Helio Life Care

08/11/2025

ආතතිය, කාංසාව, විශාදය වැනි මානසික තත්වයන් සදහා ඖෂධ නොවන ප්‍රතිකාර වල වැදගත්කම.

දැනට ලොව පුරාම මානසික සෞඛ්‍ය ගැටළු ඉහළ යමින් පවතින අතර බොහෝ දෙනා මානසික අවපීඩනය, කාංසාව, විශාදය, නින්ද නොයෑම හා හැඟීම්වල අසමතුලිතතාව වැනි ගැටළු වලින් පීඩා විදිමින් සිටී.

මේ සඳහා ඖෂධ ප්‍රතිකාර ලබා දෙන නමුත්, එහි ඇති අතුරු ආබාධ නිසා බොහෝ දෙනෙක් චීන කටු ප්‍රතිකාර (Acupuncture) වැනි ඖෂධ නොවන ප්‍රතිකාර සදහා යොමුවෙමින් සිටී.

Acupuncture යනු, චීන සම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේ (TCM) මූලික ප්‍රතිකාර ක්‍රමවේදයකි.

මෙය චී (Qi) නම් ශක්ති ධාරා සම්බන්ද කරගෙන ක්‍රියා කරයි. Qi හි අවහිරවීම් හෝ දුර්වලතාවයන් නිසා ශරීරය හා මනස යන දෙකම අසමතුලිත වේ.

නිශ්චිත නිල ස්ථාන උත්තේජනය කිරීමෙන් Qi සමබර කරමින් මනසට සාමය, පැහැදිලි බව හා හැඟීම් හසුරුවාගැනීමේ හැකියාව ලබා දේ.

Acupuncture මගින් මානසික සෞඛ්‍යය වර්ධනය කරන්නේ කෙසේද?

1. අවපීඩනය සහ කාංසාව අඩුකරයි.

මෙම ප්‍රතිකාරය මගින් ශරීරයේ cortisol වැනි stress හෝර්මෝන අඩු කරයි.එසේම සතුට වැඩිකර, වේදනාව අඩුකරන endorphins මට්ටම වැඩිකරයි.

ඒ මගින් ඔබගේ ස්නායු පද්ධතිය සමබර කර, ඔබගේ අවපීඩනයට ඇති ප්‍රතිරෝධය වැඩි කරයි.

2. විශාදය නැතිකර ඔබේ මානසික මට්ටම ඉහළ දමයි.

මෙය serotonin හා dopamine වැනි සතුට වැඩිකරන රසායන වල කාර්ය ශක්තිමත් කරයි.

3. සුවබර නින්දක් ලබා දෙයි.

නිතිපතා නිදා නොගැනීම මනස අසමතුලිත කරයි.
Acupuncture මගින් ඔබට සුවබර නින්දක් ලබාදෙන අතර ඒ හරහා ඔබේ මනස නිදහස් හා සමබර තත්වයක පවත්වා ගනී.

4. හැඟීම් පාලනයට උපකාරී වේ

TCM අනුව මානසික අසමබරතාවයට ශරීරයේ විවිධ අවයව ( හර්දය, වකුගඩු, අක්මාව, ප්ලීහාව වැනි) බලපායි. එම අවයවන්ට අදාළ මාර්ග /නිල ස්ථාන භාවිතා කරමින් මානසික සමබරතාව ඇතිකරගත හැක.

5. මානසික ගැටළු නිසා ශරීරයේ ඇතිවන අපහසුතා ඉවත් කරයි

මානසික ගැටළු නිසා ඇතිවන හිසරදය, මාංශපේෂින්ගේ තදබව හෝ වේදනාව , ආහාර මාර්ගය සම්බන්ධ ගැටළු, උදාසීනතාව වැනි අපහසුතා ඉවත් කරයි.

🧠 Acupuncture මානසික සෞඛ්‍යය ප්‍රතිකාරයක් ලෙස භාවිතා කලයුත්තේ ඇයි?

✔ ඖෂධ නොවන ආරක්ෂිත ප්‍රරතිකාරයකි.

✔ අතුර ආබාධ නොමැත.

✔ රෝග ලක්ෂණ වලට පමණක් නොව රෝග මූලයට (root cause) ප්‍රතිකාර කරයි.

✔ මනෝචිකිත්සාව හා වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර සමඟම මෙම ප්‍රතිකාර ආරම්භ කල හැක. Acupuncture ප්‍රතිකාර සමග ඔබේ මනෝවෛද්‍යවරයාට ඖෂධ මාත්‍රාව අඩුකල හැකිය.

✔ මනස සැහැල්ලු හා සාමකාමී කරයි.

මානසික සෞඛ්‍යය සම්බන්ධ බොහෝ ගැටළු ඉක්මනින් සුව නොවේ.Acupuncture මගින් ක්‍රමයෙන් ඔබගේ ශරීරයේ ශක්ති (QI) සමබරතාව ලබාදී, ශාරීරික හා මානසික නිරෝගීතාව ලබා දේ.

ඔබ නිතරම මානසික අවපීඩනය, කාංසාව , විශාදය වැනි තත්වයන් සමඟ ජීවත්වූවත්,
මෙම ප්‍රතිකාරය මගින් දැන් ඔබට නැවතත් ඔබගේ ශාරීරික හා මානසික ශක්තිය, පැහැදිලි චින්තනය, හා සතුට ලබා ගත හැක.

02/11/2025

පාකින්සන් රෝගියෙකුට ඖෂධ නොවන ප්‍රතිකාර අවශ්‍ය ද?

පාකින්සන් රෝගයේ දී බාවිතා කරන ඩොපමිනිර්ජික් ඖෂධ වලට හොඳින් ප්‍රතිචාර නොදක්වන රෝග ලක්ෂණ අපට දැකිය හැකිය. එනම්,

1. Axial Motor Symptoms
මේවා ශරීරයේ මධ්‍යභාගයට බලපාන රෝග ලක්ෂයි. එනම්:

· සමතුලිතතා ගැටලු සහ ශරීරය සාමාන්‍ය ලෙස කෙලින් තබාගැනීමට නොහැකිවීම - මේ නිසා රෝගියා වැටීමට ඇති අවදානම වැඩි වේ.

· Freezing of gait - ඇවිදීමේදී "ඇවිදගැනීමට නොහැකිව හිරවේවියැයි" යන හැඟීම ඇතිවීම.

· කතා කිරීමේ හා ගිලීමේ අපහසුතා - කටහඩේ තීව්‍රතාවය අඩුවීම හෝ පැහැදිලි නොමැති වීම හා ගිලීමේ ගැටලු ඇති විය හැකිය.

· දිවෙහි හා හනුවල ඇතිවන වෙවිලීම -
මෙය බොහෝ විට දෑත් හා දෙපා වල ඇතිවන වෙව්ලීම් වලට වඩා ඖෂධ වලට ප්‍රතිරෝධී වේ.

2. Non-Motor Symptoms
මාංශපේශීය නොවන රෝග ලක්ෂණ - මෙම රෝග ලක්ෂණ, මාංශපේශී සම්බන්ධ රෝග ලක්ෂණ මෙන් හෝ ඊටත් වඩා දුෂ්කර තත්වයක් ඇති කළ හැකි අතර, ඒවාට පාකින්සන් රෝගය සඳහා ඇති සාමාන්‍ය ඖෂධ වලින් බොහෝ විට ප්‍රතිචාර නොලැබීම සිදු වේ.

එම රෝග ලක්ෂණ වනුයේ,

Cognitive impairment and dementia: මතකය, චින්තනය සහ තර්ක කිරීමේ හැකියාව සම්බන්ධයෙන් ඇති වන ගැටලු - එය පසුකාලීන රෝග අවධි වලදී ඩිමෙන්ෂියාව දක්වා වර්ධන විය හැකිය.

Autonomic dysfunction:

· Orthostatic hypotension: සිටගෙන සිටින විට රුධිර පීඩනය අඩුවීම සිදු වේ.

· මලබද්ධය සහ ආහාර මාර්ගයේ ඇතිවන වෙනත් ගැටළු -
අන්ත්‍රවල ක්‍රියාකාරිත්වය මන්දගාමී වීම ඉතා සුලභ වන අතර එනිසා නොයෙක් බරපතල තත්වයන් ඇති විය හැකිය -

· මුත්‍රාශ්‍රය ආශ්‍රිත ගැටළු -
මූත්‍රා කිරීමේ හදිසි අවශ්‍යතාවය, නිතර මූත්‍රා කිරීම සහ මූත්‍රා රදවාගැනීමට නොහැකි වීම වැනි ගැටලු.

· අධික ඩහදිය - අතිශයින් ඩහදිය දැමීම.

නින්ද සම්බන්ධ ගැටළු -
නින්ද නොයාම (අනිද්‍රාව), දිවා කාලයේ අතිශය නින්ද යාම සහ REM නින්දේ චර්යා ගැටලු (සිහින ක්‍රියාත්මක වීම වැනි).

මානසික සෞඛ්‍ය පිළිබඳ ගැටළු -
විශාදය, කාංසාව සහ උදාසීනතාවය යන ගැටලු රෝගයේ මුල් අවධියේදීම පැමිණිය හැකි අතර, ඒවාට පාකින්සන් රෝගය සදහා ලබාදෙන ඖෂධ වලින් ඔබ්බට ගිය සුවිශේෂී ප්‍රතිකාර අවශ්‍ය විය හැකිය.

සංවේදී ඉන්ද්‍රියයන් සම්බන්ධ ගැටළු - ආඝ්‍රාණය / ගද සුවද දැනීම අඩුවීම, වේදනාව, සිරුරේ ඇතිවන කැක්කුම්, නලියන ස්වභාවයන් හෝ හිරිවැටීම.

අධික තෙහෙට්ටුව -
ඉතා සුලභ රෝග ලක්ෂණයක් වන අතර එය බොහෝ දුෂ්කර තත්වයන් ඇති කරයි.

මෙම රෝග ලක්ෂණ බොහොමයක් කළමනාකරණය කිරීම සඳහා, ඖෂධ භෞත චිකිත්සාව, ආයුර්වේද ප්‍රතිකාර, චීනකටු ප්‍රතිකාර හා speech therapy වැනි ඖෂධ-නොවන ප්‍රවේශයන් සහ ජීවන රටාවේ වෙනස්කම් සිදු කිරීම් යන ක්‍රියාවලීන් සිදු කිරීම අවශ්‍ය වේ.

ඒ අනුව මෙම රෝගය සදහා බහුලව බාවිතා වන ඖෂධ (ලෙවොඩෝපා වැනි) අත් සහ කකුල් වල වෙව්ලීම් හා තදගතියට ප්‍රතිකාර කිරීමට උපකාරී වුවද, ඉහත සදහන් අනෙකුත් අපහසුතා සඳහා වෙනත් ඖෂධ හෝ ඖෂධ නොවන ප්‍රතිකාර ලබාගැනීම හරහා රෝගියාට වඩාත් පහසු ලෙස කාලය ගෙවාගත හැකි වේ.

28/10/2025

🧠 ස්වභාවික විෂහරණය ( Natural Detox) කියන්නේ මොකක්ද?

විෂහරණය කියන්නේ ශරීරයේ විෂ ද්‍රව්‍ය ඉවත් කිරීම. අපේ ශරීරය තුළ ස්වභාවිකවම ඒ සඳහා ක්‍රමවේදයක් තිබෙනවා.

අක්මාව, වකුගඩු, සම සහ ආහාරමාර්ගය ඒ සදහා ප්‍රධාන වශයෙන් ක්‍රියාත්මක වන අවයවයි.

ඒ අනුව ඔබට ශරීරයේ විෂහරණය සදහා කලයුතු විශේෂ දෙයක් නැති අතර කලයුතු එකම දෙය වන්නේ එම ස්වභාවික පද්ධතිට හානි නොකර සිටීම පමණයි.

එනම් මෙම අවයව හොඳින් ක්‍රියා කිරීමට නම්, අපි ඒ සදහා ගැලපෙන සරල, පිරිසිදු ආහාර ලබා දීම සිදු කල යුතු අතර එම ක්‍රියාකාරිත්වයට හානිකරන පුරුදු හා ආහාර වලින් මිදිය යුතුය.

🥦 ඔබේ ස්වභාවික විෂහරණ පද්ධතියේ ක්‍රියාකාරිත්වයට උපකාර කරන ආහාර වනුයේ,

🍋 දෙහි හා මදඋණුසුම් ජලය: ජීර්ණ ක්‍රියාව උත්තේජනය කරන අතර අක්මාවේ ක්‍රියාකාරිත්වයද උත්තේජනය කරයි.

🌿 කොළ පැහැති පලාවර්ග (ගොටුකොල, මුකුනුවැන්න, නිවිති, සාරන, පැෂන් කොල, මුරුංගා කොළ , ලුණුවිල, තෙබු, ජපන්බටු ආදිය ): කොල පැහැති පලාවර්ග වල ස්වභාවික විෂහරණ හැකියාවක් ඇත.

🥕 බීට් රූට්: අක්මාව පිරිසිඳු කර ලේ පිරිසිඳුකරයි.

🌾 කහ: ප්‍රබල ප්‍රති-ප්‍රදාහක (anti-inflammatory) ගුණ ඇති නිසා අක්මාව ආරක්ෂා කරයි.

🌶️ ඉඟුරු හා සුදුළුණු: රුධිර සන්සරණය ක්‍රමවත් කර විෂ ඉවත්කිරීම වැඩි කරයි.

💧 ජලය හා ඔසුපැන් ( බෙලිමල්, රණවරා, සේර ආදිය ): විෂ ද්‍රව්‍ය වකුගඩු මඟින් ඉවත් කිරීම කාර්‍යක්ශම කරයි.

🍍 පලතුරු (පපොල්, අන්නාසි, දෙහි වැනි): එන්සයිම් වලින් ජීර්ණය පහසු කර ප්‍රදාහය අඩු කරයි.

🌼 ස්වභාවික විෂහරණයට උපකාරී අභ්‍යාස

දවස පුරා හොදින් වතුර බොන්න.

අහිතකර තෙල් සහිත, සකස් කළ ආහාර අඩු කර, ස්වභාවික එළවලු , පළතුරු, අලවර්ග, රනිල භෝග අහාරයට එක්කර ගන්න.

රාත්‍රි පැය 6–7 නිදාගන්න — එවිට ශරීරය ස්වයං විෂහරණය කරයි.

හැකි හැමවිටම පා ගමන්, යෝගා, හෝ ලෙහෙසි ව්‍යායාමයක් කරන්න ( හොදින් ඩහදිය දැමීමට)

පිරිසිදු වාතය ඇති තැනක සිට ගැඹුරු ස්වසන අභ්‍යාස වල යෙදෙන්න.

විෂහරණය හරහා ඔබට ලැබෙන වාසි.

ඔබේ ශරීරය ඇතුලතින් පිරිසිදු වූ විට —

සමේ තෙතමනය සහ පැහැපත් බව වැඩිවේ.

ආහාර ජීර්ණය වඩාත් හොදින් සිදු වේ.

ශරීර ශක්තිය වැඩි වේ.

මනසේ ක්‍රියාකාරිත්වය පැහැදිලි වෙයි.

ශරීරයට හා මනසට ඉතා සැහැල්ලු බවක් දැනේ.

"ස්වභාවික ආහාර රටාවකට හුරුවීම යනු ඔබ, ඔබේම ශරීරයට කරන ගෞරවයකි”

27/10/2025

27/10/2025

පාකින්සන් රෝගයට ඔබ ගන්නා ඖෂධ සමහර දිනවලදී නිසියාකාරව ක්‍රියාත්මක නොවන බව ඔබට දැනේද?

එසේනම් පිටිකිරි / එළකිරි / ප්‍රෝටීන් සහිත ආහාර ඔබේ ඖෂධ මත බලපාන ආකාරය ගැන දැනුවත් වෙන්න.

පාකින්සන් රෝගයේදී කිරි / ප්‍රෝටීන සහ ඖෂධ අතර සම්බන්ධතාවය ඉතාමත් වැදගත් වන අතර එය ප්‍රධාන වශයෙන්ම කිරි / ප්‍රෝටීන් සහිත ආහාරයක් ගන්නා කාලය සහ එහි අඩංගු ප්‍රෝටීන් සමඟ සම්බන්ධ වේ.

මෙහිදී සැලකිය යුතු කරුණක් වන්නේ ආහාර තුල ඇති ප්‍රෝටීන් නිසා පාකින්සන් රෝගයට වඩාත්ම ඵලදායී ඖෂධයක් වන ලෙවොඩෝපා රුධිරයට උරාගැනීමේදී ඇතිවන බලපෑමයි.

1.අවශෝෂණයට ඇති තරඟය:

ලෙවොඩෝපා ඖෂධය කුඩා අන්ත්‍රයේදී අවශෝෂණය වන්නේ, කිරි / ආහාර ප්‍රෝටීන් වලින් ලැබෙන ඇමයිනෝ අම්ල (LNAAs) අවශෝෂණය වන එකම "ප්‍රවේශ මාර්ගය" (active transport system) ඔස්සේ ය.

ඔබ ප්‍රෝටීන් සහිත ආහා ගත් විට, ඒවා ජීර්ණය වී ඇමයිනෝ අම්ල බවට පත් වන අතර ඒවා රුධිරයට අවශෝෂණය වන්නේද එම ප්‍රවේශ මාර්ගය (Gates) හරහායි.

මෙය එම ප්‍රවේශ මාර්ගයේ "තදබදයක්" (traffic jam) ඇති කරයි. එවිට ලෙවොඩෝපා ඖෂධය රුධිරයට කාර්යක්ෂමව අවශෝෂණය වීමට බාධා එල්ල වේ.

එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ලෙවෝඩෝපා රුධිරයට උරාගන්නා ප්‍රමාණය අඩු වන අතරම අවශෝෂණයද මන්දගාමී වේ.

එවිට, ඔබගේ මොළයට ළඟා වන ඖෂධ ප්‍රමාණය සැලකිය යුතු ලෙස අඩු වේ.

2. ඖෂධ බලපෑම ඉක්මනින් අඩු වීම (Wearing Off):

ඊට අමතරව, ඖෂධයේ ප්‍රතිඵල අපේක්ෂිතයට වඩා ඉක්මනින් අඩු වී, ඊළඟ මාත්‍රාව ගැනීමට පෙරම රෝග ලක්ෂණ ( සෙමින් ක්‍රියා කිරීම, වෙව්ලී ආදිය) නැවත ඇතිවිය හැක.

3. අනපේක්ෂිත ප්‍රතිචාර:

ගත් ආහාරය අනුව ඖෂධයේ ප්‍රතිඵල දිනෙන් දින වෙනස් විය හැක. එක් දිනක් හොඳට වැඩ කරන ඖෂධය තව දිනක නිසි ලෙස වැඩ නොකරනු ඇත.

මෙම ගැටළුව විසඳීමටනම් පිටිකිරි/ එළකිරි / ප්‍රෝටීන ආහාර ගන්නා රටාව වෙනස් කල යුතුය.

ලෙවොඩෝපා ඖෂධය ගත යුත්තේ, ප්‍රෝටීන් අඩංගු ආහාරයක් (කිරි, whey ප්‍රෝටීන , චීස්, මස්, මාලු, බිත්තර ඇතුළුව) ගැනීමට මිනිත්තු 30-60 කට පෙර හෝ මිනිත්තු 60-90 කට පසුව ය.

උදාහරණය: ඔබ උදේ 7:00ට ඖෂධය ගත්තේ නම්, කිරි හෝ ප්‍රෝටීන් සහිත ආහාරයක් ගත යුත්තේ උදේ 8:00 - 8:30ට පමණය.

මේ පිළිබඳව සැලකිලිමත් වීම මගින් ඔබට ඔබගේ ඖෂධයේ ප්‍රතිඵල වඩාත් හොදින් ලබාගත හැකි වේ.

24/10/2025

අදටත් වලංගු, නමුත් බහුතරයකට අමතක, හිපොක්රටීස්ගේ ආහාර සහ පෝෂණ සංකල්ප.

බටහිර වෛද්‍ය විද්‍යාවේ පියා වන හිපොක්රටීස්ගේ, ආහාර සහ පෝෂණය පිළිබඳ මූලික අදහස්.

1. ආහාරය ඔබේ ඖෂධය විය යුතු අතර ඖෂධ ඔබේ ආහාරය නොවිය යුතුය "

අපගේ නිරෝගි බව පවත්වා ගැනීමට හා රෝග සුව කිරීමට ආහාරය ප්‍රාථමික හා ස්වාභාවික මෙවලමක් ලෙස ඔහු දුටු ආකාරය පරිපූර්ණ ලෙස මෙමගින් සාරාංශ කරයි.

2. පළමු ප්‍රතිකාර මාර්ගය ලෙස පෝෂණය.

ඖෂධ හෝ වෙනත් මැදිහත්වීම් වලට යාමට පෙර, වෛද්‍යවරයෙකු සැමවිටම රෝගියෙකුගේ ආහාර රටාව සකස් කළ යුතුය.

3. පුද්ගලානුකූලත්වයේ වැදගත්කම

හිපොක්රටීස්, තනි, එක් ආහාර රටාවක් විශ්වාස නොකළේය. නිවැරදි ආහාර රටාව රඳා පවතින්නේ රෝගියාගේ වයස, ශරීර ස්වභාවය, ඍතුව සහ රෝගය අනුව බව ඔහු අවධාරණය කළේය.

4. "ජීර්ණ ගින්න" පිළිබඳ සංකල්පය

ඔහු "පිසීම" හෝ "සැකසීම" යන උපමාව භාවිතා කළේය. ශරීරයේ සහජ තාපය මගින් ආහාරය නිසි ලෙස "පිස" ජීර්ණය කිරීමට හා ප්‍රයෝජනවත් පෝෂණයක් බවට පත්කිරීමට අවශ්‍ය බව ඔහු විශ්වාස කළේය. ඉතා අමු, ජීර්ණය කිරීමට අපහසු හෝ නරක "පදාර්ථ" ජනනය කරන ආහාර වලින් රෝග ඇති විය හැකිය.

5. සමතුලිතතාවය හා මධ්‍යස්ථභාවය

සෞඛ්‍යයේ යතුර සමතුලිතතාවයයි. අධික ලෙස ආහාර ගැනීම, අවශ්‍යතාවයට වඩා ආහාර ගැනීම, සහ එක් ආහාර වර්ගයක් අධික ලෙස ගැනීම පිළිබඳ ඔහු අනතුරු අගවා ඇත. සමබර ආහාර රටාවක් ශරීරයේ 'දෝෂ' (රක්ත, වාත, පිත, සෙම) හි සමතුලිතතාවය පවත්වා ගැනීමට ඉතා වැදගත් ලෙස සැලකිනි.

18/10/2025

පාකින්සන් රෝගයේ ඇරඹුම ඔබේ ආහාර මාර්ගයද?

ඔබේ ආහාර මාර්ගය තුළ විශේශිත වූ ආවරණයක් ඇති අතර එය ආහාර වලින් ලැබෙන පෝෂණ පදාර්ථ හැර අනෙකුත් සංයෝග රුධිරයට ඇතුළු වීම වලක්වයි. නමුත් අපගේ වැරදි ආහාර රටාව, ආතතිය, ප්‍රතිජීවක ඖෂධ වර්ග හෝ බඩවැල්වල ඇති බැක්ටීරියාවල අසමතුලිතතාවය හේතුවෙන් මෙම ආරක්ෂිත ආවරණයෙහි පාරගම්‍යතාවය වැඩි විය හැකිය. එවිට, ආහර මාර්ගය හරහා ශරීරයෙන් පිටතට යා යුතු, අහිතකර දේවල් රුධිරයට/ නැවත ශරීරයටම එකතු වීම සිදු වේ.මෙම තත්ත්වය ලීකි ගට් ( leaky gut) ලෙස හදුන්වනු ලැබේ.

ලීකී ගට් ( leaky gut) සහ පාකින්සන් රෝගය අතර සම්බන්ධය පහත ආකාරයට පැහැදිලි කල හැකිය.

1:අනතුරු හඟවන සංඥාව නිකුත් කිරීම (Inflammation)

දිගින් දිගටම රුධිරයට එකතුවන මෙම ආගන්තුක සංයෝග නිසා ඔබේශරීරයේ ආරක්ෂිත පද්ධතිය (immune system) ක්‍රියාත්මක වීම සිදු වේ. එම ආරක්ෂිත පද්ධතිය ඔබේ බඩවැල් තුළ ක්‍රියාත්මක වීමට පටන් ගනී.

2: අහිතකර ප්‍රෝටීනයක් නිර්මාණය වීම

මෙම ක්‍රියාවලිය නිසා ඔබේ බඩවැල් තුළ ඇල්ෆා-සිනුක්ලීන් (alpha-synuclein) නැමති ඇලෙනසුළු ප්‍රෝටීනයක් නිර්මාණය වේ.

3: ඇල්ෆා-සිනුක්ලීන් (alpha-synuclein) මොළයට ගමන් කිරීම

මෙම ඇල්ෆා-සිනුක්ලීන් නැමති අහිතකර ප්‍රෝටීන ඔබගේ වේගස් ස්නායුව ( vagus nerve) හරහා ඔබගේ මොළය කරා ගමන් කරනු ලැබේ. වේගස් ස්නායුව යනු ඔබේ මොළය සහ බඩවැල් එකිනෙකට සෘජුවම සම්බන්ධ කරන විශේෂ ස්නායුවකි.

4: ඇල්ෆා-සිනුක්ලීන් (alpha-synuclein) ඔබේ මොළය අවහිර කිරීම (Parkinson's Disease)

මෙම ඇලෙනසුළු ප්‍රෝටීනයක් වන ඇල්ෆා-සිනුක්ලීන් (alpha-synuclein)
මොළයට ළඟා වූ පසු, එය පැතිරීමට පටන් ගනී. එය විශේෂයෙන්ම මොළයේ ඇති චලනය සඳහා වැදගත් වන කොටසක් වන සබ්ස්ටැන්ෂියා නයිග්රා (Substantia Nigra) නම් ප්‍රදේශය, අවහිර කරයි. මෙම ප්‍රදේශය, ඔබගේ චලනයන් සදහා වැදගත් වන ඩොපමයින් (Dopamine) නම් රසායනය නිපදවයි.

මොළයේ මෙම ප්‍රදේශය අවහිර වූ විට, මොළයට ප්‍රමාණවත් ඩොපමයින් නිපදවිය නොහැකි වේ.

මෙය පාකින්සන් රෝගයේ රෝග ලක්ෂණ වලට හේතු වේ. එනම්, සිරුර වෙවිලීම , මාංශපේෂීන්ගේ තද බව සහ මන්දගාමී චලනයන්.

මෙම ක්‍රියාවලිය කෙටියෙන් පහත පරිදි වේ.

ලීකී ගට් ( leaky gut) → බඩවැල් තුල ඇතිවන ප්‍රදාහය → අහිතකර ප්‍රෝටීනයක් නිර්මාණය වීම → ප්‍රෝටීනය මොළයට ගමන් කිරීම → මොළයේ චලන කේන්ද්‍රය අවහිර වීම → පාකින්සන් රෝගයේ රෝග ලක්ෂණ පෙන්වීම

පාකින්සන් රෝගය ඇති බොහෝ අයට, ඔවුන්ගේ ශරීරය වෙවිලීම ආරම්භ වීමට වසර ගණනාවකට හෝ දශක ගණනකට පෙර බඩවැල්ව ආශ්‍රිත ගැටළු ( මළබද්ධය වැනි) තිබීමට හේතුව මෙයයි.

එනම් පාකින්සන් රෝගය ඔවුන්ගේ මොළයට ළඟා වීමට පෙර, ගැටළුව ඔවුන්ගේ ආහාර මාර්ගය තුළ පැවත ඇති බව දැනට කරන ලද පර්‍යේෂණ මගින් පැහැදිලි වී ඇත.

වෛද්‍ය ධම්මික ප්‍රසන්න වීරකෝන්
MBBS/ MSc in Food & Nutrition

18/10/2025

Metabolic syndrome Episode 5Inulin Resistanceවෛද්‍ය ධම්මික විරකෝන්

12/10/2025

පාකින්සන් රෝගයේ ඖෂධ සහ එහි ක්‍රියාකාරිත්වය

පාකින්සන් රෝගය සඳහා සාමාන්‍යයෙන් භාවිතා කරන ඖෂධ ලැයිස්තුවක් පහත දක්වා ඇත.

මෙහිදී රෝගියාගෙන් රෝගියාට ප්‍රතිකාර ක්‍රම වෙනස් වන අතර
සෑම කෙනෙකුටම ගැලපෙන එක් පොදු ප්‍රතිකාරකයක් ක්‍රමයක් (one-size-fits-all) නොමැත.

වෛද්‍යවරයා විසින් එක් එක් රෝගියාගේ නිශ්චිත රෝග ලක්ෂණ, වයස සහ සමස්ත සෞඛ්‍යය අනුව අවශ්‍ය ඖෂධ වර්ග තීරණය කරනු ඇත.

මෙම ඖෂධවල ප්‍රධාන අරමුණ වනුයේ, මොළයේ ඩොපමින් මට්ටම වැඩි කිරීම හෝ ඩොපමින් හා සමාන ක්‍රියාවලියක් අනුකරණය කිරීමයි.
බ්
1. ලෙවොඩෝපා (Levodopa) [සාමාන්‍යයෙන් කාබිඩෝපා (Carbidopa) සමඟ ඒකාබද්ධව භාවිතා කරයි.

එය ක්‍රියා කරන ආකාරය: ලෙවොඩෝපා යනු ඔබේ මොළය තුලදී ඩොපමින් බවට පරිවර්තනය කරන රසායනික ද්‍රව්‍යකි. පාකින්සන් රෝගයේ motor symptoms ( චලනයට සම්බන්ධඅපහසුතා ) පාලනය කිරීම සඳහා එය වඩාත් ඵලදායී ඖෂධයයි.

ලෙවොඩෝපා සෑම විටම කාබිඩෝපා නම් තවත් ඖෂධයක් සමඟ ලබා දේ. කාබිඩෝපාවේ කාර්යය වනුයේ ඔබ ලබාගන්නා ලෙවොඩෝපා මොළයට ළඟා වීමට පෙර රුධිර ප්‍රවාහයේදී විනාශ වීම වැළැක්වීමයි. මෙමගින් ලෙවොඩෝපා වල ක්‍රියාවලිය වඩාත් ඵලදායී කිරීම සහ වමනය, ඔක්කාරය වැනි අතුරු ආබාධ අඩු කරයි.

දීර්ඝකාලීන භාවිතයෙන් පසු, ලෙවොඩෝපා වලින් ලැබෙන ප්‍රතිඵල මුලදීට වඩා වෙනස් විය හැක.

එනම්, ඊලග ඖෂධ මාත්‍රාව ගැනීමට පෙර රෝග ලක්ෂණ නැවත මතුවීම , වෙව්ලීම , චලනයන් මන්දගාමි වීම, මාංශපේෂීන්ගේ තද ගතිය ඇතිවීම සිදුවිය හැක.

මෙම ලක්ෂණ ඖෂධයේ අතුරු ආබාධ වන අතර රෝග ලක්ෂණ නොවේ.

2. ඩොපමයින් ඇනිගොනිස්ට් ( Dopamine Agonist)

ක්‍රියා කරන ආකාරය:

මෙම ඖෂධ මොළයේ ඇති ඩොපමයින් අණුවලට ඉතාමත් සමාන ලෙස නිපදවා ඇති ඖෂධය. එය මොළයේ සෛල ඩොපමයින් යැයි සිතීමට පොළඹවා ඩොපමයින් "අනුකරණය" කිරීමට සලසයි.

මෙය, ලෙවෝඩෝපා ආරම්භ කිරීම ප්‍රමාද කිරීම සඳහා රෝගයේ මුල් අවධියේදී තරුණ රෝගීන් සදහා බොහෝ විට භාවිතා වේ.

පසුකාලීන අවස්ථා වලදී ලෙවෝඩෝපා සමඟ ඒකාබද්ධව ද ඒවා භාවිතා කළ හැකිය.

මෙම ඖෂධ මගින් යම් යම් ඇබ්බැහි වැනි ආවේග පාලන ගැටලු සහ නිදිමත වැනි අතුරු ආබාධ ඇති කිරීමේ වැඩි අවදානමක් ඇත.
3. MAO-B නිෂේධක ( MAO-B Inhibitors)

ක්‍රියා කරන ආකාරය:

ඔබේ මොළයේ ඩොපමයින් බිඳ දමන/ ඉවත්කරන ස්වාභාවික "පිරිසිදු කිරීමේ කණ්ඩායමක්" (MAO-B එන්සයිමය) ඇති බව සිතන්න. මෙම ඖෂධ එම කණ්ඩායම වළක්වයි, ඔබේ මොළයේ ස්වාභාවික ඩොපමයින් සහ ලෙවෝඩෝපා වෙතින් ලැබෙන ඩොපමයින් බිඳවැටීම මන්දගාමී කරයි. මෙය පවතින ඩොපමයින් දිගු කාලයක් පැවතීමට ඉඩ සලසයි.

මෙම ඖෂධ ලෙවෝඩෝපා වල බලපෑම් සුමට කිරීමට උපකාරී වන පරිදි ප්‍රතිකාරයේ මුල් අවස්ථාවේදී හෝ පසු අවස්ථාවකදී එකතු කළ හැකිය.

4. COMT නිෂේධක (COMT Inhibitors )

ක්‍රියා කරන ආකාරය:

මෙම ඖෂධ MAO-B නිෂේධකවලට සමාන කාර්යයක් ඇත, නමුත් ඒවා මොළය වෙනුවට රුධිර ප්‍රවාහයේ සහ ශරීරයේ ක්‍රියා කරයි. ඔවුන් ලෙවෝඩෝපා බිඳ දමන තවත් "පිරිසිදු කිරීමේ කණ්ඩායම" (COMT එන්සයිමය) අවහිර කරයි. මෙය වැඩි ලෙවෝඩෝපා ප්‍රමාණයක් මොළයට ළඟා වීමට ඉඩ සලසයි.

මෙම කණ්ඩායමේ ඖෂධ සෑම විටම ලෙවෝඩෝපා/කාබිඩෝපා සමඟ භාවිතා වේ. ඒවා ලෙවෝඩෝපා හි සෑම මාත්‍රාවක්ම දිගු කාලයක් ශරීරය තුළ පවත්වා ගැනීම උපකාර කරන අතර ලෙවෝඩෝපා වල ක්‍රියාකාරිත්වය වඩා හොදින් කිරීමට උපකාර කරයි.

5. විශේෂිත රෝග ලක්ෂණ සඳහා වෙනත් ඖෂධ

ඇමන්ටැඩින් (Amantadine)
මුලින් ප්‍රතිවෛරස් ඖෂධයක් වූ එය, පාකින්සන් රෝග ලක්ෂණ සඳහා උපකාර කරන බව සොයා ගන්නා ලදී.

මෙම ඖෂධය බොහෝ විට කලින් සඳහන් කළ ලෙවෝඩෝපා දීර්ඝකාලීන භාවිතය නිසා ඇතිවන වෙවිලීම වැනි ලක්ෂණ පාලනය කිරීමට විශේෂයෙන් භාවිතා කරයි.

ඇන්ටිකොලිනර්ජික්ස් ( Anticholinergics)

ක්‍රියා කරන ආකාරය:

ඩොපමයින් අඩු වූ විට සාපේක්ෂ අතිරික්තයක් ඇති විය හැකි ඇසිටිල්කොලීන් නම් මොළයේ තවත් රසායනිකයක් නැවත සමතුලිත කිරීමට ඒවා උපකාරී වේ.

මෙම ඖෂධ වෙව්ලීම අඩු කිරීම සඳහා ප්‍රධාන වශයෙන් ඵලදායී වේ.

කෙසේ වෙතත් මෙම ඖෂධ වර්ගය භාවිතයෙන් විශේෂයෙන්ම වැඩිහිටියන් තුළ ඇතිවිය හැකි ව්‍යාකූලත්වය, මතක ගැටළු, වියළි මුඛය සහ මලබද්ධය වැනි අතුරු ආබාධ නිසා එය අද බහුලව භාවිතා නොවේ.

මෙම ඖෂධ අතරින් ප්‍රධානතම ඖෂධ ප්‍රතිකාරය වනුයේ ලෙවෝඩෝපා වන අතර අනෙකුත් ඖෂධ රෝගියාගේ රෝග ලක්ෂණ සහ අනෙකුත් සාධක සලකා බලා වෛද්‍යවරයා විසින් තීරණය කරනු ලැබේ.

වෛද්‍ය ධම්මික ප්‍රසන්න වීරකෝන්
MBBS/ MSc in Food & Nutrition

10/10/2025

නිසි ප්‍රතිකාර හරහා, සුවබර ජීවිතයක්:

පාකින්සන් රෝගය හදුනාගත් මුල් අවධියේදී ම නිසි ප්‍රතිකාර වලට යොමුවීම ඉතාමත් වැදගත් වේ.

එයා මාරාන්තික රෝගයක් නොවන නමුත් නිසි ප්‍රතිකර්ම නොකළේ නම් ඇතිවන ප්‍රතිඵල ඉතාමත් පීඩාකාරී විය හැකිය.

පාකින්සන් රෝගයට ප්‍රතිකර්ම නොකරන විට, එය දිගින් දිගටම වර්ධනය වන අතර පාලනය කරගත නොහැකි තත්ත්වයට පත්වේ.

මෙය, දිනපතා සිදුකරන ක්‍රියාකාරකම් කරගැනීමට අපහසු වීම, ස්වාධීනභාවය නැති වී සෑම දෙයකටම තව කෙනෙකුගේ උදව් අත්‍යවශ්‍ය වීම සහ සමස්ත ජීවන තත්ත්වය පිරිහීම යන කරුණු වලට හේතු වේ.

එනම් පාකින්සන් රෝගයේ මූලිකම රෝග ලක්ෂණ වන චලනයන්ගේ අපහසුතාවය ක්‍රමයෙන් බරපතල වී ආබාධිත තත්ත්වයක් බවට පත්වේ.

දෑත් හෝ දෙපා වලින් ආරම්භ වන වෙව්ලීම ශරීරයේ වෙනත් ප්‍රදේශවලට පැතිර ගොස්, දෛනික කාර්යයන්ට බාධා කරමින් දිගින් දිගටම පැවතීම.

පේශි දිගින් දිගටම තදවී පැවතීම නිසා වේදනාකාරී තත්ත්වයක් ඇතිවන අතර, චලනයේ පරාසය සීමා කර හැකිළුණු ඇගක පෙනීමක් ලබාදීමට (stooped posture) හේතු වේ.

චලනයන් මන්දගාමි වී ඇවිදීම, ඇඳුම් ඇඳගැනීම, හෝ ආසනයකින් නැඟිටීම වැනි සරල කාර්යයන් ද ක්‍රමයෙන් කිරීමට අපහසු වේ.

සමතුලිතතාවය හා සම්බන්ධීකරණය පිරිහීම නිසා වැටීමේ හා ඊට සම්බන්ධ තුවාල ලැබීමේ අවදානම බෙහෙවින් වැඩි කරයි.

ඇස් පිය ගැසීම, හිනාවීම හෝ ඇවිදීමේදී අත් සොලවා ගැනීම වැනි ස්වාභාවික චලනයන් අඩු විය හැක.

පාකින්සන් රෝගය චලනයට සම්බන්ධ රෝග ලක්ෂණ වලට පමණක් සීමා නොවේ. එනිසා ප්‍රතිකර්ම නොකළහොත් එම රෝග ලක්ෂණ ද ජීවිතය දුෂ්කර කරන තරමට වර්ධනය විය හැක. එනම්,

මනෝභාවයේ වෙනස්වීම්:

විශාදය (Depression) කාංසාව ( Anxiety ), උදාසීනභාවය සහ මතකයේ ගැටලු සුලබ වන අතර, කාලයත් සමඟ ඩිමෙන්ශියා (dementia) අවදානමක් පවතී.

නින්ද සම්බන්ධ ගැටලු:

නින්ද නොයාම, සිහින පෙනීම නිසා නින්දට බාධා ඇතිවීම සහ දිවා කාලයේ අධික නින්ද වැනි ගැටලු.

ශරීරයේ ඇති ස්වයංපාලක පද්ධතියේ ( Autonomic Nervous System) ඇතිවන ගැටලු :

එනම් දැඩි මලබද්ධතාව, මුත්‍රා සම්බන්ධ ගැටලු, සහ රුධිර පීඩනයේ වෙනස්වීම් ඇති වේ.

කතා කිරීමේ හා ගිලීමේ ගැටලු:

වචන නිසි ලෙස උච්චාරණය කිරීමට නොහැකි වීම හෝ කටහඩ දුබල වීම නිසා කථනය අපැහැදිලි වීම හා ගිලීමේ ගැටලු (dysphagia) ද ඇති විය හැක.

බරපතල සෞඛ්‍ය ගැටලු සහ ක්‍රමයෙන් වැඩිවන අවදානම්
රෝග ලක්ෂණ ඒකරාශී වීම නිසා අනතුරුදායක ද්විතීයික ගැටලු ඇති කරයි:

ආහාර ස්වසන මාර්ගයට ඇතුළු වීම නිසා ඇතිවන ආසාදනය (Aspiration Pneumonia):

ගිලීමේ ගැටලු නිසා ආහාර හෝ කෙල ස්වසන නාලයට ඇතුළු වී, මාරාන්තික විය හැකි පෙනහැලි ආසාදන නිතර ඇති කරයි. මෙය ක්‍රමයෙන් වර්ධනය වන අතර පාකින්සන් රෝගය නිසා ඇතිවන මරණ වලට ප්‍රධාන හේතුවකි.

වැටීමෙන් තුවාල ලැබීම:

දුර්වල සමතුලිතතාවය හා චලනය නතර වී යාම (freezing of gait) නිසා වැටීම් නිතර සිදු වන අතර, බොහෝ විට අස්ථි බිඳීම් ඇති කරයි. මෙය සෞඛ්‍ය පිරිහීමේ ප්‍රධාන හේතුවක් විය හැක.

Bedsores හා ආසාදන ඇති වීම:

චලනය සීමාවීම නිසා පීඩනයෙන් ඇති වන තුවාල (bedsores) ඇති වීමේ අවදානම ඉහළ යන අතර, ඒවා ආසාදනය විය හැක.

නිසි ප්‍රතිකර්ම නොගැනීම නිසා රෝගීන්ගේ ස්වාධීනභාවය සම්පූර්ණයෙන්ම අහිමි වන අතර, දෛනික රැකවරණය සඳහා අන් අය මත රඳා පැවතීමට සිදු වේ. ආබාධිත තත්ත්වය, වේදනාව, සහ සමාජීය හුදෙකලා භාවය නිසා ඔවුන්ගේ ජීවන තත්ත්වය බරපතල ලෙස පහතට වැටේ.

වැදගත්ම කරුණ නම්, පාකින්සන් රෝගය සෘජුවම මාරාන්තික නොවුවද, ප්‍රතිකර්ම නොකිරීමෙන් ඇති වන ගැටලු මාරාන්තික විය හැකිය.ප්‍රතිකර්ම අත්‍යවශ්‍ය වන්නේ රෝග ලක්ෂණ පාලනය කිරීම, රෝගයේ වර්ධනය මන්දගාමී කිරීම, සහ ශරීර ක්‍රියාකාරීත්වය පවත්වා ගැනීම සඳහා ය.

සුදුසු ප්‍රතිකර්ම ලබා ගන්නා රෝගීන් බහුතරයක් ඔවුන්ගේ රෝග ලක්ෂණ ඵලදායී ලෙස පාලනය කර ගනිමින් සාමාන්‍ය ජීවිත කාලයට ආසන්නව ජීවත් විය හැක.

එසේ නොකළහොත්, මරණයට හේතු විය හැකි ගැටලු ඇති වීමේ අවදානම සැලකිය යුතු ලෙස ඉහළ යනු ඇත.

වෛද්‍ය ධම්මික ප්‍රසන්න වීරකෝන්
MBBS/ MSc in Food & Nutrition