04/07/2024
Αγχος, κατάθλιψη και καρδιά…καμία σχέση? 🥺
Χρονος αναγνωση 3 λεπτα
Η συσχέτιση μεταξύ του στρες, της κατάθλιψης και της καρδιαγγειακής νόσου είναι καλά τεκμηριωμένη και πολύπλευρη, και περιλαμβάνει φυσιολογικές, συμπεριφορικές και ψυχολογικές διαστάσεις.
Στρες και καρδιαγγειακές παθήσεις
Το άγχος οδηγεί κατα κανόνα σε ανθυγιεινές συμπεριφορές όπως το κάπνισμα, η κακή διατροφή, η σωματική αδράνεια και η κατάχρηση ουσιών, που αποτελούν απο μονα τους, παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο.
Από πλευράς φυσιολογίας πυροδοτεί την απελευθέρωση ορμονών του στρες όπως η κορτιζόλη και η αδρεναλίνη, οι οποιες αποτελουν την φυσιολογική βάση του γνωστού fight or flight response. Αυτές οι ορμόνες αυξάνουν τον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή πίεση, οδηγώντας σε φθορά του καρδιαγγειακού συστήματος με την πάροδο του χρόνου. Ταυτόχρονα το χρόνιο στρες μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή στο σώμα, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη αθηροσκλήρωσης (συσσώρευση πλάκας στις αρτηρίες).
Κατάθλιψη και καρδιαγγειακές παθήσεις
Η κατάθλιψη, σχετίζεται με υψηλότερα επίπεδα ορμονών του στρες και φλεγμονωδών δεικτών, που και οι δύο συμβάλλουν σε καρδιαγγειακά προβλήματα. Οδηγεί σε ανισορροπίες του αυτόνομου νευρικού συστήματος, όπως η μειωμένη μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού, η οποία αποτελεί προγνωστικό παράγοντα κακών καρδιαγγειακών εκβάσεων. Τα άτομα με κατάθλιψη συνηθίζουν να έχουν κακές συνήθειες τρόπου ζωής, απόρροια της αμέλειας και απουσίας ενδιαφεροντος για την σωματικη τους υγεια και ευεξια σε βαθμο που επιδιώκουν τετοια μοτιβα σαν να θέλουν να τιμωρήσουν εαυτόν προκειμένου να ερεισουν το ενδιαφέρον απ τον περίγυρο τους. Τέτοιες συμπεριφορές αποτελούν η ανθυγιεινή διατροφή, έλλειψη άσκησης, κάπνισμα και μη συμμόρφωση με φάρμακα, που αυξάνουν ασφαλώς τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.
Διασύνδεση του στρες, της κατάθλιψης και των καρδιαγγειακών παθήσεων
Φαύλος Κύκλος!
Το άγχος και η κατάθλιψη, συχνά συνυπαρχουν και κάθε κατάσταση μπορεί να επιδεινώσει την άλλη. Πχ, το χρόνιο στρες μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη και η κατάθλιψη μπορεί να αυξήσει τα αντιληπτά επίπεδα στρες. Η κλινικά σημαντική κατάθλιψη εμφανίζεται στο 10% των ασθενών στα ιατρεία γενικής ιατρικής, στο 30% των ασθενών με στεφανιαία νόσο και στο 50% των ασθενών που νοσηλεύονται για εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς.
Η κατάθλιψη και το άγχος επηρεαζουν αρνητικά τη διαχείριση και την ανάρρωση ατόμων με καρδιαγγειακή νόσο, μειώνοντας το κίνητρο για συμμόρφωση σε θεραπευτικά σχήματα και συμμετοχή σε δραστηριότητες αποκατάστασης.
Η αλληλεπίδραση μεταξύ βιολογικών, ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων υποδηλώνει ένα πολύπλοκο δίκτυο όπου το άγχος και η κατάθλιψη επηρεάζουν την καρδιαγγειακή υγεία μέσω πολλαπλών οδών. Η μείζονα κατάθλιψη αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης στεφανιαίας νόσου κατά 160% και τον κίνδυνο θνησιμότητας για όσους πάσχουν από στεφανιαία νόσο κατά 180%. Επιπλέον, σε ασθενείς με οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής θνησιμότητας κατά 500% (!) μέσα σε έξι μήνες.
Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ισχυρή συσχέτιση μεταξύ υψηλών επιπέδων στρες και κατάθλιψης με αυξημένη επίπτωση και σοβαρότητα καρδιαγγειακής νόσου. Προγράμματα που στοχεύουν στη μείωση του στρες και στη θεραπεία της κατάθλιψης, όπως η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία (CBT) και η εκπαίδευση διαχείρισης του στρες, έχουν αποδειχθεί ότι βελτιώνουν τα καρδιαγγειακά αποτελέσματα.
Συμπερασματικά
Το άγχος και η κατάθλιψη συμβάλλουν σημαντικά στην ανάπτυξη και εξέλιξη της καρδιαγγειακής νόσου τόσο μέσω άμεσων φυσιολογικών επιδράσεων όσο και μέσω έμμεσων οδών συμπεριφοράς. Η αντιμετώπιση της ψυχικής υγείας είναι επομένως ζωτικής σημασίας για την πρόληψη και τη διαχείριση της καρδιαγγειακής νόσου.
Μην διστάσεις να ανοιχτείς στον θεράποντα Ιατρό σου, προκειμενου της βελτιστοποίησης της υγείας σου, της μείωσης του προγνωστικου ρίσκου και της αύξησης του προσδόκιμου διαβίωσης.
Με ευχές για υγεία, ψυχική και σωματική