04/02/2022
Όλοι μάλλον έχουμε βιώσει παραδείγματα από παιχνίδια «καταστροφής» στην παιδική ηλικία!
🥣 Κάθεστε στο τραπέζι και αντί το παιδί να φάει, παίρνει ένα μπολ και αρχίζει και βυθίζει μέσα του λίγο πουρέ, δύο παγάκια, μια κουταλιά ρίγανη, ή ό,τι βρει μπροστά του!
🧱 Παίζετε με τα τουβλάκια, φτιάχνετε μια ωραία κατασκευή, και ξαφνικά με μια κίνηση, το παιδί, γεμάτο χαρά και ενθουσιασμό, τα ρίχνει και τα σκορπίζει όλα κάτω!
🔨 Παίζετε με τον πηλό και φτιάχνετε κάτι όμορφο και περιποιημένο, φεύγετε για λίγο, κι όταν ξαναγυρνάτε, αντικρίζετε το παιδί με το σφυρί στο χέρι να το διαλύει με όλη του τη δύναμη…!
🔴 Πώς αντιδράμε όταν τα παιδιά καταστρέφουν κάτι;
❌ Κάποιοι/ες μπορεί να θεωρήσουν ότι είναι πολύ προκλητικό αυτό το παιχνίδι.
❌ Ή πως είναι μια «κακή» συμπεριφορά που χρειάζεται να περιοριστεί.
❌ Ή πως το παιδί «δεν ξέρει ακόμα να παίζει».
➡️ Ωστόσο, το παιχνίδι είναι από τη φύση του προκλητικό. Και έχει συχνά ως φυσικό του αποτέλεσμα την αποδιοργάνωση ή την καταστροφή. Μάλιστα, αποτελεί ένα εξαιρετικά ικανοποιητικό και συναρπαστικό μέρος του παιχνιδιού. Και ας μην ξεχνάμε, όποτε τα παιδιά πραγματικά ενθουσιάζονται με κάτι κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού τους, τότε μαθαίνουν καλύτερα από ποτέ!
🟢 Τα οφέλη της «καταστροφής»
✔ Υποστηρίζει τόσο την ανάπτυξη του σώματος όσο και της αντίληψης, αλλά και τη δημιουργικότητα και τη φαντασία, την περιέργεια και την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων. Συγχρόνως, αποτελεί μια περίφημη εισαγωγή σε επιστημονικές έννοιες. (π.χ. βαρύτητα, ισορροπία κ.α.)
✔ Μέσα από αυτές τις καταστροφές και τα ανακατέματα τα παιδιά ανακαλύπτουν τις εσωτερικές λειτουργίες των πραγμάτων, και άρα του κόσμου γύρω τους.
✔ Τα παιδιά μαθαίνουν για την αιτία και το αποτέλεσμα όταν χειρίζονται ένα αντικείμενο και το βλέπουν να αλλάζει μορφή ή σχήμα.
✔ Ασκούν τη λεπτή κινητικότητα όταν ασχολούνται με «μικροκαταστροφές».
✔ Ασκούν την αδρή κινητικότητα, όταν επιδίδονται σε καταστροφές μεγαλύτερων όγκων.
✔ Μαθαίνουν πως τα χέρια, το μυαλό και όλο τους το σώμα έχουν δύναμη, και μπορούν να αλλάζουν μορφή στα πράγματα, να τα καταστρέψουν και να τα ξαναδημιουργήσουν.
✔ Τα παιδιά μπορεί κάποιες στιγμές να νιώθουν ένταση, θυμό, ματαίωση, και φυσικά έχουν το δικαίωμα να θέλουν να τα εκφράσουν.
✔ Πολύ συχνά, καταστρέφοντας, τα παιδιά πειραματίζονται γύρω από το πώς θα αντιδράσουν οι άνθρωποι γύρω τους. Έτσι, αποκτούν πολύτιμες κοινωνικές δεξιότητες.
🟡 Πώς μπορούμε να υποστηρίξουμε αυτή τη σημαντική και χρήσιμη συμπεριφορά;
➡️ Καλό είναι να είμαστε προετοιμασμένες/οι για τις επικείμενες καταστροφές, έτσι ώστε να μην αντιδράσουμε αρνητικά ή υπερβολικά όταν αυτές συμβούν.
➡️ Μπορούμε να συμμετέχουμε και εμείς στα παιχνίδια καταστροφής. Να δημιουργούμε μαζί με το παιδί και μετά να μη φοβόμαστε να διαλύσουμε, να ανακατέψουμε, να αποδομήσουμε!
➡️ Μπορούμε να γίνουμε πρότυπο υγιούς έκφρασης του θυμού. Δείχνοντας, για παράδειγμα, στο παιδί πώς όταν θυμώνουμε, αντί να χτυπήσουμε οτιδήποτε άλλο, επιλέγουμε να χτυπήσουμε τον πηλό, που δεν πονάει.
➡️ Παρέχουμε στο σπίτι υλικά που προσφέρονται για ανώδυνες καταστροφές και ανακατώματα. Όπως, για παράδειγμα, χαρτιά, φύλλα, πηλό, βρώσιμα είδη, υγρά στοιχεία, τουβλάκια.
➡️ Βγαίνουμε έξω στη φύση συχνά, καθώς προσφέρει ένα ατελείωτο απόθεμα θησαυρών για αποδόμηση!
➡️ Βοηθάμε τα παιδιά να καταλάβουν σταδιακά πως υπάρχουν κάποιες ώρες, και κάποια μέρη, κατάλληλα για αποδόμηση, ενώ άλλα δεν είναι και τόσο. Και φυσικά, χρήσιμο θα είναι να καταλάβουν ότι μπορούν να καταστρέφουν κάτι το οποίο φτιάχνουν τα ίδια, όμως δεν έχουν το δικαίωμα να καταστρέψουν κάτι που φτιάχνει κάποιος άλλος. Εκτός, βέβαια, αν πάρουν την άδειά του πρώτα!
➡️ Και φυσικά, φροντίζουμε να μη «στραβοκοιτάμε» ή ειρωνευόμαστε το παιδί, έτσι ώστε να μην ενσωματώσει την απόρριψη, αλλά την αποδοχή μας.
🟠 Υλικά και εργαλεία του Messy Play που υποβοηθούν τα παιχνίδια καταστροφής και αποδόμησης
✔ Ο φυσικός πηλός, ένα δώρο της Γης που προσφέρεται για ατελείωτο παιχνίδι! Μπορούν να τον χτυπήσουν, να τον κόψουν, να τον ρίξουν, να τον λιώσουν, να τον σφίξουν, να τον πετάξουν, να δημιουργήσουν κάτι και να το καταστρέψουν. Το ιδανικό υλικό για την εκτόνωση, την έκφραση και την άσκηση των παιδιών, αλλά και των ενηλίκων!
✔ Τα χρώματα με τα χέρια, αλλά και η ζωγραφική. Μπορούν να προσφέρουν τον χώρο που χρειάζεται το παιδί για να ανακατέψει, να απλώσει, να ζωγραφίσει και να σκίσει αν θελήσει!
✔ Το σκίσιμο ή το κόψιμο χαρτιών διάφορων ειδών, σφουγγαριών, πανιών.
✔ Το ανακάτεμα διάφορων υγρών και στερεών ουσιών (νερό, χαρτιά, λάδι, αλεύρια, χρώματα, λουλούδια, φύλλα, άμμο, χώμα και τόσα άλλα).
✔ Το παιχνίδι με άμμο, χώμα, ξύλο, πέτρες.
✔ Τα εργαλεία του Messy Play, όπως ψαλίδια, σφυριά, πριόνια, αλλά και κουβάδες, κουτάλες, λαβίδες κ.α.
🟣 Τι είναι απαραίτητο να προσφέρουμε στα παιδιά
Είναι απαραίτητο να φροντίζουμε να προσφέρουμε στα παιδιά τις κατάλληλες συνθήκες ασφάλειας, συναισθηματικής και σωματικής. Έτσι ώστε να νιώθουν άνετα να εκφράσουν και να εξερευνήσουν τα συναισθήματά τους, με το να καταστρέφουν και να επαναδημιουργούν. Και φυσικά, να φροντίζουμε τη σύνδεσή μας, ώστε να νιώθει το παιδί ασφάλεια και αποδοχή!
Κι αν τυχόν φοβηθούμε πως αν επιτρέπουμε στα παιδιά την καταστροφή μπορεί να εντείνουμε αυτή την τάση τους, ή πως δε θα είναι «κοινωνικά» παιδιά με «σωστή ανατροφή»: Ας θυμόμαστε πως αυτό είναι μόνο ένα στάδιο στη ζωή τους, απαραίτητο για την ανάπτυξή τους. Σταδιακά τα παιχνίδια καταστροφής θα μειώνονται, αφήνοντας πίσω τους σημαντικά οφέλη.
* Διαβάστε περισσότερα για το θέμα αυτό στο αναλυτικό μας άρθρο εδώ 👉 https://hehe-messyplay.gr/paihnidia-katastrofis-stin-paidiki-ilikia/