14/10/2021
Η Τροφική Αλλεργία στα βρέφη και παιδιά.
Η τροφική αλλεργία αφορά κατά κύριο λόγο τη βρεφική και τη παιδική ηλικία. Ένα μέρος θα παραμείνουν αλλεργικοί και ως ενήλικες. Μπορεί να εμφανιστεί πρώτη φορά τροφική αλλεργία κατά την ενήλικη ζωή, αλλά αυτό είναι σπάνιο. Η τροφική αλλεργία οφείλεται σε κάτι που το παιδί έχει φάει η πιει. Συνήθως τα συμπτώματα εκδηλώνονται από το δέρμα και από το πεπτικό σύστημα. Τα συμπτώματα μίας αλλεργίας στο ίδιο τρόφιμο μπορεί να είναι τελείως διαφορετικά από παιδί σε παιδί.
1) Ποια είναι τα πιο συνήθη τροφικά αλλεργιογόνα;
Το γάλα, το αυγό, οι ξηροί καρποί, τα ψάρια, η σόγια, τα σιτηρά και τα μαλάκια/οστρακοειδή.
Τα περισσότερα παιδιά με αλλεργία στο γάλα, εμφανίζουν ανοχή ως την ηλικία των τριών ετών. Τα παιδιά που έχουν αλλεργία στο αυγό, εμφανίζουν ανοχή συνήθως μέχρι τα έξι έτη.
Άλλες αλλεργίες όπως στους ξηρούς καρπούς, παραμένουν ως επί το πλείστον για μία ζωή.
2) Ποια είναι τα συμπτώματα μιας αλλεργικής αντίδρασης;
Συνήθως είναι από το δέρμα, το πεπτικό και το στόμα. Μερικές φορές από το αναπνευστικό και σπανιότερα μπορεί να συμβεί μία σοβαρή αντίδραση που ονομάζεται αναφυλαξία. Το πιο σύνηθες τροφικό αλλεργιογόνο που προκαλεί την αναφυλαξία είναι οι ξηροί καρποί.
Από το δέρμα:
Έκζεμα, κνίδωση, ερύθημα.
Από το πεπτικό: Έμετοι, διάρροια, δυσκοιλιότητα, κοιλιακός πόνος.
Από το στόμα: Φαγούρα, ερεθισμός, οίδημα στα χείλη και στο λαιμό.
Από το αναπνευστικό: Ρινίτιδα, βουλωμένη μύτη, συριγμός, άσθμα. Μπορεί να υπάρχει και συνδυασμός των ανωτέρω συμπτωμάτων.
3) Τι μπορεί να επιδεινώσει την βαρύτητα της αλλεργικής αντίδρασης σε παιδί με τροφική αλλεργία;
Η αλλεργία στην γύρη, η έντονη σωματική δραστηριότητα και μία λοίμωξη.
4) Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στην τροφική αλλεργία και στην δυσανεξία / υπερευαισθησία σε κάποια τροφή;
Ναι, ενώ τα συμπτώματα μπορεί να μοιάζουν, είναι δύο τελείως διαφορετικές καταστάσεις. Η δυσανεξία/ δυσανοχή οφείλεται στο ότι το σώμα παρουσιάζει μία μη φυσιολογική υψηλή ευαισθησία σε κάποιο τρόφιμο. Ο μηχανισμός που προκαλεί τα συμπτώματα είναι διαφορετικός από αυτόν της αλλεργίας. Στην αλλεργία οι πρωτεΐνες είναι η βασική αιτία των συμπτωμάτων και στις περισσότερες φορές η δημιουργία ειδικών IgE αντισωμάτων, ενώ στην δυσανεξία / υπερευαισθησία είναι αλλά συστατικά μεμονωμένα ή συνδυασμό τους. Οι πιο συνηθισμένες μορφές δυσανεξίας είναι η δυσανεξία στη λακτόζη και η δυσανεξία στη γλουτένη. Τα παιδιά με δυσανεξία στη λακτόζη εμφανίζουν συμπτώματα μετά την κατανάλωση γαλακτοκομικών που μιμούνται την αλλεργία στο γάλα όπως κοιλιακό άλγος, διάρροιες. Επίσης, κάποια τρόφιμα όπως οι τομάτες, οι φράουλες, τα βατόμουρα, μπορεί να προκαλέσουν δερματικές εκδηλώσεις ή να επιδεινώσουν μία υπάρχουσα ατοπική δερματίτιδα, χωρίς να πρόκειται για αληθή αλλεργία.
Τέλος, κάποια παιδιά με αλλεργία στην γύρη εμφανίσουν συμπτώματα, όπως φαγούρα στο στόμα ή και στο λαιμό, ήπιο βήχα, οίδημα χειλέων, όταν καταναλώνουν κάποια φρούτα, λαχανικά ή ξηρούς καρπούς. Αυτό λέγεται διασταυρούμενη αντίδραση και δεν είναι πραγματική τροφική αλλεργία. Η διασταυρούμενη αντίδραση δεν είναι σε καμία περίπτωση σοβαρή όπως η τροφική αλλεργία. Τα συμπτώματα εμφανίζονται άμεσα μετά την κατανάλωση της τροφής αλλά και υποχωρούν γρήγορα. Τα παιδιά με διασταυρούμενη αντίδραση μπορεί να ανέχονται τα φρούτα και τα λαχανικά που έχουν βράσει, πράγμα που δε συμβαίνει, όταν υπάρχει αληθινή αλλεργία. Δεν εμφανίζουν όλα τα παιδιά με αλλεργία στην γύρη διασταυρούμενη αντίδραση και σε καμία περίπτωση δεν απαγορεύουμε την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών.
Παιδίατρος Θεσσαλονίκη - Παναγιώτα Χωρινού: Απόφοιτος Ιατρικής σχολής Α.Π.Θ.τ.Επιμελήτρια στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Linköping και SÄS Σουηδίας.