16/10/2025
Το 1952, σε μια αίθουσα τοκετού στη Νέα Υόρκη, η σιωπή γέμισε τον αέρα.
Μόλις είχε γεννηθεί ένα μωρό μπλε, ακίνητο, χωρίς να βγάζει κανέναν ήχο.
Για μια στιγμή, η απελπισία τύλιξε το δωμάτιο.
Οι γιατροί δίσταζαν, αβέβαιοι αν άξιζε να συνεχίσουν τις προσπάθειες.
Τότε, μια σταθερή και ήρεμη φωνή υψώθηκε πάνω από τον πανικό:
«Σημειώστε το νεογνό.»
Ήταν η φωνή της Δρ. Βιρτζίνια Άπγκαρ.
Μια απλή φράση που θα άλλαζε για πάντα την ιατρική.
Η Βιρτζίνια Άπγκαρ είχε ονειρευτεί να γίνει χειρουργός·
όμως στη δεκαετία του ’40, οι πόρτες των χειρουργείων άνοιγαν σπάνια για τις γυναίκες.
Της είπαν ότι κανένα νοσοκομείο δεν θα την δεχόταν.
Εκείνη δεν παραιτήθηκε απλώς άλλαξε πορεία.
Επέλεξε την αναισθησιολογία, μια απόφαση που θα κατέληγε να σώσει εκατομμύρια ζωές.
Εργαζόμενη στο μαιευτήριο του Columbia-Presbyterian,
παρατηρούσε ανήμπορη νεογνά να πεθαίνουν λίγα λεπτά μετά τη γέννα.
Δεν υπήρχαν κριτήρια, ούτε σύστημα μόνο υποθέσεις.
Έτσι, ένα πρωινό του 1952, πήρε ένα στυλό και ένα κομμάτι χαρτί
και δημιούργησε κάτι επαναστατικό:
έναν απλό έλεγχο πέντε σημείων για την αξιολόγηση του καρδιακού παλμού,
της αναπνοής, του μυϊκού τόνου, των αντανακλαστικών και του χρώματος του δέρματος.
Το ονόμασε «Δείκτης Άπγκαρ» (Apgar Score).
Η ιδέα εξαπλώθηκε σαν φωτιά σε ξερό λιβάδι.
Μέσα σε λιγότερο από δέκα χρόνια, σχεδόν όλα τα νοσοκομεία των ΗΠΑ τον χρησιμοποιούσαν.
Τα ποσοστά θνησιμότητας των νεογνών κατέρρευσαν.
Για πρώτη φορά, οι γιατροί είχαν μια παγκόσμια γλώσσα για να αξιολογούν τη ζωή
κι αναρίθμητα βρέφη, που άλλοτε θα θεωρούνταν χαμένα, σώθηκαν.
Αλλά η Βιρτζίνια δεν σταμάτησε εκεί.
Απέκτησε δίπλωμα στη Δημόσια Υγεία,
συνεργάστηκε με τον οργανισμό March of Dimes
κι έγινε μια παγκόσμια φωνή υπέρ των μητέρων και των νεογνών.
Όταν τη ρώτησαν πώς κατάφερε να επιβληθεί σε έναν ανδροκρατούμενο κόσμο,
χαμογέλασε και απάντησε:
«Οι γυναίκες είναι σαν τα φακελάκια του τσαγιού
ανακαλύπτουν πόσο δυνατές είναι μόνο όταν τις ρίξεις σε βραστό νερό.»
Η Δρ. Βιρτζίνια Άπγκαρ πέθανε το 1974.
Όμως η κληρονομιά της ζει ακόμα.
Κάθε δύο δευτερόλεπτα, κάπου στον κόσμο,
ένα νεογέννητο παίρνει την πρώτη του ανάσα
κι ένας γιατρός ή μια νοσοκόμα προφέρει έναν αριθμό σιωπηλά.
Έναν αριθμό που τιμά μια γυναίκα
που αρνήθηκε να παραδοθεί ούτε στα νεογνά, ούτε στον ίδιο της τον εαυτό.
Από τη σελίδα Viaggio Nella Storia.
