13/03/2020
Vitamine C en virussen, zoals het coronavirus.
Vitamine C wordt wel vaker genoemd om ons te beschermen bij virusinfecties. (zie bijvoorbeeld dit bericht) Toch is lang niet bij iedereen duidelijk welk mechanisme hierachter steekt.
Wat doet vitamine C?
Vitamine C (ascorbaat of ascorbinezuur) heeft een groot scala aan gezondheid-bevorderende eigenschappen. In dit kader is het volgende belangrijk:
Vitamine C houdt de replicatie van virussen tegen, omdat het een neuramidase-inhibitor (remmer) is, die de voortplanting van virussen remt.
Vitamine C is een inductor voor interferon.
Interferon
Interferonen zijn glycoproteïnen (natuurlijke eiwitten, gekoppeld aan een of meer suikereenheden), die in de cellen van het immuunsysteem worden afgescheiden na contact met microben als virussen, bacteriën of schimmels. Ze spelen een belangrijke rol bij de werking van het immuunsysteem.
Interferonen worden zo genoemd, omdat ze interfereren met de virale replicatie (vermenigvuldiging van het virus). Ze onderdrukken de virusreplicatie, celproliferatie en hebben immunomodulerende activiteiten door complexe reeksen intracellulaire reacties.
Er zijn ongeveer 20 verschillende soorten interferonen (IFN) die in het menselijk lichaam voorkomen en ze zijn belangrijk bij het controleren en verwijderen van acute en chronische infecties.
Interferon wordt door cellen gebruikt als een soort van boodschapper (cytokine). Deze boodschapper waarschuwt de omringende cellen bij een aanval door een virus. Tegelijkertijd wordt de productie van de zogenaamde NK-cellen (naturel killer cells) en fagocyten opgevoerd. Deze cellen herkennen een geïnfecteerde lichaamscel (een cel die niet meer aan de lichaamsstandaard voldoet) en ruimen ze op.
T-helpercellen worden geactiveerd door een andere boodschapper (interleukine -1), dat wordt geproduceerd door geactiveerde macrofagen (fagocyten), ook wel een Th1-reactie genoemd. De T-helpercellen worden aangezet tot de productie van interleukine-2 en interferon. De interleukine-2 en interferon activeren vervolgens de B-cellen, die de specifieke antistoffen (immunoglobuline) zullen gaan produceren om het virus aan te kunnen pakken. De immunoglobulinen binden zich aan het allergeen (hier het virus), waardoor het virus of besmette cel herkenbaar wordt voor de NK-cellen. De NK-cellen zetten aan tot fagocytose en complementering, waardoor de besmette cellen en het virus wordt opgeruimd.
Interferon-productie
Wanneer een lichaamscel viraal wordt geïnfecteerd, dan maakt de geïnfecteerde cel onmiddellijk interferon aan. Ook als een lichaamscel interferon van een andere cel opmerkt, gaat die gewaarschuwde cel de productie van de interferonen opvoeren, opdat hun omgeving voor een mogelijke virusaanval worden gewaarschuwd. Hierdoor wordt de gehele interferonproductie extra gestimuleerd.
De interferon zorgt ervoor dat de nog onbesmette cellen hun verdediging kunnen optimaliseren om besmetting te voorkomen. Daarnaast gaat een met interferon gewaarschuwde onbesmette cel eiwitten aanmaken die de vermeerdering van virussen in de cel tegen zullen gaan.
Interferoninductoren
De interferonproductie kunnen ook door enkele specifieke stoffen worden gestimuleerd, die stofjes worden interferon-inductoren genoemd. Vitamine C is één van deze inductoren, zoals ook vitamine A, mangaan en zink (de zgn. zinkvinger in het eiwit).
Vitamine C is een belangrijke bouwsteen voor interferon:
(https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23700397).
Vitamine C is bij een virale infectie en dreiging zeer belangrijk.
Interferon wordt geëffectueerd door onder andere vitamine C. Een milde vitamine C deficiëntie veroorzaakt daardoor onder andere overgevoeligheid voor infecties en de afname van de immuniteit. Ons aangeboren immuunsysteem kent ook fagocyten en NK-cellen die microben kunnen doden en opruimen. Deze hebben onder andere vitamine C nodig om de indringers te kunnen doden.
Vitamine C is sterk antiviraal en bevordert de productie van B- en T-cellen. Vervolgens zet het de B-cellen aan tot het aanmaken van meer antilichamen (immunoglobulinen). Vitamine C is daardoor van groot belang in de vorming van antilichamen en bij de neutralisatie van toxinen (giftige stoffen) uitgescheiden door de virussen en bacteriën. Leukocyten (witte bloedlichaampjes van het immuunsysteem) hebben bijgevolg vitamine C nodig en bij een tekort onttrekken zij dit noodzakelijkerwijs uit de lichaamsweefsels, waardoor een milde vitamine C deficiëntie zich al snel tot een vergrote deficiëntie kan ontwikkelen.
Regelmatige inname van vitamine C voorkomt virusinfecties. Een hoge dosering van vitamine C neutraliseert vrije radicalen, doodt virussen en maakt het immuunsysteem sterker. Dikwijls zijn dit hoge therapeutische hoeveelheden van soms wel 15 tot 20 gram vitamine C per dag en moet intraveneus worden toegediend (arts).
Hoeveel vitamine C oraal?
Misschien is het goed te bedenken dat er in de natuur geen voedselproducten zijn waarbij je de zeer grote hoeveelheden vitamine C binnenkrijgt, die dikwijls worden aanbevolen via vrienden, internet, boekjes, enz. De vitamine C supplementen met natuurlijke vitamine C zijn mooi om enkele keren te gebruiken. Gebruik je dit echter om een hoog gehalte aan vitamine C binnen te krijgen, dan krijg je (veel) te veel van de andere stoffen (bioflavonoïden en nog andere biologische stoffen) binnen en dat is weer schadelijk voor de gezondheid, dus voor dit doel ongeschikt. Er moet dan ook een duidelijk onderscheid worden gemaakt tussen een therapeutische toepassing van vitamine C en de inname om gezond te worden en te blijven.
Scheurbuik bijvoorbeeld werd vroeger voorkomen, maar ook opgelost door het eten van citrusvruchten, zuurkool en taugé, om maar eens wat voorbeelden te noemen. De gemiddelde hoeveelheid die nodig is om geen scheurbuik te krijgen, is per dag zo’n 100 mg. vitamine C. 65 mg. is de ADH van vitamine C, ofwel de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid en komt als supplement boven op hetgeen je al via de voeding binnenkrijgt, dus is dit een extraatje. Bij een gezond leefpatroon zonder chronische stress en zonder lichamelijke aandoeningen zou dit ruim voldoende kunnen zijn, onder normale omstandigheden.
Er zijn echter voedselproducten waarin (veel) meer vitamine C zit en verschillende zijn gemakkelijk verkrijgbaar. Wanneer regelmatig deze voedselproducten op het menulijstje staan, dan zou onder normale, gezonde omstandigheden suppletie met vitaminepilletjes misschien niet eens meer echt noodzakelijk zijn. Je kunt er per dag zelfs de grammen mee halen, maar dan moet je wel heel goed je best doen en uitkijken dat je geen last van je darmen gaat krijgen. Echter, om hoeveelheden van 1000 mg. vitamine C, een gram dus, via de voeding in één keer binnen te krijgen is vrijwel onmogelijk. Maar door er veel van te eten krijg je uiteindelijk wel die hoeveelheid naar binnen gewerkt, maar dat kost toch wel enige tijd en moeite.
Hier is een lijstje met de top 10 voedselproducten met de meeste hoeveelheid vitamine C.
Vitamines en mineralen blijken vanuit voeding als fruit en groenten, maar ook dierlijke producten als vlees en organen als de lever en (bij)nieren vele malen beter te kunnen worden op genomen dan uit een pilletje. Bijvoorbeeld vitamine C (50 mg.) uit een citrusvrucht wordt veel beter opgenomen dan de vitamine C uit een pilletje van 1000 mg. blijkt uit dit onderzoek. Bedenk echter wel dat vooral fruit door veredelingsprocessen lang niet meer zijn, zoals de natuur ze oorspronkelijk ‘bedacht’ had. Ze zijn mooier, groter, smakelijker en vooral veel zoeter, waardoor de hoeveelheid fructose vele malen groter is, dan van oorsprong.
Verschilt per moment
Dagelijks hebben we wisselende hoeveelheden aan vitamine C nodig, de verschillende lichaamssystemen hebben een eigen behoefte en werken lang niet allemaal tegelijk op topsnelheid (denk aan de Chinese Orgaanklok). Vanuit de darm wordt de vitamine C naar behoefte opgenomen. Dit betekent wanneer het aanbod hoog is, maar de behoefte op dat moment laag, de meeste vitamine C in de Wc-pot terecht zal komen. Is de vraag hoog, maar geen of slechts een gering aanbod, dan zal het lichaam zich moeten behelpen met hetgeen er is en vindt er rantsoenering plaats of roof uit andere lichaamsweefsels, zoals ons immuunsysteem dat dus doet. Dit laatste heeft tot gevolg dat vitamine C opname telkens ook verdeeld moet worden over die lichaamsweefsels en het immuunsysteem. Logisch dat in zo'n periode er meer vitamine C noodzakelijk is, dan wanneer men gezond en niet besmet is.
Inname van vitamine C gaat het beste op de wijze waarop onze 'neven' de mensapen dit ook doen, door de gehele dag door telkens kleine beetjes aan te bieden via de voeding. Mensapen eten gewoonlijk het grootste gedeelte van de dag en halen daaruit hun voedingsnutriënten. Als voorbeeld de gorilla, die eet zo’n beetje de gehele dag door en verorbert op die wijze, blaadje voor blaadje, larve voor larve, stukjes boomschors, soms wat fruit circa 30 kilo voedsel per dag. Daarin zit dan gemiddeld 4 gram vitamine C en dat wordt geleidelijk aan via het voedsel over de dag verdeeld aangeboden.
Op deze wijze zou het eigenlijk voor ons mensen ook goed zijn, geleidelijk aan, goed verdeeld over de dag telkens een beetje vitamine C, via onze voeding en wellicht via de drankjes, eventueel met extra via suppletie.
Suppletie
Per inname moment hoogstens 100 mg. vitamine C. Het inname moment kan elk kwartier, elk half uur, elk uur, of bijvoorbeeld vier maal daags zijn, na gelang de behoefte. In periodes van verkoudheid en griep zou een paar keer per dag een flesje fruit/water-drank met bijvoorbeeld één of twee gram (ontzuurde om het gebit te beschermen) vitamine C gemaakt kunnen worden, dat om de vijf à tien minuten telkens met kleine slokjes (inname met een rietje beschermt het gebit) wordt leeggedronken. Hierdoor kunnen er vele grammen vitamine C per dag worden ingenomen, waarbij de opname van de vitamine C hoog is en de belasting voor de maag- en darmwand laag. Gebruik je natriumbicarbonaat-ascorbine dan is er geen kans op schade aan het gebit en irritatie in de maag.
Vitamine C-poeder
Het gemakkelijkst gaat dat door bijvoorbeeld vitamine C-poeder te gebruiken. Vitamine C-poeder is synthetische vitamine C (wit poeder). Synthetische vitamine C is natuur-identiek (L-ascorbinezuur) en biochemisch gezien maakt dit voor onze lichaamsprocessen geen enkel verschil. Alle vitamine C in supplementvorm zijn overigens met synthetische vitamine C gemaakt.
Natuurlijke vitamine C wordt ook wel in supplementen gebruikt, maar dan staat dat er ook expliciet op vermeld, bijvoorbeeld rozenbottelextract (rijk aan vitamine C) of AMLA-poeder (poeder van de Indiase kruisbes, rijk aan vitamine C). Ook supplementen met vitamine C samen met stoffen als bioflavonoïden (bijv. hesperidine), rozenbottelextract, etc. zijn ongeschikt, behalve bijvoorbeeld 1 à drie keer per dag. Gebruik je dit gecombineerd met de natuurlijke vitamine C supplementen, dan kan de totale hoeveelheid niet meer zijn dan drie keer dagelijks.
Dus gebruik deze supplementen niet om grote hoeveelheden vitamine C binnen te krijgen. De bijkomende stoffen zijn voor dit doel ook niet nodig en wanneer iemand dagelijks meer tabletten slikt dan voorgeschreven, krijgt deze persoon te veel van de bioflavonoïden binnen en dat is weer ongezond. Het gaat hier louter om de vitamine C.Voor grotere hoeveelheden zijn deze ongeschikt, of je gebruikt dat voor één à twee maal per dag en de rest gebruik je met puur vitamine C. Alle vitamine C tabletten zijn overigens met L-ascorbinezuur samengesteld, behalve de hier bovengenoemde.
Omdat er nogal wat mensen zijn die gevoelig zijn voor het zure vitamine C (ascorbine-zuur) en daardoor last van de maag krijgen, kan het handig zijn om dit in de ontzuurde vorm te gebruiken, zoals met natriumascorbaat, magnesium- of calciumascorbaat. Houdt het echter op natriumascorbaat, want veel en regelmatig gebruik van calcium- en/of magnesiumascorbaat zal uiteindelijk de balans in de mineralenstatus verstoren, waardoor weer andere klachten ontstaan.
➤Natrium is een onderdeel van keukenzout (natriumchloride), maar de hoeveelheid natrium in natriumbicarbonaat is zeer gering en staat in geen enkele verhouding tot gewoon zout. De angst dat iemand met natriumbicarbonaat te veel zout of natrium binnen zou krijgen is ongegrond, bovendien is dit slechts een tijdelijk regimes. Bij twijfel informeer je het beste eerst even bij de behandelende internist, want bij patiënten met bijvoorbeeld nierfalen, adoptie- of donornieren en andere medische situaties kan natriumbicarbonaat een contra-indicatie hebben.
Vitamine C-poeder (één deel) samen met natriumbicarbonaat (twee delen) in een glas of fles(je) met water. Goed doorroeren tot het water weer helder is en dan er wat biologisch citroensap of appelazijn bij en eventueel wat fruitsap voor de smaak. Er zijn ook bruistabletten met vitamine C, op te lossen in water of vruchtensap.
Kijk uit, doe dat beetje bij beetje, want door het koolzuur dat ontstaat bruist het anders over de rand heen. (zo werd ‘vroeger’ sodawater gemaakt, de voorloper van onze frisdrank). Dit drink je dan geleidelijk aan op. Het heeft de voorkeur om dit een paar keer per dag te maken, dan behoud je een goede kwaliteit.
De ontzuurde combinaties met bijvoorbeeld calcium of magnesium zijn ook kant&klaar te koop als pil, maar ongeschikt voor dagelijks grote hoeveelheden, omdat dit de mineralenbalans zou verstoren.
Voedsel met vitamine C
Vitamine C zit in fruit, groente en aardappelen, met name in koolsoorten, peterselie, groene paprika’s, waterkers, boerenkool, tomaten, citrusfruit, kiwi’s, guave, (zwarte, blauwe, rode) bessen, druiven en aardbeien. Ook de zogenaamde spruitgroenten als alfalfa en taugé zijn goede leveranciers van vitamine C.
Biologisch bietensap met biologisch appelsap helpt om vitamine C beter op te kunnen nemen.
Vitamine C-poeder kan ook in de dressing voor rauwkost gebruikt worden als zuurtje, gebruik dan wel minder citroensap of azijnsoort, want anders wordt de dressing te zuur.
Vitamine C is hetzelfde als ascorbinezuur (E 300), dit zit vaak als additief in ingeblikt voedsel en in glazen potten en flessen.
Ruim 20% van alle vijftigplussers heeft een dagelijks tekort aan vitamine C.
Vrijwel iedereen, van jong tot oud, heeft echter regelmatig een relatief tekort. Relatief in de zin dat in een bloedonderzoek geen direct tekort wordt gezien, maar in de vele verschillende metabolische en biochemische processen er wel een tekort blijkt te zijn, waardoor deze niet optimaal kunnen verlopen.
Opname van de vitamine C
Op een lege maag zal de vitamine C al snel passeren en wordt grotendeels binnen 30 minuten in de darm opgenomen, daarna vindt er minder, nauwelijks of geen opname meer plaats. Een Time released vitamine C pil zal dan mogelijk nog niet volledig uiteen zijn gevallen, dus wordt een (groot) deel niet of nauwelijks opgenomen. Veel van de vitamine C uit zo'n Time-released pil komt in de dikke darm terecht waaruit geen opname mogelijk is. De dikke darm zal hierdoor verzuren, wat slecht is voor de biomassa, zoals de gezonde darmbacteriën. Verzuring van de darm is slechts in enkele omstandigheden gunstig, meestal wordt dit als zeer ongunstig beschouwd.
Vitamine C wordt vooral in het eerste zeer zure stukje (15 cm.) van de twaalfvingerige darm (duodenum, totaal ca. 30 cm.) opgenomen, omdat in het tweede gedeelte de inhoud zeer basisch is.
Vitamine C wordt het gemakkelijkst in een zuur milieu opgenomen, in een basisch milieu vermindert de opnamecapaciteit. Er wordt echter zeker nog wel wat vitamine C opgenomen in de tweede helft van het duodenum en in het zogenaamde jejunum (dit is de dunne darm direct na de twaalfvingerige darm met een lengte van circa twee meter). Dus het opname traject is alles bij elkaar 230 cm., maar waarvan het meest effectief de eerste 15 cm is.
Voor een goede opname is het uiterst belangrijk dat de darmwand in een goede conditie is. Vanuit de darm wordt het opgenomen in het bloed van de poortader en wordt naar de lever vervoerd en van uit de lever wordt het ascorbinezuur via het bloed naar alle lichaamsweefsels vervoerd.
Opname capaciteit vitamine C
Bij personen die voldoende vitamine C binnen krijgen, wordt een eventueel overschot via de urine uitgescheiden. De opslagcapaciteit van een vitamine C voorraad vrij zeer beperkt.
Verschillende lichaamsweefsels kunnen in totaal ongeveer 1.500 milligram vitamine C vasthouden. Er circuleert echter ook een klein deel van de vitamine C in het bloed (circa drie tot zes uur). Die hoeveelheid varieert van 10 tot 12 milligram per liter (totaal dus circa 50 tot 60 mg. de norm wordt op 100 mg. gehouden). Wanneer deze waarde in het bloed te veel stijgt, wordt de vitamine C door de nieren via de urine uitgescheiden. Om die reden is het alleen zinvol veel vitamine C tegelijk in te nemen als er sprake is geweest van een groter en langdurige tekort aan vitamine C (bij grote hoeveelheden is intraveneus een betere methode). Hierbij wordt zo'n 24 gram per 24 uur toegediend, ter vergelijking: dat is een gram per uur ofwel 16,7 mg. vitamine C per minuut. (trial China, 11-2-2020)
Liposomaal vitamine C
Inname van liposomaal vitamine C beschadigt of irriteert de maag- en darmwand niet en de darmbloedbarrière zou gemakkelijk kunnen worden gepasseerd. Hierdoor kunnen grotere hoeveelheden vitamine C worden ingenomen zonder dat het grootste deel in de toiletpot terecht komt. Deze methode zou na intraveneuze toediening de beste methode zijn bij een extreem grote behoefte aan vitamine C. Kijk uit, want veel liposomaal vitamine C is niet echt liposomaal en werkt daardoor niet beter of zelfs minder goed (bron).
Hersenbereik
Volgens beweringen zou vitamine C de bloedhersenbarrière niet goed kunnen passeren, daar werd vitamine C als ascorbylpalmitaat (6-palmityl-L-ascorbinezuur, een ester) voor bedacht. Dus bij een virale hersenontsteking of besmetting is naast gewone vitamine C ook ascorbylpalmitaat aangewezen, maar kijk uit bij langdurig gebruik, want er zit dikwijls nogal calcium in (calciumascorbaat) en dat zou de mineralenhuishouding kunnen verstoren.
Andere maatregelen
Naast te zorgen dat de vitamine C-status optimaal is, zijn er nog andere voedingsstoffen belangrijk. In principe alle vitaminen en minerale spoorelementen zijn van belang, maar naast vitamine C springt vitamine A en D in het oog en zijn jodium, zink en mangaan zeer belangrijk.
Goede hygiëne is uiterst belangrijk, was regelmatig je handen, zeker na intermenselijk contact (bijvoorbeeld handgrepen, zoals winkelwagentjes, deurknoppen, etc.) en voor het eten.
Hoest en nies in de elleboog en gebruik papieren zakdoekjes (slechts eenmaal).
Kussen kan een besmettingsrisico met zich meebrengen.
Voedingsstoffen
Vitamine D, activeert en reguleert het immuunsysteem via het chromosoom.
Vitamine A, werkt samen met vitamine D om chromosomaal actief te kunnen worden.
Zink, reguleert het immuunsysteem.
Antivirale stoffen uit de natuur
De snelle vermenigvuldiging van het virus kan worden afgeremd met antivirale stoffen. Astragalus Membranaceus (dagelijks 900 mg).
Allium Sativum (knoflook, dagelijks 200-400 mg),
Sambucus
Cordyceps (dagelijks 2000 mg).
Bioflavonoïden, tal van fruit en groentesoorten bevatten stofjes (bioflavonoïden) die de aanmaak van immuuncellen bevorderen. Ook de blaadjes van de struiken waar bijvoorbeeld bessen, bramen, druiven aan hangen zijn als thee uitstekend om het immuunsysteem te stimuleren. Daarnaast bijvoorbeeld vlierbessenthee, vlierbloesemthee, maar ook de welbekende echinacea. Belangrijk is om geen van deze producten dagelijks te gebruiken, maar in grote variatie.
Bijvoorbeeld:
dag 1 vlierbessen thee,
dag 2 braamblad-thee,
dag 3 blauwebessenblad-thee,
dag 4 echinacea,
dag 5 aardbeiblad-thee,
dag 6 druivenblad-thee,
dag 7 vlierbloesem-thee,
Daarna herhaling vanaf dag 1.
Hierdoor zal er een constante stimulatie van het immuunsysteem plaatsvinden en het beenmerg worden geprikkeld om extra leukocyten aan te maken.
Voldoende en goed slapen is uiterst belangrijk (tenminste 8 uur dagelijks)
Voldoende bewegen liefst in de buitenlucht (wandelen en tuinieren is uitstekend, het hoeft zeker geen trimmen of hardlopen te zijn, of je moet dat leuk vinden, dan is dat prima).
Stressbeheersing, want stress is oorzaak van velerlei zoals vermindering van de weerstand. Het vreet vitamine C (adrenaline/cortisol productie, bijnieren).
Adrenaline/cortisol
Bij stress wordt adrenaline aangemaakt om te activeren en cortisol om de werking van de adrenaline te neutraliseren. Cortisol speelt daarnaast een belangrijke rol in de immuunreactie en zorgt samen met vitamine D en omega 3 (EPA en DHA) voor het op tijd beëindigen van op gang gebrachte ontstekingsreacties. De productie van cortisol, de gevoeligheid en dus ook de werkzaamheid ervan zijn stressgevoelig. Die werkzaamheid kan worden verbeterd door bijvoorbeeld stressreductie:
Ontspannende activiteiten als ademhalingsoefeningen, Tai chi of Chi Gong, yoga, meditatie, wandelen, ontspannende sporten, sauna, massage.
Kneipse wisselbaden, neem dagelijks een koude do**he of ga in open water zwemmen. Een intense koudeprikkel vergroot de gevoeligheid voor cortisol.
Eet gevarieerd en gebruik prebiotica), want een gezonde darmflora zorgt voor een betere werkzaamheid van cortisol.
Goede, gezonde sociale contacten kunnen daar ook goed bij helpen.
Vitamine C toegepast in China en Korea tijdens de Corona-epidemie en enkele studies die positieve toepassing van vitamine C bevestigen.
Bron. Ortho.nl