08/09/2025
#जागतिक फिजिओथेरपी दिन: आरोग्याचा आधारस्तंभ
दरवर्षी ८ सप्टेंबर हा दिवस जागतिक फिजिओथेरपी दिन म्हणून साजरा केला जातो. हा दिवस साजरा करण्यामागचा मुख्य उद्देश म्हणजे फिजिओथेरपीचे महत्त्व आणि ते लोकांच्या आरोग्यासाठी कसे फायदेशीर आहे, याबद्दल जागरूकता निर्माण करणे.
#फिजिओथेरपी म्हणजे काय?
फिजिओथेरपी (Physiotherapy) ही एक उपचार पद्धती आहे, जी कोणत्याही शस्त्रक्रियेविना शारीरिक समस्यांवर उपचार करते. यामध्ये शारीरिक व्यायाम, इलेक्ट्रोथेरपी,मॅन्युअलथेरपी, एरगोनॉमिक बदल,उष्णतेचा वापर करून स्नायू, सांधे आणि हाडांशी संबंधित आजारांवर उपचार केला जातो. फिजिओथेरपी फक्त आजारांवर उपचार करत नाही, तर ती आजार पुन्हा होऊ नयेत यासाठी मदत करते आणि रुग्णाचे जीवनमान सुधारते.
#फिजिओथेरपीचे महत्त्व --
* शारीरिक वेदना कमी करणे: पाठदुखी, गुडघेदुखी, मानदुखी आणि इतर सांध्यांच्या दुखण्यावर फिजिओथेरपी प्रभावी ठरते.
* चलाखी आणि संतुलन सुधारणे: अपघात किंवा स्ट्रोक (stroke) नंतर रुग्णाला पुन्हा चालण्यासाठी आणि शरीराचा तोल सांभाळण्यासाठी फिजिओथेरपी मदत करते.
* खेळाडूंसाठी: खेळाडूंना झालेल्या दुखापतींवर उपचार करण्यासाठी आणि त्यांच्या कामगिरीत सुधारणा करण्यासाठी फिजिओथेरपीचा उपयोग होतो.
* वृद्धांसाठी: वाढत्या वयानुसार होणाऱ्या शारीरिक समस्यांवर उपचार करण्यासाठी आणि त्यांना अधिक सक्रिय जीवन जगण्यासाठी फिजिओथेरपी उपयुक्त ठरते.
* दीर्घकालीन आजारांवर नियंत्रण: मधुमेह (diabetes) आणि हृदयरोगांसारख्या दीर्घकालीन आजारांवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी फिजिओथेरपी फायदेशीर ठरते.
#फिजिओथेरपिस्टची भूमिका --
फिजिओथेरपिस्ट (Physiotherapist) हे आरोग्य सेवा व्यावसायिक आहेत, जे रुग्णांना त्यांच्या शारीरिक समस्यांमधून बाहेर पडण्यासाठी मदत करतात. ते रुग्णांचे मूल्यांकन करतात, त्यांच्यासाठी एक योग्य उपचार योजना तयार करतात आणि त्यांना योग्य व्यायाम व तंत्र शिकवतात. आजच्या धावपळीच्या जीवनात, जिथे शारीरिक हालचाली कमी झाल्या आहेत आणि बैठी जीवनशैली (sedentary lifestyle) वाढली आहे, तिथे फिजिओथेरपीचे महत्त्व अधिकच वाढले आहे.
या जागतिक फिजिओथेरपी दिनानिमित्त, आपण आपल्या आरोग्याची काळजी घेण्याचा संकल्प करूया आणि गरज पडल्यास योग्य वेळी फिजिओथेरपीचे मार्गदर्शन घेऊया.
©️डॉ संदिप बा. कडलग, संगमनेर
#योग्य फिजिओथेरपिस्टची निवड कशी करावी?
योग्य फिजिओथेरपिस्टची निवड करताना काही महत्त्वाच्या गोष्टी लक्षात घेणे आवश्यक आहे, जेणेकरून तुम्हाला सर्वोत्तम उपचार मिळू शकेल.
#शैक्षणिक पात्रता आणि परवाना (Education and License): खात्री करा की फिजिओथेरपिस्टकडे मान्यताप्राप्त संस्थेतून 5 वर्षांची पदवी किंवा अधिक 2 वर्षांची पदव्युत्तर पदवी आहे. तसेच, त्यांच्याकडे महाराष्ट्र ओटीपीटी परिषदेकडून जारी केलेला वैध परवाना असावा.
#अनुभव (Experience): फिजिओथेरपिस्टकडे तुमच्या विशिष्ट समस्येवर उपचार करण्याचा अनुभव आहे की नाही, हे तपासा. उदाहरणार्थ, जर तुम्हाला स्पोर्ट्स इंज्युरी असेल, तर स्पोर्ट्स फिजिओथेरपीमध्ये अनुभवी असलेल्या तज्ञाची निवड करणे योग्य ठरेल.
#उपचार पद्धती (Treatment Approach): चांगला फिजिओथेरपिस्ट तुमच्या समस्येचे संपूर्ण मूल्यांकन करेल आणि एक वैयक्तिक उपचार योजना तयार करेल. तो तुम्हाला उपचारांचे उद्दिष्ट (goals) आणि अपेक्षित निकाल (outcomes) स्पष्टपणे समजावून सांगेल.
#संवाद आणि सहकार्य (Communication and Collaboration): फिजिओथेरपिस्टसोबत तुमचा संवाद चांगला असणे महत्त्वाचे आहे. तो तुमच्या प्रश्नांची उत्तरे देत आहे का? तुम्हाला उपचारांमध्ये सहभागी करून घेत आहे का? हे तपासा. उपचाराची प्रक्रिया समजावून सांगणे महत्त्वाचे आहे.
©️डॉ संदिप बा. कडलग, संगमनेर
#फिजिओथेरपीचे फायदे आणि गैरसमज--
फिजिओथेरपीबद्दल अनेक गैरसमज आहेत, जे दूर करणे आवश्यक आहे.
#फिजिओथेरपीचे मुख्य फायदे
*वेदनाशमन (Pain Relief): फिजिओथेरपी वेदना कमी करण्यास मदत करते. यात मसाज, व्यायाम आणि इतर तंत्रांचा वापर करून वेदनांचा स्रोत (source) शोधून त्यावर उपचार केला जातो.
*शस्त्रक्रियेचा पर्याय (Alternative to Surgery): अनेक प्रकरणांमध्ये, विशेषतः सांधेदुखी आणि मणक्याच्या समस्यांसाठी, फिजिओथेरपी शस्त्रक्रियेचा एक प्रभावी पर्याय ठरते. यामुळे शस्त्रक्रियेचा खर्च आणि जोखीम टाळता येते.
*गतिशीलता सुधारणे (Improved Mobility): अपघात, स्ट्रोक किंवा इतर आजारांमुळे कमी झालेली शारीरिक गतिशीलता परत मिळवण्यासाठी फिजिओथेरपी खूप उपयुक्त आहे.
*दीर्घकाळ टिकणारे परिणाम (Long-term Results): फिजिओथेरपी फक्त तात्पुरता आराम देत नाही, तर समस्येचे मूळ कारण दूर करून भविष्यात ती समस्या पुन्हा उद्भवू नये यासाठी मदत करते.
©️डॉ संदिप बा. कडलग, संगमनेर
#फिजिओथेरपीबद्दलचे गैरसमज (Misconceptions) --
✋गैरसमज १: फिजिओथेरपी म्हणजे फक्त मसाज.
👉 सत्य: फिजिओथेरपी ही एक विस्तृत उपचार पद्धती आहे, ज्यात व्यायाम, मॅन्युअल थेरपी, इलेक्ट्रिक स्टिम्युलेशन, अल्ट्रासाउंड आणि इतर आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर केला जातो.
✋गैरसमज २: फिजिओथेरपी खूप वेदनादायक असते.
👉सत्य: फिजिओथेरपी उपचारामुळे थोडासा ताण येऊ शकतो, पण तो वेदनादायक नसतो. उपचार रुग्णाच्या सहनशक्तीनुसार आणि समस्येनुसार डिझाइन केला जातो.
✋गैरसमज ३: फिजिओथेरपी फक्त खेळाडूंसाठी आहे.
👉सत्य: फिजिओथेरपी खेळाडूंसाठी उपयुक्त असली तरी, ती कोणत्याही वयोगटातील आणि कोणत्याही शारीरिक समस्येसाठी उपयुक्त आहे, ज्यात वृद्धांची अस्थिरोग, लहान मुलांची वाढीची समस्या, किंवा कामामुळे होणाऱ्या वेदना (work-related pain) यांचा समावेश आहे.
✋गैरसमज ४: फिजिओथेरपी फक्त गंभीर आजारांसाठी आहे.
👉 सत्य: फिजिओथेरपीचा उपयोग गंभीर आजारांवरील उपचारासाठी होतोच, पण साध्या दुखण्यावर आणि प्रतिबंधात्मक उपायांसाठीही (preventive measures) ती वापरली जाते.
फिजिओथेरपी एक समग्र उपचार पद्धती आहे जी शारीरिक आरोग्याला एक नवीन दिशा देऊ शकते. योग्य माहिती आणि मार्गदर्शनामुळे तुम्ही तिचा पूर्ण लाभ घेऊ शकता.
संकलन-
#डॉ_संदिप_बाळासाहेब_कडलग (PT)
आरोग्यम् फिजिओथेरपी, संगमनेर
कॉल/व्हाट्सअँप- 090498 97199
