09/03/2025
#ڕۆژوو و خۆراک🍽️
ڕۆژووگرتن لە مانگی ڕەمەزاندا کارێکی بنەڕەتییە کە موسڵمانان لە سەرانسەری جیهاندا ڕەچاوی دەکەن کە خۆ بەدوور گرتن لە خواردن و خواردنەوە مەرجی سەرەکیە لەم ئەرکە ئاینیەدا .
ئەم ماوەیەی بەڕۆژووبوون چەندین گۆڕانکاری فیزیۆلۆژی لە جەستەدا دروست دەکات، پرۆسەی رۆژوو گرتن چەندەھا سوودی ھەیە بۆ جەستەمان وەک رێکخستنی زیندەچالاکی و ئاستی شەکری خوێن ، پاککردنەوەی جەستە لە مادە زیانبەخشەکان detoxification, کەمکردنەوەی کۆلیسترۆل و بەرزی چەوری خوێن ...وە چەندانی دیکەش ، بۆ بەدەستھێنانی ئەم سوودانە لە ماوەی رۆژووگرتن ، رێکخستنی ژەمە خۆراکیەکان لە کاتی بەربانگ گرنگیەکی زۆری ھەیە بۆ جەستەمان .
لە کاتی بەڕۆژووبووندا جەستە لە بەکارهێنانی گلوکۆزەوە وەک سەرچاوەی سەرەکی وزە دەوەستێت و چەوری ھەلگیراوی جەستە بەکاردەھێنێت بۆ بەدەستخستنی وزە، ئەمەش دەبێتە هۆی ڕێکخستنی زیندەچالاکی لەش.
ئەو کاتەی پێویستە رۆژوو گرتن بشکێنرێت لە کۆتایی رۆژەکەدا، جەستە پێویستی بە ڕێگەیەکی هاوسەنگ هەیە بۆ شکاندنی ڕۆژوو بۆ گەڕاندنەوەی ئاستی وزە و ڕێگریکردن لە ناڕەحەتی کرداری ھەرسکردن و کێشەی گەدە .
لە کاتی بەڕۆژووبووندا جەستە لە بەکارهێنانی گلوکۆز دەوەستێت بۆ بەرهەمهێنانی کیتۆن بۆ بەدەستھێنانی وزە لە رێگەی تێکشکاندنی چەوری.
کاتێک ڕۆژووەکە دەشکێت🥛، جەستە بە خێرایی دەگەڕێتەوە بۆ بەکارھێنانی گلوکۆز وەک سەرچاوەی سەرەکی وزە . بۆ پاراستنی جێگیری زیندەچالاکی لەش، زۆر گرنگە ئەو خۆراکانە هەڵبژێردرێت کە ڕێگری لە بەرزبوونەوەیەکی خێرای ھۆرمۆنی ئەنسۆلین دەکەن. ئەو خۆراکانەی کە کاربۆهیدرات و شەکریان زۆرە دەتوانن ببنە هۆی بەرزبوونەوەی خێرای شەکری خوێن، لەکاتێکدا ئەو خواردنانەی کەم شەکرن 🩺☺️وەک :
(سەوزە و پرۆتینی بێ چەوری و چەورییە تەندروستەکان ) یارمەتی ڕێکخستنی ئاستی گلوکۆز (شەکر) دەدەن.
سەرەڕای ئەوەش، خواردنی ژەمی کەم و هاوسەنگ لەبری بڕێکی زۆر و قورس ڕێگری دەکات لە ناڕەحەتی کرداری ھەرس و پشتگیری گواستنەوەیەکی ھێواش بۆ میتابۆلیزم (زیندەچالاکی ) ئاسایی دەکات .
لە کاتی شکاندنی ڕۆژوو، هەڵبژاردنی ژەمە خۆراکییە سووکەکان و ئەو خواردنانەی کە بە ئاسانی هەرس دەکرێن زۆر گرنگە.✅👇🏻
١/ وەک : تێکەڵەیەکی ھاوسەنگ لە ( پرۆتین ،چەوری سوودبەخش ،کاربۆهیدراتی دەوڵەمەند بە ڕیشاڵ ، شۆربا و سووپ ، زەڵاتە ، سەوزە، سنگی مریشک ، ئەڤۆگادۆ ، شەربەتی فرێش ) یارمەتی دووبارە ناساندنەوەی ماددە خۆراکیەکان بە لەش دەدات بەبێ ئەوەی هەرسکردن تووشی کێشە بکات. ئەم خۆراکانە وادەکەن زووتر ھەست بە تێربوون بکرێت و ئاستی شەکری خوێن بە ھاوسەنگی بەرز ببێتەوە جگە لە بڕێکی زۆر لە کانزاکان و ڤیتامینەکان کە لەم خۆراکانەدا دەست دەکەون.
٢/ نان خواردن بە ھێواشی یەکێکی ترە لەو ھۆکارانەی وا دەکات گەدە و ریخۆلە بپارێزێت لە کێشەی ھەرس و رێگری دەکات لە زۆرخواردن .
ئەو خۆراکانەی باشترە نەخورێن❌ لە کاتی شکاندنی رۆژوو :
هەندێک خۆراک دەتوانن کرداری هەرسکردن و هاوسەنگی ئاستی شەکر لە خوێندا تێکبدەن بۆ نموونە :
١/ خۆراکی چەور و پرۆسێسکراو ( لە قتوکراو) :
دەبێتە ھۆی قورسکردنی کرداری ھەرس و درەنگ ھەرسکردن و ھەست کردن بە خەواڵویی و قورس گەدە ، ھەلئاوسانی سک ،دڵە زێ و گێڕانەوەی ترشەلۆکی گەدە ، زیادبوونی کێش بەھۆی بونی کالۆری زۆر تیایدا ، وشکبوونەوە و ھەست کردن بە تینوێتی زۆر لە دوای خواردن .
٢/ خواردنەوە و خۆراکی ئاست شەکر بەرز ( شەربەتی دەستکرد و شیرینی ) : دەبێتە هۆی بەرزبوونەوەی خێرای گلوکۆز.
٣/ خواردنەوە کافاینییەکان و کحولەکان : جەستە وشک دەکەنەوە.
٤/ شیرەمەنیەکان : دەکرێت ناڕەحەتی کرداری هەرس دروست بکەن.
٥/ بەھاراتی زۆرو خواردنی توون :ڕەنگە ببنە ھۆی رووشاندن و زامداربوونی گەدە ئەگەر زۆر بێت .
🖤ئەندامی بۆردی تەندروستی :
ڕەیان لوقمان عثمان
کۆلێژی دەرمانسازی
