04/11/2025
Το να θεωρείς ή να αποκαλείς έναν ενήλικα με αναπηρία “παιδί” είναι λάθος και βαθιά προβληματικό, γιατί υπονομεύει την ανεξαρτησία, την αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα του ατόμου.
🔹 1. Είναι πατερναλιστικό και υποτιμητικό
Όταν αποκαλείς έναν ενήλικα «παιδί», έστω και “με καλή πρόθεση”, του αρνείσαι τον ενήλικο ρόλο του.
Δηλαδή:
• του στερείς το δικαίωμα να τον αντιμετωπίζουν ως ώριμο και ικανό άτομο,
• τον τοποθετείς σε ιεραρχικά κατώτερη θέση,
• δημιουργείς την ψευδαίσθηση ότι χρειάζεται “φροντίδα” αντί για ισότητα.
👉 Αυτό ονομάζεται πατερναλισμός (paternalism) — μια στάση που συχνά μεταμφιέζεται σε «αγάπη» αλλά στην ουσία ακυρώνει την αυτονομία.
🔹 2. Παραβιάζει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (CRPD)
Η Σύμβαση του ΟΗΕ (Άρθρο 1, 3, 12, 19, 24) υπογραμμίζει ότι τα άτομα με αναπηρία:
• έχουν ίση νομική ικανότητα με όλους τους άλλους,
• δικαιούνται σεβασμό στην αξιοπρέπεια και την αυτονομία τους,
• πρέπει να αντιμετωπίζονται ως ενήλικες πολίτες που μπορούν να λαμβάνουν αποφάσεις για τη ζωή τους.
Άρα, η αναγωγή ενός ενήλικα σε «παιδί» αντιβαίνει στο πνεύμα και το γράμμα της Σύμβασης.
🔹 3. Ενισχύει την κοινωνική ανωριμότητα και τον αποκλεισμό
Όταν ένα άτομο αντιμετωπίζεται ως «αιώνιο παιδί», η κοινωνία:
• δεν του δίνει ευκαιρίες εργασίας,
• δεν του επιτρέπει να ζήσει ανεξάρτητα,
• συχνά το αποκλείει από πολιτική συμμετοχή, σχέσεις, επιλογές ζωής.
➡ Έτσι, διαιωνίζεται ο αποκλεισμός και υπονομεύεται η κοινωνική του ένταξη.
🔹 4. Ακυρώνει την ενήλικη ταυτότητα και σεξουαλικότητα
Πολλοί ενήλικες με αναπηρία βλέπουν την κοινωνία να τους θεωρεί «αγνούς» ή «άφυλους»·
όμως έχουν ερωτικές επιθυμίες, σχέσεις, όνειρα, φιλοδοξίες όπως κάθε άλλος άνθρωπος.
Η αντίληψη ότι «είναι παιδιά» απαγορεύει τη φυσιολογική αναγνώριση της ενήλικης ζωής τους.
🔹 5. Αντί για προστασία, φέρνει αποκλεισμό
Ακόμα κι αν προέρχεται από “αγάπη” (π.χ. “είναι σαν το παιδί μου”), αυτή η στάση:
• περιορίζει την ελευθερία επιλογών,
• καθυστερεί την αυτονόμηση,
• εξαρτά το άτομο από άλλους (γονείς, ιδρύματα, υπηρεσίες).
Η πραγματική προστασία δεν είναι η “παιδοποίηση”, αλλά η ενδυνάμωση.
🔹 6. Το σωστό πλαίσιο
Αν θέλουμε να δείχνουμε αγάπη και σεβασμό:
• μιλάμε για ενήλικες με αναπηρία,
• αναγνωρίζουμε την ικανότητά τους να αποφασίζουν,
• προωθούμε τη συμμετοχή, την εργασία, την ανεξάρτητη διαβίωση.
✳ Συνοψίζοντας:
Το να θεωρείς έναν ενήλικα με αναπηρία “παιδί” δεν είναι ένδειξη φροντίδας.
Είναι μορφή κοινωνικού αποκλεισμού που ακυρώνει την ενήλικη ταυτότητά του και παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ο σεβασμός φαίνεται όταν τον βλέπεις ως ενήλικα πολίτη με ίσα δικαιώματα και δυνατότητες.