Health/Nutrition -ጤና/ስነ-ምግብ by Dr.Selamawit

21/02/2023

ቅዱስ ዮሀንስ አፈወርቅ ፆም የጤንነት እናት የፍቅር እህት የትህትና ወዳጅ ናት ይላል ሲያስተምር። ቅድስት ቤተክርስቲያንን ጨምሮ በተላያዩ መንፈሳዊ የእምነት ተቋማት ሰለ ፆም አስፈላጊነት እና መንፈሳዊ ጥቅም በብዛት ይሰበካል። ምእመናንንም የፆም ስርአት ተሰርቶላቸው ከጊዜ ወደ ጊዜ እንዲፆሙም ይደረጋል።

ታዲያ የፆም ጥቅምም ሆነ አስፈላጊነት ለመንስፈሳዊ ፍሬ ማስገኛ ብቻ ሳይሆን ለስጋዊ ሰውነታችን መታደስ በጤና የመኖር እንዲሁም ከተላያዪ በሽታዎች ለመከላከል እና ለመዳን ይጨምራል። ለዚህም ነው በአለም ላይ በዚህ ሰአት በብዙ ሽህ የሚቆጠሩ ሰዎች ያለ ሀይማኖታዊ አስገዳጅነት ለተለያዩ የጤና ጥቅሞች እየፆሙ የሚገኙት።

ፆም ዘርፈ ብዙ የጤና ጥቅሞች ሲኖሩት የሚከተሉት በዋናነት ይጠቀሳሉ።

🎯የአእምሮ የመስራት ችሎታን በመጨመር የማስታወስ እና የማሰብ ሀይልን ይጨምራል።

🎯ከውፍረት እና ተያይዘው ከሚመጡ በሽታዎችን ለመከላከል ይረዳል።

🎯በሰውታችን ውስጥ የሚካሄድ ብግነት(inflammation) ይቀንሳል። በዚህም ምክንያት ከሚከሰቱ በሽታዎች ለምሳሌ የመገጣጠሚያ ህመም፣ የቆዳ ህመም፣ የመርሳት ችግር ለመቀነስ ይረዳል።

🎯የስኳር የደምግፊት እንዲሁም ሌሎች የረጅም ግዜ ህመም ከሚሆኑ በሽታዎችን ለመከላከል እንዲሁም በነዚህ ምክንያት የሚወሰዱ መድኒቶችን ለመቀነስ ብሎም ለማስቀረት ይጠቅማል።

🎯በሰውነት ውስጥ ተከማችተው የሚገኙ መርዛማ ነገሮች እንዲወገዱ ያደርጋል።

🎯የሰውነት በሽታ የመከላከያ አቅምን በማጎልበት ጤንነትን ይጠብቃል።

🎯ሰውነታችንን ለፆም በማስገዛት የምናገኘው መንፈሳዊ ጥቅም ዘረፈ ብዙ ከመሆኑም ባሻገር በኑሮአችን እና በጤናችን ላይ የሚያመጣዉ አውንታዊ ለውጥ መረዳት አስፈላጊ ነው።

🎯 ፆም ለየእያንዳንዱ የሰውነት ክፍል እና ሂደት የሚሰጠውን ጥቅም በየሳምንቱ ለማወቅ ገፆን ይከታተላሉ።መልክቱ ከጠቀመወት ለወዳጅዎ ያጋሩ።ገፁን Like and follow በማድረግ አዳዲስ መረጃዎች ያግኙ።

🎯Join me on Telegram https://t.me/HealthNutritionLifeCoach





Dr. Selamawit Eshetu
MD, Nutritionist
Certified Health and Nutrition Life Coach

Selamawit Z. Eshetu

25/10/2022

የጡት ካንሰር

🎯የጡት ካንሰር በአለማችን በየአመቱ ከሚከሰተው የሴቶች ሞት መንስኤ ከፍተኛውን ቁጥር በመያዝ ቀዳሚውን ስፍራ ይይዛል። ኢትዮጵያ ውስጥም በአመት ከ9000 በላይ ሴቶች በዚህ በሽታ ምክንያት ህይወታቸው ያጣሉ። የጡት ካንሰር ሊያጋልጡ የሚችሉ ምክንያቶች ብዙ ቢሆንም በሁለት ከፍለን ማየት ይቻላል።

🎯መሻሻል የማይችሉ ለጡት ካንሰር ተጋላጭ የሚያደርጉ ነገሮች

✅ የእድሜ መግፍት

✅ BRCA 1 and BRCA 2 የሚባሉት gene ግድፈት መኖር፤

✅ በዘር የጡት ካንሰር ተጠቂ ሰው ካለ፦ ከ5-10%የሚሆነው የጡት ካንሰር በሽታ በዘር ምክንያት የሚከሰቱ ናቸው።

✅ የአንድ ሴት First degree relative የምንላቸው ለምሳሌ እናት፣ እህት እንዲሁም ልጅ የጡት ካንሰር ተጠቂ ከሆኑ የዚች ሴት በበሽታው የመጠቃት እድሏ እጥፍ ይጨምራል።

✅ ከዚህ በፊት የጡት ካንሰር ተጠቂ መሆን እንደገና የመያዝ እድልን ይጨምራል።

✅ ከዚህ በፊት በሌላ የካንሰር ህመም ተጠቅተው የሚያቁ ከሆነ ለምሳሌ Ovarian Tumor

✅ በልጆነት እድሜ ከፍተኛ በሆነ የጨረራ ህክምና (radiation therapy) ደረታቸው አካባቢ የታከሙ ሴቶች ለጡት በሽታ የመያዝ እድላቸው ይጨምራል።

🎯መሻሻል የሚችሉ ተጋላጭነትን የሚጨምሩ ነገሮች( Modifiable risk factors)

✅ አልኮል መጠጣት: በቀን 1 መጠጥ የሚጠጡ ሴቶች መጠጥ ከማይቀምሱ ሴቶች በላይ ለጡት ካንሰር የመጋለጥ እድላቸው በ7% ይጨምራል። ይህ የአልኮል መጠጥ ወደሁለት ከጨመረ ለጡት ካንሰር የመጋለጥ እድላቸው በ20% ይጨምራል።

✅ ከልክ ያለፈ ውፍረት: የሴቶች እድሜ ሲጨምር ከልክ ላለፈ ክብደት የመጋለጥ እድላቸው ከፍተኛ ነው። በዚህም በሰዉነታቸው ውስጥ የሚኖረው ፋት ኢስትሮጅን የሚባለው ሆርሞን በብዛት እንዲመረት በማድረግ ለጡት ካንሰር የመጋለጥ እድላቸው ይጨምራል።

✅ የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ውስንነት: መረጃዎች እንደሚያሳዩት በሳምንት ከሶስት እሰከ አምስት ቀን የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ማድረግ ለጡት በሽታ የመጋለጥ እድልን ይቀንሳል።

✅ ልጅ አለመውለድ: ልጀ ያልወለዱ እና ልጃቸውን ከ30አመት በኋላ የወለዱ ሴቶች ብዙ ልጅ ከወለዱ እና ከ30 አመት በታች መውለድ ከጀመሩ ሴቶች የባሰ ለጡት ካንሰር የመጋለጥ እድላቸው ከፍተኛ ነዉ።

✅ ጡት አለማጥባት: ጡት ያላጠቡ ሴቶች ከአጠቡ ሴቶች በተለይም ለአንድ አመት በተከታታይ ካጠቡ ሴቶች በበለጠ ለጡት ካንሰር የመጋለጥ እድላቸው ከፍተኛ ነዉ።

✅ የወሊድ መከላከያ መድሀኒቶች: እርግዝናን ለመከላከል የሚወሰዱ መድሃኒቶች ለምሳሌ በአፍ የሚዋጡ እንክብሎች፣ በመርፌ የሚወሰዱ መድሀኒቶች፣ በክንድ የሚቀበሩ መድሀኒቶች ሆርሞን በውስጣቸው ስላለ ለጡት ካንሰር የመጋለጥ እድልን ይጨምራሉ።

🎯የጡት ካንሰር ለመከላከል ምን እናድርግ

1.የክብደት መጠንን መቆጣጠር
2. የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ማድረግ
3. የምንወስደውን አልኮል መጠን መቀነስ
4. ሲጋራ አለማጨስ
5.በየጊዜው የሚደረግ ምርመራ ማካሄድ

🎯Breast cancer screening and breast examination

✅ Self breast examination የምንለው ሴቶች በራሳቸው ጡታቸውን እንዲመረምሩ ማድረግ ሲሆን የጡት ካንሰር ምልክቶችን ቶሉ ለመለየት ከፍተኛ እገዛ ያደርጋል። በመሆኑም ሴቶች ገላቸውን በሚታጠቡ ጊዜ ወይም ልብስ በሚቀይሩ ሰአት ጡታቸውን በመመርመር እብጠት፣ ፈሳሽ ነገር፣ የቆዳ መቀየር ወይም ከወትሮው የተለየ ሁኔታ አለመኖሩን በየጊዜዉ ማረጋገጥ ይኖርባቸዋል።

✅Mammogram: እድሜያቸው ከ50አመት በላይ የሆኑ ሴቶች ቢያንስ በየሁለት አመቱ የmamograph ምርመራ ማድረግ ይኖርባቸዋል። የተለየ የጡት ካንሰር ተጋላጭነት (ከላይ የተጠቀሱት) ያላቸው ከ40አመት ጀምረው የጡት ካንሰር screening ማድረግ ይኖርባቸዋል። ይህን ምርመራ ማድረግ የጡት ካንሰረን በቶሎ በመለየት ተገቢውን ህክምና እንዲሰጥ በማድረግ ከበሽታው እንዲያገግሙ ይረዳል።

🎯መልክቱ ከጠቀመወት ለወዳጅዎ ያጋሩ።ገፁን Like and follow በማድረግ አዳዲስ መረጃዎች ያግኙ።

🎯Join me on Telegram https://t.me/HealthNutritionLifeCoach





Dr. Selamawit Eshetu
MD, Nutritionist
Certified Health and Nutrition Life Coach

21/10/2022

በሀገራችን በየአመቱ 16,133 የሚሆን አዲስ የጡት ካንሰር ኬዝ ሲመዘገብ ከ9000 በላይ የሚሆኑ ሰዎች ደግሞ በዚህ ካንሰር ምክንያት ህይወታቸውን ያጣሉ። ለዚህ በሽታ ተጋላጭ የሚያደርጉ ነገሮች ብዙ ቢሆኑም አመጋገብ እና የህይወት ዘይቤ በዋናነት ይጠቀሳሉ።

ይሄንን እና የመሳሰሉት ጉዳዮች ለመወያየት የኢትዮጵያ ሴት ሀኪሞች ማህበር ጋር ዌቢናር አዘጋጅቷል። በመሆኑም እርስዎም ዝግጁትን በመካፈል ስለበሽታው በቂ ግንዛቤ ያግኙ፤ ለጥያቄዎም መልስ ያግኙ።

Mark your calendars and join us for our webinar on Breast cancer on Sunday, Oct 23, 2022.

The webinar will include educational tips on breast cancer and lifestyle by Dr. Selamawit Eshetu, mental health in the context of breast cancer by Dr. Rekik Damtew,and the role of digital health by Dr. Bethel Samson with our moderator Dr. Melikte Paulos.

Get a chance to ask all the questions you might have about breast cancer during our Q & A session as well as mental health in the context of cancer.

Topic: Women physicians for breast cancer
Time: Oct 23, 2022 03:00 PM Nairobi

Join Zoom Meeting
https://us04web.zoom.us/j/9749716924?pwd=SXZXOE5pVUtaa2xhMUxjMjhEVVJUdz09

Meeting ID: 974 971 6924
Passcode: 6kbQ4M

🎀

16/10/2022

የልጆች ከልክ ያለፈ ውፍረት (childhood obesity)

🎯ከልክ ያለፈ ውፍረት በሁሉም የእድሜ ክልል ሊከሰት የሚችል የጤና ችግር ሲሆን እንደ አለም ጤና ድርጅት ዘገባ በ2016እኤአ ብቻ 340ሚልየን በላይ የሆኑ እድሜያቸው ከ18አመት በታች የሆኑ ህፃናት ከልክ ያለፈ ውፍረት ተጠቂ ናቸው።

🎯የህፃናት ከልክ ያለፈ ውፍረት የአለም ጤና ድርጀት የህፃናት እድገት ለመከታተል በአዘጋጀው ቅፅ መሰረት የክብደት ቁመት ምጥጥን በ2 standard deviation ሲበለጠ የሚከሰት ነው።

🎯የህፃናት ከልክ ያለፈ ውፍረት መንስኤዎች ብዙ ናቸዉ።

1. ጤናማ ያልሆነ አመጋገብ : ህፃናት ለእድገታቸው እና ለጤንነታቸው በሚያስፈልጋቸው የተመጣጣነ ምግብ ፈንታ ከፍተኛ የሀይል ምንጭ ብቻ የሆኑ ምግቦች አዘውትረው የሚወስዱ ከሆነ ለምሳሌ የታሸጉ ምግቦች፣ ጣፍጭ ምግቦች እና መጠጦች፣ Fast Foods( በርገር፣ ፒዛ፣በዘይት የሚጠበሱ ምግቦች ወዘተ)

2.በዘር የሚመጣ፥ ከልክ ያለፈ ውፍረት ተጠቂ የሆኑ ወላጆች ወይም እህት እና ወንድም ያሏቸው ህፃናት እነርሱም ለዚሁ ችግር የመዳረግ እድላቸው ከፍተኛ ይሆናል።

3.እንቅስቃሴ አለማድረግ፥ ህፃናት በተለያዩ ምክንያቶች በተለይም ረጅም ሰአት ቴሌቭዥን እና ስልክ በማየት ረጅም ሰአት ሲቀመጡ፣ የተመቻቸ የመጫወቻ ቦታ ባለማግኘት ቤታቸው የሚውሉ ህፃናት የሚወስዱትን ምግብ ለሀይል ምንጭነት ለመጠቀም ስለማይችሉ ከልክ ላለፈ ውፍረት የመጋለጥ እድላቸው ከፍተኛ ይሆናል ።

4.የስነ ልቦና ጫና ያለባቸው ህፃናት፥ በተለያዩ ምክንያቶች ከወላጆቻቸው፣ ከአሳዳጊዎቻቸው፣ ከአካባቢያቸው እንዲሁም በት/ት ቤታቸው ሊነሳ በሚችል ችግር ምክንያት የስነልቦና ጫና ውስጥ የሚገኙ ህፃናት ከልክ ባለፈ ውፍረት የመጠቃት እድላቸው ከፍተኛ ነው።

🎯የልጆች ከልክ ያለፈ ውፍረት ምን ጉዳት ያመጣል?

✅ ለአተነፋፈስ ችግር ይዳርጋል

✅ በስኳር በሽታ የመያዝ እድላቸውን ይጨምራል

✅ለደም ግፊት በሽታ የመያዝ እድላቸውን ይጨምራል

✅ የአጥንት መገጣጠሚያ ችግር እንዲኖራቸው ያደርጋል

✅ ጉበታቸው በቅባት እንዲሸፈን በማድረግ ስራውን በአግባቡ እንዳይሰራ ያደርጋል

✅ ከፍተኛ የሆነ የስነልቦና ጫና (በራስ ያለመተማመን፣ የBullying ተጠቂ እንዲሆኑ ያደርጋቸዋል።

🎯የልጆች ከልክ ያለፈ ውፍረት መከላከያ መንገዶች

✅ ለህፃናት ተገቢውን እና አቅም የፈቀደውን የተመጣጠነ ምግብ እንዲያገኙ ማድረግ

✅ ጣፋጭ ምግቦችን እና መጠጦችን፣ Fast foods ሙሉ ለሙሉ ማስወገድ

✅ በአትክልት በፍራፍሬ የተሞሉ ወይም ጤናማ የሆኑ መቆያ ምግቦች (snacks) ማስለመድ

✅ ልጆች እንደ አቅማቸው የአካል ብቃት እንቅስቃሴ እንዲያደርጉ ማበረታታት

✅ የስነልቦና ድጋፍ ማድረግ፣ አካባቢያቸው በሰላም፣ በፍቅር የተሞላ ማድረግ እና ተገቢውን ፍቅርና እንክብካቤ መስጠትን ይጨምራል።

🎯መልክቱ ከጠቀመወት ለወዳጅዎ ያጋሩ።ገፁን Like and follow በማድረግ አዳዲስ መረጃዎች ያግኙ።

🎯Join me on Telegram https://t.me/HealthNutritionLifeCoach





Dr. Selamawit Eshetu
MD, Nutritionist
Certified Health and Nutrition Life Coach

13/10/2022

የስኳር ታማሚወች ምን መመገብ አለባቸው?

🎯የሰኳር ህመም ተገቢ የሆነ ህክምና እና ክትትል ከተደረገ የታታማሚዎችን ኑሮ በማሻሻል ከcomplication የራቀ ህይወት እንዲኖሩ ያደርጋል። ለታማሚዎች ከሚታዘዙ የህክምና መንገዶች መካከል አመጋገብን መሰረት ያደረገ ህክምና አንዱ እና ዋነኛ ነው። ይኸም Diabetic Nutritional Therapy ይባላል።

🎯ይህ የህክምና አይነት ከቅድመ ስኳር ህመም (prediabetes) ላይ ከሚገኙ ሰዎች ጀምሮ ለብዙ አመታት የስኳር በሽታ የተያዙ ሰዎችን በደም ውስጥ የሚገኘውን ግሎኮስ መጠን ለማስተካከል ብሎም ወደ ቀደመው ኖርማል መጠን እንዲመለስ ከፍተኛ አስተዋጽኦ ያደርጋል።

🎯በDiabetic Nutrition Therapy ውስጥ በመጀመሪያ ደረጃ የሚመከረው አመጋገብ መጠነኛ የሆነ የካርቦሃይድሬት መጠን ያለው አመጋገብ(Low carb diet) ነው። ይህ አመጋገብን መሰረት ያደረገ ህክምና በዋናነት ብዙ ካርቦሃይድሬት የያዙ ምግቦች በማስወገድ ታማሚዎቹ የተመጣጠነ ምግብ እንዲዎስዱ ማድረግ ነው።

🛎የስኳር ታማሚዎች አመጋገብ ምን መምሰል አለበት?

🎯ቀላል ስኳር የያዙ ምግቦች: ኬክ፣ ከረሜላ፣ብስኩት የመሳሰሉትን በሙሉ ማስዎገድ ያስፈልጋል። እነዚህ እና የመሳሰሉት ምግቦች በደም ውስጥ የሚገኘውን የስኳር መጠን ከመጨመር በተጨማሪ አእምሮአችን የመጥገብ ስሜት እዳይኖረው በማድረግ ተጨመሪ ምግብ በትንሽ ሰአት ልዩነት እንድንመገብ ያደርጋል።በዚህም የግሉኮስ መጠን በደም ውስጥ ለረጅም ሰአት እንዲጨምር ያደርጋል።

🎯ብዙ የካርቦሃይድሬት መጠን ያላቸው "ነጭ ምግቦች" ; ፓስታ፣ ማካሮኒ፣ ዳቦ፣ ሩዝ፣ ሴሪያልስ በተቻለን መጠን መቀነስ ያስፈልጋል። እነዚህ የምግብ አይነቶች በሰውነታችን ውስጥ ሲፈጩ ከፍተኛ ወደሆነ የግሎኮስ መጠን ይቀየራሉ።

🎯አረንጓዴ ምግቦች፥ ቅጠላ ቅጠሎች ለምሳሌ : ቆስጣ፣ሰላጣ፣ ጎመን፣ሴረሊይ፣ ብሮኮሊ፣ ሌሎች አረንጓዴ ያልሆኑ አትክልቶች እንደ አበባ ጎመን፣ ጥቅል ጎመን፣ ደበርጃን የመሳሰሉት እንዲሁም አረንጓዴ ጥራጥሬዎች እንደ አረንጓዴ ሽንብራ እና ባቄላ አይነቶችን በብዛት መመገብ አስፈላጊ ነው። በእነዚህ የምግብ አይነቶች ከላይ የተጠቀሱትን የምግብ አይነቶች መተካት ቀጣይነት ያለዉ የደም ግሉኮስ መጠን ቁጥጥር እንዲኖር ያግዛል።

🎯ፍራፍሬዎች፥ በመጀመሪያ ደረጃ የሚመከሩ የፍራፍሬ አይነቶች መካከል አፕል፣ፒር🍐 ኢንጆሪ፣ ሀብሀብ፣ አቮካዶ ይጠቀሳሉ። በሁለተኛ ደረጃ የሚመከሩ የፍራፍሬ አይነት የምንላቸው ማንጎ፣ ፖፖያ፣ ሙዝ፣ብርቱካን፣ወይን🍇 የሚያጠቃልል ሲሆን እነዚህ ፍራፍሬዎች ጣፋጭ ጣዕም ስላላቸው ለጣፍጭ ምግቦች የሚኖርን craving ለመቆጣጠር በማገዝ በደም ውስጥ የሚኖረውን የስኳር መጠን ይቀንሳሉ።

🎯ጤናማ ፕሮቲን፥ ቀይ ስጋ፣ የተቀቀለ እንቁላል፣ አሳ፣ አቮካዶ፣አኩሪአተር፣ ባቄላ፣ሽምብራ መመገብ በቂ የሆነ አቅም እንዲኖረው በማድረግ ሰውነትን እንዲገነባ ያደርጋል።

🎯fat source(የቅባት ምንጮች)፥ ለስኳር ታማሚዎች የሚመከሩ የዘይት አይነቶች ኦሊቭ ኦይል እና ኮኮናት ኦይል ናቸው። የስኳር ታማሚዎች የረጉ የአትክልት ዘይቶች፣ ማርጋሬት እና ከኮርን የሚዘጋጅ የምግብ ዘይትንን ሙሉ በሙሉ ማስዎገድ ይገባቸዋል። ሌሎች የቅባት እህሎችን እንደ ሱፍ፣ ተልባ፣ ሰሊጥ የመሳሰሉትን በጥንቃቄ እና በመጠኑ መመገብ ይመከራል።

🎯መቆያ ምግቦች(snacks)፥ በአጠቃላይ ለስኳር ታማሚዎች ከዋና የምግብ ግዜያት መካከል ከሚወሰዱ ምግቦች (snack) በብዛት ባይመከሩም አስፈላጊ ሆኖ ከተገኘ ግን ከላይ የጠቀስናቸውን በመጀመሪያ ደረጃ የሚመከሩ ፍራፍሬዎችን፣ ለውዝ እንዲሁም Dark chocolate መውሰድ ይቻላል።

🎯ጣፍጭ መጠጦች፥ የታሸጉ ጭማቂዎች፣ ሀይል ሰጭ መጠጦች፣ ለስላሳ መጠጦች ሙሉ ለሙሉ ማስወገድ ያስፈልጋል። የአልኮል መጠጦችን በተቻለ መጠን በመቀነስ በቀን የሚወሰደውን መጠን ከአንድ የአልኮል መጠጥ ያነሰ እንዲሆን ያስፈልጋል።

🎯ከላይ የተጠቀሰወን አመጋገብ ተግባራዊ ለማድረግ የሚረዳ ዘዴ እነሆ

✅ የሚመገቡበትን መመገቢያ ሳህን በእኩል ለአራት የተከፈለ ቦታ እንዳለው ያስቡ

✅ የሰሀንዎን ግማሽ ወይም ከአራቱ ክፍሎች ሁለቱን በአረንጓዴ ምግቦች ቅጠላቅጠሎች መሞላቱን ያረጋግጡ

✅ የሰሀንዎ 1/4 በፕሮቲን የበለፀገ ምግብ መኖሩን ያረጋገጡ።(ስጋ፣ እንቁላል፣አሳ፣አኩሪአተር፣አቮካዶ፣ባቄላ፣ ሽምብራ) ሊሆን ይችላል።

✅ ቀሪውን 1/4 የሰሀንዎ ክፍል በቂ የሆነ ጤናማ የቅባት ምግብ እንዲኖረው ያድርጉ። ምግብዎ የሚሰራበትን የምግብ ዘይት ይመጥኑ፣ ይምረጡ።

🎯በግልዎ አኗኗርዎን፣ስራዎን እና የጤና ሁኔታዎን ያማከለ ለስኳር ህመም የሚሆን የምግብ ፕሮግራም ከፈለጉ በውስጥ መስመር ይፃፉልኝ።

🎯መልክቱ ከጠቀመወት ለወዳጅዎ ያጋሩ።ገፁን Like and follow በማድረግ አዳዲስ መረጃዎች ያግኙ።

Join telegram https://t.me/HealthNutritionLifeCoach





Dr. Selamawit Eshetu
MD, Nutritionist
Certified Health and Nutrition Life Coach

12/10/2022

የስኳር በሽታ🛎🛎🛎

🎯የስኳር በሽታ በደም ውስጥ ከፍተኛ የሆነ የስኳር/ግሉኮስ/ መጠን ሲገኝ የሚከሰት ሲሆን በደም ውስጥ ከሚኖር የግሉኮስ እና የኢንሱሊን መጠን አለመመጣጠን ምክንያት ይከሰታል። ኢንሱሊን በቆሽት የሚመረት ሆርሞን ሲሆን ግሉኮስ በሰውነት ክፍሎች/ጉበት፣ ጡንቻ..ወዘተ) ተወስዶ ሀይል እንዲመነጭበት እና ጥቅም ላይ እንዲውል ወይም እንዲቀመጥ ይረዳል።

🎯የመጀመሪያ አይነት የስኳር በሽታ (Type 1 Diabetes ) የምንለው በሰውነታችን ውስጥ የኢንሱሊን መመረት በማይችልበት ጊዜ ወይም መጠኑ በሚያንስበት ጊዜ የሚከሰት ሲሆን በብዛት በእድሜ ለጋ የሆኑ ሰወችን ያጠቃል። የዚህ የስኳር በሽታ አይነት መንስኤ የሰውነታችን በሽታ የመከላከያ ስርአት በራሱ ጊዜ ቆሽትን ማጥቃት ሲጀምር ይከሰታል። ለዚህ ችግር ተጋላጭ የሚያደርጉ ነገሮች መካከል የዘረመል/genetics/ ግድፈት፣ ከቤተሰብ መወራረስ፣በልጅነት ከተከሰቱ በቫይረስ የሚመጡ ኢንፌክሽኖች ወዘተ ይጠቀሳሉ።

🎯ሁለተኛው የስኳር በሽታ አይነት(Type 2 diabetes) የምንለው በሰውነት ውስጥ የሚገኘው የኢንሱሊን መጠን የሰውነታችን ክፍሎች በአግባቡ እየወሰዱ ለመጠቀም በሚያዳግታቸው ጊዜ የሚከሰት በሽታ ነው። የዚህ በሽታ ዋና መንስኤ Insulin resistance ሲሆን ከልክ ባለፈ ክብደት፣ በቀን ውስጥ በሚኖር የመመገብ ድግግሞሽ፣ ቀላል የሚባሉ የስኳር አይነቶችን በተደጋጋሚ በመውሰድ እንዲሁም አልፍ አልፎ በመድሀኒት ምክንያት ሊከሰት ይችላል።

🎯በእርግዝና ወቅት የሚከሰት የስኳር በሽታ (Gestational Diabetes ) የምንለው በእርግዝና ግዜ በልዩ መልክ ከሚከሰተው የሆርሞኖች መዘበራረቅ ጋር ተያይዞ የሚከሰት ሲሆን የሰውነት ክፍሎች በበቂ ሁኔታ ለተመረተው ኢንሱሊን መልስ እንዳይሰጡ በማድረግ የደም ግሉኮስ መጠንን ይጨምራል።ይህ የስኳር በሽታ አይነት እርግዝና ካለፈ በኋላ የሚጠፋ አይነት ነው።

🎯የስኳር በሽታ ሰውነታችንን እንዴት ይጎዳል?

ከላይ እንደተገለፀው የስኳር በሽታ መገለጫ በደም ውስጥ የሚኖረው ከፍተኛ የሆነ የግሎኮስ መጠን ነው። ከፍተኛ የሆነ የግሉኮስ መጠን(Hyperglycemia) የስኳር በሽታ ለሚያመጣቸው ጉዳቶች መንስኤ ነው። እነዚህ ጉዳቶች የሚከተሉት ናቸው።

✅ Diabetic Neuropathy: ከፍተኛ የሆነ የግሉኮስ መጠን በነርቭ ላይ ጉዳት ያደርሳል። በዚህም በጊዜ ሂደት 50% የሚሆኑት የስኳር ታማሚዎች የነርቭ ችግር ያጋጥማቸዋል።

✅ Diabetic Nephropathy: ከፍተኛ የሆነ የግሉኮስ መጠን በኩላሊት ላይ ከፍተኛ የሆነ ጉዳት ያደርሳል። በመሆኑም ከሶስት የስኳር ታማሚዎች አንዱ የኩላሊት ችግር ያጋጥመዋል።

✅ Diabeteic Retinopathy: ከፍተኛ የሆነ የግሉኮስ መጠን በአይን ውስጥ ለሚገኘው እና ለማየት የሚያግዘውን ሬቲና ለሚባል ክፍል ደም የሚወስደውን የደም ቧንቧ በመጉዳት የእይታ ችግር እንዲኖር ያደርጋል። በዚህም አንድ ሶስተኛ የሚሆኑት የስኳር በሽታ ታማሚዎች የእይታ ችግር ይኖራቸዋል። በጊዜው ተገቢውን ህክምና ካላገኙ እስከ ሙሉ ለሙሉ ለማየት መሳን ይዳርጋል።

🎯የስኳር በሽታ በምን ይታከማል?

✅ የስኳር በሽታ ተገቢውን ህክምና ካላገኘ የተለያዩ ውስብስብ ችግሮቸን በማምጣት ለሞት ይዳርጋል። ከላይ የተጠቀሱት የስኳር በሽታ አይነቶችም የራሳቸው የሆነ የህክምና መንገድ ያስፈልጋቸዋል። እነዚህ የህክምና መንገዶች በዋናነት የአመጋገብ ማስተካከያ ማድረግ፣ የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ማድረግ እና በሀኪም የሚታዘዙ መድሀኒቶች መውሰድን ይጨምራል።

🎯እነዚህ የህክምና መንገዶች በተለይም ለስኳር በሽታ ታማሚዎች የሚመከረውን አመጋገብ በተመለከተ በሚቀጥለው ፅሁፍ ይዤ እቀርባለሁ ይከታተሉኝ።

🎯መልክቱ ከጠቀመወት ለወዳጅዎ ያጋሩ።ገፁን Like and follow በማድረግ አዳዲስ መረጃዎች ያግኙ።

Join telegram https://t.me/HealthNutritionLifeCoach





Dr. Selamawit Eshetu
MD, Nutritionist
Certified Health and Nutrition Life Coach

01/10/2022

ጤናማ ፀጉር እና አመጋገብ

🎯ፀጉር ቀጣይነት ያለው እድገት የሚያሳይ በየቀኑ የሚታደስ የአካል ክፍል ነው። ጤናማ ፀጉር በወር 1cm የሚያድግ ሲሆን በቀን ደግሞ ከ 50-100 ፀጉር ይነቀላል።

🎯ፀጉር የሚሰራው ኬራቲን ከሚባል ፕሮቲን ሲሆን የሚያድገውም ፎሊክልስ ከሚባሉ የቆዳ ክፍሎች ነው። የእነዚህ ፎሊክልስ የታችኛው ክፍል ህይወት ካላቸው ህዋሳት የተሰራ ሲሆን ባላቸው የደም ቧንቧ ለፀጉር እድገት የሚያስፈልገውን ንጥረ-ነገር ይቀበላሉ።

🎯በየቀኑ የምንመገበው ምግብ ለፀጉር እርዝመት፣ ብዛት እና እድገት ከፍተኛ አስተዋፅኦ ያደርጋል። በንጥረ ነገር የበለፀገ ምግብ መመገብ ጤናማ የሆነ ፀጉር እንዲኖር ያግዛል።

🎯ጤናማ ያልሆነ ፀጉር መለያ ባህሪያት መሳሳት፣ መነቃቀል፣ የእድገት ውስንነት፣ እንዲሁም ያለጊዜው መመለጥን ይጨምራል። የእነዚህ ምልክቶች ምክንያት ብዙ ቢሆንም ለፀጉር የሚያስፈልጉ ምግቦችን አለመመገብ በዋናነት ይጠቀሳል።

🎯ጤናማ የሆነ ፀጉር እንዲኖረን የሚረዱ የምግብ አይነቶች የሚከተሉት ናቸው::

✅ እንቁላል: በውስጡ ባዮቲን የሚባል ንጥረ ነገርን ሰለሚይዝ የፀጉር እድገትን ለመደገፍ ይረዳል።

✅ አቮካዶ: ለፀጉር እድገት አስፈላጊ የሆነውን ባዮቲን እንዲሁም ጤናማ የሆነ ቅባት በመያዙ የፀጉር እድገትን ለመጨመር ተመራጭ ያደርገዋል።

✅ አረንጓዴ ቅጠል ያላቸው አትክልቶች: በአይረን የበለፀጉ በመሆናቸው ፀጉር እንዳይነቃቀል ያግዛሉ።

✅ የ ቫይታሚን ዲ ምንጮች፦ጉበት፣ አይብ፣ እርጎ ፣ ብርቱካን፣ እንጉዳይ ወዘተን መመገብ ለፀጉር እድገት ከፍተኛ እርዳታ ያደርጋል።

✅ አይረን እና ዚንክ የያዙ ምግቦች፦ ስጋ፣ አሳ ፣ጥራጥሬ እና የእህል ዘሮች እንደ ጤፍ፣ ምስር፣ አኩሪ አተር መመገብ ፀጉር እንዳይነቃቀል እና እንዳይሳሳ ያግዛል።

🎯መልክቱ ከጠቀመወት ለወዳጅዎ ያጋሩ።ገፁን Like and follow በማድረግ አዳዲስ መረጃዎች ያግኙ።





Dr. Selamawit Eshetu
MD, Nutritionist
Certified Health and Nutrition Life Coach

29/09/2022

እንቅልፍ እና ምግብ

🎯እንቅልፍ ለጤንነታችን አስፈለጊ ከሆኑ ነገሮች መካከል ይመደባል። እንደ የእድሜ ደረጃ ልዪነት በቀን ከ 7-9 ሰአት እንድንተኛ ይመከራል። በቂ የሆነ እንቅልፍ ማግኘት ከዚህ በታች የተዘረዘሩትን የጤና ጥቅሞች ይሰጣል።

✅ የማስታወስ ችሎታን ይጨምራል

✅ ሰውነት እንዲታደስ ይረዳል

✅ በሽታ የመከላከል አቅምን ይጨምራል

✅ ቆዳ ያለጊዜው እንዳያረጅ ያግዛል

✅ የልብን ጤና ለመጠበቅ ያግዛል

🎯ብዙ የጤና ጥቅም የሚሰጠው የእንቅልፍ ስርአት ግን በብዙ ምክንያት ሊዛባ ይችላል። የምንወስድው መድሀኒት እና የተለያዪ የመጠጥ አይነቶችን (ቡና፣ ኮካ፣ አልኮል)፣ አልጋ ላይ የምናከናውናቸው ልማዶች( መፅሀፍ ማንበብ፣ ሶሻል ሚዲያ መጠቀም፣ ሙዚቃ መዳመጥ)፣ የቀን ውሏችን ወዘተ በቀጥታም ሆነ በተዘዋዋሪ የእንቅልፍ ስርአትን ላይ ተፅዕኖ ሊያሳርፉ ይችላሉ።

🎯እንቅልፍ ለመተኛት አስበው ለመተኛት ተቸግረው ያውቃሉ? ከእንቅልፍ በፊት የተመገቡት ምግብ የእንቅልፍ ስርአቶ ምን ያህል ላይ ተፅዕኖ እንዳለው አስበው ያውቃሉ?ሰውነታችን እንቅልፍ እንዲያገኝ የሚያደርግ ሆርሞን ሴሬቶኒን ይባላል። ይህ ሆርሞን በሰውነታችን ውስጥ በበቂ ሁኔታ ሲገኝ እና ሰአቱን ጠብቆ መጠኑ ሲጨምር እንቅልፍ ይወስደናል። የምንመገበው ምግብም በሰውነታችን ውስጥ የሚመረተውን የሴሬቶኒን መጠን በከፍተኛ ሁኔታ ይቆጣጠራል።

🎯ጥሩ እንቅልፍ ለማግኘት የሚከተሉትን ከምግብ ጋር የተያያዙ ምክሮች ይተግብሩ።

✅ ከመተኛትዎ በፊት ከፍተኛ የሆነ የስኳር/የካርቦሀይድሬት መጠን ያላቸውን ለምሳሌ ፖስታ፣ ኬክ፣ ኩኪስ፣ ዳቦ በተቻለ መጠን አይመገቡ። እነዚህ የምግብ አይነቶች በሰውነታችን ውስጥ የሚኖረውን ሴሬቶኒን በመቀነስ እንቅልፍ እንዳናገኝ ያደርጋሉ።

✅ በፕሮቲን የበለፀጉ ምግቦች ለምሳሌ አሳ፣ አቮካዶ፣ እንቁላል ፣ አኩሪ አተር የመሳሳሉትን አዘውትረው ይመገቡ።እነዚህ ምግቦች የሴሬቶኒን መጠን በመጨመር በቂ እንቅልፍ እንዲኖርዎት ይረዳዎታል።

✅ በማግኒዠየም የበለፀጉ ምግቦችን ለምሳሌ አረንጓዴ ቅጠል ያላቸው አትክልቶችን፣ አቮካዶን መመገብ በቂ እንቅልፍ እንዲያገኙ ያግዝዎታል።

✅ ሳቹሬትድ ፋት ያላቸውን ለምሳሌ ችብስ፣ ረጅም ሰአት በዘይት የተጠበሱ ምግቦች ወዘተ ከእንቅልፍ ሰአት በፊት ማስወገድ ይኖርበዎታል። እነዚህ ምግቦች የሴሬቶኒን መጠንን በመቀነስ እንቅልፍን ይከለክላሉ።

✅ የሚያቃጥሉ እና ቃር ሊፈጥሩበዎት የሚችሉ ምግቦችን ከእንቅልፍ ሰአት በፊት ያስወግዱ ።

🎯መልክቱ ከጠቀመወት ለወዳጅዎ ያጋሩ።ገፁን Like and follow በማድረግ አዳዲስ መረጃዎች ያግኙ።





Dr. Selamawit Eshetu
MD, Nutritionist
Certified Health and Nutrition Life Coach

27/09/2022

ተላላፊ ያልሆኑ በሽታዎች ለምን በዙ?

🎯ተላላፊ ያልሆኑ በሽታዎች የምንላቸው ፤የልብ በሽታ፣ስኳር፣ ደምግፊት፣ ካንሰር፣የኩላሊት ህመም እና ሌሎችም በሀገራችን እንዲሁም በአለም ቁጥራቸው በከፍተኛ ሁኔታ እየጨመረ ይገኛል።በአለማችን ከሚከሰተው ሞት ሶስት አራተኛ የሚሆነው በእነዚህ በሽታዎች ምክንያት የሚመጣ ነው። በሀገራችን ውስጥ የእነዚህ በሽታዎች ተጠቂ ቁጥር ከአጠቃላይ የህዝብ ብዛት አንድ ሶስተኛ ወይም አርባ ሚልየን ይደርሳል። በዚህም ምክንያት ሀገራችን በየአመቱ ከ60 ቢልየን ብር በላይ ወጭ ታደርጋለች።

🎯እነዚህ በሽታዎች በማንኛውም የእድሜ ክልል የሚገኙ ሰዎችን የሚያጠቁ ሲሆን በታዳጊ ሀገራት ላይ ቁጥራቸው በከፍተኛ ሁኔታ ይጨምራል። ለእነዚህ በሽታ ተጋላጭ የሚያደርጉ ነገሮች ብዙ ቢሆኑም ከታች የተዘረዘሩት አራት ነገሮች በዋናነት ይጠቀሳሉ።

✅ጤናማ ያልሆነ አመጋገብ

✅ትንባሆ ማጨስ

✅ከልክ ያለፈ አልኮል መጠቀም

✅የአካል እንቅስቃሴ መቀነስ

🎯በሀገራችን ውስጥ በተደረጉ በርካታ ጥናቶች እንደሚያሳዩት በፍራፍሬ፣ በአትክልት ፣ በፍይበር ያልበለፀገ እንዲሁም ከፍተኛ የሆነ የጨው መጠን ያላቸው ምግቦችን መመገብ ለእነዚህ ተላላፊ ያልሆኑ በሽታዎች መንስኤ ናቸዉ። እነዚህ ምግቦች በደም ውስጥ የሚኖረውን የግሉኮስ እና የኢንሱሊን መጠን በመጨመር በተለያዩ የአካል ክፍሎች ላይ (በልብ፣በደም ቧንቧ፣ በኩላሊት፣ በጭንቅላት ወዘተ) ጉዳት በማድረስ ተላላፊ ላልሆኑ በሽታዎች ይዳርጋሉ።

🎯እነዚህ በሽታዎች ለመከላል ምን እናድርግ

✅ አትክልት እና ፋራፍሬ የምግብ መመገቢያ ሰሀን ላይ ግማሽ መጠን እንዲይዙ ማድርግ

✅ በየቀኑ በትንሹ ከ 30 ደቂቃ ያላነሰ የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ማድርግ

✅ በየቀኑ የምንወስደውን የጨው መጠን ከ አንድ የሻይ ማንኪያ በታች ማድረግ

✅ ትንባሆ ሙሉ በሙሉ ማስወገድ እንዲሁም የአልኮል አወሳሰድን መቀነስ ይኖርብናል።

🎯Like, follow, Share my page and reach out if you have any question.

JOIN telegram https://t.me/+bj2uMAKsEexkNWFk





Dr. Selamawit Eshetu
MD, Nutritionist
Certified Health and Nutrition Life Coach

21/09/2022

ልጄ ትምህርት ቤት መሄድ ጀምራለች ምን ልቋጥርላት?

🎯በዚህ ሳምንት ልጆቹን ወደ ትምህርት ቤት የላከ ወላጅ የሚጠይቀው ጥያቄ ነው። ይሄን ጥያቄ መሰረታዊ የሚያደርገው ደግሞ ለልጆች በዚህ ሰአት በሚያስፈልጋቸው ምግብ አካላዊ እድገታቸውን የሚያጎለብት ብቻ ሳይሆን የትምህርት አቀባበል ደረጃቸውንም በከፍተኛ ሁኔታ ስለሚወስን ነው። ጥናቶች እንደሚያሳዩት ጤናማ የሆነ ቁርስ ተመግበው ወደ ትምህርት ቤት የሚሄዱ፣ የተመጣጠነ ምግብ ለምሳ የሚቋጠርላቸው እንዲሁም ጤናማ መክሰስ የሚያገኙ ህፃናት ወይም ተማሪወች ከማያገኙት በተሻለ ትምህታቸውን የመከታተል፣ ጥሩ የሆነ የትምህርት ቤት ቆይታ እና ውጤት የማግኘት እድላቸው ከፍተኛ ነው።

🎯ለልጆች ትምህርት ቤት ከመሄዳቸው በፊት የሚመገቡት ቁርስ በቀኑ የሚኖራቸውን የመማር ሂደት በከፍተኛ ሁኔታ ይወስነዋል። የምንሰጣቸው ቁርስ ከፍተኛ የሆነ የስኳር መጠን ካለው (በተለይ ሻይ የሚጠጡ ህፃናት)፣ ረጅም ሰአት በዘይት የተጠበሰ ምግብ ከሰጠናቸው(ችብስ ፣ዶናት፣ሳንቡሳ)፣ ከፍተኛ የሆነ የቅባት መጠን ያላቸው fast foods (ፒዛ፣ በርገር...) የታሸጉ እና የፋብሪካ ሂደት አልፈው የመጡ ምግቦችን በቁርስ ሰአት ከተመገቡ ጭንቅላታቸው ተገቢውን ሀይል ስለማያገኝ የመማር እና የማስታወስ ችሎታቸውን እንዲሁም የትኩረት ደረጃቸውን በከፍተኛ ሁኔታ ይጎዳል። በመማሪያ ክፍል ውስጥ ተረጋግተው ተቀምጠው እንዳይማሩ እና እንዳያዳምጡ በማድረግ የትምህርት አቀባበላቸውን በከፍተኛ ሁኔታ ይቀንሰዋል።

🎯ስለዚህ ልጆቻችን ጠዋት ወደ ትምህርት ቤት ከመላካችን በፊት ምን እንመግባቸው?

✅️ገንፎ(በተለምዶ ምጥን ከሚባለው ዱቄት የተዘጋጀ

✅️የተቀቀለ እንቁላል

✅️ከእህል ዘሮች እና ከጥራጥሬ የተዘጋጀ ዳቦ

✅️የስኳር መጠናቸው አነስተኛ የሆነ ሴርያልስ(cereals)

✅️ፍራፍሬዎች

🎯ለልጆች ምሳ የሚመከሩ የምግብ አይነቶች እነማን ናቸው?

✅️የእህል ዘሮች (እንጀራ፣ዳቦ፣ ፓስታ፣ ሩዝ፣ አጃ...)

✅ፕሮቲን( ምስር፣ ሽምብራ፣አሳ፣ እንቁላል፣ ቀይ ስጋ...)

✅️አትክልት እና ፍራፍሬዎች: (ሙዝ፣ ብርቱካን፣ አቮካዶ ..)

✅️የቅባት መጠናቸው ያነሰ የወተት ተዋፅኦዎች: (አይብ፣እርጎ)

🎯ከላይ የተጠቀሱትን የምግብ አይነቶች አቅም እንደፈቀደ ከየአይነቱ ለምሳቸው በመቋጥር ተገቢውን ሀይል እንዲያገኙ በማድረግ ልጆች የተሳካ የትምህርት ቀን እንዲኖራቸው ማድረግ ይቻላል።

🎯Like, follow, Share the page and reach out if you have any question.




Dr. Selamawit Eshetu
MD, Nutritionist
Certified Health and Nutrition life Coach

17/09/2022

Food Vs Mood?

🎯ጭንቅላታችን 24ሰአት ሙሉ ስራ ላይ ነዉ። አስተሳሰባችንን፣ እንቅስቃሴያችንን፣ አተነፋፈሳችንን፣ የልብ ምታችንን በሙሉ የመቆጣጠር ሀላፊነት አለበት።ይሄ ማለት ጭንቅላታችን የማይቆራረጥ የሀይል ምንጭ ያስፈልገዋል ማለት ነዉ። የዚህ ሀይል ምንጭ ደግሞ በየእለቱ የምንመገበው ምግብ ነው። ስለዚህ የምንመገበው ምግብ በቀጥታ የአእምሮአችንን አወቃቀር እና ተግባር ይቆጣጠራል።

🎯ልክ ውድ መኪና ፕርሚየም ነዳጅ ሲያገኝ በደንብ እንደሚሠራ ሁሉ ጭንቅላታችንም ጥራት ያላቸውን ምግቦች፦በቫይታሚን፣ በanti-oxidant, በሚነራሎች የበለፀገ እና ጥሩ ሀይል የሚያመነጭ ምግብ ሲያገኝ ስራውን በአግባቡ ያከናውናል። ጭንቅላታችን ተገቢ የሆነ ምግብ ካላገኘ ግን በደም ውስጥ የሚዘዋወሩ እና ጭንቅላትችንን የሚጎዱ ኬሚካሎች (free radical) በመጨመር የጭንቅላትችንን ጉዳት በማባባስ ለተለያዩ የአእምሮ በሽታዎች ሊያጋልጡን ይችላል ።

🎯በቀናችን ውስጥ የሚኖረውን ሙድ፣ የእንቅልፍ pattern, ስሜታችንን ወዘተ የሚቆጣጠሩ ሆርሞኖች በሰውነታችን ውስጥ በየሰአቱ ይመነጫሉ። እነዚህ ሆርሞኖች የሚመረቱት ከአሚኖ አሲድስ በመሆኑ በፕሮቲን የበለፀጉ ምግቦችን መመገብ ለምሳሌ አሳ፣ቀይ ስጋ፣እንቁላልና ጥራጥሬዎችን መመገብ በሰውነታችን ውስጥ በቂ የሆነ ሆርሞን እንዲመረት በማገዝ የአእምሮ ደህንነታችንን ለመጠበቅ ያግዘናል።

🎯ጥሩ የሆነ ሙድ እንዲኖረን፣ የትኩረት ደረጃችን እንዲጨምር ለማድረግ፣ ተነሳሽነታችን እንዲቀጥል ከፈለግን በሰዉነታችን ውስጥ በመጠን ከፍ ያለ ዶፓሚን እና ኖርኢፒነፍሪን የሚባሉ ሆርሞኖች ያስፈልጉናል። እነዚህ ሆርሞኖችን በሰውነታችን ውስጥ እንዲኖር ለማድረግ በፕሮቲን የበለፀጉ ምግቦች መመገብ ያስፈልጋል ።

🎯ቀናችንን በደስታ እንድናሳልፍ ከፈለግን በቪታሚኖች፣ በሚነራሎች እና anti-oxidant የበለፀጉ ፍራፍሬዎችን እና አትክልቶችን መመገብ ያስፈልጋል።

🎯በቀን ውሎአችን ጥሩ የሆነ ስሜት እንዲኖረን ለማድረግ ሰውነታችን ውስጥ ሴሮቶኒን የሚባለው ሆርሞን በበቂ ሁኔታ መገኘት ይኖርበታል። ኮምፕሌክስ ካርቦሀይድሬት የያዙ ምግቦችን እንደ ስኳር ድንች፣ አጃ፣ ባቄላ እና የመሳሳሉትን መመገብ በሰውነታችን ውስጥ የሚገኘውን ሴሬቶኒን በመጨመር ቀኑን ሙሉ በጥሩ ስሜት ውስጥ እንድናሳልፍ ያግዘናል።

🎯የተመጣጠነ እና ጤናማ አመጋገብ በመከተል የአእምሮ ጤናችን ለመጠበቅ ትልቅ አስተዋጽኦ ይኖረዋል።

🎯Like, follow, Share the page and reach out if you have any question.





Dr. Selamawit Eshetu
MD, Nutritionist
Certified Health and Nutrition life Coach

15/09/2022

ጤና የአዲሱ አመት እቅድዎ ነው?

🎯አዲስ አመት ሲመጣ ብዙዎቻችን የአዲስ አመት እቅድ ይኖረናል። በህይወታችን ማሻሻል የምንፈልገውን ነገር ፣ ለማግኘት የምንመኘውን እንዲሁም ባለበት እንዲቆይ የምናስበውን ለማድረግ እቅድ እናቅዳለን። ይሄ ልማድ ጥሩ ነገር ሆኖ እራሳችንን መጠየቅ ያለብን ግን ጤናችን የዚህ እቅድ አካል መሆኑን ነው።

🎯ሁላችንም መረዳት ያለብን እውነት ማንኛውም አይነት ቁሳዊ ፣ስሜታዊ እና መንፈሳዊ ስኬት ከጤና ውጭ ዘለቄታ እንደማይኖረው ነው።በአሜሪካን ሀገር በተደረገ ጥናት መሰረት 55% የሚሆኑት አሜሪካውያን ጤናን መሠረት ያደረገ የአዲስ አመት እቅድ ያወጣሉ።እርስዎስ ጤናዎን የሚመለከት የአዲስ አመት እቅድ ይዘዋል?

🎯ጤና የሁሉም ነገር መሰረት መሆኑን ካመን የአዲስ አመት ጤናን መሠረት የደረገ እቅዳችን ምን ምን ነገሮችን መያዝ አለበት?

✅ጤናማ አመጋገብ
✅ክብደት መቀነስ
✅ የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ማድረግ
✅መደበኛ የሆነ የጤና ምርመራ ማድረግ
✅ከአላስፈላጊ ሱስ እራስን መጠበቅ በዋናነት ይጠቀሳሉ።

🎯ጥናቶች እንደሚነግሩን አዲስ አመትን መሰረት አድርገው የሚታቀዱ ስራዎች ከ80% በላይ የሚሆኑት ተፈፃሚነት የላቸውም። ይሄንን እውነታ ግን የማሻሻል አቅም መፍጠር እንችላለን።

እቅድቻችንን ለማሳካት ምን እናድርግ?

✅ተአማኒነት ያለው ግብ መያዝ (Realistic Goal)
✅ሊያጋጥሙ የሚችሉ ተግዳሮቶች ቀድሞ ማጤን እና በቅድሚያ መዘጋጀት (Risk and Mitigation)
✅የእቅዳችንን የትግበራ ሂደት በየቀኑ መከታተል(Tracking progress)
✅እርዳታ እና እገዛ ከባለሙያ ፣ከቤተሰብ ከጓደኛ መጠየቅ (Get help)
✅እራስን ማበረታታት(Self reward)ይጠቀሳሉ።

🎯ጤና ምርጫ ነው። ለጤናችን ቅድሚያ መሰጠት በሌሎች የህይወት ዘርፍ ውስጥ ያለንን የስኬት ሂደት ይወስናል። ስለጤናችን ማሰብን እናስቀድም።

🎯Happy New year 🌼🌼🌼 መልካም አዲስ አመት!

🎯Like, follow, Share the page and reach out if you have any question.





Dr. Selamawit Eshetu
MD, Nutritionist
Certified Health and Nutrition life Coach