09/11/2025
*واریکوسیل (Varicocele)*
یوه طبی ناروغي ده چې پکې د نارینه د خصیو (testicles) شاوخوا رګونه، چې پامپینیفورم پلکسس (pampiniform plexus) نومېږي، غټ یا پړسوب پیدا کوي.
دا رګونه عموماً د وینې د راټولېدو له امله غټیږي، چې له امله یې د خصیو د نورمال فعالیتونو په ځانګړې توګه د سپرم تولید او بارورۍ باندې منفي اغېز کیږي.
واریکوسیل د نارینه وو یو ډېر عام حالت دی، او تقریباً ۱۵٪ نارینه د ژوند په یوه مرحله کې ورسره مخ کېږي. دا د varicose veins سره ورته حالت دی، کوم چې معمولا په پښو کې رامنځته کېږي، خو دلته په خصیو شاوخوا رګونو کې رامنځته کېږي.
په نارینه کې د سپرم تولید لپاره لازم ده چې خصیې له بدن څخه لږ سړې وي، او دا د همدغو رګونو (pampiniform plexus) د وینې له جریان سره تنظیمېږي.
که چیرې دا رګونه غټ شي یا پړسوب ومومي، نو وینه سمه نه خلاصیږي، حرارت لوړ پاتې کېږي او د سپرم جوړښت، کیفیت، اندازه او خوځښت ته زیان رسوي.
*سببونه (Causes):*
د رګونو دننه د والو خرابوالی، چې وینه بېرته راګرځي.
د وینې جریان ته خنډ.
د چپ اړخ anatomical جوړښت، ډیر واریکوسیلونه چپ لوري ته واقع کیږي.
*فکتورونه (Risk Factors):*
عمر (عموماً د ۱۵–۲۵ کلونو ځوانان).
د اوږده مهال لپاره ولاړ پاتې کېدل.
د کورنې سابقه (که پلار، ورور یې ولري).
شدید فزیکي فشار یا تمرینونه.
*نښې نښانې (Signs and Symptoms):*
ممکن هیڅ نښه و نه لري، خو اکثره وخت احساساتي ناراحتي یا درد په خاصو حالاتو کې (په اوږده ولاړ حالت یا تمرین کې)، د خصیي حجم کمېدل یا نرمېدل، د خصیي یوې خوا کې د "کرمونو غوندې رګونو" احساس او د سپرم په تولید کې ستونزې یا ناباروري/ شنډوالی.
*تشخیص (Diagnosis):*
فزیکي معاینه
Valsalva maneuver
Doppler Ultrasound
*تفریقي تشخیص (Differential Diagnosis):*
Hydrocele
Testicular tumor
Inguinal Hernia
*اختلاطات (Complications):*
د سپرم کیفیت خرابېدل.
د خصیي atrophy یا کم حجم.
ثانوي شنډوالی.
*درملنه (Treatment):*
*A. غیرجراحي درملنه:*
د کالي لوړ ساتل (supportive underwear).
د فزیکي فعالیت محدودول.
درد ضد درمل (NSAIDs).
*B. جراحي درملنه:*
Varicocelectomy
Open Surgery
Microsurgery
Laparoscopy
Embolization
غیرجراحي طریقه ده؛ یوه خاصه ماده د رګونو بندولو لپاره داخلېږي.
*څوک باید تداوي شي؟*
هغه کسان چې درد لري.
هغه کسان چې د سپرم ازموینه کې خراب نتیجه لري.
هغه کسان چې له نابارورۍ/شنډوالي سره مخ وي.
___________
Dr.Muhibullah Muhib 🥀🌹
