02/12/2025
Adoleshenca e vonshme! Kur burri hyn në klimaks, burrëria vihet në sprovë. Jo rrallë kritikohem se po mbështes vetëm gruan në zhvillimin e saj jetësor. E kur, në kuadër të profesionit, i kushtohem edhe burrit, atëherë kritikohem edhe më shumë. Dhe e dini nga kush? Nga vetë burrat.
Por unë prapë po të pyes: a ke dëgjuar ndonjëherë për klimaksin e burrit? Sigurisht që jo, sepse burrat, si “gjini superiore”, nuk kanë kohë për “cikërrima” si gratë. Por ja që cikërrimat nuk e harrojnë as burrin, as në vitet e tij më të mira, as në vitet më të vështira.
Kjo periudhë quhet andropauzë, apo ndryshe “menopauza mashkullore”. Por ndryshe nga menopauza e gruas, andropauza nuk është një moment i prerë ku hormonet “fikën” papritur. Te burrat, bëhet fjalë për një proces të ngadaltë dhe shumë individual që fillon diku midis moshës 40 deri në 50 vjeç dhe shpesh kalon edhe të 50-at.
Te burrat, testosteroni, hormoni kryesor mashkullor, fillon të ulet ngadalë pas moshës 40-50 vjeç. Kjo ulje ndodh gradualisht, nuk çon në zero si te gratë dhe shumë burra mbeten fertilë edhe në moshë të avancuar. Ndryshe nga gratë, tek burri nuk kemi një fikje të menjëhershme të funksionit riprodhues, por një ndryshim të ngadaltë hormonal.
Proceset biologjike nuk e harrojnë askënd, madje as burrin. Kur ai fillon ta ndiejë andropauzën, mund të shfaqen lodhje, mungesë energjie, shtim në peshë, rënie e masës muskulore, gjumë jo i qetë, nervozizëm, rënie e vetëbesimit dhe ajo që shpesh e godet më shumë: ulje e dëshirës seksuale dhe vështirësi me ereksionin.
Por këto nuk burojnë vetëm nga hormonet. Në këtë periudhë jetësore, kur secili e vëren se më shumë kohë ka kaluar sesa ka mbetur përpara, lindin pyetje si: kam arritur çfarë doja në jetë apo kam jetuar vetëm për të tjerët? Një kaos i brendshëm, veçanërisht te burri shqiptar, që mendon jo vetëm për familjen e ngushtë, por për gjithë farefisin. Ky presion psikik shpesh bëhet shkak i sëmundjeve të civilizimit: ankth, mbipeshë, diabet, tension i lartë, çrregullime metabolike.
Testosteroni është çelësi, por receptorët janë dryni. Kur stresi, mungesa e qetësisë shpirtërore dhe vetërespektit “fikin” këta receptorë, as testosteroni nuk mund ta bëjë më punën e vet siç duhet.
Në këtë moshë, shumë burra përballen me vështirësi në ereksion. Për disa, kjo përjetohet si fundi i burrërisë. Por shkaqet mund të jenë psikike, si stresi, rutina, presioni, mungesa e kreativitetit në marrëdhënie, ose organike, për shkak të qarkullimit të dobët të gjakut. Shumë burra blejnë barna për potencë pa kontroll mjekësor, por para çdo ilaçi duhet bërë një kontroll tek mjeku i familjes apo kardiologu.
Edhe pse ilaçet mund të ndihmojnë përkohësisht, shkaqet e brendshme duhen trajtuar me kujdes. Sekreti nuk është në ilaç, por në uljen e presionit të performancës, në pranimin e vetes dhe në kujdesin për trupin e shpirtin.
Andropauza nuk është fundi i burrërisë, por një ftesë për ndryshim. Jo një sëmundje, por një fazë natyrore e jetës, ku trupi dhe mendja kërkojnë një ekuilibër të ri. Me një stil jete më të shëndetshëm, më shumë dashuri e kujdes për veten, me mbështetje mjekësore kur duhet dhe me dialog të sinqertë me veten e me partneren, kjo periudhë mund të bëhet fillimi i një pjekurie të re.
Sepse burrëria e vërtetë nuk matet me forcë fizike, por me urtësi, vetëdije dhe dashuri për veten dhe për jetën.