12/09/2025
Cagaarshowga (Hepatitis)
Waa maxay Cagaarshow?
Cagaarshowgu waa cudur ku dhaca beerka, waxaana keena caabuq (infection) uu sababo fayras. Waxaa sidoo kale keeni kara waxyaabo kale sida daroogooyinka, sunta, ama hab-dhaqan caafimaad darro.
Noocyada Cagaarshowga
Cagaarshowgu wuxuu leeyahay dhowr nooc, kuwa ugu badan waa:
1. Cagaarshowga A (Hepatitis A)
Waxaa keena fayraska Hepatitis A (HAV).
Inta badan wuxuu ku faafo cunnada ama biyaha wasaqaysan.
Waa cudur la iska qaado laakiin badanaa wuu ka bogsadaa qofka.
2. Cagaarshowga B (Hepatitis B)
Waxaa keena fayraska Hepatitis B (HBV).
Wuxuu ku faafaa dhiigga, galmada, iyo hooyada oo u gudbisa ilmaheeda.
Wuxuu keeni karaa cagaarshow joogto ah (chronic hepatitis).
3. Cagaarshowga C (Hepatitis C)
Waxaa keena fayraska Hepatitis C (HCV).
Badanaa wuxuu ku faafo dhiigga.
Wuxuu sababi karaa dhaawac joogto ah oo beerka ah, xitaa kansar.
4. Cagaarshowga D iyo E (Hepatitis D & E)
D wuxuu kaliya ku dhici karaa dadka qaba Hepatitis B.
E wuxuu u egyahay Hepatitis A, wuxuuna ku faafo biyaha wasaqaysan.
---
Calaamadaha Cagaarshowga
Maqaarka oo huruud noqda (jaalle)
Indhaha oo huruud yeesha
Daal badan
Lalabbo iyo matag
Calool xanuun, gaar ahaan agagaarka beerka
Saxarada oo midabkeedu cawl noqdo
Kaadida oo madow noqota
---
Sida loo Difaaco Nafteena
Nadaafad ku filan oo laga taxadaro biyaha iyo cuntada (A & E)
Tallaalka Hepatitis A & B
Ka fogaanshaha isticmaalka cirbado la wadaago (B & C)
Iska ilaalinta galmada aan la is hubin
Hubinta dhiigga la is siiyo in uu nadiif yahay
---
Daaweyn
Cagaarshow A iyo E: badanaa daaweyn rasmi ah looma baahna, waxayna ka bogsadaan kaligood.
Cagaarshow B iyo C: waxaa jira daawooyin horumarsan oo yareeya halista dhaawaca beerka. Tallaal ayaa ka hortagi kara Hepatitis B.