Al-Afdel Medium Clinic And Health Care Councling

26/09/2025

26/09/2025

በአዲስ አበባ የተለያዩ ትምህርት ቤቶች አንድ ፍሬ ትራማዶል መድኃኒት 15 ብር እየተሸጠ መሆኑ ተነገረ

ከህክምና ትዕዛዝ ውጪ የማይሸጡ መድሃኒቶች ውስጥ አንደኛው የሆነውን ትራማዶል አግባብ ባልሆነ መልኩ በትምህርት ቤቶች ግቢ ውስጥ ተማሪዎች እየተጠቀሙት መሆኑ ተገልጿል ።

በኢትዮጵያ ትራማዶል የተሰኘውን መድሃኒት የሚጠቀሙ የወጣቶች ቁጥር ከዕለት ወደ ዕለት እየጨመረ መምጣቱ ተገልጿል ።

በአሁን ሰዓት ተማሪዎች ያለአግባብ እንደ ሱስ እየተጠቀሙባቸው ካሉ መድሃኒቶች መካከል ትራማዶል መድሃኒት ቀዳሚውን ስፍራ መያዙን እና እና በሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤቶች 1ፍሬ ትራማዶል በ15 ብር እየተሸጠ እንደሚገኝ ብስራት ሬዲዮ ባደረገው ማጣራት ማረጋገጥ ችሏል።

ትራማዶል በመድኃኒት መደብሮች በዘፈቀደ እንዳይሸጥ የኢትዮጵያ ምግብና መድሃኒት ባለስልጣን በተለያየ ጊዜ ህጋዊና አስተዳደራዊ እርምጃዎችን እየወሰደ ይገኛል።

ይሁን እና አሁንም በድብቅ መድሃኒቱን የሚሸጡ ተቋማት መኖራቸውን ሰምተናል።

ብስራት ከዚህ በፊት በሰራው መረጃ መሰረት በጤና ሚኒስቴር እና በአዲስ አበባ ዩኒቨርስቲ ከተሰሩ 514 ጥናቶች ተጨምቀው 32 በመቶ የሚሆነው ህዝብ ሱስ ውስጥ እንደሚገኝ ዘግቧል።

በተጨማሪም ተማሪዎች በትምህርት ቤት ግቢ ውስጥ አደንዛዥ እጽ እና ኤሌክትሮኒክስ ሲጋራ የሚጠቀሙ ተማሪዎች ቁጥር በከፍተኛ ሁኔታ መጨመሩን ብስራት ሬዲዮ ተመልክቷል።

Via በኤደን ሽመልስ
©️ዳጉ_ጆርናል

😮😮😮

🌴🌴🌴

01/02/2025

የህፃናት ደም ማነስ (Anemia) የሚለው በሰውነት ውስጥ በቂ የደም አየር ወይም የደም እብጠት አለመኖርን ያመለክታል። ይህ ሁኔታ በተለይ በህፃናት ውስጥ ብዙ ጊዜ የሚገኝ ሲሆን፣ የተለያዩ ምክንያቶች ሊኖሩት ይችላል። ከነዚህ ዋና ዋና ምክንያቶች መካከል የብረት እጥረት፣ የቫይታሚን እጥረት (በተለይ ቫይታሚን B12 እና ፎሊክ አሲድ)፣ የዘርፈ አይነት በሽታዎች፣ የደም ማጣት፣ እና የተወሰኑ የዘር አይነት በሽታዎች ይገኙበታል።

የህፃናት ደም ማነስ ምልክቶች ከሚከተሉት ጋር ሊዛመዱ ይችላሉ፦
1. የሰውነት ድካም እና ድክመት
2. የቆዳ ነጭ መልክ
3. የልብ ምት መጨመር
4. የተቀናጁ እፍጋት
5. የምግብ ፍላጎት መቀነስ
6. የተቀናጁ እንቅስቃሴ መቀነስ

የህፃናት ደም ማነስን ለመከላከል የሚከተሉት እርምጃዎች ሊወሰዱ ይችላሉ፦
1. በቂ የብረት የሚያካትት ምግብ መመገብ፦ እንስሳት ስጋ፣ አታክልት፣ እንቁላል፣ እና የተጠነከረ የብረት የያዙ ምግቦች መመገብ።
2. ቫይታሚን ሲ የያዘ ምግብ መመገብ፦ ቫይታሚን ሲ የብረት መሳብን ያሻሽላል።
3. የቫይታሚን B12 እና ፎሊክ አሲድ የያዙ ምግቦች መመገብ፦ ይህ ደም እብጠትን ለመፍጠር ይረዳል።
4. የተቀናጁ ጤና መከታተል፦ በየጊዜው የደም ምርመራ ማድረግ እና የጤና ባለሙያዎችን መጠየቅ።

ከላይ የተጠቀሱትን ምልክቶች ካስተዋሉ ወዲያውኑ የጤና ባለሙያ ሊጠየቁ እንደሚገባ ማስታወስ ያስፈልጋል። የህፃናት ደም ማነስ ትክክለኛ ሕክምና በመስጠት ሊድን የሚችል በሽታ ነው።

https://t.me/AlAFDALMEDIUMCLINIC

28/01/2025

"ጨቅላ ህፃን ቢጫ መሆን" (Neonatal Jaundice)

አዲስ በሚወለዱ ሕፃናት ላይ በብዛት የሚታይ ሲሆን ቆዳ፣ የዓይን ነጭ ክፍል እና ሌሎች የሰውነት ክፍሎች ቢጫ ቀለም ሲሆኑ ነው። ይህ የሚከሰተው በደም ውስጥ ቢሊሩቢን የተባለ ንጥረ ነገር ሲጨምር ነው። ቢሊሩቢን ቀይ የደም ሴሎች ሲሰባበሩ የሚፈጠር ቢጫ ቀለም ያለው ንጥረ ነገር ነው።

የጨቅላ ህፃን ቢጫ መሆን ምክንያቶች

1. የፊዚዮሎጂ ቢጫ መሆን (Physiological Jaundice):
• አብዛኞቹ አዲስ የተወለዱ ሕፃናት ከተወለዱ በኋላ በመጀመሪያዎቹ ጥቂት ቀናት ውስጥ የፊዚዮሎጂ ቢጫ ይይዛቸዋል።
• ይህ የሆነው ሕፃናት ከተወለዱ በኋላ ቀይ የደም ሴሎቻቸው በፍጥነት ስለሚሰባበሩ ነው። በዚህም ምክንያት ቢሊሩቢን በደም ውስጥ ይጨምራል።
• የሕፃኑ ጉበት ገና ሙሉ በሙሉ ስላልዳበረ ቢሊሩቢንን በቶሎ ከሰውነት ማስወገድ ላይችል ይችላል።
• ይህ ዓይነቱ ቢጫ አብዛኛውን ጊዜ በራሱ የሚሻሻል ሲሆን ከ1-2 ሳምንታት ውስጥ ይጠፋል።

2. የፓቶሎጂ ቢጫ መሆን (Pathological Jaundice):
• ይህ አይነት ቢጫ ከላይ ከተጠቀሰው የፊዚዮሎጂ ቢጫ የበለጠ ከባድ ነው።
• ከመጠን ያለፈ የቢሊሩቢን ምርት ወይም ማስወገድ አለመቻል ውጤት ነው።
• የፓቶሎጂ ቢጫ መንስኤዎች የሚከተሉትን ያካትታሉ:
* የደም ዓይነት አለመጣጣም (Blood type incompatibility): የእናትና የልጅ የደም ዓይነት አለመጣጣም (ለምሳሌ Rh ወይም ABO አለመጣጣም) ቀይ የደም ሴሎች እንዲሰባበሩ ያደርጋል።
* የዘር ውርስ የደም መዛባት (Hereditary blood disorders): እንደ ግሉኮስ-6-ፎስፌት ዴሃይድሮጀኔዝ (G6PD) እጥረት እና ስፌሮሳይቶሲስ (spherocytosis) ያሉ የዘር ውርስ በሽታዎች ቀይ የደም ሴሎች እንዲሰባበሩ ሊያደርጉ ይችላሉ።
* ኢንፌክሽኖች (Infections): አዲስ የተወለዱ ሕፃናት በኢንፌክሽን ከተያዙ ቢሊሩቢን ሊጨምር ይችላል።
* የጉበት ችግሮች (Liver problems): የጉበት መጎዳት ወይም ጉበት ሙሉ በሙሉ አለመስራት የቢሊሩቢን መውጣት ላይ ተጽዕኖ ያሳድራል።
* የሐሞት ፊኛ ችግር (Biliary atresia): የሐሞት ፊኛ ቱቦዎች በትክክል ሳይዳብሩ ሲቀሩ ቢሊሩቢን እንዳይወጣ ያደርጋል።

3. የጡት ወተት ቢጫ (Breast milk jaundice):
• በእናት ጡት ወተት ውስጥ ያሉ አንዳንድ ንጥረነገሮች ቢሊሩቢን ከሰውነት እንዳይወጣ ሊያደርጉ ይችላሉ።
• ይህ ዓይነቱ ቢጫ ከፊዚዮሎጂ ቢጫ በኋላ የሚመጣ ሲሆን ህፃኑ ጡት ማጥባት ከጀመረ ከጥቂት ቀናት በኋላ ሊታይ ይችላል።
• ብዙውን ጊዜ ህፃኑን ጡት ማጥባት ማቆም አያስፈልግም ምክንያቱም ይህ ዓይነቱ ቢጫ በራሱ ይጠፋል።

የጨቅላ ህፃን ቢጫ ምልክቶች

• የቆዳ ቀለም ቢጫ መሆን (በመጀመሪያ ፊት ላይ, ከዚያም ወደ ደረቱ እና ወደ ሆድ ሊሰራጭ ይችላል).
• የዓይን ነጭ ክፍል ቢጫ መሆን.
• የምግብ ፍላጎት መቀነስ.
• ድብታ.
• ህፃኑ በደንብ አለመመገብ ወይም መተኛት።
• በከባድ ሁኔታዎች ህፃኑ መናጥ ወይም የጡንቻ መወጠር ሊያሳይ ይችላል።

መቼ ሐኪም ማማከር አለብዎት?

• የሕፃኑ ቆዳ ቢጫ ከታየ በኋላ ባሉት 24 ሰዓታት ውስጥ።
• የህፃኑ ቢጫ እየተባባሰ ከመጣ።
• ህፃኑ ለመመገብ ወይም ለመነቃቃት የሚቸገር ከሆነ።
• ህፃኑ ከፍተኛ ትኩሳት ካለው።
• ህፃኑ የሚናጥ ከሆነ።

ምርመራ

የሕፃኑን ቢጫ ለመመርመር ሐኪሙ የሚከተሉትን ሊያደርግ ይችላል:

• የአካል ምርመራ: ሐኪሙ የህፃኑን ቆዳና አይኖች በመመልከት ቢጫነቱን ሊገመግም ይችላል።
• የደም ምርመራ: በደም ውስጥ ያለውን ቢሊሩቢን መጠን ለመለካት።
• ሌሎች ምርመራዎች: እንደ አስፈላጊነቱ የደም ዓይነት ምርመራ፣ የአልትራሳውንድ ወይም ሌሎች ምርመራዎች ሊደረጉ ይችላሉ።

ሕክምና

የሕፃን ቢጫ ሕክምና እንደ ቢሊሩቢኑ መጠን፣ የሕፃኑ ዕድሜ እና የጤና ሁኔታ ይወሰናል።

• የብርሃን ሕክምና (Phototherapy): ህፃኑን በልዩ ብርሃን ስር በማስቀመጥ ቢሊሩቢንን ወደ ሌላ ቅርጽ በመቀየር ከሰውነት እንዲወጣ ይደረጋል። ይህ በጣም የተለመደው የህክምና ዘዴ ነው።
• የደም ልውውጥ (Exchange transfusion): ቢሊሩቢን በጣም ከፍ ባለበት ሁኔታ ላይ የሚደረግ ህክምና ሲሆን በህፃኑ ደም ውስጥ ያለውን ቢሊሩቢን በቀዶ ጥገና በመቀነስ ጤናማ ደም ይተካል።
• ለዋናው መንስኤ ሕክምና (Treatment of the underlying cause): እንደ ኢንፌክሽን ወይም የደም መዛባት ያሉ ዋና መንስኤዎችን ማከም አስፈላጊ ነው።

መከላከያ

• ጡት በማጥባት ህጻኑ በቂ ፈሳሽ እንዲያገኝ ማድረግ።
• በእርግዝና ወቅት ጤናማ መሆን።
• የደም ዓይነት አለመጣጣም ካለ ህክምናውን መከታተል አስፈላጊ ነው።

ማሳሰቢያ: ይህ መረጃ ለመረጃ አገልግሎት ብቻ የቀረበ ሲሆን የባለሙያ የሕክምና ምክር ምትክ ሊሆን አይችልም። ስለዚህ ጤናዎን በተመለከተ ጥያቄ ወይም ስጋት ካለዎት ሐኪምዎን ያነጋግሩ።

https://t.me/AlAFDALMEDIUMCLINIC

27/01/2025

"የልብ ህመም" (Heart disease) ለተለያዩ የልብና የደም ሥር (cardiovascular system) ችግሮች የሚሰጥ አጠቃላይ ስያሜ ነው። የልብ ህመም በአለም አቀፍ ደረጃ ለሞት እና ለከባድ የአካል ጉዳት ዋና ምክንያት ነው። የልብ ህመም የልብ ጡንቻን፣ የደም ሥሮችን፣ የልብ ቫልቮችን ወይም የልብን የኤሌክትሪክ ሥርዓት ሊያጠቃ ይችላል።

የልብ ህመም ዓይነቶች

የልብ ህመም ብዙ የተለያዩ ዓይነቶች አሉት። ከእነዚህም ውስጥ በጣም የተለመዱት የሚከተሉት ናቸው፡

1. የደም ቧንቧ በሽታ (Coronary artery disease - CAD): ይህ የልብ ህመም አይነት በልብ ጡንቻ ላይ ኦክስጅንና ንጥረ ነገር የሚያቀርቡ የደም ቧንቧዎች መጥበብ ወይም መደፈን ሲከሰት የሚመጣ ነው።

2. የልብ ድካም (Heart failure): ልብ በቂ ደም ለሰውነት ማቅረብ ሲያቅተው የሚከሰት ሁኔታ ነው።

3. የልብ ምት መዛባት (Arrhythmia): ያልተስተካከለ የልብ ምት (ፈጣን፣ ቀርፋፋ ወይም መደበኛ ያልሆነ)።

4. የልብ ቫልቭ በሽታ (Valvular heart disease): የልብ ቫልቮች በትክክል ሳይሰሩ ሲቀሩ የሚከሰት በሽታ።

5. የልብ ጡንቻ በሽታ (Cardiomyopathy): የልብ ጡንቻ መወፈር ወይም መዳከም ሲከሰት የሚመጣ።

6. የልብ ኢንፌክሽን (Myocarditis or Pericarditis): ልብን ወይም ዙሪያውን የሚሸፍነው ሽፋን ኢንፌክሽን ሲያጋጥማቸው የሚከሰቱ በሽታዎች።

7. የልብ ጉድለቶች (Congenital heart defects): ከተወለዱበት ጊዜ ጀምሮ ያሉ የልብ ጉድለቶች።

የልብ ህመም ምክንያቶች

የልብ ህመም በብዙ ምክንያቶች ሊመጣ ይችላል። ከእነዚህም ውስጥ ዋነኞቹ የሚከተሉት ናቸው፡

1. የደም ግፊት (High blood pressure): የደም ግፊት መጨመር ለልብና የደም ሥር በሽታዎች ዋነኛ መንስኤ ነው።

2. ከፍተኛ ኮሌስትሮል (High cholesterol): በደም ውስጥ ያለው ከፍተኛ ኮሌስትሮል በደም ቧንቧዎች ውስጥ በመከማቸት የደም ዝውውርን ያውካል።

3. ማጨስ (Smoking): ማጨስ የደም ቧንቧዎችን ይጎዳል እንዲሁም የደም መርጋትን ይጨምራል።

4. ውፍረት (Obesity): ከመጠን ያለፈ ውፍረት ለልብ ህመም የመጋለጥ እድልን ይጨምራል።

5. ስኳር በሽታ (Diabetes): የስኳር በሽታ በደም ሥሮች ላይ ጉዳት ሊያደርስ ይችላል።

6. የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ማጣት (Lack of physical activity): አዘውትሮ የአካል ብቃት እንቅስቃሴ አለማድረግ ለልብ ህመም የመጋለጥ እድልን ይጨምራል።

7. ጤናማ ያልሆነ አመጋገብ (Unhealthy diet): ከፍተኛ ስብ፣ ኮሌስትሮል፣ እና ጨው የያዙ ምግቦች መመገብ ለልብ ህመም አስተዋጽኦ ያደርጋል።

8. የዘር ውርስ (Family history): የልብ ህመም የቤተሰብ ታሪክ መኖር ለበሽታው የመጋለጥ እድልን ይጨምራል።

9. ውጥረት (Stress): ከልክ ያለፈ ውጥረት ለልብ ህመም አስተዋጽኦ ሊያደርግ ይችላል።

የልብ ህመም ምልክቶች

የልብ ህመም ምልክቶች እንደየአይነቱ ሊለያዩ ይችላሉ። የተለመዱ ምልክቶች የሚከተሉትን ያካትታሉ፡

• የደረት ህመም (Chest pain or discomfort): የደረት ህመም፣ መጣበብ፣ ወይም ምቾት ማጣት።
• የትንፋሽ ማጠር (Shortness of breath): ለመተንፈስ መቸገር።
• ድካም (Fatigue): ያለበቂ ምክንያት የሚከሰት ድካም።
• ማዞር ወይም ራስን መሳት (Dizziness or fainting): የማዞር ስሜት ወይም ራስን መሳት።
• የልብ ምት መዛባት (Irregular heartbeat): ፈጣን፣ ቀርፋፋ ወይም መደበኛ ያልሆነ የልብ ምት።
• የእግር ወይም የእጆች እብጠት (Swelling in the legs or ankles): በተለይም የልብ ድካም በሚኖርበት ጊዜ።

የልብ ህመም ምርመራ

የልብ ህመምን ለመመርመር ሐኪምዎ የሚከተሉትን ምርመራዎች ሊያደርግ ይችላል፡

• ኤሌክትሮካርዲዮግራም (Electrocardiogram - ECG): የልብን የኤሌክትሪክ እንቅስቃሴ የሚለካ ምርመራ።
• ኢኮካርዲዮግራም (Echocardiogram): የልብን ምስል በድምፅ ሞገድ በመጠቀም የሚደረግ ምርመራ።
• የደም ምርመራዎች (Blood tests): ኮሌስትሮል፣ ስኳር፣ እና ሌሎች የልብ ህመም አጋላጭ ሁኔታዎችን ለማረጋገጥ።
• የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ምርመራ (Stress test): የልብን አቅም እና የደም ዝውውርን የሚለካ ምርመራ።
• ኮሮናሪ አንጂዮግራፊ (Coronary angiography): የልብ ቧንቧዎችን ለመመርመር የሚደረግ ልዩ ምርመራ።

የልብ ህመም ህክምና

የልብ ህመም ህክምና እንደየአይነቱ እና እንደየሁኔታው ይለያያል። ህክምናዎቹ የሚከተሉትን ሊያካትቱ ይችላሉ፡

• የአኗኗር ለውጦች (Lifestyle changes): ጤናማ አመጋገብ መመገብ፣ አዘውትሮ የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ማድረግ፣ ማጨስን ማቆም፣ እና አልኮል መጠጣትን መገደብ።
• መድሃኒቶች (Medications): የደም ግፊት፣ ኮሌስትሮል፣ ስኳር፣ እና የልብ ምትን ለመቆጣጠር የሚረዱ መድሃኒቶች።
• የቀዶ ጥገና (Surgery): የደም ቧንቧዎችን ለመክፈት (angioplasty)፣ የደም ቧንቧዎችን ለመቀየር (bypass surgery) ወይም የልብ ቫልቮችን ለመተካት የሚደረግ ቀዶ ጥገና።
• የልብ ምት መቆጣጠሪያ መሳሪያዎች (Pacemakers or Defibrillators): ያልተስተካከለ የልብ ምትን ለመቆጣጠር የሚደረጉ መሣሪያዎች።

የልብ ህመም መከላከያ

የልብ ህመምን ለመከላከል የሚረዱ መንገዶች፡

• ጤናማ አመጋገብን መመገብ።
• አዘውትሮ የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ማድረግ።
• ማጨስን ማቆም።
• ጤናማ ክብደት መያዝ።
• ከመጠን ያለፈ አልኮል መጠጣትን ማስወገድ።
• የደም ግፊትን፣ ኮሌስትሮልን እና ስኳርን መቆጣጠር።
• ውጥረትን መቀነስ።
• በየጊዜው የጤና ምርመራ ማድረግ።

መቼ ሐኪም ማማከር አለብዎት?

የልብ ህመም ምልክቶች ካጋጠሙዎት ወይም ለበሽታው ተጋላጭ ከሆኑ ሐኪምዎን ማማከር አስፈላጊ ነው። ቀደም ብሎ ምርመራና ህክምና በመውሰድ የልብ ህመምን መቆጣጠር እና ውስብስብ ችግሮችን ማስወገድ ይቻላል።

ማሳሰቢያ: ይህ መረጃ ለመረጃ አገልግሎት ብቻ የቀረበ ሲሆን የባለሙያ የሕክምና ምክር ምትክ ሊሆን አይችልም። ስለዚህ ጤናዎን በተመለከተ ጥያቄ ወይም ስጋት ካለዎት ሐኪምዎን ያነጋግሩ።

https://t.me/AlAFDALMEDIUMCLINIC

20/09/2023

15/09/2023

🔊 #ልጆች ግን ሀይለኛ የሚሆኑት ለምንድነው❓️
🔊 ❓️
🔊 የልጆችን ባህሪስ እንዴት አርገን እናስተካክል❓️

❤️ ሙሉ መረጃውን ቴሌግራም ቻናልችን ላይ ያገኙታል:: የ ቴሌግራም ሊንክ ላይ ያገኙታል::

👉 የልጆችን ባህሪ ለመግራት እና ለማስተማር በተለይ እድሜያቸው እስከ 6 አመት ያሉ ህፃናት ላይ የበለጠ ትኩረት አርገን ዲሲፕሊን/ስርዓት ማስተማር አለብን

👉 የልጆች ባህሪ ዲስፕሊን ማድረግ ማለት መግረፍ ወይም መቅጣት ማለት ሳይሆን ልጆች ያልተፈለገ እና ያልተገባ ባህሪ ሲያሳዩ እንዴት ማስተካከል እና ስሜታቸውን በተገቢው መንገድ መግለጽ እንዳለባቸው መምራት ወይም ማስተማር/ማሰልጠን ማለት ነው።

👉👉 የልጆችን ባህሪ ማስተካከል ስናስብ ልናውቅ የሚገባን፦

1. በልጆች እና በወላጆች መካከል ያለው ፍቅር፣ መተማመን እና መከባበር
2. በዘር ወይም ቤተሰቡ በአጠቃላይ ስሜትን የሚገለፅበት መንገድ
3. የልጁ/የልጅቷ እድሜ እና
4. በልጆቹ መካከል ያሉ ልዩነቶችን መረዳት ያስፈልጋል

👉 #ልጆች #ለምን #ይረብሻሉ? ለምንስ ኃይለኛ ይሆናሉ❓️
👉 ወላጆች እና መምህራን የልጆችን ባህሪ እንዴት አርገን እናስተካክል?

ሙሉ መረጃውን ቴሌግራም ቻናላችን ላይ ያገኙታል ሊንኩን comment ላይ ያገኛሉ

15/09/2023