30/09/2025
අපි බලමු මිනිස් වාසස්ථාන (නිවාස) ඉතිහාසය තුළ හැඩය සහ තාක්ෂණය පිළිබඳව විකාශනය වෙමින් ආවේ කෙසේද කියා:
🏕️ ආදි කාලය
වාසස්ථාන හැඩය – මිනිසුන් මුලදී ගුහා, මරා වැටුණු මිනිසුන්/ගස තුළ තාවකාලික රඳනාස්ථාන භාවිත කළේය.
තක්ෂණය – ලා පත්, ගසක කොළ, ශාඛා, ගල් යොදා සරල ආරක්ෂණයක් නිර්මාණය කළහ.
🏡 නව පර්වත යුගය (Neolithic Age)
වාසස්ථාන හැඩය – ගල්, මැටි, වැට මත පදනම් වූ කුඩා ගෘහයන්.
තක්ෂණය – මැටි ගොඩනැගීම, ඉඟුරු කළු, දුඹුරු මාලු යොදා ඉදිකිරීම්; ගම් සෑදීමේ පටන් ගැනීම.
🏛️ පුරාතන සභ්යතා (ඉජිප්තු, ග්රීක, රෝමානු)
වාසස්ථාන හැඩය – සෘජු කුටිය, මධ්ය පහන් මාවත (courtyard) සහිත නිවාස, බහු මාලිගා.
තක්ෂණය – ඉටි ගඩොල්, ගල් බොහෝ ප්රමාණයෙන් භාවිතය. රෝමයේදී ජල නාලිකා, උණු ජල නාලිකා (hypocaust heating) වැනි නවෝත්පාදන.
🏰 මධ්යකාලය (Middle Ages – යුරෝපය)
වාසස්ථාන හැඩය – දුඹුරු ලී නිවාස, සෙරමික ඉටි ගඩොල්, කුලී මනෝර් හා කෝට්ටාස.
තක්ෂණය – වැලි හා ඉටි මත පදනම් වූ බරපතල තාක්ෂණ. හොඳ අරගල ආරක්ෂාව සඳහා කෝට්ටාස (castles).
🏠 කාර්මික විප්ලවය (18–19 වැනි සියවස)
වාසස්ථාන හැඩය – නගරවල බහුමහල් ගෘහ, අපාර්ට්මෙන්ට්, කාම්පන් සමාගම් නිවාස.
තක්ෂණය – ඉසොන්, උදුන්, සීගිරි නාලිකා වැනි නව ගොඩනැගිලි ද්රව්ය. විදුලි ආලෝකය, ජල නාලිකා, නගරීය සනීපාරක්ෂාව.
🏢 නව යුගය (20–21 වැනි සියවස)
වාසස්ථාන හැඩය – උස් ගගරම් ගොඩනැගිලි, නිවාස සංකීර්ණ, නවීන ගෘහ නිර්මාණය.
තක්ෂණය – කොන්කීට්, වානේ, ග්ලාස්. ගෘහ වලට විදුලි උපකරණ, ග්රීෂ්ම/ශීත පාලකය, ස්මාර්ට්-හෝම් තාක්ෂණය.
🤖 අනාගතය (Smart Homes)
වාසස්ථාන හැඩය – පාරිසරික හිතකාමී, ස්වයං පාලන (self-sustaining) නිවාස.
තක්ෂණය – සූර්ය බලශක්තිය, IoT (Internet of Things), AI පාලිත ගෘහ, 3D printing නිවාස.
📌 සාරාංශය –
මිනිසුන් ආරම්භක ගුහා වල සිට, ගල් මැටි නිවාස, මධ්යකාලීන කුලී මනෝර්, නගරීය අපාර්ට්මෙන්ට්, සහ අද “ස්මාර්ට්-හෝම්” තාක්ෂණය දක්වා, හැඩය හා තාක්ෂණය නිරන්තරයෙන් පරිසරය හා සමාජය අනුව විකාශනය වී තිබේ.
