A la rencontre des Infirmieres-ARDI

04/11/2025

Eskew konn poukisa platfom sa la? Ou souvan wè ARDII sou rezo sosyal yo ap pale de Enfimyè de sante, men ou pa konn poukisal la?

ARDI se yon platfòm enfimyè ki gen kek ane egziste se yon jèn Enfimyè yon bèl Enfimyè ki vini ak ARDII nan lide poul mete valè sou travay Enfimyè yo poul mete limyè sou yo , epi poul fè vwa Enfimyè yo rive lwen Marie Boniface Belzumé MBonie VBelzumé . Mèsi pou bel inisyativ sa .

Nan yon mond kote tout bagay ap chanje, san yon enfimyè, pa gen lavi, pa gen lasante, pa gen espwa.
ARDII egziste pou leve vwa sa yo ki souvan bliye, pou fè moun sonje ke swen se kè limanite.

Metye enfimyè a se pa yon travay sèlman se yon vokasyon, se sak fè out moun paka enfimyè, sa mande anpil sajès, pasyans, konpreyansyon, lanmou ak devouman.

Menm lè gen moun ki pa respekte enfimyè yo, men gen anpil lòt ki wè e ki apresye travay yo.

ARDII la: pou fè vwa enfimyè yo tande, pou rasanble yo, epi pou pote limyè sou yo.

Kisa ou jwenn nan ARDII ?

Andedan ARDII, ou jwenn yon ekip solid ak dinamik.

Manb aktif ki soti nan tout kote,

Yon kominote vivan sou Facebook, WhatsApp, TikTok, Instagram, X, elatriye,

Espas pou aprann, pataje, ak grandi ansanm.

ARDII renmen fè aktivite sosyal tou tankou.

Klinik mobil nan kominote defavorize,

Vizit nan kan refijye pou pote swen ak espwa,

Patnè entènasyonal pou jwenn bous etid ak fòmasyon pou enfimyè yo.

Fòmasyon gratis ak atelye pratik pou ogmante kapasite enfimyè yo.

💪🏽 Misyon nou

ARDII la pou:

Fè travay enfimyè yo briye nan sosyete a,

Fè inite ak solidarite ant enfimyè yo,

Defann dwa ak diyite enfimyè yo,

Bay zouti, konesans ak opòtinite pou chak enfimyè grandi.

Vizyon nou

Nou reve yon mond kote chak enfimyè jwenn respè li merite.

Chak Enfimyè gen chans fòme san baryè.

Travay enfimyè yo rekonèt kòm poto mitan lasante ak limanite.

ARDII se vwa ki leve pou di:
Enfimyè yo se limyè mond lan , yo gen tout limanite sou Kont yo pou pran swen.

❤️ ARDII, se fanmi w

Antre nan mouvman an, pataje pasyon ou, e vin fè pati jenerasyon enfimyè ki pral chanje imaj lasante nan mond lan.
Nan ARDII, chak manb konte. Chak vwa gen pwa. Chak aksyon pote limyè. Se te Sandresse Sn manm aktif ARDII

Siw ta renmen rejwenn ekip sa like paj la, komante mwen ta renmen rejwenn fanmi sa.

Kesyon si tout Enfimyè ta deside pa travay pandan yon mwa vin dim nan espas komantè a kisak ka pase daprè ou?

03/11/2025

Nou souvan wè ti chapo sa nan tèt Enfimyè tou de blan men eske nou pa konn mande pou kisa
Ki wòl ak enpòtans li?
Poukisa enfimyè pote kwaf blan? gen rasin nan istwa medikal ak pratik ijyèn. Men kèk rezon kle:

Nan tan lontan, la medsin pa t gen anpil zouti pou konbat enfeksyon. Kwaf blan ede kenbe cheve enfimyè a byen ranje, evite li tonbe sou pasyan oswa nan medikaman.
Kwaf la tounen yon senbòl distenksyon, ki montre enfimyè a gen yon wòl pwofesyonèl nan lopital. Li te ede pasyan idantifye enfimyè fasil.

Kwaf la ka sèvi kòm yon baryè ki limite kontak dirèk cheve ak pousyè, viris, oswa likid.
Nan 19yèm ak 20yèm syèk la, Florence Nightingale ak lòt enfimyè te mete kwaf kòm yon pati nan inik inifòm yo, e tradisyon sa a te kontinye kòm yon senbòl pwofesyonalis.
An rezime: kwaf blan an se yon konbinezon pwòpte, pwoteksyon, ak tradisyon pwofesyonèl.

Kiorijin li?

Orijin kwaf blan enfimyè a? (souvan rele "bonnet", "coiffe", oswa "nurse’s cap") gen rasin li nan listwa relijye ak devlopman pwofesyon enfimyè a nan Ewòp, sitou nan 19yèm syèk la. Men kijan li te parèt:

Anvan enfimyè vin yon pwofesyon ofisyèl, anpil moun ki te pran swen malad yo te relijyez (sè nan legliz katolik oswa kominote pwotestan).
Relijyez yo te abiye ak rad blan ak vwal ki te kouvri tèt yo kòm siy modesti, sèvis, ak devouman anvè Bondye.

Lè enfimyè "sivil" (ki pa relijyez) te kòmanse egziste, yo te kenbe kèk eleman nan rad relijyez sa yo espesyalman kwaf la, kòm senbòl respè, netwayay, ak pwofesyonalis.

Florence Nightingale (pandan Gè Crime an nan ane 1850 yo) te jwe yon gwo wòl nan fòmalize rad enfimyè yo.
Li te vle enfimyè yo gen yon aparans pwòp, senp, ak distenge de lòt travayè lopital yo.
Se konsa, kwaf blan an te vin yon pati enpòtan nan inifòm enfimyè yo, kòm siy netwayaj , disiplin, ak devouman.

Nan 20yèm syèk la
Chak lekòl enfimyè te gen pwòp fòm kwaf li, souvan diferan nan fòm oswa gwosè pou idantifye lekòl la.
Nan kèk peyi, lè enfimyè yo fini fòmasyon, yo te resevwa kwaf la nan yon seremoni espesyal (yo rele sa capping ceremony)

🩺 Jodi a
Kwaf tradisyonèl la prèske disparèt nan pratik modèn yo, paske li pa pratik pou travay nan lopital modèn (mask, ekipman pwoteksyon, elatriye).
Men li toujou yon senbòl istorik nan pwofesyon enfimyè a, e yo itilize li nan seremoni, inifòm seremoni, oswa kostim tradisyonèl.

An rezime:
Kwaf blan enfimyè a sòti nan abi relijyez fanm ki te sèvi malad yo nan tan lontan. Li te vin tounen yon senbòl netwayaj , modesti, ak pwofesyonalis, gras ak enfliyans Florence Nightingale ak mouvman modèn enfimyè yo nan 19yèm syèk la.

Eskew toujou pote kwaf?

Eske li yon obligasyon jounen jodi a pouw mete?
📸 Manite Lafaille

02/11/2025

31/10/2025

Se la avanti edikasyon ak sansibilizasyon kolera kanpe. Mèsi ak sila ki te pwopoze tèt yo pou pataje enfòmasyon yo.
Nou swete mesaj yo te rive jwenn popilasyon an e apresye chak pataj.

Mèsi a Peterson Ajeun MBonie VBelzumé ki te kanpe déyè pwojè sa,

Nap kwaze lè sa posib. One love🎗🫶🏾🇭🇹

31/10/2025

Ann kwape KOLERA

Kolera!!!
Kisa ki kolera?

Jan plizyè nan Nou konnen deja , kolera se yon maladi enfektyez ki koze pa yon mikwòb ki rele vibriyo kolere.

Lè mikwòb sa tonbe nan vant ou l ap ba w yon dyare ak vomisman ki koulè dlo diri .je moun nan ap rantre nan tou , li p ap ka kenbe kòl .

Kisa w dwe fè pou sove lavi moun sa?
Toutotan moun lan ap dyare ou dwe Bali sewòm oral pandan w ap kouri avèl nan sant sante ki pi prè an.

Granmoun kou timoun dwe fè atansyon ak kolera.
Maladi sa a gaye fasil lè nou bwè dlo ki pa pwòp, manje ki kontamine, oswa pa lave men nou.

Men sa pou nou toujou sonje fè :
- Bouyi dlo nou anvan nou bwè.
- Lave men nou ak savon apre nou soti twalèt ak avan nou manje.
- Lave fui ak legim yo anvan nou manje yo.
- Pa achte manje lari ki pa kouvri.
- Si ou gen dyare ki pa sispann, ale lopital vit. Pa rete lakay ou.

Kolera se pa wont, men li ka touye si nou pa fè sa nou dwe fè.
Ann pran swen tèt nou, pitit nou, ak tout kominote a.

Miss Exmé

31/10/2025

Yon mèsi ki soti nan fon kè nou!
Dènye jou, wi dènye jou defi a leve.

Nou remèsye tout moun ki te patisipe, angaje tèt yo, e mete men nan kanpay sansibilizasyon sou kansè nan tete pou mwa oktòb la. Gras a ou, nou rive enfòme, edike, epi touche lavi anpil moun nan kominote a.
Prezans ou, kouraj ou, ak devouman w fè tout diferans lan.

ARDII felisite w pou patisipasyon w, epi ankouraje w pou kontinye pote limyè ak lespwa kote sa nesesè.

Ansanm, nap kontinye chanje bagay yo!

Pwojè sa te rive reyalize gras a sipò Peterson Ajeun
Mèsi anpil! Pou solidarite ak sipò nou

31/10/2025

🎗Wi, gason ka fè kansè nan tete tou.
Bonjou tout moun, jodi a se 31nyèm jounen sansibilizasyon kont kansè nan tete.

Mw se Fabienne IRAÜS, Enfimyè,manm ARDII
Mwen vin pale nou de kansè nan tete lakay gason yo.
Kisa kansè nan tete ye ?
Yon kansè vle di prezans selil anomal ki multiplye yon fason enkontrole.
Kansè lakay gason se yon maladi ki ra men yon konn genyen yon mas ki pa prezante doulè bò pwent tete yo.
Risk yo kapab varye ak laj oubyen de moun ki te genyen avan nan fanmi an.
A kilaj yon gason ka devlope kansè ?
Ris la ogmante lakay gason lè yo gen plis ke swasant lane.
Lot faktè ankò,lè moun nan twò gwo,avèk lè moun nan bwè anpil alkòl.
Men suivan rechèch gason yo gen mwens ris fè kansè nan tete ke lakay fanm yo.

Men kèk siy ak sentòm ?
1)Li gen yon mas ki pa gen doulè,sentom ou jwenn pi souvan se yon boul di ki generalman bò pwent tete.
2)chanjman nan pwent tete a:
Tankou ekoulman,senyen,kwout.
3)lot siy tete anfle,doulè e mas anba zepòl
To fanm yo pi elve ke gason ki fè kansè nan tete.
Kòm konsèy gason ki remake sa yo dwe wè yon medsen kap fè egzamen fizik pou yo e lap poze yo kesyon sou gran paran yo.

Fabienne IRAÜS Ministère de la Santé Publique et de la Population

30/10/2025

ANN METE MEN POU NOU KWAPE CHOLÉRA!

Choléra se yon maladi grav ki lakoz anpil vomisman, dyare ak dezidratasyon. Li ka touye rapid si li pa trete a tan. Li pwopaje sitou lè nou bwè dlo sal oswa manje ki kontamine.

Kijan pou n pwoteje tèt nou kont choléra?
--- Bwè dlo pwòp: Bouyi dlo anvan nou bwè l oswa mete klowòks
---Lave men nou souvan ak savon, sitou:
— Apre nou fin soti twalèt
— Anvan nou manje
---- Pa manje manje ki ekspoze a labou oswa moustik
--- Sere manje ak dlo nan veso kouvri
---Netwaye twalèt ak klowòks

Si ou ta santi w malad:
— Ou gen dyare ki tankou dlo diri
— Ap vomi
— Santi w san fòs, bouche sèch, kè sere

Pa pè, pa kache!
Ale lopital pi vit posib
Bwè anpil ORS (solisyon reidratasyon oral) pou pa pèdi likid
--- Avèti fanmi oswa vwazen pou chèche èd

Wi, nou ka kwape choléra!
Men sa depann de chak grenn nan nou. Ann mete tèt ansanm, ann swiv konsèy yo, epi n ap sove lavi!

Se pa lakay lòt, se lakay nou!
Choléra pa gen plas nan lavi nou.
Ann mete tè

Steph

30/10/2025

30/10/2025

J30 kanpay kont Kansè nan tete: "Yon batay nou dwe mennen ansanm"

Nan chak ri, chak katye, chak kominote, gen fanm k ap soufri an silans. Yo kenbe tèt dwat, men anndan yo gen kè sere. *Kansè nan tete pa chwazi laj, li pa chwazi klas sosyal, li pa chwazi relijyon.* Li ka frape nenpòt kilè, nenpòt kote.

Menm jan nou leve vwa nou pou defann fanm yo kont vyolans, nou dwe leve vwa nou kont kansè nan tete tou. Paske li se yon lènmi k ap touye manman, sè, matant,vwazin, zanmi e pafwa san bri.

*Lè nou pale sou kansè nan tete, nou pa vle mete pè. Nou vle mete limyè.* Nou vle mete kouraj nan kè fanm yo, mete lespwa, mete konfyans. Se pou sa mwa oktòb la pa yon mwa tankou tout lòt yo. Li pote yon mesaj klè: "Tcheke tèt ou. Pran swen tèt ou."

Nan peyi tankou Ayiti, kote aksè a swen sante pa toujou fasil, se prevansyon ki pi bon zam. *Otodeteksyon*, egzamen regilye, pale ak doktè lè nou remake chanjman,tout sa yo ka sove lavi.

Yon boul nan tete? Pa neglije. Yon doulè ki pa janm pase? Fè yon tcheke. Tete w sanble chanje fòm? Pale ak yon pwofesyonèl.

Se pa wont pou n mande èd. Se pa feblès pou n al lopital. Se pa pedi lafwa pou n fè tès. Se lanmou pou lavi, lanmou pou tèt nou.

Annou kontinye sansibilize. Ann mete fanm yo okouran. Ann pote enfòmasyon nan legliz, lekòl, mache, radyo lokal yo. Ann sispann fè silans sou sa k ap touye nou. Nou pa ka kite kansè bat nou, si nou mete tèt ansanm.

Paske chak fanm se limyè, limyè pa fèt pou etenn.
Dachena Galland

29/10/2025

Ann kwape KOLERA

Men pwòp sove lavi.
Lave men ou se yon aksyon senp, men li ka evite gwo maladi.
Pou lave men w ou bezwen:
1. Dlo pwòp
2. Savon (likid oswa savon solid)
3. Sèvyèt pwòp oswa sèvyèt papye

🚿 ETAP LAVAJ MEN AK SAVON

1. Mouye men yo ak dlo pwòp.
2. Mete savon sou pla men ou.
3. Fwote men yo ansanm pou fè kim, aprè rense savon an mete l nan bwat li.
4. Fwote do men yo avèk pla lòt men (chak bò).
5. Fwote ant dwèt yo (entèdigital).

6. Fwote do dwèt yo sou pla lòt men an.
7. Fwote gwo pous yo nan men opoze a.

8. Fwote pwent dwèt yo sou pla men opoze a (kote zong yo).

9. Rense byen men yo anba dlo pwòp.

10. Seche men yo ak sèvyèt pwòp oswa papye.
11. Fèmen tiyo a avèk sèvyèt la si li pa otomatik.

* SI PA GEN DLO NI SAVON

Itilize gel hydroalcoolique (70% alkòl) (Sanitizer).

Mete yon ti kantite nan men ou, fwote jiskaske men yo sèk (apeprè 20 segonn).

Lè pou lave men w:

✅ Anvan ou manje.
✅ Aprè ou finn sèvi ak twalèt.
✅ Aprè ou finn touse, etènye, oswa mouche nen w.
✅ Aprè ou finn touche bagay sal (tankou fatra, bèt, elatriye)

N.B: Lave men w chak fwa li nesesè.

29/10/2025

29vyèm jounen sansibilizasyon kont kansè nan tete
🎀 Oktòb se mwa woz la! Ann mete tèt ansanm pou konbat kansè nan tete. Mw se Gashmica Sabiensa Angrand, enfimyè, manm ARDII. Jodi a mw vle sansibilize Nou Pou Nou pran zafè kansè a o serye. An Nou wè ansanm kèk ti bgy sou kansè nan tete.

Kansè nan tete se youn nan pi gwo menas pou lavi fanm jodi a. Men lè nou enfòme, nou ka sove lavi! Kanpay sa a fèt pou leve konsyans nan mitan tout fanm ak gason sou enpòtans deteksyon bonè ak swen alè. Kansè nan tete pa yon maladi kontajye, sa vle di ou pa ka pran li lè ou manyen oswa viv ak yon moun ki genyen l. Men, li ka devlope nan kò yon moun akoz plizyè faktè risk.

Men kèk nan rezon oswa faktè ki ka ogmante risk pou yon moun devlope kansè nan tete 👇🏾

1. 🧬 Eredite (fanmi) – Si gen manman, sè, oswa pitit fi ki te gen kansè nan tete, risk la pi wo.

2. 👩🏾 Laj. Risk la ogmante lè yon fanm ap vin pi gran, sitou apre 40 an.

3. ⚖️ Chanjman òmòn – Laj règ bonè oswa menopoz an reta, pa gen timoun ditou, oswa fè premye pitit apre 35 an ka ogmante risk la.
4. 🍔 Rejim alimantè ak abitid lavi – Manje twòp grès, bwè alkòl, pa fè egzèsis, oswa obezite kapab jwe yon wòl.

5. ☢️ Ekspozisyon ak radyasyon – Moun ki te resevwa tretman radyasyon nan zòn pwatrin nan kapab gen plis risk.

6. 🩸 Chanjman nan tisi tete yo – Gen kèk bouboun (kist oswa boul) ki pa kansè, men ki kapab ogmante risk la.

👉🏾 Men sonje: menm si ou gen youn oswa plizyè nan faktè sa yo, sa pa vle di w ap gen kansè.
Pi bon fason pou pwoteje tèt ou se fè depistaj regilye ak tcheke nenpòt chanjman nan tete ou.

Nan mwa oktòb, mwa woz la, nou mete tèt ansanm pou sipòte fanm ki ap lite ak kansè nan tete, epi pou n kontinye batay la pou yon sosyete ki gen plis prevansyon, plis espwa, ak plis lavi. 💗

Fè tès ou jodi a, paske lavi ou gen valè!