01/12/2025
ගංවතුර උවදුරු, අවතැන්වීම් මැද ඔබගේ දියවැඩියාව පාලනය කරගන්න!
--------------------------------------------------------------
ගංවතුර සහ හදිසි ආපදා දියවැඩියාව මෙන්ම අනෙක් බෝනොවන රෝග පාලනය කරගැනීම ඉතාම අසීරු කරවන බව ආයෙත් ඉතින් කියන්න දෙයක් නැහැ. එත් මෙන්න මේ පියවර කිහිපය ට්රයි කළොත් මේ අසීරු අවස්ථාවේ රෝග පාලනය කරගන්න උදව් වෙයි.
උන් හිටි ස්ථාන නැති වෙලා, හරියට කෑමක්, බොන්න වතුර, අනෙක් සෞඛ්ය ආරක්ෂක කටයුතු කරගන්න බැරිව ඉන්නකොට, හරියට බෙහෙත් ගන්නවා කියන එක අතපසු වෙන එක පුදුමයක් නැහැ. එත් වෙනද වගේම පුළුවන් විදියට බෙහෙත් ගන්න උත්සාහ කරන්න.
1. ඔබගේ බෙහෙත් ටික සුරක්ෂිතව, සිසිල්, වියලි ස්ථානයක තියා ගන්න.
බෙහෙත් පෙති කවර පිටින්ම වතුර ලීක් වෙන්නේ නැති ලෙස පොලිතින් බෑග් එකකට දමා, හොඳින් පියන වැසිය හැකි ප්ලාස්ටික් බෝතලයක් ඇතුලට දාගන්න. ඉන්සුලින් තියා ගන්න ෆ්රිජ් එකක් නැත්තම් බය වෙන්න එපා. දින 28ක් කාමර උෂ්ණත්වයේ වියලි ස්ථානයක තියා ගන්න පුළුවන්. හැබැයි හිරු ආලෝකය වැටෙන්නැතුව, ගොඩක් රස්නේ නොවෙන්න, සිසිල් වියලි, අඳුරු තැනක සුරක්ෂිතව තියන්න. වීදුරු බෝතලේ නිසා බිඳෙන්නැතුව තියා ගන්න. මැටි මුට්ටියක් තියෙනවා නම්, ඒක බාගයක් වතුර පුරවල, ඉන්සුලින් වයල් එක වතුරේ ගැවෙන්නේ නැති විදිහට නූලකින් එල්ලලා, මුට්ටියේ කට වහලා, සිසිල් අඳුරු තැනක තිබ්බොත් ඉන්සුලින් ගුණාත්මකභාවය ආරක්ෂා වනු ඇත.
2. බෙහෙත් නොගෙන ඉන්න එපා!
මානසික පීඩනය සහ සුදුසු පරිදි ආහාර නොලැබීම නිසා ඔබගේ සීනි ඉහල යා හැක. එනිසා සූපුරු පරිදි අඛණ්ඩව බෙහෙත් ගන්න. ඉන්සුලින් ගන්නෙ නම්, ආහාර ලැබෙන පරිදි ගන්න. ඔබගේ බෙහෙත් නැති වී ඇත්නම් අවස්ථාවක් ලැබුණු වහාම, සෞඛ්ය නිළධාරියෙකුට හෝ medical camp තිබේ නම් එයට ගොස් උදව් ඉල්ලන්න.
3. රුධිරයේ සීනි මට්ටම ගැන අවදානයෙන් ඉන්න.
ඔබට අධිකව පිපාසය එයි නම්, මුත්රා නිතරම යයි නම්, වෙනදාට වඩා විශාල වෙහෙසක් දැනේ නම්, ඇස් බොඳ වෙයි නම්, බඩේ කැක්කුමක් ඇති වෙයි නම් මෙවා සීනි මට්ටම ඉහල යන ලක්ෂණ විය හැක.
ශරීරය වෙවුලීම, දහඩිය දැමීම, කරකැවිල්ල හෝ එකවරම ඇතිවන අධික කුසගින්න, ක්ලාන්ත බව රුධිරයේ සීනි මට්ටම සීනි අඩු වීමේ ලක්ෂණ විය හැක. ඔබට ග්ලූකෝමීටරයක් (Glucometer) එකක් තියෙයි නම්, ඔබට මෙවැනි වෙනසක් දැනුණු විට වහාම පරීක්ෂා කරලා බලන්න.
4. ලැබෙන විධියට සුදුසු පරිදි ආහාර ගන්න බලන්න.
ආහාර ලබා ගැනීමේ හැකියාව සීමිත විය හැකි නමුත්, සරල, සමබර ආහාර වේලක් ඉලක්ක කරගන්න. සහන ද්රව්ය ලෙස බොහෝ විට බෙදා හරින සීනි සහිත පාන වර්ග (soft drinks) හෝ කෙටි ආහාර (short eats, bakery items) වැඩිපුර ගැනීමෙන් වළකින්න. සජලනය (hydration) පවත්වා ගැනීමට හැකි සෑම විටම පිරිසිදු ජලය පානය කරන්න.
5. ඔබේ පාද ගැන සැලකිලිමත් වන්න!
විශේෂයෙන් දියවැඩියාව ඇති පුද්ගලයින් සඳහා ගංවතුරේ ඇවිදීම පාද ආසාදන අවදානම වැඩි කරයි. ඔබේ පාද පිරිසිදු ජලයෙන් සෝදන්න, හොඳින් වියළා ගන්න, කැපුම් හෝ බිබිලි සඳහා දිනපතා පරීක්ෂා කරන්න. විශේෂයෙන් ඇඟිලිකරු අතර පරීක්ෂා කරන්න. තුවාල, ඉදිමීම හෝ රතු පැහැය ඔබ දුටුවහොත් වහාම වෛද්ය උපකාර ලබා ගන්න.
6. ආතතිය (Stress) එක මැනේජ් කර ගන්න ට්රයි කරන්න, පුළුවන් හැම විටම විවේක ගන්න.
අවතැන් වීම කායික සහ මනසික වශයෙන් වෙහෙසට පත් කරයි. එබැවින් විවේක ගැනීමට, ගැඹුරින් හුස්ම ගැනීමට සහ ඔබට අධික ලෙස ආතතිය දැනෙනවා නම් කවුරුහරි සමීප යමෙකු සමඟ කියන්න.
7. අවස්ථාවක් ලැබුණු පළමු මොහොතේම වෛද්ය සහාය ලබා ගන්න
සහන කඳවුරු සහ සෞඛ්ය සේවකයින් ඔබට සහාය වීමට සූදානම්. ඔබට අසනීප බවක් දැනේ නම්, බෙහෙත්, රුධිර පරීක්ෂා, තුවාල වලට බෙහෙත් දැමීම වගේ උදව් ඉල්ලා සිටීමට පසුබට නොවන්න.
මේ අමාරු කාලයේදී ඔබගේ සෞඛ්යය ආරක්ෂා කර ගැනීම ඉතාම වැදගත්. සෑම දිනකම මේ කුඩා පියවරකින් පවා දියවැඩියා සංකූලතා වළක්වා ගත හැකි අතර ජීවිතය සාමාන්ය තත්ත්වයට පත් වන තෙක් ඔබව ආරක්ෂිතව තබා ගත හැකිය. ශක්තිමත්ව සිටින්න, අවශ්ය විටෙක උපකාර සඳහා ළඟා වන්න. නිරෝගී බව උතුම්ම ධනයයි. දුෂ්කර කාලයන් ඉක්මනින් ගෙවී යනු ඇත. ඔබ නිරෝගී නම් ඔබට නැතිවුනු බොහෝ දේවල් ඔබට නැවත ගොඩ නැඟා ගැනීමට පුළුවන්.
දියවැඩියාව සහ හෝමෝන රෝග පිළිබඳ විශේෂඥ වෛද්ය තරංග සමරසේකර.