08/08/2023
Deze vraag rolde tussen de pompons en de glitterlijm over de lippen van mijn dochter aan de knutseltafel. De laatste weken heeft mijn 4-jarige veel vragen over doodgaan: “Wie kan er allemaal doodgaan? Wie zal als eerste doodgaan? Kan een regenboog doodgaan?”
Het is heel normaal dat kinderen op deze leeftijd allerlei waaromvragen gaan stellen. Zo proberen ze de wereld rondom hen beter te begrijpen.
Antwoorden formuleren op vragen zoals “waarom zijn er wolken?” Of “waarom regent het?” lukken vaak – al dan niet met de hulp van Google en Wikipedia – nog wel. Maar als het over de dood gaat, schrikken wij als volwassenen van deze expliciete vragen of vinden we het een ongemakkelijk onderwerp. Onze eerste reactie is daarom vaak om de vraag van tafel te vegen met opmerkingen als “daar moet jij toch helemaal nog niet aan denken”. Maar ga een thema niet uit de weg omdat je het zelf moeilijk vindt om daarover te spreken. Kinderen merken onze geschrokken reactie op en dit voedt net hun nieuwsgierigheid, waardoor de vragen – die wij zo vakkundig mogelijk van tafel proberen vegen – alleen maar toenemen.
Wat vertel je dan wel aan een kind?
Probeer zo objectief mogelijk en in duidelijke taal antwoord te geven op hun vragen. Gebruik geen eufemismen, maar spreek letterlijk over doodgaan. Dit helpt hen om een beeld te vormen van het concept dood zonder dat dit in de toekomst een beladen thema wordt.
Hoe doe je dat?
* Benoem wat er fysiek gebeurt. Bv: Je lichaam stopt met werken, je hart klopt niet meer, het bloed stopt met stromen, je kan niet meer denken of praten, enz.
* Maak duidelijk dat doodgaan onomkeerbaar is en je niet meer terug leven.
* Vertel dat sterven onvermijdelijk is. Alles wat leeft gaat dood, dat is nu eenmaal zo.
✨ Heeft jouw kind een grote angst voor de dood of wordt het (binnenkort) geconfronteerd met verlies van een naaste? Dan kan je als ouder een adviesgesprek aanvragen waarin ik jou tips geef om het gesprek aan te gaan, je kind voor te bereiden, boekentips, e.d.
✨ Een afspraak maken kan via www.fonkelpunt.be/afspraken.