25/07/2025
ថៃប្រេី F16 កំទិចវត្តអារាម ប្រាសាទ រំលោភដែនអាកាស និងទឹកដីកម្ពុជា
លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ F-16 សម្រាប់ប្រទេសដែលបានទិញ។
* F-16 របស់ថៃផលិតនៅអាមេរិក ហើយសហរដ្ឋអាមេរិកជាទូទៅដាក់កំហិតលើការប្រើប្រាស់ចុងក្រោយ (end-use restrictions) ក្នុងការលក់សព្វាវុធ។
* ចំណុចនេះបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា F-16 គឺជាផលិតផលអាមេរិក ហើយថាការលក់របស់វាត្រូវបានភ្ជាប់មកជាមួយនូវលក្ខខណ្ឌតឹងរ៉ឹង ជាពិសេសទៅលើរបៀបដែលប្រទេសអ្នកទិញត្រូវប្រើប្រាស់វា។ "End-use restrictions" មានន័យថាអាមេរិកមានសិទ្ធិកំណត់ថាតើអាវុធទាំងនោះអាចត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយរបៀបណា និងសម្រាប់គោលបំណងអ្វី។
* ការរឹតបន្តឹងទាំងនេះជាញឹកញាប់ហាមឃាត់ការប្រើប្រាស់ឈ្លានពានប្រឆាំងនឹងប្រទេសដទៃ ជាពិសេសដោយគ្មានការអនុម័តពីអាមេរិក។
* នេះគឺជាចំណុចស្នូលមួយនៃលក្ខខណ្ឌនៃការលក់ F-16។ សហរដ្ឋអាមេរិកចង់ធានាថាអាវុធរបស់ខ្លួនមិនត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីបង្កើនជម្លោះ ឬធ្វើសកម្មភាពឈ្លានពានប្រឆាំងនឹងប្រទេសដទៃនោះទេ។ ការទទួលបានការអនុម័តពីអាមេរិក មុននឹងធ្វើសកម្មភាពយោធាទ្រង់ទ្រាយធំជាមួយ F-16 គឺជារឿងសំខាន់បំផុត។
* ការប្រើប្រាស់ពួកវា (F-16) ក្នុងការឈ្លានពានដែលមិនបានអនុម័ត អាចនាំឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិកកាត់ផ្តាច់គ្រឿងបន្លាស់ ការគាំទ្រការថែទាំ និងការលក់សព្វាវុធនាពេលអនាគត។
* នេះគឺជាវិធានការដាក់ទណ្ឌកម្មដ៏ធ្ងន់ធ្ងរដែលសហរដ្ឋអាមេរិកអាចអនុវត្តបាន។ ប្រសិនបើប្រទេសណាប្រើប្រាស់ F-16 ផ្ទុយពីលក្ខខណ្ឌ ឬសម្រាប់គោលបំណងឈ្លានពានដោយគ្មានការអនុញ្ញាត នោះអាចនឹងត្រូវបានកាត់ផ្តាច់ការផ្គត់ផ្គង់គ្រឿងបន្លាស់ (ដែលធ្វើឱ្យយន្តហោះមិនអាចហោះហើរបាន) ការគាំទ្រផ្នែកថែទាំ (ដែលធ្វើឱ្យយន្តហោះខូចខាត) និងអាចត្រូវបានហាមឃាត់មិនឱ្យទិញអាវុធផ្សេងទៀតពីអាមេរិកនាពេលអនាគត។
សរុបមក ឯកសារនេះបានបញ្ជាក់បន្ថែមអំពីសារៈសំខាន់នៃ ការត្រួតពិនិត្យការប្រើប្រាស់ចុងក្រោយ (End-Use Monitoring) និងផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរដែលប្រទេសអ្នកទិញអាចប្រឈមមុខ ប្រសិនបើពួកគេមិនគោរពតាមលក្ខខណ្ឌរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។ លក្ខខណ្ឌទាំងនេះត្រូវបានដាក់ឡើងដើម្បីរក្សាតុល្យភាពអំណាច និងការពារការប្រើប្រាស់អាវុធទំនើបៗដូចជា F-16 ដោយខុសគោលដៅ។
Thailand uses F-16s to bomb pagodas and temples, violating Cambodian airspace and territory.
Conditions for the use of F-16s for purchasing countries:
* Thailand's F-16s are manufactured in the United States, and the U.S. generally imposes end-use restrictions on arms sales.
* This point clearly indicates that the F-16s are American products and that their sale comes with strict conditions, especially regarding how the purchasing country must use them. "End-use restrictions" mean that the U.S. has the right to determine how and for what purpose these weapons can be used.
* These restrictions often prohibit aggressive use against other countries, especially without U.S. approval.
* This is a core condition of F-16 sales. The United States wants to ensure that its weapons are not used to escalate conflicts or conduct aggressive actions against other nations. Obtaining U.S. approval before undertaking large-scale military actions with F-16s is of paramount importance.
* Using them (F-16s) in unapproved aggression can lead to the United States cutting off spare parts, maintenance support, and future arms sales.
* This is a severe punitive measure that the United States can implement. If a country uses F-16s contrary to the conditions or for unauthorized aggressive purposes, it risks having its supply of spare parts cut off (rendering the aircraft inoperable), maintenance support withdrawn (leading to aircraft damage), and potentially being prohibited from purchasing other weapons from the U.S. in the future.
In summary, this document further emphasizes the importance of End-Use Monitoring and the serious consequences that purchasing countries may face if they do not comply with U.S. conditions. These conditions are put in place to maintain the balance of power and prevent the misuse of advanced weapons like the F-16.
