02/12/2025
https://www.facebook.com/share/p/1BZU4VUykB/?mibextid=wwXIfr
✍️ Is typen een volwaardig alternatief voor schrijven met de hand?
Een indrukwekkend onderzoek van Ibaibarriaga et al. (2025) laat zien van niet. Schrijven met de hand blijkt cruciaal voor jonge kinderen bij het aanvankelijk lees- en schrijfproces.
Twee verklarende theorieën helpen dit te begrijpen:
1. De grafomotorische hypothese: door een letter te schrijven, verbinden kinderen beweging, klank en beeld.
2. De variabiliteitshypothese: handgeschreven letters zijn nooit precies gelijk en juist die variatie helpt bij het leren herkennen van vormen.
In een zorgvuldig opgezet experiment vergeleken onderzoekers vier leercondities. De uitkomst is helder: kinderen die met de hand schreven, scoorden op bijna alle onderdelen (van letterbenoeming tot woorddictee) significant beter dan kinderen die typten.
Vergelijkende feiten uit het experiment:
- 🧩 Letterherkenning: iedereen scoort hoog, dus verschil zit in dieper leren. Typen helpt je herkennen, maar niet toepassen.
- 🖋️ Woorden schrijven: typen werkt niet! Overschrijven leidde tot 7-21× zoveel correcte woorden in vergelijking met typen.
- 🔠 Letters schrijven: ruim 2,5× beter bij schrijven met de hand. Handschriftgroep: 73,5% correct, typgroep met wisselende fonts: 30,3%.
- 🧠 Letterbenoeming: bijna perfect bij schrijven met de hand: 99,1% correct, typen met één lettertype: 74,1% correct.
We vertaalde het volledige artikel van Ibaibarriaga et al., maakten de grafieken toegankelijk en visualiseerden achterliggende theorieën voor de klaspraktijk. Onze conclusie: “De pen leert kinderen meer dan letters, het leert ze denken, voelen en verbinden.”
🔗 Link naar de samenvatting en bespreking van het artikel: https://wij-leren.nl/schrijven-met-de-hand-of-typen-bespreking.php
🔗 Link naar het gehele vertaalde artikel van Ibaibarriaga et al. (2025): https://wij-leren.nl/schrijven-met-de-hand-of-typen.php
🔗 Link naar ons gratis kennisdossier over het jonge kind, waar je de infographics kunt downloaden en op de hoogte blijft van actuele inzichten: https://wij-leren.online/course/jonge-kind
