Magaala Roobee Buufata Fayyaa Baha Biiftu

02/11/2025

Wajjiraa Fayyaa
Onkoloolessa 23/2018 Godina Baalee Aanaa Diinshootti Qindeessummaa Waajjira Fayyaa Godina Baalee fi Waajjira Fayyaa Aanaa Diinshootiin Sagantaan Gamaaggama hojii Fayyaa kurmaanaa 1ffaa bara 2018 fi Muuxannoo wal jijjiirraa Kilaastara Agaarfaa fi Sinaanaa aanaa Diinshoo irratti gaggeeffamaa jira.

Gamaaggamicharrattis Bulchaa Bulchiinsa Aanaa Diinshoo Obbo 𝐌𝐮𝐡𝐚𝐚𝐦𝐦𝐚𝐝 𝐈𝐝𝐢𝐫𝐢𝐢𝐬 fi Itti Gaafatamaa Waajjira Fayyaa Godina Baalee Obboo 𝐒𝐞𝐞𝐲𝐟𝐮𝐮 𝐌𝐮𝐡𝐚𝐚𝐦𝐦𝐚𝐝 akkasumas Itti aanaan Waajjira Fayyaa Godina Baalee Obbo 𝐃𝐚𝐬𝐬𝐚𝐚𝐥𝐚𝐧𝐲 𝐓𝐮𝐣𝐮𝐮𝐛𝐚𝐚 fi Koree Qindeessituu Aanichaa argamanii jiru. Kilaastaraa Agaarfaa fi Sinaanaa Aanota shan kan qabu yommuu ta'u Qaamni gamaaggama kanarratti hirmaates itti gaafatamtoota Waajjira Fayyaa Aanoota, Daarektaroota Buufataalee Fayyaa Aanota shanaanii fi Ogeeyyii Waajjiroota Aanota shanaaniiti.

𝑭𝒂𝒚𝒚𝒂𝒂𝒏 𝑩𝒖'𝒖𝒖𝒓𝒂 𝒘𝒂𝒂 𝒉𝒖𝒏𝒅𝒂𝒂𝒕𝒊 kan jedhan bulchaan bulchiinsaa Aanaa Diinshoo Obbo 𝐌𝐮𝐡𝐚𝐚𝐦𝐦𝐚𝐝 𝐈𝐝𝐢𝐫𝐢𝐢𝐬 Guddina Biyya keenyaaf Lammii fayyaa qabeessa horachuun murteessadha waan ta'eef hojii fayyaa yeroo yeroon qorachaa, gamaaggamaa deemuun raawwii milkaa'aa raawwachuun fayyadamummaa ummata keenyaa mirkaneessuuf nu gargaara waan ta'eef gamaaggamni akkanaa jiraachuun murteessadha jedhan. Dabalaatanis Aanoonni akkanatti walitti dhufanii mari'achuun raawwii iddoo tokko jiru iddoo biroo jiraachuu dhaba waan ta'eef Muuxannoo walirraa fudhachuufis carraa gaarii uummameedha jedhan. Xumura irratti keessummoonni Aanota shanaan irra dhuftan baga nagaan dhuftan jechaa Aanaan Diinshoo iddoolee hawwata turizimii baay'ee qabdi waan taateef daawwachuu akka qaban dhaamaniifi jiru.

29/10/2025

Namoonni hedduun dhibee sukkaaraa osoo qabanii mallattoo waan hin argisiifneef of irratti hin beekani. Kana hambisuudhaaf, namootni dhibee sukkaaraaf akka of qorachiisan gorfamu kanneen armaan gadiiti:

1. Namoota ulfaatinni qaamaa isaanii olka’aa ta’e ykn BMI isaanii 25 kg/m2 ol ta’ee fi dabalataan kanneen armaan gadii keessaa haala tokko ykn isaa ol qaban:
a. Sochii qaamaa kan hin taasifne
b. Fira dhiigaa dhiyoo (kan akka haadha, abbaa, obbolaa fi kkf) yoo kan dhukkuba sukkaaraa qaban ta’e.
c. Dhukkuboota sirna onnee fi hiddoota dhiigaa beekame kan qaban yoo ta’e
d. Dhibee olka’uu dhiibbaa dhiigaa (≥ 130/90 mmHg) kan qaban
e. Dhibee olka’uu cooma ykn koolesteroolii (hypercholesterolemia) kan qaban.

2. Namootni umriin isaanii wagga 35 ga’e hunduu qoratamuu qabu, yoo bilisa ta’anis wagga sadi, sadiin itti deebanii ilaalamuu qabu.

3. Haadholii yeroo ulfaa dhukkuba sukkaaraa yeroo ulfaan (Gestational diabetes mellitus) qabamanii turan, yoo xiqqaate wagga sadi sadiin qoratamuu qabu.

4. Kanaan dura qoratamanii dhukkuba sukkaaraaf carraan isaan qaban olka’aa ta’uu ogeessa fayyaan kan itti himame jiru yoo ta’e/taate, yoo xiqqaate waggaa waggaatti qoratamuu qabu.

Odeeffannoo dabalaataaf: American Diabetes Association 2025.

Fayyaan Faaya

28/10/2025

💧 ✍️ Daa’imman dhalatanii hanga ji’a ja’aatti harma haadhaa malee nyaati gara biraa isaan hin barbaachisu.
🤱 Harmi haadhaa wanta guddinaa fi jabina daa’imaaf barbaachisu mara of keessaa qaba. Nyaanni gara biraa daa’imaaf gaarii ta’e kan harma hoosisuu caalu hin jiru.

🛡️ ✍️ Harma hoosisuun daa’imman irraa dhukkuboota hedduu ittisa.

💪 ✍️ Daa’imni dhukkubsattu tokko yoo sirriiti harma haadhasaa hodha ta’e dhukkuba san irraa dafee akka dandamatuuf ni gargaara.

💖 ✍️ Daa’imman harma haadhaa hodhan daa’ima nyaata kan biraa sooratan caalaa fayyaan isaanii amansiisaadha.

🧼 ✍️ Harmi haadhaa yeroo hundaa qulqulluudha. Daa’imman harma haadhaa utuu hin hodhin nyaata kan biroo nyaatan, nyaata nyaatan san keessa jarmooti fayyaa isaanii huban hedduu jiraachuu waan danda’uuf carraan dhukkubsachuu guddaa qabu.

🧠 ✍️ Akka qorannoon mul’isutti daa’imman ji’oota jalqabaa ja’an keessatti aannan harma haadhaarraa argatan qofa soorachuun guddina sammu fi guutummaa qaama isaaniif albuuda isaan gargaaru guutuu argachuu danda’u.

🏋️‍♀️ ✍️ Hanga ji’a ja’aatti daa’imman aannan harma haadhaa yoo kan sooratan ta’an, ciminnaa fi guddinna qaamaa akkasumas dhukkuba dandamatoo tahanii guddatu.

🚫🍬 ✍️ Akka amantaa namoota hedduutti daa’imman haara dhalataniif guyyoota jalqabaa muraasaaf aannan kennuufiin gaarii akka hin taane dubbatu. Namoonni kunneen bishaan sukkaaran yoo daa'ima kichuu amma dhalatteef kenname fayyaa isaaniif gaarii taha jedhanii haasayu. Lammiiwwan keenya baay’een beekumsa dhabuun kana godhu. Haa tahu malee barsiifati kun sirrii miti. Bishaan sukkaaraa fayyaa daa’imman keessanii miidha. Kanaaf harma haadha qofa kennaafi.

🕐 ✍️ Daa’imni akkuma dhalatteen sa’aatiiwwaan jalqabaa keesaatti harma haadhaa argachuu qabu.

🥗 ✍️ Haati takka aannan ga’aa fi qulqullina gaarii qabu daa’ima isii sooruuf, ofii isiitiif nyaata ga’aa ta’e soorachuu qabdi.

💚🌸 Xumuraan: Daa’imni harma haadha qofa soorate fayyaa, jabina fi gammachuu guutuu qaba.

27/10/2025

Waajjira Fayyaa Aanaa Harannaa Bulluq hojii gaarii hojjataa jirtuu jabaadha

24/10/2025

22/10/2025

Waajjirri Fayyaa Godina Arsii, Balaa Konkolaataa guyyaa Onkoloolessa 12/2018 - Godina Shawaa Bahaa, naannoo Magaala Oolancitiitti Ogeeyyii Fayyaa Aanaalee Godina Arsii irraa qormaata fooyyeeffannaa barnootaaf gara Yunivarsiitii Haramayyaa imalaa osoo jiran miidhaa hamaa lubbuu galaafateefi miidhaa qaamaa sadarkaa gara garaa geesseen; ogeessota fayyaa kutannoo qaban hedduun wareegamuu isaanii ilaalchisee GADDA GUDDAA itti dhagahame ibsaa,

Tajaajila isaan ummataaf kutannoon,gara-nyaattoon,hamilee fi ga'uumsaan of-danda’inii umrii isaanii guutuu hawaasa isaaniitiif gumaachaa turan yommuu kan yaadatamu ta'uu isaas ni ibsina.

Maatii,hiriyootaafi firoottan isaanii akkasumas hawaasa bal'aa tajaajilaa turan hundaafis obsaafi jaajjabina hawwina.