17/10/2025
🛑 မြန်မာဆယ်ကျော်သက်တွေမှာ အဆိုးဘက်ပိုမိုဦးတည်လာတဲ့ စိတ်ကျန်းမာရေးပြဿနာ🛑
မြန်မာလူငယ်ဆယ်ကျော်သက်တွေရဲ့ စိတ်ကျမှုက ၂၀၂၁ က ပြုလုပ်တဲ့သုတေသနရလဒ်အရမှာ 27.2% ရာခိုင်နှုန်းရှိနေတာမို့ အရှေ့တောင်အာရှတစ်ခုလုံးရဲ့ ဆယ်ကျော်သက်စိတ်ကျမှုနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ကြည့်တဲ့အခါ ငါးဆခန့် ပိုမိုများပြားနေတာပဲဖြစ်ပါတယ်။
ထပ်မံပြီးတော့ သေကြောင်းကြံစည်လိုမှုကို ကြည့်ကြည့်မယ်ဆိုရင်လည်း ၁၃နှစ်ကနေ ၁၅နှစ်ကြား မြန်မာဆယ်ကျော်သက်တွေမှာ သေကြောင်းကြံစည်လိုမှုဟာ ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုအတွင်းမှာတင် ၀.၇ ရာခိုင်နှုန်းကနေ ၉.၂ ရာခိုင်နှုန်းအထိ တိုးမြင့်လာနေတာပဲဖြစ်ပါတယ်။
အခုလို မြန်မာဆယ်ကျော်သက်တွေကြား စိတ်ကျန်းမာရေးရုန်းကန်ရမှုဟာ တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် ပိုမိုဆိုးရွားလာနေတာနဲ့ပက်သက်ပြီး နောက်ကွယ်က လွှမ်းမိုးခြယ်လှယ်နေတဲ့ အကြောင်းအချက်တွေထဲက ဒီကနေ့မှာတော့ အချက် ၃ချက်ကို ဆွေးနွေးတင်ပြသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။
ဆယ်ကျော်သက်တွေကြား စိတ်ကျန်းမာရေးပြဿနာ ပိုမိုဆိုးရွားဖို့တွန်းအားပေးနေတဲ့ ပထမတစ်ချက်ကတော့ ဆယ်ကျော်သက်တွေကြားမှာ အချင်းချင်း ခိုက်ရန်ဖြစ်ပွားမှု၊ အနိုင်ကျင့်အကြမ်းဖက်မှု ပိုမိုများပြားလာနေတာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့အစည်းကလည်း ဆယ်ကျော်သက်တွေ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အနိုင့်ကျင့်မှုက ကမ္ဘာတစ်ဝန်းပျံံ့နှံ့မှု ၅၀.၁ ရာခိုင်နှုန်းရှိတယ်လို့ဆိုထားပြီး အနိုင်ကျင့်ခံရတဲ့ကလေးတွေက စိတ်ကျလက္ခဏာရပ်တွေကို ခံစားရလေ့ရှိတယ်ဆိုတာလည်း တွေ့ရှိထားပြီးဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာလည်း ဆယ်ကျော်သက်တွေကြား ဒီနှစ်ပိုင်းတွေမှာ ကျောင်းတွင်းအနိုင်ကျင့်မှုအပါအဝင် တခြားသောပုံစံနဲ့ အနိုင်ကျင့်မှု၊ ကိုယ်ထိလက်ရောက်စော်ကားမှုတွေက တိုးများလာပြီး အဲ့ဒါက ဆယ်ကျော်သက်တွေရဲ့ စိတ်ကျန်းမာရေးကို သိသိသာသာ လွှမ်းမိုးသက်ရောက်မှုရှိနေပါတယ်။
ဒုတိယလွှမ်းမိုးနေတဲ့အရာကတော့ ရှိထားခဲ့တဲ့ လူမှုအသိုက်အဝန်းလေးက တစစ ယိုယွင်းပျက်စီးလာလို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။ အရင်နှစ်ကာလတွေမှာ ဆယ်ကျော်သက်တွေအနေနဲ့ ကျောင်းမှာဖြစ်စေ၊ ရပ်ကွက်ထဲမှာဖြစ်စေ၊ ကိုယ့်အသင်းအဖွဲ့လေးတွေမှာဖြစ်စေ အတူတူ သိုက်သိုက်ဝန်းဝန်း ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြတာလေးတွေ၊ ပရဟိတလုပ်ခဲ့တာလေးတွေ၊ တစ်ယောက်အဆင်မပြေရင် ကိုယ့်အဖွဲ့ထဲကလူတွေက အားလုံးဝိုင်းကြ ဝန်းကြ ကူညီကြ လုပ်ခဲ့တာလေးတွေက ဒီနှစ်တွေမှာ တစစ ပျောက်ဆုံးလာနေတာပဲဖြစ်ပါတယ်။ လူငယ်တစ်ယောက်ချင်းစီ တစ်ယောက်ချင်းစီတိုင်းက စားဝတ်နေရေးအဆင်မပြေမှု၊ ကြပ်တည်းမှု၊ မလုံခြုံမှု၊ တစ်ဦးချင်းဖြစ်စေ မိသားစုလိုက်ဖြစ်စေ နေရာရွေ့ပြောင်းရမှုတွေက မြန်မာဆယ်ကျော်သက်လူငယ်တွေမှာ ရှိထားခဲ့တဲ့ နွေးထွေးလုံခြုံပြီး တစ်ယောက်ကိုတစ်ယောက် ဝိုင်းဝန်းဖေးမကြတဲ့ အသိုက်အမြုံလေးကို တဖြည်းဖြည်း ခြောက်ကပ်မှုဖြစ်လာစေပါတယ်။ အဲ့ဒီအခြေအနေက မြန်မာဆယ်ကျော်သက်တွေဆီမှာ တစ်နှစ်ပြီးတစ်နှစ် ပိုမိုများပြားလာတဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအခက်အခဲတွေကို ကိုယ်တတ်နိုင်သည်ဖြစ်စေ၊ မနိုင်သည်ဖြစ်စေ ကိုယ့်ဘာသာပဲ ကြိတ်ဖြေရှင်းရတဲ့အနေအထားဆီ ရောက်ရှိသွားတာကလည်း မြန်မာဆယ်ကျော်သက်လူငယ်တွေရဲ့ စိတ်ကျန်းမာရေးပြဿနာ ပိုဆိုးရွားလာမှုကို တွန်းပို့ပေးနေပါတယ်။
တတိယလွှမ်းမိုးနေတဲ့အချက်ကတော့ အရက်နဲ့ မူးယစ်ဆေးဝါးပြဿနာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနှစ်ပိုင်းတွေမှာ အရက်နဲ့ မူးယစ်ဆေးဝါး လွယ်လွယ်ကူကူနဲ့ တွင်တွင်ကျယ်ကျယ်ရရှိမှုဟာ အရွယ်ရောက်ပြီးသားလူငယ်တွေသာမက ကြီးကောင်ပေါက်ဝင်ကာစ ဆယ်ကျော်သက်တွေထိ စိမ့်ဝင်နေတဲ့ ပြဿနာဖြစ်လာပါတယ်။ ဆယ်ကျော်သက်တွေအနေနဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာပြဿနာအပါအဝင် သူတို့ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ပြဿနာတွေကို ဖြေရှင်းဖို့ နည်းလမ်းရှာတဲ့အခါမှာ သူတို့အတွက် အလွယ်ကူဆုံးနဲ့ လက်လှမ်းအမှီနိုင်ဆုံး၊ ရေတိုမှာ အထိရောက်ဆုံးဆေးမြီးတိုကတော့ အရက်နဲ့ မူးယစ်ဆေးဝါးဖြစ်လာပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ “စိတ်ညစ်လို့ ဆေးသုံး၊ ဆေးသုံးလို့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာပြဿနာပြန်ဖြစ်” ဆိုတဲ့ သံသရာဆိုးက စတင်လည်ပတ်လာပြီး အရက်နဲ့မူးယစ်ဆေးဝါးပြဿနာက မြန်မာဆယ်ကျော်သက်တွေရဲ့ စိတ်ကျန်းမာရေးပြဿနာကို တွန်းအားပေး လွှမ်းမိုးနေတဲ့ နောက်ထပ်တွန်းအားတစ်ခုဖြစ်လာနေပါတယ်။
စာဖတ်သူအနေနဲ့ ကိုယ့်အိမ်မှာဖြစ်စေ၊ ကိုယ့်အနီးနားမှာဖြစ်စေ ကိုယ်သိရှိတွေ့မြင်နေရတဲ့ကလေးတွေရဲ့ စိတ်အခြေအနေတွေကို အလေးပြုသတိထားပေးပြီး သူတို့အနေနဲ့ အနိုင်ကျင့်ခံနေရမှုရှိမရှိ၊ သူတန်ဖိုးထားရတဲ့အသိုက်အဝန်းလေးတစ်ခုနဲ့ အဆက်အသွယ်ပြတ်မပြတ်၊ အရက်နဲ့မူးယစ်ဆေးဝါး လက်လှမ်းမှီမှုတွေကို သတိထားစောင့်ကြည့်ပြီး တကယ်လို့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအကူအညီလိုနေတယ်လို့ ကိုယ်က ဂရုပြုမိတယ်ဆိုရင် ကိုယ်ကိုယ်တိုင်ကနေစပြီး သူတို့ကို ကူညီလက်ကမ်းပေးဖို့၊ ပရော်ဖက်ရှင်နယ်အကူအညီတွေဆီရောက်နိုင်အောင် ချိတ်ဆက်ပေးဖို့ တိုက်တွန်းလိုက်ရပါတယ်။
ဒီဆောင်းပါးကို mental heal counselor ဆရာမ မစုစံထွန်းက ရေးထားတာဖြစ်ပါတယ်။
mental heal မှာ အတွေ့ကြုံရှိ ဆရာ၊ ဆရာမများနဲ့ counseling services များရယူနိုင်ပါတယ်ရှင်။ 🤍
#
