.springer.com/article/10.1007/s11064-025-04613-6
Voor veel meer evidence-based informatie, hulp bij hormoonsubstitutietherapie en essentiële educatie omtrent de menopauze:
zie Bio-identieke hormonen bij overgang / menopauze: evidence-based hulp + info