04/10/2025
VAN BRUYSTEGEM ... Wie niet onder een steen leeft, kent de band Triggerfinger : puur Brabants erfgoed (anderen haasten zich naar Spotify of YouTube en kiezen bv. I follow Rivers). Paul “Lange Polle” Van Bruystegem, °Leuven 1959-2025, was 20 jaar lang de bassist van het knus muziekensemble.
We zien geen verband tussen zijn naam en “Spa Rood” of andere koolzuurhoudende dranken; trouwens, jarenlang was frisdrank aan Lange Polle niet besteed. Sterker nog : Bruystegem is zelfs geen ‘verbastering’ van Bruyssegem (Brussegem) zoals een West-Vlaamse professor ons in zijn “Woordenboek van de Familienamen” tracht voor te houden. Wat is de verklaring dan wel?
Ondertussen zou elke naamkundige het wel kunnen weten : een familienaam verklaar je niet losjes uit de pols, met het (middelnederlands) woordenboek in de hand, maar door op zoek te gaan naar de oudste generaties van de familie en dan vast te stellen welke de oudste vorm van hun familienaam is. In dit geval leidt dat naar de vorm Van Bruysthem. Pas in het midden van de 17de eeuw verschijnt bij de afstammelingen de vorm Van Bru(y)stegem. De verklaring van de naam zou dus een dagreis oostelijker liggen, mogelijk was de familie afkomstig van Brustem, nabij Sint-Truiden.
Onze belangstelling voor deze familie(naam) werd enkele jaren geleden getriggerd door het werk van de Brusselse tak die in de 17de eeuw enkele vermaarde tapijtproducenten voorbracht (zie ons artikel in het tijdschrift van de kring van Huldenberg), maar we zijn niet de eersten die hun genealogie samenstelde, ook Adrien Bosmans († 1907) bracht nuttige elementen aan.
Er zijn slechts een honderdtal naamdragers en het overgrote deel ervan woont nog steeds in de streek van origine. Dat betekent Blanden (gemeente Bierbeek), later waaierde de familie uit naar Duisburg, Huldenberg, Sterrebeek, Leefdaal en verder (zelfs in Baudour, 19de e.).
Dankzij de Leuvense schepengriffie (ze is nuttig voor een hele grote omliggende streek) vinden we de 14de-eeuwse stamvader : Wouter van Bruysthem alias van Belandene, een pachter van de Abdij van Park wiens carrière blijkbaar ook in Noord-Brabant een hoofdstuk kent, meer bepaald op het landgoed Heerenbeek nabij Oirschot. De alias-naam van zijn familie bleef enkele generaties in gebruik, handig voor de genealoog. We kunnen zonder meer stellen dat dit een van de oudst traceerbare nog bestaande families van het hertogdom is.