Dr Habibul Haque, MS-Ay Obs and Gynae

25/11/2025

Health Corner, Kaplabori Delbar Ali DrLalchand Ali Ahmed PT Hasanul Moon DrHabibul Haque Shahjamal Hoque Abdul Hai Rafiqul Islam Jilal Hoque Babur Hussain DRx Tariful Alam

22/11/2025

✨ PCOD ৰ পৰা গৰ্ভধাৰণলৈ – এটা সফল যাত্ৰাৰ গল্প ✨

২১ বছৰৰ এগৰাকী মহিলা ৰোগী Health Corner, pharmacy ত প্ৰথমবাৰৰ বাবে ২৪/০৭/২০২৫ তাৰিখে আহিছিল। তেওঁৰ অভিযোগ আছিল—
🔹 যোৱা ১ বছৰৰ পৰা মাহেকীয়া বিলম্ব হোৱাটো
🔹 মাহেকীয়াৰ প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় দিনত অত্যন্ত পেটৰ বিষ

আগৰ USG (০৩/০৯/২৪ আৰু ১৫/১১/২৪) ত স্পষ্টকৈ PCOD দেখা গৈছিল।
ইয়াৰ উপৰিও, পুৰুষ অংশীদাৰৰ s***m count কম— যি গৰ্ভধাৰণৰ সম্ভাৱনা অলপ কঠিন কৰি তুলিছিল।

Health Corner ত আমি classical আৰু patent Ayurvedic চিকিৎসা আৰম্ভ কৰিলো—
✔ হৰমোন সমতুলতা স্থাপন
✔ Ovulation উন্নত কৰা
✔ Vata–Kapha সমন্বয়
✔ প্ৰজনন স্বাস্থ্য সবল কৰা

মাত্ৰ ৩ মাহ নিয়মীয়াকৈ চিকিৎসা চলাৰ পিছত, এক আনন্দৰ পৰিবর্তন দেখা গল—

🌿 ০৪/১১/২০২৫ তাৰিখে UPT positive আহিল।
🌿 পৰৱৰ্তী দিন ০৫/১১/২০২৫ ৰ USG ত দেখা গ’ল— ৫ সপ্তাহ ২ দিনৰ সুস্থ গৰ্ভধারণ।

PCOD, অনিয়মিত cycle, তীব্র ব্যথা আৰু male factor—
এই সকলো বাধা পাৰ কৰি মাত্র ৩ মাহতে স্বাভাৱিকভাৱে গৰ্ভধাৰণ হোৱাই এই সফলতাৰ মূল বক্তব্য।

✨ দম্পত্তিক দুজনক অভিনন্দন
✨ মাতৃত্বৰ পথত Ayurveda ৰ শক্তিৰ প্ৰতি কৃতজ্ঞতা

22/11/2025

✨ PCOD ৰ পৰা গৰ্ভধাৰণলৈ – এটা সফল যাত্ৰাৰ গল্প ✨case no : 32

২১ বছৰৰ এগৰাকী মহিলা ৰোগী Health Corner, pharmacy ত প্ৰথমবাৰৰ বাবে ২৪/০৭/২০২৫ তাৰিখে আহিছিল। তেওঁৰ অভিযোগ আছিল—
🔹 যোৱা ১ বছৰৰ পৰা মাহেকীয়া বিলম্ব হোৱাটো
🔹 মাহেকীয়াৰ প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় দিনত অত্যন্ত পেটৰ বিষ

আগৰ USG (০৩/০৯/২৪ আৰু ১৫/১১/২৪) ত স্পষ্টকৈ PCOD দেখা গৈছিল।
ইয়াৰ উপৰিও, পুৰুষ অংশীদাৰৰ s***m count কম— যি গৰ্ভধাৰণৰ সম্ভাৱনা অলপ কঠিন কৰি তুলিছিল।

Health Corner ত আমি classical আৰু patent Ayurvedic চিকিৎসা আৰম্ভ কৰিলো—
✔ হৰমোন সমতুলতা স্থাপন
✔ Ovulation উন্নত কৰা
✔ Vata–Kapha সমন্বয়
✔ প্ৰজনন স্বাস্থ্য সবল কৰা

মাত্ৰ ৩ মাহ নিয়মীয়াকৈ চিকিৎসা চলাৰ পিছত, এক আনন্দৰ পৰিবর্তন দেখা গল—

🌿 ০৪/১১/২০২৫ তাৰিখে UPT positive আহিল।
🌿 পৰৱৰ্তী দিন ০৫/১১/২০২৫ ৰ USG ত দেখা গ’ল— ৫ সপ্তাহ ২ দিনৰ সুস্থ গৰ্ভধারণ।

PCOD, অনিয়মিত cycle, তীব্র ব্যথা আৰু male factor—
এই সকলো বাধা পাৰ কৰি মাত্র ৩ মাহতে স্বাভাৱিকভাৱে গৰ্ভধাৰণ হোৱাই এই সফলতাৰ মূল বক্তব্য।

✨ দম্পত্তিক দুজনক অভিনন্দন
✨ মাতৃত্বৰ পথত Ayurveda ৰ শক্তিৰ প্ৰতি কৃতজ্ঞতা

22/11/2025

✨ –

A 21-year-old female visited Health Corner clinic, Health Corner, Kaplabori , on 24/07/2025 with two major concerns:
🔹 Delayed menstrual cycles for the past 1 year
🔹 Severe pain on Day 1 & Day 2 of menstruation

Her previous USG reports dated 03/09/24 and 15/11/24 confirmed PCOD.
Adding to the challenge, her husband had a low s***m count, making conception even more difficult.

At Health Corner clinic, we started classical and patent Ayurvedic treatment, focusing on:
✔ Hormonal regulation
✔ Restoring healthy ovulation
✔ Balancing Vata-Kapha
✔ Improving overall reproductive health

With consistent follow-up and disciplined medication, a beautiful transformation began.

🌿 After just 3 months of treatment…
On 04/11/2025, her UPT turned positive.
The next day, USG dated 05/11/2025 confirmed a 5 weeks 2 days healthy pregnancy.

From PCOD, irregular cycles, and severe dysmenorrhea…
➡️ to natural conception within 3 months — this journey reflects the power of holistic Ayurvedic care, timely diagnosis, and patient dedication.

✨ Heartiest congratulations to the couple
✨ Gratitude to Ayurveda for guiding the path to motherhood.

20/11/2025

(মূত্রাশয়ৰ প্রদাহ) :

Cystitis হৈছে মূত্রাশয়ত সংক্রমণ বা প্ৰস্ৰাৱ জ্বলাৰ ফলত হোৱা অসুস্থতা। সাধাৰণতে ব্যাক্টেৰিয়াৰ সংক্রমণৰ ফলত হয়।

#লক্ষণসমূহ:
#বাৰে বাৰে প্ৰস্ৰাৱ লাগা
#প্ৰস্ৰাৱ কৰোঁতে জ্বলা-পোড়া ধৰণৰ অনুভৱ
#প্ৰস্ৰাৱ গন্ধ বা কেতিয়াবা ৰঙা ৰং হোৱা
#তল পেটত বেদনা
#কেতিয়াবা জ্বৰ

#কাৰণ:

ব্যাক্টেৰিয়াল সংক্রমণ (UTI)

অধিক সময় প্ৰস্ৰাৱ ধৰি ৰখা

পৰিষ্কাৰতা অভাৱ

যৌন সম্পর্কৰ পিছত সংক্রমণ বৃদ্ধি

মূত্রাশয় সম্পূৰ্ণ খালী নোহোৱা

(Mutrakrichra) – Ayurvedic Drishti

আয়ুৰ্বেদত ইয়াক মূলতঃ পিত্ত দোষ বৃদ্ধি, মূত্রপথত জ্বালা, আৰু কেতিয়াবা বাত–কফৰ সহাৱস্থানৰ ফল বুলি ধৰা হয়।
লক্ষণ: দাহ, বাৰে বাৰে প্ৰস্ৰাৱ, কম পৰিমানত প্ৰস্ৰাৱ, তলপেটত বেদনা



1) শামন চিকিৎসা (Pitta–Vata pacification)

➡️ Decoctions / Kashayams

Gokshuradi Guggulu – UTI, burning, inflammation কম কৰায়।

Punarnavadi Kashayam – swelling কমায়, diuretic effect।

Chandanasava / Usheerasava – জ্বালা-পোড়া কমায়।

➡️ Tablets / Vati

Chandraprabha Vati – সৰ্বাধিক প্ৰয়োজনীয়; মুত্ৰনালীত দহ কমায়।

Gokshura Churna / Gokshuradi Vati – diuretic, anti-inflammatory।

Praval Pishti – অতিরিক্ত burning sensation ত লাভজনক।

2) শোধান চিকিৎসা (If needed)

Mridu Virechana (হালকা বিৰেচন) – Trivrit Lehya or Mild Eranda taila-Helps reduce pitta toxins (ama)

3) Ghrita Therapy

Chandanaasava + Ushiradi Ghrita (combination improves burning)

Ghee with Yashtimadhu (½ tsp), দিনে ১–২ বাৰ – soothing effect.
(চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ মতে ঔষধ লব)

4) Pathya–Apathya (Diet & Lifestyle)

Pathya:

অত্যধিক পানী খাব

দহ কমোৱা: দৈ, নাৰিকল পানী, সজনা

Barley water (Yavagu) – খুব উপকাৰী

ধানিয়া–জিৰা–সৌফৰ পানী

Apathya

তেল-ঝাল-মশলাদাৰ খাব

অধিক লৱণ

ডিহাইড্ৰেশ্বন

অতি বেছি সময় প্ৰস্ৰাৱ ধৰি ৰখা

6) ঘৰুৱা সমাধান (Ayurvedic Home Remedies)

Coriander + Mishri পানি → ঠাণ্ডা কৰে

Coconut water

Ushira churna পানীত দিলে

Barley water দিনে ২–3 বাৰ খাব

20/11/2025

(মূত্রাশয়ৰ প্রদাহ) :

Cystitis হৈছে মূত্রাশয়ত সংক্রমণ বা প্ৰস্ৰাৱ জ্বলাৰ ফলত হোৱা অসুস্থতা। সাধাৰণতে ব্যাক্টেৰিয়াৰ সংক্রমণৰ ফলত হয়।

#লক্ষণসমূহ:
#বাৰে বাৰে প্ৰস্ৰাৱ লাগা
#প্ৰস্ৰাৱ কৰোঁতে জ্বলা-পোড়া ধৰণৰ অনুভৱ
#প্ৰস্ৰাৱ গন্ধ বা কেতিয়াবা ৰঙা ৰং হোৱা
#তল পেটত বেদনা
#কেতিয়াবা জ্বৰ

#কাৰণ:

ব্যাক্টেৰিয়াল সংক্রমণ (UTI)

অধিক সময় প্ৰস্ৰাৱ ধৰি ৰখা

পৰিষ্কাৰতা অভাৱ

যৌন সম্পর্কৰ পিছত সংক্রমণ বৃদ্ধি

মূত্রাশয় সম্পূৰ্ণ খালী নোহোৱা

(Mutrakrichra) – Ayurvedic Drishti

আয়ুৰ্বেদত ইয়াক মূলতঃ পিত্ত দোষ বৃদ্ধি, মূত্রপথত জ্বালা, আৰু কেতিয়াবা বাত–কফৰ সহাৱস্থানৰ ফল বুলি ধৰা হয়।
লক্ষণ: দাহ, বাৰে বাৰে প্ৰস্ৰাৱ, কম পৰিমানত প্ৰস্ৰাৱ, তলপেটত বেদনা



1) শামন চিকিৎসা (Pitta–Vata pacification)

➡️ Decoctions / Kashayams

Gokshuradi Guggulu – UTI, burning, inflammation কম কৰায়।

Punarnavadi Kashayam – swelling কমায়, diuretic effect।

Chandanasava / Usheerasava – জ্বালা-পোড়া কমায়।

➡️ Tablets / Vati

Chandraprabha Vati – সৰ্বাধিক প্ৰয়োজনীয়; মুত্ৰনালীত দহ কমায়।

Gokshura Churna / Gokshuradi Vati – diuretic, anti-inflammatory।

Praval Pishti – অতিরিক্ত burning sensation ত লাভজনক।

2) শোধান চিকিৎসা (If needed)

Mridu Virechana (হালকা বিৰেচন) – Trivrit Lehya or Mild Eranda taila-Helps reduce pitta toxins (ama)

3) Ghrita Therapy

Chandanaasava + Ushiradi Ghrita (combination improves burning)

Ghee with Yashtimadhu (½ tsp), দিনে ১–২ বাৰ – soothing effect.
(চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ মতে ঔষধ লব)

4) Pathya–Apathya (Diet & Lifestyle)

Pathya:

অত্যধিক পানী খাব

দহ কমোৱা: দৈ, নাৰিকল পানী, সজনা

Barley water (Yavagu) – খুব উপকাৰী

ধানিয়া–জিৰা–সৌফৰ পানী

Apathya

তেল-ঝাল-মশলাদাৰ খাব

অধিক লৱণ

ডিহাইড্ৰেশ্বন

অতি বেছি সময় প্ৰস্ৰাৱ ধৰি ৰখা

6) ঘৰুৱা সমাধান (Ayurvedic Home Remedies)

Coriander + Mishri পানি → ঠাণ্ডা কৰে

Coconut water

Ushira churna পানীত দিলে

Barley water দিনে ২–3 বাৰ খাব

18/11/2025

Love from patients.

.

18/11/2025

— An Ayurvedic Clinical Observation

:

Recurrent early pregnancy loss and difficulty maintaining conception are commonly associated with Garbhashaya Kshaya, Beeja-Dushti, Artava-Dushti, and depletion of Dhatu Bala as per Ayurvedic understanding. Strengthening the reproductive system through proper Antenatal care (Garbhini Paricharya) and regular follow-up can help achieve a healthy term pregnancy.

:

OH: G2P0A1

Age: 23 yrs

:

Desire for a healthy pregnancy following previous early abortion

:

1 year ago: Spontaneous abortion at 45 days gestational age

No surgical procedure required

No post-abortion complications

Ayurvedically, this can be correlated with Beeja-Kshaya, Garbhashaya-Daurbalya, or Rasa-Rakta Dhatu Kshaya, leading to Asamyak Garbha Dharana.

:

LMP: 08/02/2025

EDD by LMP: 15/11/2025

EDD by Early USG: 22/11/2025

:

Patient was under regular ANC check-ups with continuous monitoring. Pregnancy remained smooth and uncomplicated, with:

Normal fetal growth

Normal BP, weight gain, and maternal parameters

No signs of anemia, PIH, or GDM

Good fetal movements

All routine investigations within normal limits

on Management:

Although the specific medicines used were not mentioned, standard Ayurvedic approach includes:

Rasa-Rakta Prasadana (nourishing early pregnancy)

Garbhasthapana drugs if required

Diet regulation: milk, ghee, easily digestible foods

Lifestyle guidelines: stress avoidance, proper rest

Following Garbhini Paricharya month-wise regimen

This approach helps stabilize pregnancy and strengthen Garbhashaya and Dhatus.

:

Patient entered spontaneous labor at term

Normal Spontaneous Vaginal Delivery

Date: 18/11/2025

Gender: Male

Birth Weight: 3 kg

Baby cried immediately; no complications

Placenta delivered complete

Period:

Mother stable

Lochia normal

Initiated breastfeeding immediately

Baby feeding and adapting well.

(Ayurvedic Perspective):

The patient’s previous early abortion could be attributed to Garbhashaya Daurbalya or Rasa-Dhatu Kshaya. With appropriate rest, nutrition, and regular antenatal monitoring, the Ojas, Garbha-Poshana, and Dhatu-Bala were supported sufficiently to sustain a healthy pregnancy. This case highlights the importance of continuous follow-up, month-wise Garbhini Paricharya, and maintaining maternal physical–mental wellness.

:

A patient with previous early pregnancy loss successfully carried her pregnancy to term and delivered a healthy 3 kg male baby via normal vaginal delivery. Consistent antenatal care and adherence to Ayurvedic principles contributed significantly to the positive outcome.

16/11/2025

🌿 Ayurvedic Point of View: Irregular Menstruation

1. Doṣa Involvement

Vāta Doṣa – Main Dominant Factor

Apāna vāta ৰ dushti হলে menstrual flow delay, scanty, irregular pattern দেখা দিয়ে ।

Lifestyle factors: stress, fasting, excessive travel, lack of sleep — এই গোটেই কেইটা vata vyadhi.

Pitta Doṣa

Pitta dushti হলে early periods, heavy bleeding, irritability, acne, burning sensation.

Heat-producing food, hormonal imbalance type presentations.

Kapha Doṣa

Kapha excess হলে delayed cycles, weight gain, lethargy, PCOD-like picture.

Metabolic sluggishness → āgni manda → ārtava formation thik nohoi.

🌿 2. Ārtava Dushti Concept

Ayurvedat irregular periods keval timing issue nohoi, eti ārtava dushti

Artava kshaya: scanty, delayed bleeding

Artava vriddhi: heavy, prolonged

Artava viplava: irregular pattern — exact term for irregular menstruation

🌿 3. Agni Dushti

Āgni manda → improper rasa-dhātu formation → ārtava malformation → cycle irregular

Many PCOD cases follow this root pathology.

🌿 4. Srotas Dushti

Ārtavavaha srotas obstruction or sluggishness =

delayed cycles

dysmenorrhoea

anovulatory cycles

Causes: kapha accumulation, medo-vriddhi, stress-related vāta ascent.

🌿 5. Nidāna (Causes)

Stress, night-sleep disturbances

Excess cold foods, curd, heavy kapha-increasing diet

Prolonged fasting

Obesity / sedentary lifestyle

Hormonal imbalance

Excess exercise or travel

Faulty āhāra vihāra

🌿 6. Chikitsā Sūtra (General Treatment Line)

Vāta-Pitta-Kapha balancing depending on the presentation

Āgni deepana & āma pachana

Chitrakadi vati, Hingvastak churna (clinical choice)

Vāta-anulomana

Castor oil mild dose / Trivrit lehya / Ghee preparations

Lekhana or kapha-medo shodhana (if PCOD picture)

Kanchanar guggulu, Trikatu, Triphala

Uterine tonics & Ārtava-janana drugs

Rajapravartini vati

Kumaryasava

Dashamoolarishta

Phalaghrita (fertility enhancing & strengthens apāna vāta)

Stress management

Brahmi, Shankhpushpi, Ashwagandha

External treatments

Abhyanga with sesame oil

Nadi sweda to lower abdomen

Basti (if needed for chronic vāta cases)

🌿 7. Diet & Lifestyle

Warm, light, easily digestible food

Avoid cold food, bakery, curd, excessive sugar

Regular sleep cycle

Gentle yoga: Baddha konasana, Bhujangasana, Vajrasana post-meals

Avoid emotional stress (major factor) Health Corner, Kaplabori DrHabibul Haque Hasanul Moon

11/11/2025

11/11/2025

Free swarnaprashan camp.
Date: 11/11/25
Time : 2.00 pm to 7.00 pm
Venue: Health Corner, Kaplabori

02/11/2025

আয়ুৰ্বেদ অনুসাৰে বন্ধ্যাত্ব (Infertility)ৰ ব্যাখ্যা

আয়ুৰ্বেদত বন্ধ্যাত্বক “বন্দ্যত্ব” বুলি কোৱা হয়। এইটো এনে অৱস্থা য’ত এগৰাকী নাৰী বা পুৰুষ স্বাভাৱিক সহবাসৰ পিছতো সন্তান লাভ কৰিব নোৱাৰে।

🌿 আয়ুৰ্বেদিক দৃষ্টিত বন্ধ্যাত্বৰ কাৰণসমূহঃ

আয়ুৰ্বেদত বন্ধ্যাত্বৰ মূল কাৰণ হ’ল দোষবিকাৰ —
১. বাত দোষৰ বাঢ়নি (Vata dushti) – গৰ্ভধাৰণ প্ৰক্ৰিয়াত বাধা সৃষ্টি কৰে।
২. পিত্ত দোষৰ বাঢ়নি (Pitta dushti) – অণ্ডানু (o**m) আৰু শুক্ৰাণু (s***m) দুয়োটাৰ গুণ নষ্ট কৰে।
৩. কফ দোষৰ বাঢ়নি (Kapha dushti) – হৰ্মোনেল অসামঞ্জস্য আৰু অণ্ডাশয়ৰ সমস্যা (যেনে PCOD) সৃষ্টি কৰে।

🩺 নাৰীজনীত বন্ধ্যাত্বৰ সম্ভাব্য কাৰণসমূহঃ

অণ্ডাশয়ৰ বিকৃতি (যেনে PCOD, cyst ইত্যাদি)

ফলপথৰ অৱরোধ (tubal blockage)

গৰ্ভাশয়ৰ সমস্যা (fibroid, endometriosis ইত্যাদি)

ঋতুচক্ৰৰ অনিয়মিতা

মানসিক চাপ আৰু অনিয়মিত জীৱনপদ্ধতি

🧘‍♀️ পুৰুষজনীত বন্ধ্যাত্বৰ কাৰণঃ

শুক্ৰাণুৰ সংখ্যা বা গুণমান হ্ৰাস

ধুমপান, মাদকাসক্তি, অতিপৰিশ্ৰম

মানসিক চাপ

খাদ্যাভ্যাসৰ অনিয়মিতা

🌺 আয়ুৰ্বেদিক চিকিৎসাঃ

আয়ুৰ্বেদত বন্ধ্যাত্বৰ চিকিৎসা মূলতঃ
১. পঞ্চকর্ম থেৰাপি — দোষসমূহ শুদ্ধ কৰিবলৈ।
২. বজীকৰণ চিকিৎসা (Rejuvenation therapy) — শুক্ৰ আৰু অণ্ডানুৰ গুণ বৃদ্ধি কৰে।
৩. ঔষধ ব্যৱস্থা —

অশ্বগন্ধা

শতাবৰী

গোক্ষুৰ

যষ্টিমধু

পুনৰ্ণৱা ইত্যাদি।
৪. যোগ আৰু ধৰ্মীয় অনুশীলন — মানসিক শান্তি আৰু দেহৰ সমন্বয় বজাই ৰাখে।