18/10/2017
Ψωριασική αρθρίτιδα
Η ψωριασική αρθρίτιδα είναι μια άγνωστη σε πολύ κόσμο αυτοάνοση ρευματολογική πάθηση η οποία προκαλεί έντονους πόνους και φλεγμονές των αρθρώσεων και τενόντων. Συνδέεται με την ψωρίαση, μια δερματολογική, μη μεταδοτική ασθένεια που προκαλεί ερυθηματώδεις πλάκες που μοιάζουν με λέπια και εμφανίζονται συνήθως στα γόνατα, στους αγκώνες και στο τριχωτό της κεφαλής.
Η ψωριασική αρθρίτιδα μπορεί να προσβάλει οποιαδήποτε άρθρωση των άνω και κάτω άκρων καθώς και τη σπονδυλική στήλη. Στα χέρια παρουσιάζονται συχνά ασύμμετρες φλεγμονές των αρθρώσεων των δακτύλων και των καρπών. Χαρακτηριστικό είναι η διόγκωση ολόκληρων δακτύλων που μοιάζουν με “λουκάνικα”, η λεγόμενη δακτυλίτιδα. Στα κάτω άκρα εκδηλώνεται συνήθως με αρθρίτιδα των γονάτων και φλεγμονή των αχίλλειων τενόντων με έντονους πρωινούς πόνους στις φτέρνες. Σε προσβολή της σπονδυλικής στήλης χαρακτηριστικοί είναι οι νυχτερινοί πόνοι της μέσης και των γλουτών. Ο πάσχων ξυπνάει τη νύχτα λόγω έντονων οσφυαλγίων, οι οποίες καλυτερεύουν στην κίνηση και χειροτερεύουν με την ανάπαυση. Συχνά συνοδεύεται από πρωινή δυσκαμψία, με τον ασθενή να μην μπορεί να σκύψει ή να σηκωθεί το πρωί από το κρεβάτι του. Αν δεν διαγνωστεί έγκαιρα η νόσος εξελίσσεται, με τη χρόνια φλεγμονή να προκαλεί μόνιμη παραμόρφωση των αρθρώσεων μέχρι και αναπηρία.
Η αιτιολογία της ψωριασικής αρθρίτιδας, όπως και των περισσοτέρων αυτοάνοσων παραμένει άγνωστη. Αναγνωρισμένοι αρνητικοί παράγοντες για την εμφάνισή της είναι η προσβολή των ονύχων από ψωρίαση, το κάπνισμα και το θετικό οικογενειακό ιστορικό. Ασθενείς με ψωριασική αρθρίτιδα πάσχουν συχνότερα από φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου όπως η νόσος του Crohn ή η ελκώδης κολίτιδα. Σπανιότερα μπορεί να παρουσιάσουν και οφθαλμική φλεγμονή, τη λεγόμενη ραγοειδίτιδα.
Λόγω των ετερογενών εκδηλώσεων της ψωριασικής αρθρίτιδας, οι ασθενείς συνήθως ταλαιπωρούνται πολύ μέχρι να διαγνωσθεί η νόσος. Για την διάγνωση απαιτούνται λεπτομερές ιστορικό και ρευματολογική κλινική εξέταση, αιματολογικός έλεγχος, εξέταση των περιφερικών αρθρώσεων με υπέρηχο μυοσκελετικού και μαγνητική τομογραφία σπονδυλικής στήλης σε περίπτωση προσβολής του κορμού.
Μέχρι πρότινος οι θεραπευτικές επιλογές για τη ψωριασική αρθρίτιδα ήταν πολύ περιορισμένες. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούσε ο ρευματολόγος ήταν αντιφλεγμονώδη, κορτιζόνη και άλλα με συχνές παρενέργειες και συνήθως ανεπαρκή δράση. Η εμφάνιση των βιολογικών παραγόντων στις αρχές του 2000 διεύρυνε σημαντικά το θεραπευτικό μας οπλοστάσιο. Με αυτούς παρουσιάστηκαν φάρμακα με καλύτερη δραστικότητα και λιγότερες παρενέργειες. Η εξαιρετική δράση τους επεκτείνεται όχι μόνο στην αρθρίτιδα αλλά και στις δερματικές εκδηλώσεις της ψωρίασης καθώς και στις φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου. Από το 2015 διαθέτουμε και τελευταίας γενεάς βιολογικούς παράγοντες με ακόμη λιγότερες παρενέργειες και καλύτερη αποτελεσματικότητα. Επιπλέον, οι νέοι βιολογικοί παράγοντες χορηγούνται δια στόματος, εν αντιθέσει με τους μέχρι τώρα που λαμβάνονταν μόνο μέσω υποδόριας ένεσης ή ενδοφλεβίως.
Δρ. Χ. Δραγώνας